Yeterlilik Sınav Soru ve Cevapları

  • Konbuyu başlatan Ogün Güneş
  • Başlangıç tarihi
O

Ogün Güneş

Ziyaretçi
8/9 temmuz 2006
FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ
Kod:
SORU 1 ( 50 Puan ) 
Darman Anonim Şirketinin 31 Aralık 2005 tarihli bilançoları aşağıdaki gibidir.
 
                              DARMAN A. Ş / MUKAYESELİ BİLANÇILAR ( YTL )
BİLANÇO KALEMLERİ	    31 ARALIK	   DİKEY YÜZDELER
	2004	2005	2004	2005
 	 	 	 	 
I- DÖNEN VARLIKLAR	 	 	 	 
A- Hazır Değerler	1200	1800	1,3	1,7
B- Menkul Kıymetler	 	 	 	 
C- Ticari Alacaklar	12400	18900	13	18
D- Diğer Alacaklar	875	525	0,9	0,5
E- Stoklar ( Net )	24000	19200	26	18,3
F- Diğer Dönen Varlıklar	300	 	0,3	 
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI	38775	40425	42	39
II- DURAN VARLIKLAR	52500	64300	58	61
AKTİFLER GENEL TOPLAMI	91275	104725	100	100
 	 	 	 	 
I KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR	 	 	 	 
A- Mali Borçlar	4700	7300	5	7
B- Ticari Borçlar	8300	6100	9	6
C- Diğer Borçlar	450	800	0,4	0,8
D- Alınan Avanslar	3100	5200	3,3	5
F- Ödenecek Vergi ve Fonlar	4200	2500	4,6	2,3
G- Borç ve Gider Karşılıkları	1550	2800	1,6	2,6
KISA VADELİ YAB. KAYNAK. TOPLAMI	22300	24700	25	23
II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR	44375	46465	48	44
YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI	66675	71165	73	67
III- ÖZKAYNAKLAR	 	 	 	 
A- Ödenmiş Sermaye	15000	22000	16	21
B- Kar Yedekleri	 	 	 	 
     1- Yasal Yedekler	3400	3800	4	3,6
     2- Özel Fonlar	1200	1600	1,3	1,5
F- Dönem Net Karı ( veya Zararı )	5000	6170	5,4	5,9
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI	24600	33570	27	33
PASİF ( KAYNAKLAR ) TOPLAMI	91275	104725	100	100
 	 	 	 	 
 
İSTENİLENLER
1-     Darman Tic. AŞ nin yukarıdaki bilançolarına ilişkin dikey yüzdeleri hesaplayınız?
2-     Darman Tic. AŞ nin mali tablolarını dikey yüzdeler tekniği yardımı ile analiz ediniz?
SORU 2: ( 30 puan ) Darman Tic. AŞ nin 31 12 2005 tarihli bilançosundan yararlanarak üç likidite ve üç mali oranı hesaplayınız; Oran analizi tekniği yolu ile ulaştığınız sonuçları yorumlayınız?
SORU 3 : ( 20 puan ) İşletmenin sürekliliği kavramını açıklayınız?
 
CECAP 1
a-      Darman AŞ nini Bilançolarına ilişkin dikey yüzdeler
Kalem / Aktif ( Pasif ) Toplamı x 100 şeklinde hesaplanarak yukarda tabloya aktarılmıştır. 
b-     Darman AŞ nin 2004 yılında hazır değerleri aktifin % 1,3 iken 2005 yılında % 1,7 si olmuştur. Aynı şekilde Ticari Alacakları da 2004 yılında % 13 iken 2005 yılında Aktifin % 18 olarak gerçekleşmiştir. Gerek hazır değerlerdeki ve gerekse Ticari alacaklardaki artışın nedeni Stoklardaki azalış olabilir. Çünkü şirketin stokları 2004 yılında aktifin %  26 sı iken 2005 yılında % 18,3 e düşmüştür. Bu da stokların satıldığını göstermektedir. 
2004 yılında şirketin dönen varlıkları aktifin % 42 si iken 2005 yılında % 39 a düşmüştür. Kısa vadeli borç ödeme bakımından dönen varlıklardaki azalış olumsuz görülse de  aynı dönemlerde Kısa vadeli yabancı kaynaklarda % 25 den % 23 i inmiştir. 
Darman AŞ nin duran varlıkları 2004 yılında % 58 iken 2005 yılında % 61 e yükselmiştir. Duran varlıkların Öz kaynaklarla finanse edildiğini söylemek mümkün çünkü 204 yılında özkaynaklar % 27 iken % 33 e çıkmış ve uzun vadeli yabancı kaynaklarına azalış görülmektedir.
Şirketin kısa vadeli yabancı kaynakları içinde mali borçlar 2004 yılında % 5 , 2005 yılında ise % 7 olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık Ticari borçlar % 9 dan % 6 ya düşmüştür. Alınan avansların % 3,3 den % 5 çıkması olumlu karşılanabilir. Çünkü, Şirket mal ve hizmet satışı için önceden avans almıştır. Ayrıca 2004 yılında ödenecek vergi ve fonları % 4,6 iken 2005 yılında % 2,3 e düşmesi şirketin vergi ve fon borçlarını ödediğini gösterir.
2004 yılında şirketin uzun vadeli yabancı kaynakları % 73 iken 2005 yılında % 67 ye inmiştir. Bu, uzun vadeli borçların bir kısmının ödendiğini veya vadelerinin bir yılın altına düştüğünü göstermektedir.
Şirketin özkaynaklarında ise özellikle ödenmiş Sermayenin % 16 dan % 21 e ve dönem karının % 5,4 den % 5,9 çıkması özkaynakların % 27 den % 33 çıkmasına neden olmuştur. 
 
CEVAP 2 
a)      Likidite oranları
Cari Oran = Dönen Varlıklar / KVYK
Cari Oran = 40 425 / 24 700 = 1,63 
Asit- test Oranı = Dönen Varlıklar – Stoklar / KVYK
Asit – Test Oranı = 40 425 – 19 200 / 24 700 = 0,85 
Nakit Oran = Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / KVYK
Nakit Oran = 1 800 / 24 700 = 0,07 
Şirketin, Cari oranı 1,63 olamsı dönen varlıkların toplam olarak kısa vadeli borçlarını karşıladığını göstermektedir. Ancak asit – test oranın 0,85 olması stok dışındaki dönen varlıkların kısa vadeli borçlarını karşılamadığını gösterir. Şirketin kısa vadeli borç ödemede sıkıntı yaşamaması için sok devir hızını artırması gerekmektedir. Aynı şekilde şirketin nakit oranının 0,07 olması yeterli miktarda nakit bulundurmadığını göstermektedir.
 
b)      Mali Oranlar
Öz Kaynak Oranı = Özkaynaklar / Pasif Toplamı
Öz Kaynak Oranı = 33 570 / 104 725 = 0,33
 Yabancı kaynak Oranı = Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı
Yabancı Kaynak Oranı = 71 165 / 104725 = 0,67 
Finansman Oranı = Özkaynaklar / Yabancı Kaynaklar
Finansman Oranı = 33 570 / 71 165 = 0,47
 
Şirketin özkaynak oranı 0,33 ve yabancı kaynak oranı da 0,67 dir. Şirket varlıkların finansmanında ağırlıklı olarak yabancı kaynak kullanmaktadır. Finansman oranın 1 in altında olması da bunu göstermektedir. Normal şartlarda finansman açısında bir denge olması gerekirken yabancı kaynakların fazla kullanılması alacaklılar için bir güvence oluşturmayabilir. 
 
CEVAP 3 
Süreklilik Kavramı : İşletme faaliyetlerinin belli bir süreye bağlı olmaksızın sürdürüleceği ile ilgilidir. Bu nedenle işletme sahiplerinin yada hissedarlarının yaşam süreleri ile bağlı değildir. Bu kavramın işletmeler açısından geçerliliğinin bulunmadığı veya ortadan kalktığı durumlarda ise bu husus mali tablo dip notlarında açıklanır. İşletmenin Sürekliliği kavramı maliyet esasının da temelini oluşturmaktadır.

MESLEK HUKUKU
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
Kod:
SORU 1 
3568 Sayılı kanunun staj yönetmeliği gereğince;
1-     Aday meslek mensubu olmanın özel şartlarını
2-     Staja başvuru zamanlarını
3-     Staj sürelerini kısaca yazınız? 
CEVAP 1:
1-  Staj Yönetmeliğine göre aday meslek mensubu olma şartları: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Stajı'na başlamak için Kanunun 4'ncü maddesindeki genel şartlar ile 5/A-a ve 5/B maddesindeki öğrenim şartlarına haiz, staja başlama değerlendirmesinden en az 60 puan almış olmak ve Birlik tarafından belirlenen staj giderlerini yatırmış olmak gerekir.
       2- Staj başvuruları; Her yılın Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yapılır. 
3- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır. Serbest Muhasebeci adayları için staj süresi ise ön lisans seviyesinde mezun olanlar için 4 yıl, Ticaret Liseleri ile Maliye Meslek Liseleri mezunları için 6 yıldır.
 
Mücbir sebepler, stajın fiilen yapılmasına engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk hali ile yangın, yer sarsıntısı, su basması gibi afetler ve kişinin iradesi dışında meydana gelen gaygubetler (askerlik v.b.) gibi hallerdir. Staj mücbir sebepler dışında kesintisiz olarak yapılır. Ancak, mücbir sebeplerden dolayı eksik kalan staj süresi Oda Yönetim Kurulu Kararı ile tamamlatılır.
 
SORU 2
 3568 sayılı Serbest muhasebecilik, Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ve ücretlerin esasları hakkındaki yönetmeliğe göre ; Meslek mensuplarının hizmeti karşılığı olan ücretlerin tespiti ile ilgili asgari ücret tarifesinin hazırlanışı ve yürürlüğü hakkında kısaca açıklama yapınız? 
CEVAP 2:
Bir yılın tarifesinin hazırlanmasına önceki yılın Eylül ayında odalarca başlanır. Odalar; hazırladıkları yeni tarifeleri Ekim ayı sonuna kadar Geçici Kurul'a yollarlar.
Geçici Kurul, Kasım ayı sonuna kadar tarifeyi bütün ülke için bir tek ya da bölgelere göre birden çok tarife olarak düzenler ve Bakanlığa gönderir. Bakanlık bu tarifeleri aynen veya gerekli gördüğü değişikliklerle tasdik eder ve Resmi Gazete'de yayımlar.
Yeni kurulan odalar, ayrıldıkları odanın tarifesini uygularlar.
 
 
 
SORU 3
 3568 Sayılı SM, SMMM ve YMM Kanununa göre meslekle ilgili konularda çalıştırılamayacak olanları kısaca belirtiniz? 
CEVAP 3:  
Meslek mensupları, kişisel veya ortak bürolarında mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun işbirliği yapamazlar.
 
SORU 4  
3568 Sayılı SM, SMMM ve YMM’lerin Çalışma Usul Ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğe göre; Çalışma listesinden silinme kararına itiraz ve itiraz süreleri ile silme kararının kesinleşeceği tarihe kadar meslek mensubunun mesleğini yapıp yapamayacağı hakkında bildiklerinizi kısaca açıklayınız? 
 
CEVAP 4:
Meslek mensubu kendisine tebliğ edilen karara karşı, kararın tebliği  tarihinden itibaren on beş gün içinde Birliğe başvurabilir. Birlik bu itirazı 15 gün içinde karara bağlar. Birliğin Kararına karsı itiraz mercii Bakandır. İtiraz süresi Birlik kararının ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür. Bakan’ın vereceği karar nihaidir. 
Meslek mensubu, silme kararı kesinleşinceye kadar mesleğini yapma hakkına sahiptir, ancak, karar kesinleştikten sonra mesleki faaliyette bulunamaz. Su kadar ki; oda disiplin kurulu, kamu yararı bakımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlar listesinden silme kararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki faaliyette bulunmasını yasaklayabilir
MUHASEBE DENETİMİ
Kod:
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
SORU 1- Temel mali tabloların düzenlenme ilkelerinden “Özkaynaklara İlişkin İlkeleri” belirtiniz.
 CEVAP 1- Özkaynaklara İlişkin İlkeler : 
1. İşletme sahip veya ortaklarının sahip veya ortak sıfatıyla işletme varlıkları üzerindeki hakları özkaynaklar grubunu oluşturur. 
İşletmenin bilanço tarihindeki ödenmiş sermayesi ile işletme faaliyetleri sonucu oluşup, çeşitli adlar altında işletmede bırakılan kârları ile dönem net kârı (zararı) bilançoda özkaynaklar grubu içinde gösterilir. 
2. İşletmenin ödenmiş sermayesi bilançonun kapsamı içinde tek bir kalem olarak gösterilir. Ancak, esas sermaye özellikleri farklı hisse gruplarına ayrılmış bulunuyorsa esas sermaye hesapları her grubun haklarını, kâr ve tasfiye paylarının dağıtımında sahip olabilecekleri özellikleri ve diğer önemli özellikleri yansıtacak biçimde bilançonun dipnotlarında gösterilmelidir. 
3. İşletmenin hissedarları tarafından yatırılan sermayenin devam ettirilmesi gerekir. İşletmede herhangi bir zararın ortaya çıkması, herhangi bir nedenle özkaynaklarda meydana gelen azalmalar; hem dönemsel, hem de kümülatif olarak izlenmeli ve kaydedilmelidir. 
4. Özkaynakların bilançoda net olarak gösterilmesi için geçmiş yıllar zararları ile dönem zararı, özkaynaklar grubunda indirim kalemleri olarak yer alır. 
5. Özkaynaklar; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri, geçmiş yıl kârları (zararları) ve dönem net kârı (zararı)ndan oluşur. Kâr yedekleri yasal, statü ve olağanüstü yedekler ile yedek niteliğindeki karşılıklar, özel fonlar gibi işletme faaliyetleri sonucu elde edilen kârların dağıtılmamış kısmını içerir. Sermaye yedekleri ise hisse senedi ihraç primleri, iptal edilen ortaklık payları, yeniden değerleme değer artışları gibi kalemlerden meydana gelir. Sermaye yedekleri, gelir unsuru olarak gelir tablosuna aktarılamaz. 
  
SORU 2- Denetçinin “denetim sonuçlarının değerlendirilmesi” aşamasında yapacağı çalışmaları sadece sayınız.
 CEVAP 2- 
Denetim sonuçlarının değerlendirilmesi aşamasında şu çalışmalar yapılır;
      a-     Kanıtların yeterliliğini değerleme
b-     Önemlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapma
c-      Hataların düzeltilmesini isteme
d-     Çalışma kağıtlarını gözden geçirme
 
 
SORU 3- Aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız.
a-     Bilançonun maskelenmesi
b-     Özel denetim
c-     Sistem kanıtları
d-     Şartlı denetim raporu
 
CEVAP 3-
a-      Bilançonun maskelenmesi: belli bir amaca dönük olarak bilançonun olduğundan farklı düzenlenmesidir. Bilanço maskelemenin amacı, işletmenin ekonomik ve mali yapısı ile karlılık ve likiditesi hakkında yanlış, yanıltıcı bilgi vermek veya imaj yaratmaktır.
b-     Özel denetim: SPK Mevzuatına tabi ortaklıkların birleşme, bölünme, devir tasfiye ve halka arz gibi durumlarda yaptırmak zorunda oldukları denetim türüdür.
c-      Sistem kanıtları: Denetçiye işletmenin muhasebe sistemiyle ilgili bilgiler veren kanıtlardır.
d-     Şartlı denetim raporu: Mali tablolarda önemli bir aksaklığın bulunması, ancak bu aksaklığın mali tabloların bütününü bozmaması durumunda, aksaklığın açıklama bölümünde belirtilerek düzenlenen denetim raporudur.
 
 
SORU 4- Aşağıda belirtilen olaylarda Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (B)’nin sorumluluğunu, Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 227. maddesi ve ilgili diğer mevzuat hükümlerini de ayrı ayrı değerlendiriniz.
a-     Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (B), beyannamesini imzaladığı (X) firmasının defter kayıtlarını düzenlerken bir toplam rakamını dikkatsizlikle yanlış aktararak vergi ziyaına neden olmuştur.
b-     (B), firmanın işlemlerini incelerken bazı belgelerin işletmenin iş hacmiyle mütenasip olmadığını görmüştür.
c-      Vergi inceleme elemanları tarafından (X) firmasında yapılan vergi denetiminde, defter kayıtlarına da intikal ettirilmiş bulunan bazı sahte evraklar bulunmuştur. (X firmasının vergi beyannamesi serbest muhasebeci mali müşavir B tarafından imzalanıştır.)
 
 CEVAP 4- 
Meslek mensupları Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 227. maddesi gereğince, mükellefler tarafından kendilerine ibraz edilen belgelerin, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile genel muhasebe kurallarına uygun ve doğru olarak yasal süresi içinde, kanuni defterlere kaydedilmesinden ve mali tablolara aktarılmasından sorumludurlar.  
a- Bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin beyannamesini imzaladığı firmasının defter kayıtlarını düzenlerken bir toplam rakamını dikkatsizlikle yanlış aktararak vergi ziyaına neden olması durumunda kasıtlı hareket etmemiş olsa dahi ziya uğratılan vergi, ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır. 
b- Miktar ve tutar itibariyle işletmenin faaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeler, SMMM’lerin sorumluluğu kapsamındadır. 
c- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler, bilerek kullandıkları veya harici araştırmayı gerektirmeden sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olduğu anlaşılabilen belgelerden de sorumlu olacaklardır. Böyle bir belgenin varlığı halinde meslek mensupları bunun doğruluğunun tespitini mükelleften isteyebilirler. Mükellefin bir tespitte bulunmaması veya bu konuda meslek mensubunun ikna olmaması halinde keyfiyet, meslek mensubunca beyanname verme süresi içinde ilgili vergi dairesine yazılı olarak bildirilecektir. Bu bildirimle birlikte meslek mensubunun bu belgelere ait sorumluluğu ortadan kalkacaktır. Bu durum Miktar ve tutar itibariyle işletmenin faaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeler içinde geçerlidir. 
Vergi denetim elemanlarınca yapılan inceleme neticesinde bir matrah farkı ortaya çıktığı taktir de denetim elemanları, beyannameyi imzalayan meslek mensubunun sorumluluklarının tespitini yapacak ve raporlarında belirteceklerdir. İnceleme raporunda denetim elemanları, bulunan matrah farkı ile meslek mensubunun sorumluluğu arasındaki ilişkiyi, net bir şekilde ortaya koyacak ve bulunan matrah farkından meslek mensubunun sorumlu olup olmadığını açıkça belirtecektir. Meslek mensubunun sorumluluğunun tespit edilmesi halinde, bu durum ilgili vergi dairesine ve disiplin cezası yönünden gereğinin yapılması için ilgili meslek odasına bildirilecektir.

VERGİ MEVZUATI VE UYGULAMASI SORULARI
Kod:
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
   
SORU – 1:Vergi Usul Kanununa göre; 
            -Defter tutmak zorunda olanları,
            -Bilanço esasına göre defter tutulması gereken defterleri,
            -Tasdike tabi defterleri
            sadece belirtiniz. 
CEVAP– 1: 
Vergi Usul Kanunun 172. Maddesine göre defter tutmak zorunda olanları,
a. Ticaret ve sanat erbabı; 
b. Ticaret şirketleri; 
c. İktisadi kamu müesseseleri; 
d. Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler; 
e. Serbest meslek erbabı; 
f. Çiftçiler. 
Vergi Usul Kanunun 182. Maddesine göre Bilanço Esasında Tutulacak Defterler 
a. Yevmiye defteri; 
b. Defterikebir; 
c. Envanter defteri (Mevcudat ve muvazene defteri); 
 
Vergi Usul Kanunun 220. Maddesine göre Tasdike Tabi Defterler 
a. Yevmiye ve envanter defterleri; 
b. İşletme defteri; 
c. Çiftçi işletme defteri; 
d. İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri; (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil) 
e. Nakliyat Vergisi defteri; 
f. Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri; 
g. Serbest meslek kazanç defteri; 
 
SORU – 2:Gelir Vergisi Kanununa göre gelir vergisi kimler adına tarhedilir ve kimler tarhiyata muhatap tutulurlar.
CEVAP– 2:  
Gelir Vergisi Kanunun 1. Maddesine göre gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tâbidir. 
Gelir Vergisi Kanunun 107. Maddesine göre Tarhiyatın Muhatabı 
Gelir Vergisi bu vergiyle mükellef olan gerçek kişiler namına tarh edilir. Şu kadar ki; 
a. Küçüklerle kısıtlılarda, bunların nam ve hesabına kanuni temsilcileri; 
b. Verginin tevkif suretiyle alınması halinde, mükellef hesabına tevkifat yapmaya mecbur olanlar; 
c. Dar mükellefiyette, mükellefin (Türkiye'de birden fazla daimi temsilcinin mevcudiyeti halinde, mükellefin tayin edeceği, tarhiyat tarihine kadar böyle bir tayin yapılmışsa temsilcilerden herhangi birisi), daimi temsilci mevcut değilse, kazanç ve iratları yabancı kişiye sağlıyanlar; 
Tarhiyatta muhatap tutulurlar.

 
SORU – 3: Katma Değer Vergisi Kanununa göre indirilemeyecek katma değer vergisini açıklayınız. 
CEVAP- 3: Katma Değer Vergisi Kanununun 30. Maddesine göre indirilemeyecek Katma Değer Vergileri şunlardır.
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi, 
b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi, 
c) Deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi olan mallara ait katma değer vergisi.
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.

 
 
SORU – 4: Vergi Usul Kanunu’na göre değerlemeyi tanımlayınız, değerleme ölçülerini sadece yazınız. 
CEVAP – 4: VUK’nun 258. Maddesine göre Değerleme:Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir. 
VUK’nun 261. Maddesine göre Değerleme Ölçüleri : 
1. Maliyet bedeli; 
2. Borsa rayici; 
3. Tasarruf değeri: 
4. Mukayyet değer; 
5. İtibari değer; 
6. Vergi değeri; 
7. Rayiç bedel; 
8. Emsal bedeli ve ücreti.
 
SORU – 5:Aşağıdaki sorulardan istediğiniz bir tanesini yanıtlayınız. 
A-Vergi Usul Kanununa göre yer alan mükellef ve vergi sorumlusu kavramlarını aralarındaki farkları belirterek açıklayınız. 
B-Kurumlar Vergisi Kanun’un birinci maddesinde sayılan kurumlar vergisi mükelleflerini belirtiniz.Anılan kanuna göre tam mükellefi tanımlayınız?
 
CEVAP– 5: 
A- 
Vergi usul Kanunun 8. Maddesine Mükellef ve Vergi Sorumlusu 
Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzelkişidir. 
Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir. 
Vergi kanunlariyle kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.  
        B-
        Kurumlar Vergisi Kanunun 1. maddesine göre Kurumlar vergisi Mükellefleri şunlardır.
a) Sermaye şirketleri.
b) Kooperatifler.
c) İktisadî kamu kuruluşları.
ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler.
d) İş ortaklıkları. 
         Kurumlar Vergisi Kanunun 3. maddesine göre Tam mükellef:
Tam mükellefiyet: Kanunun 1 inci maddesinde sayılı kurumlardan kanunî veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler. 
Kanunî merkez: Vergiye tâbi kurumların kuruluş kanunlarında, tüzüklerinde, ana statülerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir. 
İş merkezi: İş bakımından işlemlerin fiilen toplandığı ve yönetildiği merkezdir.
HUKUK
08 TEMMUZ 2006- CUMARTESİ 17:00-18:30

Kod:
SORU 1:  ‘Sübjektif iyi niyet kavramını bir cümle ile tanımlayınız ve unsurlarını sadece sayınız
CEVAP 1 Medeni kanunun 3. maddesi düzenlenen iyi niyet kişinin bir hakkının kazanılmazına engel olan bir eksikliği bilmemesi veya gerek tüm dikkat ve özeni gösterse dahi bilebilecek durumda olmaması şeklinde tanımlanabilir.
Yukarıdaki tanımdan yararlanarak subjektif iyi niyet unsurları şöyle sıralanabilir:
1-     Hakkın kazanılmasına engel olan bir eksiklik bulunmamalıdır
2-     Kişi bu engeli bilmemeli veya bilebilecek durumda olmamalıdır
3-     Kanun hakkın kazanılması için iyi niyet aramış olmalıdır. 
SORU 2: ‘Kafalet Akdi ‘ni tanımlayınız geçerlik şartını ve türlerini sadece sayınız?
CEVAP 2 Kefalet akti ile kefil asıl borçlunun alacaklısına karşı asıl borcun yerine getirilmesini ( edasının ) tekefül ( garanti) etmektedir. 
Kefalet akdinin geçerlilik şartları şunlardır;
1-     Geçerli bir asıl borcun varlığı
2-     Kefalet akdinin geçerli bir şekilde akdedilmiş olması  
Başlıca kefalet türleri şunlardır;
1-     Adi kefalet
2-     Müteselsil kefalet
3-     Birlikte kefalet
4-     Kefile kefalet
5-     Rücua kefalet
SORU 3: ‘Kollektif şirket kavramı’nı tanımlayınız ve bu tanımın unsurlarını sadece sayınız.
CEVAP 3 Ticari bir işletmeyi bir ticari unvan adı altında işletmek amacıyla gerçek kişiler arasında kurulmuş ve ortaklarından hiçbirinin sorumluluğu sınırlandırılmamış olan şirkettir.
Unsurları; 
1-     Gerçek kişiler arasında kurulur
2-     Ortakların sorumluluğu sınırsızdır
3-     Ticaret unvanına sahiptir
4-     Ticari işletmeyi işletmek amacıyla kurulur
5-     Tescil ve ilan ile tüzel kişilik kazanı
MALİYET MUHASEBESİ
09 TEMMUZ 2006
Kod:
SORU 1:X işletmesi tek evrede üretim yapmakta ve evre maliyet yöntemini kullanmaktadır. İşletme, üretim için gerekli hammaddenin tümünü üretim başında kullanmaktadır. İşletme dönemde 1.000 adet ürünün üretimini tamamlamış, ancak halen üretimi devam eden ürünler bulunmaktadır. Dönemde 1.800.000 YTL lık direkt ilk madde malzeme, 1.000.000 YTL dönüşüm giderine (direkt işçilik gideri ve genel üretim gideri toplamı) katlanmıştır. İşletme, birim maliyetini 2.000 YTL/birim olarak hesaplamıştır.Bu maliyetin % 60 direkt ilk madde ve malzeme giderlerinden oluşmaktadır.İşletme, ağırlıklı ortalama maliyet yönetimini kullanmaktadır.
İSTENİLENLER
a)      İşletmenin eşdeğer ürün miktarı ne kadardır?
b)  Dönem sonu yarı mamul miktarı ne kadardır?
 
SORU 2: Standart maliyet yöntemini uygulamakta olan bir işletmenin standart maliyet kartından aşağıdaki bilgiler saptanmıştır.
 
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri              300
   Hammaddesi =2 kg/birim x 150 YTL 
Direkt işçilik giderleri                                       120
   2 saat /birim x 60 YTL/kg
Genel üretim giderleri                                       50
   Değişken GÜG 2 saat/birim x 10 YTL/saat 
   Sabit GÜG 2 saat/birim x 15 YTL/saat        _________
Birim Maliyet                                                  470
 
Söz konusu işletmenin 2006 yılına ilişkin fiili çalışma sonuçları ise aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir
 
Üretilen miktar                                                20 birim 
Çalışılan süre                                                   44.000 saat 
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri 6.355.000 YTL 
(41.000 kg x 155 YTL/kg)
Direkt işçilik giderleri(39.000 saat)                  2.148.000 YTL
Genel Üretim Giderleri                                     1.050.000 YTL
İstenilenler:
İşletmenin direkt ilk madde ve malzeme direkt işçilik farklarını hesaplayınız?
 
CEVAP 1
a) 
Direkt İlk M. Malzeme Gideri 1 800 000
Dönüşüm Gideri                      1 000 000
Birim Maliyet 2000 YTL /br. Bunun % 60 D.İ.M.M giderine aitse 
2000 x 0,60 = 1200 YTL /br. 
2000 x 0,40 =  800 YTL /br. İse dönüşüm giderinin birim maliyetidir.
 
DİMMG / Eşdeğer ürün miktarı = DİMMG BİRİM MALİYETİ
1 800 000 / Eşdeğer ürün miktarı = 1 200
1 800 000 / 1 000 = 1 500 adet
Dönüşüm Gideri / Eşdeğer ürün miktarı = Dönüşüm Birim Maliyeti
1 000 000 / Eşdeğer ürün miktarı = 800 
1 000 000 / 800 = 1250 adet
 
b)      Direkt ilk madde ve malzeme üretimin başında üretime alındığı için malzeme giderleri dönem sonu yarı mamuller açısından % 100 tamamlanmıştır. Dolayısıyla malzeme eşdeğer ürün miktarı ile üretime alınan miktar birbirine eşittir. O da 1 500 birimdir.
 
Üretime alınan = Tamamlanan + DS Yarı mamuller
1 500 = 1 000 + DS yarı Mamuller
Ds Yarı mamuller = 1500 – 1000 = 500 adettir.
 
 
CEVAP 2
 Direk İlk Madde ve Malzeme için; 
Miktar Farkı = ( FM – SM ) x SF
Miktar Farkı = ( 41 000 – 40 000 ) x 150 = 150 000 YTL olumsuz
 
Fiyat Farkı = ( FF – SF ) x FM
Fiyat Farkı = ( 155 – 150 ) x 41 000 = 205 000 YTL olumsuz 
Standart Miktar ( SM ) = 2 TL/kg x 20 000adet = 40 000 kg
 
Direkt İşçilik giderleri için; 
Süre Farkı = ( FS – SS ) x SÜ
Süre Farkı = ( 39 000 – 40 000 )x 60 = - 60 000 olumlu
 
Ücret Farkı = ( FÜ – SÜ ) x FS
Ücret Farkı = ( 62 – 60 ) x 39 000 = 78 000 olumsuz
 
Standart Süre (SS) = 2 TL /saat x 20 000 adet = 40 000
Fiili Ücret  (FÜ) = 2  418 000 / 39 000 = 62 TL/saat
NOT: Soruda verilen çalışılan süre 44 000 saat toplam işçilik süresidir. Bizim için önemli olan Direkt işçilik süresi olan 39 000 saattır.
 
11 - 12 MART 2006 SINAV SORU VE CEVAPLARI

MESLEK HUKUKU
Kod:
11 MART 2006 CUMARTESİ
  
SORU 1 : 3568 Sayılı Kanuna göre Oda deyiminden ne anlıyorsunuz. Odaların kuruluş maksadını kişilik ve niteliği ile hangi faaliyetlerde bulunamayacaklarını kısaca belirtiniz.
 
CEVAP 1: 
 Serbest muhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirlerin odaları ayrı ayrı kurulur. Serbest muhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirler odaları, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca meslek mensuplarının ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, bu mesleklerin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve iş sahipleri ile olan ilişki¬lerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları¬dır.
Bu Kanunda kullanılan oda deyimi, ayrı ayrı kurulacak olan serbest muhasebeci malî müşavirler, yeminli malî müşavirler odalarını ifade eder. 
Odalar, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar. 
  
SORU 2 : 3568 sayılı kanun ve Staj Yönetmeliği gereğince; yanında staj yapacaklar ve yapılmayacaklar ile sataj başvuru zamanı ve süreleri hakkında kısaca açıklama yapınız.
 
CEVAP 2: 
 Yanında staj yapılacak meslek mensupları :
 1. Serbest Muhasebeci adayları stajlarını Yeminli Mali Müşavir, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Serbest Muhasebecilerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetiminde yapabilirler.
2. Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları ise stajlarını Yeminli Mali Müşavir veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetiminde yapabilirler.
 
Staj süresi :
 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır. Serbest Muhasebeci adayları için staj süresi ise önlisans seviyesinde mezun olanlar için 4 yıl, Ticaret Lisesi ile Maliye Meslek Lisesi mezunları için 6 yıldır.
Mücbir sebepler; stajın fiilen yapılmasına engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk hali ile yangın, yer sarsıntısı, su basması gibi afetler ve kişinin iradesi dışında meydana gelen gaybubetler (askerlik v.s.) gibi hallerdir. Staj, mücbir sebepler dışında kesintisiz olarak yapılır. Ancak, mücbir sebeplerden dolayı eksik kalan staj süresi Oda Yönetim Kurulu Kararları ile tamamlatılır.
 Staj başvuruları, her yılın Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yapılır.
  
SORU 3 : 3568 Sayılı Kanuna göre Meslek Mensuplarına yasak olmayan, diğer bir deyimle Meslekleri ile bağdaşan yapabilecekleri işler nelerdir. Kısaca belirtiniz.
  
CEVAP 3: 
 Bilirkişilik, tasfiye memuru, hayrî ve ilmî kuruluşların yönetim kurulu üyeliği görevleri meslekle bağdaşmayan işler sayılmaz. 
Birden çok meslek mensubu çalışmalarını; serbest muhasebecilik, serbest muhase¬beci malî müşavirlik veya yeminli malî müşavirlik ortaklık bürosu veya şirket şeklinde birleştirebilirler. Bu bürolarda yapılan faaliyetler ticarî faaliyet sayılmaz. Şirket şek¬linde çalışılması halinde, yapılan işlerden doğacak cezaî sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir. 
  
SORU 4 : SM, SMMM ve YMM Kanunu Disiplin Yönetmeliği hükümlerine göre; disiplin cezası türlerinden “Meslekten Çıkarma Cezası”nı tarif ediniz ve bu cezanın hangi hallerde uygulanacağını başlıklar halinde kısaca belirtiniz.
 
CEVAP 4: 
 Meslekten Çıkarma: Meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha mesleği icra etmesine izin verilmemesidir. 
    
     Bu cezayı gerektiren durumlar:
a)     Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki faaliyetten alı¬koyma cezası ile cezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren eylemin yeniden işlenmesi, 
b)     Mesleğin yürütülmesi sırasında, meslek dolayısıyla işle¬nen suçlardan dolayı ağır hapis cezası ile cezalandırıl¬mış olunması, 
c)      Meslek mensuplarının kasten vergi zıyaına sebebiyet ver¬diklerinin mahkeme kararı ile kesinleşmesi, 
d)     Meslek ruhsatnamesinin bir başkasına kiraya verilmesi veya herhangi bir şekilde bir başkasına kullandırılması, 
e)     Başka meslek mensuplarının ad ve unvanları kullanıla¬rak, beyanname düzenlenmesi ve imzalanması, 
f)        Meslek mensuplarının Kanunun 4 üncü maddesindeki ko¬şulları taşımaması veya bu koşulların sonradan kay¬bedilmesi.
MUHASEBE DENETİMİ
Kod:
11 MART 2006 CUMARTESİ
 
SORU 1- Bağımsız denetinin,denetlenen işletme ve kamu kuruluşları açısından yararını belirtiniz.
 
CEVAP 1:
 Denetlenen işletmeye sağladığı yararlar;
a-      Bağımsız denetim finansal tabloların güvenilirliğim artırır.
b-     İşletme yönetimi ve çalışanların sahtekarlık yapma eğilimini azaltır.
c-      Denetlenmiş finansal tablolar, resmi kurumlara sunulan finansal rapor ve vergi beyannamelerine temel oluşturduklarından, bu bildirimlerin güve¬nilirliği artırılmış olacak ve böylece devlet tarafından yapılabilecek bir vergi denetiminin yapılma olasılığı azalacaktır.
d-     Denetlenmiş fınansal tablolar kredi olanaklarının genişlemesini sağlar.-Bağımsız denetim, denetlenen işletmenin muhasebe kayıtlarındaki mad¬di hata ve hileleri ortaya çıkarır ve böylece gelirlerin ve giderlerin doğru olarak gösterilebilmesine yardımcı olur.
e-      Bağımsız denetim, holding kuruluşlarında İşletme politika ve prosedürlerine tüm topluluk içinde uyulduğu konusunda bilgi ve güvence verir.
 Kamu kuruluşları açısından sağlanan yararlar;
a-      Denetlenmiş finansal tablolara dayanılarak hazırlanmış vergi beyannamelerine ve mali raporlara olan güvenin artmasına yardımcı olur.
b-     Kamu yararına faaliyet gösteren kuruluşlara ait finansal tabloların bağımsız denetçilerce denetlenmiş olmaları halinde, resmi kuruluşların bu ku¬rumlarda yapacakları denetimin kapsamı daraltılır, özel ve ayrıntılı denetim faaliyetlerine girişilmesine gerek kalmaz.
c-      Denetlenmiş finansal tablolar, borçluluk ve iflas hallerinde, vekalet ve ortaklık sözleşmelerinin düzenlenmesinde adli mercilere bağımsız ve güve¬nilir bilgi sağlar;
  
SORU 2- Genel kabul görmüş denetim standartları nelerdir? Söz konusu standartları sadece sayınız.
 
 CEVAP 2: 
           Denetim standartları, denetçiye mesleki sorumluluğunu yerine getirmesinde yardımcı olan ve ona denetim faaliyetlerinde ışık tutan genel ilkelerdir.
Genel kabul görmüş denetim standartları genel nitelikli standart¬lar olup,zaman zaman bunlarla ilgili yorumlamalar ve açıklayıcı alt ilke¬ler yayımlanmaktadır. Bu yorumlar ve açıklayıcı ilkelere denetim stan¬dartları veya sadece standartlar adı verilir. Bunlara hiçbir zaman “genel kabul görmüş denetim standartları” denmez.
Genel kabul görmüş denetim standartlarını bir klavuz olarak kul¬lanan denetçi, denetim görüşüne ulaşmak için, işletme ile ilgili yeterli ve güvenilir bilgi toplamak zorundadır. Kanıt niteliğindeki bu bilgilerin, elde edilmesi için, başvurulan yollara “denetim işlemleri” adı verilir. Bir kanıt toplama işlemi olan bu işlemler standardize edilmemiştir. Her de¬netçi,kendi öznel yargısını kullanarak, izleyeceği yolu, seçeceği denetim işlemini kendisi belirler.
Genel kabul görmüş denetim standartları üç ana başlık altında toplanır. Bunlar;
I. Genel Standartlar
1-   Mesleki eğitim ve deneyim
2-   Bağımsız davranma
3-   Mesleki özen ve dikkat
II.    Çalışma Alanı Standartları
1-   Planlama ve gözetim
2-   İç kontrolün incelenmesi
3-   Kanıt toplama
III.  Raporlama Standartları
1-   Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uyum
2-   Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinde değişmezlik (devam¬lılık)
3-   Yeterli açıklama
4-   Denetçi görüşü
  
SORU3- Muhasebe hilesi nedir? İşletmelerde hangi amaçlarla muhasebe hilelerine başvurabileceğini açıklayınız.
 CEVAP 3: 
           Belli bir amaçla işletmenin işlem, kayıt ve belgelerinin bilerek tahrif edilmesine muhasebe hilesi denir. Muhasebe hatalarının bilgisizlik ve dikkatsizliğe dayanmasına karşın muhasebe hileleri bilinçli olarak (kasten) yapılır. 
Muhasebe hilesine başvurmanın amaçları çok çeşitli olabilir. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür.
 
a-  Zimmetlerin gizlenmesi,
b-    Ortakların birbirini yanıltma istekleri,
c-    Daha az kar dağıtma isteği,
d-    Yolsuzlukların gizlenmesi,
e-    Hak edilmeyen teşviklerden yararlanma isteği,
f-      Vergi kaçırma düşüncesi.
 
SORU 4 – Aşağıdaki kavramları açıklayınız
a-     Analitik inceleme
b-     Finansal risk
c-     Özün önceliği
d-     Finansal denetim
  
CEVAP 4: 
 Analitik inceleme: Analitik inceleme mali tablolarda yer alan verilerin karşılaştırılması ve aralarındaki ilişkilerin araştırılması esasına dayanmaktadır. Bu tekniğin amacı, veriler arasında anlamlı ilişkilerin var olduğunu doğrulamak ve bunlar arasında olağan kabul edilmeyecek farklılıkları bulup ortaya çıkarmaktır.
 Finansal risk: Uygun olmayan yönetim politikalarının uygulanması ve yolsuzluk işlemleri sonucu, varlıkların kaybı olasılığıdır.
 Finansal denetim: Bir işletmenin mali tabloları olan bilanço, gelir tablosu, kar dağıtım tablosu gibi belgelerin önceden belirlenmiş kriterlere uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği, bu tablolarda yer alan bilgilerin doğru olup olmadığı, muhasebe ile ilgili bilgileri içeren belgelerin defterlere doğru yansıtılıp yansıtılmadığı, defterlerdeki bilgilerin mali tablolara doğru intikal ettirilip ettirilmediği gibi hususların denetimidir.
 Özün Önceliği: İşlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin 
değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerin esas alınması gereğidir.
 
 
SORU 5- Aşağıda belirtilen olayları 3568 sayılı yasa vergi yasaları ve ilgili mevzuat açısından değerlendiriniz. 
a-     Denetçi(A) denetlediği işletmedeki iç denetim personelinin bilgi düzeyini yetersiz bulmuştur.
b-     Denetçi(B ) denetlediği şirketten satın alacağı ev için borç para almıştır.
c-      Denetçi (Y) denetlediği işletmede mali tabloların düzenlenmesi ilkelerinden önemli sapmalar olduğunu  görmüş ve bu nedenle düzenlediği raporda görüş bildirmekten kaçınmıştır.
d-     Denetçi (K) denetlediği işletmede satışların önemli bir kısmının fatura düzenlenmeden gerçekleştirildiğini bazı kayıtların da ilgili defterlere gecikmeli olarak kaydedildiğini saplamıştır.
 
CEVAP 5: 
a-     Denetçi(A) denetlediği işletmedeki iç denetim personelinin bilgi düzeyini yetersiz bulmuştur.
Bu durumda denetçi çalışmalarının kapsamını genişletecek ve daha fazla sayıda kanıt toplama gereği duyacaktır.
 
b-     Denetçi(B ) denetlediği şirketten satın alacağı ev için borç para almıştır.
Bu durumda denetçinin bağımsızlığı tehlikeye düşecek, vereceği kararlarda etki altında kalabilecektir. Genel kabul görmüş denetim standartlarına aykırıdır. 
c-      Denetçi (Y) denetlediği işletmede mali tabloların düzenlenmesi ilkelerinden önemli sapmalar olduğunu  görmüş ve bu nedenle düzenlediği raporda görüş bildirmekten kaçınmıştır.
Bu durumda denetçinin olumsuz görüş bildirmesi gerekmektedir. 
d-     Denetçi (K) denetlediği işletmede satışların önemli bir kısmının fatura düzenlenmeden gerçekleştirildiğini bazı kayıtların da ilgili defterlere gecikmeli olarak kaydedildiğini saplamıştır.
Bu durumda, denetçi hataların düzeltilmesi talebinde bulunur. Aksi takdirde düzenleyeceği raporla ilgili mercilere aksettirilir.
VERGİ MEVZUATI VE UYGULAMASI SORULARI
11 MART 2006 CUMARTESİ

Kod:
SORU – 1: Vergi Usul Kanunu’na göre düzeltmede zamanaşımını açıklayınız? 
CEVAP – 1:  
VUK’nun 114. Maddesine Göre Zamanaşımı Süreleri ;Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlıyarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar. Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkur komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren işlemeye devam eder. Yatırım indirimi uygulamasında yatırımcının yatırım veya işletme döneminde öngörülen özel şartları ihlal etmesi halinde, zamanaşımı bu şartların ihlal edildiği yılı takip eden yıl başından itibaren başlar. Damga vergisine tabi olup vergi ve cezası zamanaşımına uğrayan evrakın hükmünden tarh zamanaşımı süresi dolduktan sonra faydalanıldığı takdirde mezkûr evraka ait vergi alacağı yeniden doğar.  
VUK’nun 126. Maddesine Göre Düzeltmede Zamanaşımı ; 114'üncü maddede yazılı zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkarılan vergi hataları düzeltilemez. şu kadar ki, düzeltme zamanaşımı süresi: 
a) Zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı; 
b) İlan yolu ile tebliğ edilip vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde mükellefe ödeme emrinin tebliğ edildiği; 
c) İhbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre hacizin yapıldığı;  Tarihten başlayarak bir yıldan aşağı olamaz.  
Bu soruda bahsedilen düzeltme, vergi hatasındaki düzeltmeyi kastetmektedir. VUK’nun  116. maddesine göre vergi hatası ise vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır.  
 
SORU – 2: Gelir Vergisi Kanunu’nda düzenlenen birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde işin bitim tarihini belirtiniz? 
CEVAP – 2: 
 GVK’na göre birden fazla yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde İşin bitim tarihi:
İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın düzenlendiği tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir. 
Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınır. 
 
SORU – 3: Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre belgesiz mal bulunduranların sorumluluğunu kısaca açıklayınız?  
CEVAP – 3:
 KDV’nun 9. maddesinin 2. bendine göre :
Fiilî yada kaydî envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğu veya belgesiz hizmet satın alındığının tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle ziyaa uğratılan katma değer vergisi, belgesiz mal bulunduran veya hizmet satın alan mükelleften aranır. 
Belgesiz mal bulundurdukları veya hizmet satın aldıkları tespit edilen mükelleflere, bu mal ve hizmetlere ait alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verilir. Bu süre içinde alış belgelerinin ibraz edilememesi halinde, belgesi ibraz edilemeyen mal ve hizmetlerin tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi, alışlarını belgeleyemeyen mükellef adına re'sen tarhedilir. Bu tarhiyata vergi ziyaı cezası uygulanır.
Ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri satanlara, bu satışlarla ilgili olarak, vergi inceleme raporuna dayanılarak katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı takdirde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin ceza ayrıca alıcılardan aranmaz.
HUKUK
11 MART 2006- CUMARTESİ 17:00-18:30

Kod:
(35 PUAN)    SORU 1 : “Fiil ehliyeti (Eylem Yeteneği) kavramı”nı bir cümle ile tanımlayınız fiil ehliyeti koşullarını sadece sayınız ve kişileri fiil ehliyeti bakımından gruplayınız?
 
CEVAP 1: Fiil ehliyeti (eylem yeteneği), bir kişinin bizzat kendi fiilleriyle (eylemleriyle) hak sahibi olması ve borç altına girebilmesi yeteneğidir.
Fiil ehliyetinin koşulları :
a)     Ayırt etme gücü (temyiz kudreti , sezginlik)
b)     Erginlik (rüşt)
-         Evlenme rüştü
-         Kazai rüşt
c)      Kısıtlı olmamak ( hacir altına alınmış olmamak) 
Kişiler fiil ehliyeti bakımından dört gruba ayrılmaktadır.
 a)     Tam ehliyetliler
b)     Sınırlı ehliyetliler
c)      Tam ehliyetsizler
d)     Sınırlı ehliyetsizler
  
 
(35 PUAN)   SORU 2 : “Sebepsiz Zenginleşme Kavramı”nı tanımlayınız ve unsurlarını sadece yazınız?
 CEVAP 2: Sebepsiz zenginleşme, bir kişinin mal varlığında haklı bir sebep olmaksızın bir diğer kişinin malvarlığı aleyhine meydana gelen zenginleşmedir ( çoğalmadır).
Unsurları : 
a)     Zenginleşme
b)     Fakirleşme
c)      Nedensellik bağı
d)     Haklı bir sebebin bulunmaması
 
(30 PUAN)   SORU 3 : “Hizmet Akdi(Sözleşmesi) Kavramı”nı tanımlayınız ve türlerini sadece yazınız?
  
CEVAP 3: Hizmet Akdi: işçi ile işveren arasında yapılan ve işçiyi ücret karşılığında belirli veya belirsiz bir süre için hizmet görmekle yükümlü kılan bir sözleşmedir.
Türleri:
1-     Sürekli ve süreksiz işlerdeki hizmet akitleri
2-     Belirli süreli ve belirsiz süreli hizmet akitleri
3-     Deneme süreli hizmet akitleri
4-     Takım sözleşmesiyle oluşan hizmet akitleri
5-     Kısmi süreli ve tam süreli hizmet akitleri
6-     Çağrı üzerine çalışmaya dayalı kısmi süreli hizmet akitleri
MALİYET MUHASEBESİ
Kod:
12 MART 2006
  
1-A işletmesinde,genel üretim giderlerinin birinci dağıtım yapıldıktan sonraki tutarları ve yardımcı üretim gider yerlerinden diğer gider yerlerinin yararlanma oranları aşağıda verilmiştir.
 	Esas Üretim Gider Yerleri	Yardımcı Üretim Gider Yerleri
	A	B	Yemekhane	Bakım Onarım	Enerji
1.Dağıtım Toplamları	5.000	10.000	1.000	2.000	3.000
Yemekhaneden Yaralanma 	% 40	% 50	-	% 10	-
Bakım-Onarımdan Yararlanma 	% 40	% 40	% 20	-	-
Enerjiden Yararlanma 	% 40	% 60	-	-	-
 İstenilen: Matematiksel dağıtım yöntemine göre 2.Dağıtımı yapınız ve gider dağıtım tablosunu düzenleyiniz?
 
2-Bir işletme aynı üretim gider yerinde aynı anda AA ve BB  adlı iki ürün üretilmektedir.AA herhangi bir işleme tabi tutulmadan 50 YTL/kg’dan satılmaktadır.BB ise işlenerek 75 YTL/kg’den satılmaktadır.Mayıs 2005 üretim döneminde yapılan ortak giderler 30.000 YTL, B’ nin nihai mamul haline gelmesi için yapılan giderler ise 9.000 YTL  olarak gerçekleşmiştir.Aynı dönemde, 1.035 kg AA, 630 kg BB üretilmiştir.
İstenilen:Net Satış Değerleri Yöntemini kullanarak işletmenin AA ve BB mamullerinin birim maliyetlerini hesaplayınız.
 
 
CEVAP 1  
Matematiksel dağıtımda yardımcı daireler birbirlerine maliyet payı alıp verdiklerinden aralarında denklem oluşturulması gerekir. Yemekhane ve Bakım Onarım arasında denklem oluşturulabilir ancak;  soruda verilen Enerji  yardımcı daire ise diğer yardımcı dairelere maliyet payı vermeyecek sadece A ve B esas üretim gider yerlerine pay verecektir.
Yemekhane için ( Y ) , bakım Onarım için de ( B ) harflerini kullanarak denklem oluşturabiliriz. 
Yemekhane     1000 ( Y )   ayrıca bakım onarımdan % 20 pay
Bakım onarım 2 000 ( B)  ayrıca yemekhaneden % 10 pay 
Y = 1 000 + 0,20 B     VE     B = 2000 + 0,10 Y  herhangi birinden hareketler tek bilinmeyenli denklem haline getirilmesi gerekir. 
Y = 1 000 +0,20 B
Y = 1000 + 0,20 ( 2000 + 0,10 Y )
Y = 1 000 + 400 + 0,02 Y
Y – 0,02 Y = 1400
0,98 Y = 1400
Y = 1400 / 098 
Y = 1429 YTL   Y bulunduğuna göre B denkleminde yerine yazılarak B de bulunur 
B = 2 000 + 0,10 Y
B = 2 000 + 0,10 x 1429
B = 2000 + 143
B = 2143 YTL 
 
Yemekhane ve Bakım Onarım giderleri tespit edildiğinden şimdi dağıtım yapılabilir, 
1-     Yemekhane Giderinin Dağıtımı
Bakım onarım  için  1429 x 0,10 = 143 
A Esas MY için        1429 x 0,40 = 569,2
B Esas MY için        1429 x 0,50 = 714,5 
 
2-     Bakım Onarım Giderinin Dağıtımı 
Yemekhane için        2143 x 0,20 = 428,6
A Esas MY için         2143 x 0,40 = 857,2
B Esas MY için         2143 x 0,40 = 857,2
 
3-     Enerji Giderinin Dağıtımı
A Esas MY için        3 000 x 0,40  = 1200
B Esas MY için        3 000 x 0,60  = 1800 
 
 	ESAS  ÜRETİM GY	   YARDIMCI ÜRETİM GİDER YERLERİ
 	A	B	YEMEKHANE	B. ONARIM	ENERJİ
I. Dağıtım 	5 000	10 000	1 000	2 000	3 000
Yemekhaneden alınan	   569,2	   714,2	 	143	 
Bakım Onarımdan Alınan	   857,2	   857,2	   428,6	 	 
Enerjiden alınan	1 200	1 800	 	 	 
II. Dağıtım toplamı	7 626,2	13 371,2	( 1428,6 )	 ( 2143 )	( 3000 )
 
 
 
CEVAP 2 
AA   MAMULÜ  1 035 KG x 50 YTL  = 51 750 YTL
BB   MAMULÜ     630 KG x 75 YTL  = 47 250 YTL
Toplam Satış Tutarı                              99 000 YTL
 
Toplam satış tutarından BB için yapılan 9 000 YTL lik ek maliyetler çıkarılırsa Net satış tutarını hesaplamış oluruz 
99 000 – 9 000 = 90 000 YTL
 
AA için ;  Satış Tutarı / toplam satış x Ortak giderler 
            51 750 / 90 000 x 30 000 = 17 250 YTL toplam maliyet
Birim maliyet = Toplam maliyet / Üretim miktarı
Birim Maliyet  = 17 250 / 1035 = 16,67 YTL / br. 
 
BB için; Satış Tutarı / toplam satış x Ortak giderler  + ek maliyeti
 38 250 / 90 000 x 30 000 + 9 000 = 21 750 YTL toplam maliyet
 
Birim maliyet = Toplam maliyet / Üretim miktarı
Birim Maliyet  = 21 750 / 630 =  34 ,52 YTL / br.
FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ
Kod:
SORU:1 (50) PUAN
Mercan Ticaret ve Anonim Şirketi’nin 31.12.2004 ve 31.12.2005 tarihli mukayeseli bilançoları aşağıdaki gibidir:
MERCAN TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ
MUKAYESELİ BİLANÇOLARI
-YTL-
				31 Aralık	Artış veya Azalış
					               2004	        2005         YTL         %
AKTİF VARLIKLAR
1.Dönen Varlıklar
A.Hazır Değerler				22 500                   45 90        23 400     104
B.Menkul Kıymetler				18 600	         22 300	      3 700       19
C.Ticari Alacaklar				22 800	         45 700	     22 900      100
D.Diğer Alacaklar				15 700		32 600     16.900      107
E.Stoklar					62 000	         106 200      44 200      71
F.Diğer Dönen Varlıklar			13 500		  9 400       -4 100    - 30
    Dönen Varlıklar Toplamı                    155 100	         262 100      107 000    67

2.Duran Varlıklar
A. Ticari Alacaklar				36 800		42 300         5 500     15
B. Diğer Alacaklar				19 500		25 100          5 600     29
C.Mali Duran Varlıklar			18 800		13 500        -5 300     -28
D.Maddi Duran Varlıklar			80 250	         135 250      55.000       68
E.Maddi Olmayan Duran Varlıklar	26 300	           36 450      10 150       38
F.Özel Tükenmeye Tabii Varlıklar		       -                   -                   -
H. Diğer Duran Varlıklar  			 9 500                      11 800        2 300        24
      Dönen Varlıklar Toplamı	        201 150	                    264 400      63 250        31
Aktif(Varlıklar) Tutarı 		       356 250                     526 500    170 250         48

PASİF KAYNAKLAR
1.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
A. Mali Borçlar				35 300		39 300           4 000       11
B. Ticari Borçlar				33 600		42 700	 9 100       27
C.Diğer Borçlar				13 800		29 200          15 400     112
D.Alınan Avanslar				34 400		32 800	-1 600      - 5
F.Ödenecek Vergi ve Fonlar	             2 100		10 800	 8 700      414
G.Borç ve Gider Karşılıkları		  8 100		  5 700	 2 400        30
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
Toplamı----------------------------	          127 300	          164 500	37 200       29
----------------------------------------------------------------------------------------------
2.Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar            81 450	          122 000        40 550       50
Yabancı Kaynaklar Toplamı-------	          208 750	          286 500	77 750       37
3-Öz Kaynaklar
A. Ödenmiş Sermaye		           100 000	         180 000	80 000       80
C. Kar Yedekleri			           30 000	           25 000          -5 000      -16
F.Dönem Net Karı(zarar)                        17 500                      35 000         17 500      100

Öz Kaynaklar Toplamı                              147 500           240 000           92 500    63
Pasif Kaynaklar Toplamı                          356 250           526 500          170.250    48

İSTENİLENLER:
1- Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin 31.12.2004 ve 31.12.2005 tarihli mukayeseli bilançolarına ilişkin artış ve azalışları YTL ve (%) yüzde olarak hesaplayınız.
2- Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin bilançolarını mukayeseli tablolar tekniği yardımı ile analiz ediniz ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
Soru:2 (30) puan 
Soru 1’deki şirketin 31.12.2004 ve 31.12.2005 tarihli bilançolarından yararlanarak, likidite ve mali oranlarını hesaplayınız ve bu aracılar yardımı ile Şirket bilançosunun likidite ve finansal durum analizini yapınız ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
Soru:3 (20) puan 
Dikey yüzeyler analiz tekniğini açıklayınız. Bilanço ve gelir tablosu analizlerindeki ve yönetim kararlarındaki önemini tartışınız.


Cevap 1) Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin 2004 yılı ve 2005 yılı bilançosunun analiz sonuçlarını incelediğimizde Dönen varlıkların %67 K.V.Y.K.’ların ise %29’luk bir artış gösterdiğini görmekteyiz. Tutarsal olarak inceleyecek olursak, Dönen Varlıkların 107.000 YTL K.V.Y.K.’ların 37.200 YTL’lik bir artış gösterdiğini görmekteyiz.

Bu verilerden hareketle işletmenin bir önceki yıla nazaran Likidite Gücünün arttırdığını, Net Çalışma Sermayesinin arttığını, K.V.Y.K.’larını karşılama gücünün yükseldiğini, Borç ödeme riskinin azaldığını bu nedenle de kredi kuruluşları açısından bir önceki yıla nazaran daha güvenilir bir duruma geldiğini söylememiz mümkündür.

Mercan Tic. Ve San. A.Ş.’nin Yabancı Kaynak ve Özkaynak’larını karşılaştırdığımızda yabancı kaynakların %37 arttığını özkaynakların ise %63 arttığını görmekteyiz. Yabancı kaynaklar içinde K.V.Y.K.’ların %29’luk bir artış, U.V.Y.K.’ların ise %50’lik bir artış gösterdiğini görmekteyiz. Tutarsal olarak incelediğimizde Yabancı kaynak toplamı 208.750 YTL’den 286.500 YTL’ye yükselmiştir. Özkaynaklara baktığımızda 147.500 YTL’den 240.000 YTL’ye yükseldiğini görmekteyiz.

İşletmenin bir önceki yıla nazaran Özkaynaklarında daha fazla bir artış olduğunu görmekteyiz. Ama halen varlıklarının %50’den fazlasının finansmanında yabancı kaynak kullandığını görmekteyiz. Buna göre işletmenin Sermaye gücünün bir önceki yıla nazaran arttığını ve borçlularına bağımlılığının azaldığını söylememiz mümkündür.

Mercan Tic. Ve San. A.Ş.’nin Dönen varlık ve Duran varlıklarını incelediğimizde, Dönen varlıkların bir önceki yıla oranla %67 arttığını, Duran varlıkların ise %31 arttığını görmekteyiz. Tutarsal olarak incelediğimizde Dönen varlıkların 155.100 YTL’den 262.100 YTL’ye Duran varlıklarında 201.150 YTL’den 264.400 YTL’ye yükseldiğini görmekteyiz.

İşletmenin üretim işletmesi olmasından dolayı Duran varlıklarına daha fazla yatırım yapması normal karşılanmaktadır. İşletmenin 2004 yılında Duran varlıklar  varlıklar içinde daha yüksek bir paya sahipken, 2005 yılında Dönen varlıklarına daha fazla yatırım yaptığını ve hemen hemen dengeli bir konuma geldiğini söylememiz mümkündür. Bu nedenle işletmenin Likidite gücünü arttırmaya yönelik faaliyette bulunduğunu söyleyebiliriz ve üretim işletmesi olması dolayısıyla varlık dağılımının normal olduğunu söylememiz mümkündür.

Mercan Tic. Ve San. A.Ş.’nin Duran varlık ve Özkaynak karşılaştırmasını yaptığımızda, Duran varlıkların bir önceki yıla nazaran %31 arttığını, Özkaynakların da %63 arttığını görmekteyiz. Tutarsal olarak incelediğimizde Duran varlıkların 201.150 YTL’den 264.400 YTL’ye, Özkaynaklarında 147.500 YTL’den 240.000 YTL’ye yükseldiğini görmekteyiz.

Bu verilerden hareketle işletmenin her iki yılda da Duran varlıklarını Özkaynaklarıyla finanse edemediğini görmekteyiz. Fakat bir önceki yıla nazaran özkaynaklardaki yüksek artış olumlu olarak düşünülmelidir. İşletme bir önceki yıla nazaran duran varlıklarının daha fazla bir bölümünü Özkaynakla karşılama gücüne erişse de, Duran varlıkların finansmanında Özkaynakların yanı sıra Yabancı kaynakta kullanmak durumundadır.

İşletmenin Duran varlık, Devamlı Sermaye (U.V.Y.K. + Özkaynak) karşılaştırmasını yaptığımızda, her iki yılda da Duran varlıklarını Devamlı Sermaye ile finanse edebildiğini görmekteyiz. İşletmenin Devamlı Sermayesi hem Özkaynaklardaki hem de U.V.Y.K.’lardaki bir önceki yıla nazaran meydana gelen yüksek artıştan dolayı daha güçlü bir hale gelmiştir.

Mercan Tic. Ve San. A.Ş.’nin bilançosuna hesap grupları bazında bakacak olursak;

Dönen varlıklar içerisinde Hazır değerlerin, Ticari alacakların, Diğer Alacakların ve Stokların yüksek oranda bir artış gösterdiğini görmekteyiz. Yani işletme tahsilatlarını hem nakit hem de kredili olarak arttırmıştır. Diğer alacaklarının yüksek oranda artması ise pek iyi karşılanan bir durum değildir. Stoklarındaki yüksek artış ise işletmenin stok giderlerini arttırdığından iyi bir durum değildir. 

Duran varlıklar içerisinde, Maddi Duran Varlıkların yüksek bir artış gösterdiğini, Mali Duran varlıklarında azalış gösterdiğini görmekteyiz. Buda işletmenin üretim işletmesi olması nedeniyle üretim yatırımlarını arttırdığını, faaliyet dışı yatırımlarını ise ( Bağlı Menkul Kıymet, İştirak ve Bağlı Ortaklık) azalttığını görmekteyiz.

K.V.Y.K içerisinde Diğer Borçların yüksek oranda arttığını görmekteyiz, Diğer Alacaklarda olduğu gibi bununda istenmeyen bir durum olduğunu söylenebilir.

Özkaynakları incelediğimizde ise Ödenmiş Sermaye ve Dönem Net Karının yüksek oranda arttığını görmekteyiz bu da işletmenin hem sermayesini arttırmaya yönelik faaliyette bulunduğunu hem de başarılı bir faaliyet dönemi geçirdiğini göstermektedir.

Sonuç: Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin 2004 yılı ile 2005 yılına ilişkin bilançosunu incelediğimizde, işletmenin bir önceki yıla nazaran Likidite gücünü ve Net Çalışma Sermayesini arttırmaya yönelik faaliyette bulunduğunu, Özkaynaklarını yani mali yapısını güçlendirmeye yönelik faaliyetlerde bulunduğunu, U.V.Y.K. kullanım oranını arttırdığını bu nedenle de Devamlı Sermayesinin daha güçlü bir hale geldiğini söylememiz mümkündür. Özetle işletmenin bir önceki yıla oranla; kredi kuruluşları, yatırımcılar ve işletme ortakları veya yöneticileri açısından daha güvenilir ve istenilen bir duruma geldiğini söylememiz mümkündür.

Cevap 2) 

A) Likidite Oranları

2004			2005
Cari Oran		: Dönen Varlık / K.V.Y.K.		1.22			1.59
Nakit Oran		: Hazır Değer + Menkul Kıymet	0.32			0.41
			        K.V.Y.K.
Asit Test Oranı	: Dönen Varlık – Stok			0.73			0.95
(Likitidite Oranı)		K.V.Y.K.

Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin Likidite durumunu incelediğimizde;

Cari oranının 1.22’den 1.59’a yükseldiğini görmekteyiz, işletme K.V.Y.K.’larını karşılama gücünü bir önceki yıla göre arttırmıştır. Nakit oranın ise 0.32’den 0.41’e çıktığını görmekteyiz işletme olması gerekenden fazla nakit bulundurmaktadır atıl bir nakde sahiptir bu oranının 0.20 olması istenmektedir. Asit-Test oranı da 0.73’den 0.95’e yükselmiştir. Bu oranın 1 olması arzulanır, İşletme her iki yılda da K.V.Y.K.’larını karşılayabilmek için stoklarına bağımlıdır, fakat 2005 yılındaki bağımlılığı daha düşüktür buda işletme açısından olumlu bir gelişmedir.
B) Mali Yapı (Finansal) Oranlar
		
									2004		2005
Finansal Kaldıraç Oranı	: Yab. Kaynak/Toplam Aktif		0.59		0.54	
Özkaynak Oranı		: Özkaynak / Toplam Aktif		0.41		0.46
K.V.Y.K. Oranı		: K.V.Y.K. / Toplam Aktif		0.36		0.31
U.V.Y.K. Oranı		: U.V.Y.K. / Toplam Aktif		0.22		0.23
Finansman Oranı		: Özkaynak / Yab.Kaynak		0.70		0.83

Mercan Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi’nin Finansal durumunu incelediğimizde;

Bir önceki yıla oranla sermaye gücünün arttığını ve borçlularına bağımlılığının azaldığını görmekteyiz buda işletme açısından olumlu bir durumdur. K.V.Y.K. Kullanım oranının düşmesi ve U.V.Y.K. kullanım oranının azda olsa artması olumlu bir gelişmedir. Mali yapıyı genel olarak incelediğimizde işletme açısından bir önceki yıla nazaran olumlu gelişmeler olduğunu görmekteyiz.

Cevap 3)

Dikey Yüzde analiz tekniği, Bir döneme ait mali tablonun analiz edilmesi yöntemidir. Statik bir analiz türüdür. Bilanço analizinde, her bir hesap kalemin bilanço toplamı veya gurup toplamı içindeki payı bulunarak, ağırlıklı önemi belirlenir. Gelir tablosunda ise her bir kalem Net satışlara oranlanır ve net satışlar içerisindeki yüzdelik önemi ve değeri tespit edilir.

Yönetim kararları açısından önemi, Sektördeki diğer firmalar ile işletme hedefleri ile karşılaştırabilme olanağı sağlar ve en önemlisi, her bir kalemin mali tablo içindeki ağırlığı belirlendiğinden dolayı olumlu sonuç doğurması muhtemel müdahalelerin yapılabilmesine olanak sağlamaktadır.
 
19/20 kasım 2005 sınav soru cevap

MESLEK MEVZUATI
Kod:
19 KASIM 2005  
SORU 1: SM, SMMM VE YMM Kanununa göre, meslek odaları hangi hallerde, nerelerde kurulur, ne isimle anılır ve nasıl tüzel kişilik kazanırlar, kısaca açıklayınız.
CEVAP 1
 Bölgesi içinde kendi mesleği konusunda en az 25 meslek mensubu bulunan il mer¬kezlerinde bir oda kurulur. Ayrı ayrı kurulan serbest muhasebeci malî müşavirler ve yeminli malî müşavirler odaları, bulundukları ilin adıyla anılır. 
Yeterli sayıda meslek mensubu bulunmayan ve oda kurulamayan yerlerin en yakın odaya bağlanmasına veya bölge odaları kurulmasına Birlikçe karar verilir. Bu karar Maliye ve Gümrük Bakanlığına bildirilir. 
Odalar, kuruluşlarını Birlik Yönetim Kurulu aracılığıyla Maliye ve Gümrük Bakanlığına bildirmekle tüzelkişilik kazanırlar.  
SORU 2 : SM, SMMM ve YMM Kanununa göre kurulan odaların organlarını, bu organların oluşumunu ve kaç kişiden oluştuğunu kısaca belirtiniz.
 CEVAP 2
 Odaların organları
Odaların organları aşağıda gösterilmiştir. 
a) Genel Kurul, 
b) Yönetim Kurulu,
c) Disiplin Kurulu, 
d) Denetleme Kurulu. 
 Oda Genel Kurulunun teşekkülü
Genel Kurul, Odanın en yüksek organı olup odaya kayıtlı bütün meslek mensupları¬nın katılmasıyla meydana gelir.  
Oda Yönetim Kurulunun teşekkülü
 Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kendi üyeleri arasından iki yıl için seçilen 5 asıl ve 5 yedek üyeden oluşur. 
Yönetim Kurulu kendi üyeleri arasında gizli oyla bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir muhasip ile oda sekreterini seçer. 
 Oda Disiplin Kurulu
Oda Disiplin Kurulu, üye sayısı 50’ye kadar olan Odalarda üç, 50’den fazla olan Odalarda beş üyeden kurulur. Ayrıca, Disiplin Kurulu üyesi 3 olan Odalarda bir, 5 olan Odalarda 3 yedek üye seçilir. 
Disiplin Kurulu iki yıl için seçilir. Süresi dolan üye yeniden seçilebilir.  
Oda Denetleme Kurulu
Denetleme Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilecek üç üyeden olu¬şur. Ayrıca bir yedek üye seçilir. Yönetim Kurulu üyeleri ile Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler. 
Denetleme Kurulu üyeleri ilk toplantılarında kendi aralarından bir başkan seçerler. 
 SORU 3: SM, SMMM VE YMM’lerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğe göre; meslek mensubunun denetimi sonucu oluşan görüşüne göre Denetim Raporları çeşitlerini kısaca belirtip açıklayınız.
 CEVAP 3 
Denetim raporları meslek mensubunun denetim sonucu oluşan görüşüne göre; 
a) Olumlu rapor; denetim faaliyetinin bitiminde meslek mensubunun olumlu görüşünü ihtiva eden raporudur. 
b) Şartlı denetim raporu; meslek mensubunun denetim sırasında karşılaştığı denetim kapsamındaki sınırlamalar ile denetlenmesini istediği halleri ihtiva eden rapordur.
c) Olumsuz rapor; meslek mensubunun, denetim sırasında incelenen yerlerin ve kuruluşların gerçek durumunu yansıtmadığı kanaatına varması sonucu düzenlediği rapordur. 
 SORU 4: SM, SMMM Ve YMM Kanunu Disiplin Yönetmeliği Hükümlerine göre; disiplin cezası türlerinden “geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası”nı tarif ediniz ve bu cezanın hangi hallerde uygulanacağını başlıklar halinde kısaca belirtiniz.
 CEVAP 4 
3- Geçici olarak faaliyetten alıkoyma: Mesleki sıfatı kalmak şartıyla 6 aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere mesleki faaliyetten alıkoymadır. 
Bu cezayı gerektiren durumlar;
a)       Üç yıllık bir dönem içinde kınama cezası gerektiren halle¬rin ve eylemlerin yinelenmesi, 
b)       Çalışanlar listesinde kayıtlı bulunan meslek mensupla¬rınca sahip olunan unvanla Kanunun 2 nci maddesinde yer alan işlerin yürütülmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişilere bağlı ve onların işyerlerine bağımlı olarak açık veya gizli hizmet sözleşmesi ile çalışılması, 
c)       Meslek mensuplarınca mesleği yapmaları yasaklanmış kişilerle işbirliği yapılması, 
d)       Ticari faaliyet yasağına uyulmaması, 
e)       Meslek mensuplarınca, beyanname ve bildirimlerin im¬zalanması ve denetimi ile ilgili yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırı davranılması veya beyanname imzalama yetkisinin kasten gerçeğe aykırı olarak kullanılması, 
Yeminli Mali Müşavirlerce, tasdike ilişkin yasal düzenle¬melerdeki ilke ve kurallarla, ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırı davranılması veya tasdik yetkisinin kasten gerçeğe aykırı Olarak kullanması
SORU 5: SM, SMMM ve YMM Kanunu Disiplin Yönetmeliği Hükümlerine göre; oda disiplin kurulu kararlarına karşı itirazların nereye yapıldığı, itiraz süresi ve bu kararların kesinleşmesi hakkında kısaca bilgi veriniz.
 CEVAP 5 
Oda Disiplin Kurulu Kararına İtiraz
Disiplin kurulunun kararlarına karşı ilgililer 30 gün içinde geçici kurula itiraz edebilirler. Geçici kurulun verdiği kararlar kesindir. Ancak Birlik Disiplin Kurulunun (Geçici kurul) itirazların reddine ait kararları Maliye Bakanlığı'nın tasdiki ile kesinleşir.  
Kararın Kesinleşmesi
Birlik Disiplin Kurulunun verdiği kararlar kesindir. Ancak, Birlik disiplin Kurulunun itirazlarının reddine ait kararları Maliye Bakanlığının onayı ile kesinleşir. İlgililer bu kararlara karşı, kararların iş veya ikametgah adreslerine bildirim tarihinden itibaren idari yargıya başvurabilirler
MUHASEBE DENETİMİ
Kod:
19 KASIM 2005  
 SORU 1- İç Kontrol sisteminin değerlendirilmesini gerekli kılan nedenleri ve yapılacak bu değerlendirmenin aşamalarını açıklayınız?
CEVAP 1- 
İç kontrol; işletme varlıklarının korunmasını, muhasebe verilerinin doğruluğunun ve güvenirliğinin kontrolünü, faaliyetlerin etkinliğinin geliştirilmesini ve konulmuş yönetsel politikalara uygunluğun desteklemede örgüt planını ve kabul edilmiş tüm eş güdümlü yöntem ve önlemleri içerir. 
Bir işletmedeki iç kontrol sistemi o işletmede yürütülmekte olan denetim faaliyetlerine doğrudan etki yapar. Bu etki hem iç denetim, hem de bağımsız denetim üzerinedir. İç denetçilerin sistemi gözden geçirmelerindeki temel amaç tepe yönetimi tarafından saptanmış yönerge ve kurallara uygun davranıldığının ve yönetim kararlarına esas olan çeşitli raporların doğru, zamansız ve eksiksiz olarak hazırlanarak yönetime sunulduğunun belirlenmesidir. İç kontrol sisteminin bağımsız denetçi tarafından gözden geçirilmesindeki temel amaç ise, denetlenen işletmenin muhasebe sistemi tarafından tutulan hesapların ve hazırlanan finansal raporların güvenilirliğini saptamak ve yıl sonu denetimi sırasında uygulanacak denetim işlemlerinin türünü, kapsamını, ayrıntı derecesini ve uygulama zamanını belirlemektir.
İç kontrol sisteminin değerlemesi dört aşamadan oluşur. 
1-      Sistemin tanınması
Denetçinin sitemin tanınması amacıyla başvurduğu yöntemler;
              Not alma yöntemi
Anket yöntemi
Akış şemaları
 2-      Sistemin ön değerlemesi
3-      Sistemin uygulamadaki etkinliğinin sınanması
4-      Sistemin son değerlemesi
Denetçi iç kontrol sistemi hakkında gerekli bilgileri toplayıp, sistemi öğrendikten ve sistemi sınadıktan sonra, son aşamada iç kontrol sistemi ile ilgili bir değerleme yapmalıdır.
İç kontrol sistemini değerlemenin amacı müşteri işletmenin sisteminde var olabilecek zayıf noktaları ortaya çıkarmaktır. Sistemdeki zayıf noktalar belirlendikten sonra bunların yürütülecek denetim faaliyetlerine olan etkileri de saptanmalıdır.
İç kontrol sistemi ile ilgili değerleme sonucuna göre denetçi maddi denetim sırasında hangi denetim tekniklerine başvuracağına karar verir. Sistemin güvenilir olması durumunda denetçi satış işlemleri ile ilgili kontroller ve benzeri konulardaki maddilik işlemlerini kapanış gününden önceki herhangi bir tarihte gerçekleştirebilir. Ancak iç kontrol sisteminin zayıf olması durumunda denetim kapanış gününe çok yakın bir tarihte gerçekleşmelidir. Ayrıca iç kontrol sisteminin etkin olması, uygulanacak denetim tekniklerinin sayısını ve ayrıntısını da etkiler. Satış ve tahsilat işlemleri ile ilgili doyurucu kontrollerin olması durumunda daha az sayıda müşteri hesabının incelemesi yapılır. 
Denetçi, iç kontrol sistemi hakkında yapmış olduğu değerlemenin sonuçlarını çalışma kağıtlarına aktarmalıdır. 
 
SORU 2 : Meslek mensuplarının, firmaların varlık, kaynak, gelir ve giderlerini gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve kayıtlara doğru geçirilip geçirilmediğinin tespiti için gerekli “bilgi ve belgelerin toplanması” ve değerlendirilmesi amacıyla ilgili yönetmelik uyarınca yapacakları denetim sırasında yerine getirmeleri gereken çalışmaları sayınınız.
 CEVAP 2 
 Meslek mensubu, kurum ve kuruluşların mali tablolarında yer alan; varlık, kaynak, gelir ve giderlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ve kayıtlara doğru geçirilip geçirilmediğinin tespiti için gerekli bilgi ve belgeleri toplamak ve değerlendirmek amacı ile aşağıdaki çalışmaları yerine getirmelidir.
a) Muhasebe denetimi; 
aa) Muhasebede kayıt ve matematiksel hataların tespiti, 
bb) Muhasebe hesaplarında hata ve hilelerin tespiti, 
cc) Muhasebe hesaplarına intikal etmeyen kayıt dışı işlemlerin tespiti, 
dd) Muhasebe kayıtlarının genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ile mevzuata uygunluğunun tespiti, 
ee) Muhasebe yöntem ve politikalarının geçmiş yıllar ile mukayesesi ve değişikliklerin nedeninin araştırılması.
b) Bilanço denetimi; 
aa) Aktif ve pasif hesapların denetimi, 
bb) Dönem içi mizanlar ile hesapların bilançoya doğru yansıtılıp yansıtılmadığının kontrolü, 
cc) Bilanço gününden önce meydana gelen ve sonradan tespit edilen işlemlere ait kayıtların kontrolü, 
dd) Envanter işlemlerinin yapılması ve kontrolü, 
ee) Kapanış kayıtlarının kontrolü. 
c) Gelir tablosunun denetimi; 
aa) Hasılat ve maliyet hesapları ile randıman ve firelerin kontrolü, 
bb) Gelirlerle bu gelirlerin elde edilmesinde yapılan giderlerin karşılaştırılması, 
cc) Gelir ve gider hesaplarının ilgili mevzuata uygunluğunun kontrolü. 
d) Vergi Denetimi; 
aa) Muhasebe belgelerinin mevzuata uygunluğu, 
bb) Muhasebe defterleri ve kayıtlarının mevzuata uygunluğu, 
cc) Muhasebe kayıtlarına geçmeyen işlemlerin ve belgelerin tespiti, 
dd) Aktif ve pasif hesapların değerlemelerinin mevzuata uygunluğu, 
ee) Alış, satış, dış ticaret, gelir ve giderlerde hata ve hilelerin tespiti, 
ff) Vergi matrahının doğruluğunun tespiti, 
gg) Vergi beyannamelerinin (yıllık, münferit ve özel) mevzuata uygunluğunun tespiti. 
e) Tabloların mali analizleri. 
f) Bilançoların muhasebe kayıtlarına uygunluğunun kontrolü. 
g) Bilanço kalemlerinin standart şekle uygunluğunun kontrolü. 
h) Dönem sonuçlarının yıllık beyannameye intikalinin mevzuata uygunluğunun kontrolü.
Kurum ve kuruluşlarca istenilecek denetim hizmetlerinde yukarıda belirtilen denetim ilkelerinden, ilgili olanları uygulanır.  
SORU 3: Denetim çalışması yapan meslek mensuplarının kendi kayıt sistemlerinin nasıl olması gerektiğini yönetmelikte yer alan düzenlemeleri esas alarak açıklayınız? 
CEVAP 3
Meslek mensubu, denetimini düzenli bir kayıt sistemi içinde yapmalıdır. Bu kayıt düzeni, çalışma kâğıtları ve bunları toplayan çalışma dosyası ile yerine getirilir. 
Çalışma kâğıtları; meslek mensuplarının denetleme yöntem ve teknikleri ile toplanan kanıt ve değerlendirmeleri sonucu ulaşılan kanaatı ihtiva eden kâğıtlar olup uygulamada kullanılması mecburidir. Ayrıca, yeminli mali müşavirlerin yaptığı tasdik işlemi ile ilgili denetimlerde, resmi defterler ile gerekli görülen belge ve kayıtlar tarih ve imza atılarak mühürlenir.
Çalışma kâğıtlarının formu, en az aşağıdaki bilgileri ihtiva etmesi şartı ile; meslek mensubunca serbestçe düzenlenebilir.
a) Denetlenen müşteri, denetimin dönemi, hazırlandığı tarih, hazırlayan meslek mensubunun adı ile sorumlu meslek mensubunun imzası yer almalıdır.
b) İleride denetim faaliyeti araştırıldığında; meslek mensubunun savunmasını temin edecek şekilde; yapılan denetim çalışmalarının tüm safhalarını ve sorumluluk safhalarını göstermelidir. Bir yılı kapsayan denetimlerde denetimin en az her ay yapılması ve çalışma kâğıtlarının aylık denetim faaliyetlerini göstermesi zorunludur.
c) Hesapların tetkikinde kullanılan özel işaretlerin açıklanması, hesap teyitleri, meslek mensubunun iç kontrol sisteminden yararlanıp yararlanmadığı veya düşünceleri açıkça gösterilmelidir.
d) Denetim programına göre denetimi yapılan hususlar ile aksayandenetim faaliyeti konuları nedenleri ile belirtilmelidir.
Çalışma kâğıtları çalışma dosyası içinde on yıl süre ile yetkililerin isteği ile ibraz edilmek üzere saklanmalıdır.
Çalışma dosyası: Çalışma kâğıtlarının, doğruluk testlerinin, yazışmaların, denetlenen kuruluşa ait mukavelelerin, talimatların, yönetim karar suretleri gibi meslek mensubunun denetlenen kurum ve kuruluştan ibrazını istediği belgelerin muhafaza edilmesi amacıyla kullanılan denetim dosyasıdır.
 
SORU 4: Firmaların ilgililere sundukları bilgilerin gerçeğe uygun, doğru ve güvenilir olup olmadığını ortaya koymak amacıyla, meslek mensupları tarafından “denetim faaliyetleri” kapsamında ilgili yönetmelik uyarınca hangi tespitlerin yapılması gerektiğini açıklayınız. 
CEVAP 4- 
Denetim Faaliyetleri 
Kurum ve kuruluşların ilgililere sundukları bilgilerin gerçeğe uygun, doğru ve güvenilir olduğu tarafsız meslek mensubunca; 
a) Kurum ve kuruluşların varlıklarının kurum ve kuruluşların yararına kullanılıp kullanılmadığının, 
b) Varlıkların adet ve değer olarak kayıtlarda gösterilip gösterilmediğinin, 
c) Varlıkların ilgili mevzuat ve muhasebe prensiplerine uygun ve doğru olarak değerlendirilip, değerlendirilmediğinin, 
d) Varlıklara giren ve çıkan değerlerin kayıtlarda tam ve doğru olarak yer alıp almadığının, 
e) İşletmenin borç ve alacaklarındaki artış ve azalışların tam ve doğru olarak gösterilip gösterilmediğinin, 
f) Kurum ve kuruluşların ekonomik faaliyetleri sonucu varlık artış ve azalışlarının kayıtlar ile mali tablolarda tam ve doğru olarak hesaplanıp hesaplanmadığının, 
g) Mali tabloların ilgili mevzuat ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun düzenlenip düzenlenmediğinin, 
h) Mali tablolara dayalı vergi beyannameleri ile diğer beyanname ve belgelerinin ilgili mevzuata uygun olup olmadığının 
tespiti ile gerçekleşir.
VERGİ MEVZUATI
Kod:
19 KASIM 2005  
SORU – 1: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre vergi alacağını ortadan kaldıran halleri kısaca sayınız. Bunlardan tahakkuktan vazgeçme hususunu kısaca açıklayınız. 
CEVAP – 1: 
-VUK’na göre vergi alacağını ortadan kaldıran haller:
a)      Ödeme
b)      Zamanaşımı ve terkin
c)      Vergi hatalarını düzeltme
d)      Tahakkuktan Vazgeçme 
-Tahakkuktan Vazgeçme : İkmalen, re'sen veya idarece tarh edilen vergi ve bunlara ilişkin cezaların toplam miktarı 13.-YTL’yi (13.-YTL dahil )aşmaması ve tahakkukları için yapılacak giderlerin bu miktardan fazla olacağının tespiti halinde, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslar 
dahilinde tahakkuklarından vazgeçilebilir.

 
SORU – 2: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda düzenlenen birden fazla yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri ile ilgili aşağıdaki hususları kısaca açıklayınız.
            a) Müşterek genel giderler ve amortismanların dağıtım esasları
            b) İşin bitim tarihi 
CEVAP – 2:
-a) GVK’na göre birden fazla yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde müşterek genel giderler ve amortismanların dağıtım esasları:
Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler ve amortismanlar aşağıdaki esaslara göre dağıtılır: 
1. Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler tahsil olunan istihkak bedellerinin birbirine olan nisbeti dahilinde; 
2. Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler tahsil olunan istihkak bedelleriyle diğer işlere ait satış veya hasılat tutarlarının birbirine olan nisbeti dahilinde; 
3. Birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat, makina ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre. 
 
-b) GVK’na göre birden fazla yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde İşin bitim tarihi:
İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın düzenlendiği tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir. 
Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınır. 
 
SORU – 3: 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre vergiyi doğuran olayın meydana gelmesini kısaca açıklayınız. 
CEVAP – 3:
KDV’na Göre Vergiyi Doğuran Olay: 
a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması, 
b) Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, 
c) Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması, 
d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, malların alıcıya teslimi, 
e) Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesine başlanması veya nakliyeci veya sürücüye tevdii, 
f) Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi, 
g) İthalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili,
h) İkametgâhı, işyeri, kanunî merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılıkta gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması,Anında meydana gelir.

 
 
SORU – 4: 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun’a göre aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız.
a)       İhtiyati Haciz
b)      Tecil 
CEVAP – 4:
a)6183 Sayılı Kanuna göre İhtiyati Haciz: 
Haciz: Borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarı tahsil dairesince elkonulmasıdır.
İhtiyati haciz aşağıdaki hallerden herhangi birinin mevcudiyeti takdirinde hiçbir müddetle mukayyet olmaksızın alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memurunun kararıyla, haczin ne suretle yapılacağına dair olan hükümlere göre, derhal tatbik olunur. 
1. Amme borçlusundan  teminat istenmesini mucip haller mevcut ise, 
2. Borçlunun belli ikametgahı yoksa, 
3. Borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa, 
4. Borçludan teminat göstermesi istendiği halde belli müddette teminat veya kefil göstermemiş yahut şahsi kefalet teklifi veya gösterdiği kefil kabul edilmemişse, 
5. Mal bildirimine çağrılan borçlu belli müddet içinde mal bildiriminde bulunmamış veya noksan bildirimde bulunmuşsa, 
6. Hüküm sadır olmuş bulunsun bulunmasın para cezasını müstelzim fiil dolayısıyla amme davası açılmış ise, 
7. İptali istenen muamele ve tasarrufun mevzuunu teşkil eden mallar, bu mallar elden çıkarılmışsa elden çıkaranın diğer malları hakkında uygulanmak üzere, bu kanunun 27, 29, 30'uncu maddelerinin tatbikini icabettiren haller varsa. 
b)6183 Sayılı Kanuna göre Tecil : Amme borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, borçlu tarafından yazı ile istenmiş ve teminat gösterilmiş olmak şartıyla alacaklı amme idaresince veya yetkili kılacağı makamlarca; vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası ve gecikme zammı alacakları iki yılı, bu alacaklar dışında kalan amme alacakları ise beş yılı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabilir.
HUKUK
Kod:
19 KASIM 2005  
SORU-1 
Gerçek kişilerde kişiliğin başlangıcını bir cümle ile tanımlayınız , kişiliği sona erdiren halleri sadece yazınız? 
CEVAP-1 
Gerçek kişilik , doğumla kazanılır.MK’nın 28. maddesine göre , “ kişilik ,çocuğun sağ olarak tamamiyle doğduğu anda başlar.” Böylece yasa kişiliğin kazanılması için iki koşulun birlikte gerçekleşmesini aramıştır: sağ ve tam olarak doğmak
  Kişiliği sona erdiren haller: 
-          ölüm
-          ölüm karinesi
-          gaiplik ( kayıplık)
 
SORU-2 
“Sözleşme (akit) ne demektir? Bir cümle ile tanımlayınız. Borçlar kanununa göre sözleşme ne zaman tamam olur? Bir cümleyle açıklayınız. Sözleşmede ,irade ile beyan arasındaki uyumsuzluk hallerini sayınız? 
CEVAP-2
İki tarafın karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamalarıyla meydana gelen hukuki işleme sözleşme denir. Sözleşme ,iki taraflı bir hukuki işlemdir. 
       Borçlar kanununun 1. maddesine göre “iki taraf karşılıklı ve birbirine uygun surette rızalarını beyan ettikleri an ,sözleşme (akit) tamam olur.” 
A-     Muvazaa ( danışıklılık )
B-      İrade fesadı halleri ( hata , hile , korkutma) 
 
SORU-3
“ Poliçe kavramını” bir cümle ile tanımlayınız ve Türk Ticaret Kanunu’na göre poliçede bulunması gereken zorunlu unsurları sadece yazınız? 
CEVAP-3
Poliçe, poliçeyi düzenleyen (keşideci) tek tarflı bir beyanla aynı zamanda muhattaba ödeme, lehdara ise alma (kabz)  yetkisi veren kıymetli evraktır.
      Poliçe , sıkı şekil şartlarına bağlanmıştır. Poliçede bulunması gereken zorunlu unsurlar şunlardır:
-          poliçe kelimesi
-          belli bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız şartsız havale
-          muhatabın adı ve soyadı
-      lehdarın adı ve soyadı
-          kaşide ( düzenleme ) tarihi 
-          kaşidecinin imzası
Yukarıdaki unsurlardan biri bulunmadığı taktirde , senet poliçe niteliğini kaybeder.   
 
SORU-4
SSK’na göre sosyal sigorta türlerini sadece yazınız? 
CEVAP-4
-          İş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası
-          Hastalık sigortası
-          Analık sigortası
-          Malullülük sigortası
-          Yaşlılık sigortası
-          Ölüm sigortası
 
MALİYET MUHASEBESİ
 20 KASIM 2005  
                              
 
CEVAP 1 
a)
Tam maliyet yöntemi
Direkt İlke Madde Malzeme Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
Sabit GÜG
Değişken GÜG
______________________ 
Toplam üretim maliyeti                             25 000 
Değişken maliyet yöntemi
Direkt İlke Madde Malzeme Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
Değişken GÜG
___________________________________
Toplam Üretim Maliyeti                           21 000
 Asal Maliyet Yöntemi
Direkt İlke Madde Malzeme Giderleri
Direkt İşçilik Giderleri
___________________________________
Toplam Üretim Maliyeti                          15 000
 Tam maliyet – Asal maliyet = Genel Üretim Gideri
25 000 – 15 000 = 10 000 TL GÜG
 Tam Maliyet – Değişken Maliyet = Sabit GÜG
25 000 – 21 000 = 4 000  ( sabit GÜG )
Toplam GÜG – Sabit GÜG = Değişken GÜG 
10 000 – 4 000 = 6 000  (Değişken GÜG)
 
b) 
Değişken Üretim Giderleri  21 000
Üretim Miktarı   80 adet
Birim Maliyet  = 21 000 / 80 = 262,5 TL / Br.
SMM = 75 x 262,5 = 19 687,5 TL
Brüt Satış Karı = Satışlar – SMM
Brüt Satış Karı = 30 000 – 19 687,5 
Brüt Satış Karı = 10 312,5 TL
 
CEVAP 2
 İşçi sayısı 5 mayıs ayında her işçi 6 adet ürettiğine göre ve parça başına 1 000 TL ücret 
alırsa   ;
5 x 6 x 1 000 TL =  30 000 TL direkt işçilik 
Hafta sonunda üretilen mamul için ;
1 x 5 x 1200 TL 6 000 TL direkt işçilik ( Fazla ödenen ücret özel bir siparişin yetiştirilmesi için olduğundan direkt işçilik olarak kaydedilir.)
Toplam Direkt İşçilik Gideri  30 000 + 6 000 = 36 000 TL
Mühendis için hesaplanan ücretler Genel Üretim Giderleridir.
Toplam Genel Üretim Giderleri  10 000 + 20 000 = 12 000 TL
 
Toplam Ücretler 36 000 + 12 000 = 48 000 TL
SSK işveren Payı 48 000 x  0.20  = 9 600 TL
SSK işçi payı        48 000 x 0.14 =   6 720 TL
Gelir vergisi kes.   (48 000-  6 720  ) x 0.15 = 6 192  TL
 
__________________ / __________________
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ      36 000
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ       21 600
- Ücretler                12 000
- SSK işveren payı    9 600
            360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR        6 192
            361 ÖDENECEK SOS. GÜV. KESİNTİSİ   16 320
            - SSK işçi payı       6 720
            - SSK işveren payı 9 600
            335 PERSONELE BORÇLAR                       35 088
__________________ / __________________
FİNANSAL MUHASEBE
Kod:
20 KASIM 2005  
Sezin Ticaret A.Ş. ‘nin 2004 yılı mali işlemleri aşağıdaki gibidir. (Rakamlarda yuvarlaklaştırma sağlanması için KDV oranı % 20 kabul edilmiştir) :  
1.	Şirketin alışları ile ilgili olarak 2.000 TL.’lik iskonto uygulanmış bir mal , 20.000 liraya kredili olarak satın alınmıştır. Bu malla ilgili olarak eğer erken ödeme yapılırsa, ayrıca nakit iskontosu da yapılabileceği bildirilmiştir. Sezin A.Ş. bu alış sonrası, mal bedeli ve KDV için 5/10, n 30 koşuluna sahip 24.000 liralık bir borç senedi imzalamıştır. Malın nakliyesi Sezin A.Ş.’ye ait olduğundan KDV içinde olmak üzere 1.200 YTL nakliye bedeli nakden ödenmiştir. 
2.	Yukarıdaki alımla ilgili olarak imzalanan borç senedinin nakit iskontosundan yararlanılmak üzere 7. günün sonunda 22.800 lira ödenmiştir. 
3.	60.000 YTL maliyetli bir mal 140.000 + % 20 KDV bedelle ve kredili olarak satılmıştır. 
4.	Yukarıdaki maddede satıldığı bildirilen malın nakliyesi Sezin A.Ş. ‘ye aittir. Bu nedenle bir nakliye firmasına 1.500 YTL +% 20 KDV nakden ödenmiştir. Müşteri, malın nakliyesi sırasında hasar görmesi olasılığına karşı sigorta edilmesini de talep etmiştir. Bu sigortalama Sezin A.Ş.’nin sorumluluğunda olmamakla birlikte, alıcı adına, sigorta yaptırılmış ve malı götürecek olan nakliye firmasına ayrıca KDV içinde 500 YTL sigorta primi nakit olarak ödenmiştir. 
5.	Yukarıdaki ( Md. 3) satışla ilgili olarak 7.000 liralık iskonto yapılmış ve bu iskonto br. fatura ile müşteriye bildirilmiştir. ( KDV ‘nin %20 olduğunu hatırlayınız.) 
6.	Sezin A.Ş. , 30.000 YTL’lik (A) malını 50.000 YTL + %20 KDV bedelle ve kredili olarak satmıştır. Malın nakliye gideri müşteriye ait olmakla birlikte, depodan alıp müşteriye ulaştıracak kamyon şoförüne 200 liralık KDV si içerisinde 1.200 lira taşıma bedeli müşteri adına nakden ödenmiştir. 
7.	Yukarıda (Md. 6) satıldığı bildirilen (A) yerine yanlışlıkla 23.000 YTL maliyetle (B) malının gönderildiği öğrenilmiştir. Müşterinin aynı araçla geri gönderdiği (B) malı hemen kamyondan indirilerek (A) malı yüklenmiştir. Bu yanlışlık nedeniyle ikinci bir sefer yapmak zorunda kalan kamyonun ücreti tamamen Sezin A.Ş. ‘ye ait olduğundan, doğru malı götüren ikinci seferin ücreti 1.200 lira için kamyon şoförüne borçlanılmıştır. 
8.	Şirket arabasına yıllık bakım yapılması için şoföre 3.000 YTL iş avansı verilmiştir. 
9.	Şoför arabanın bakımını yaptırmış , % 20 KDV’si içinde 2.880 YTL’ lik  fatura getirmiş aldığı avansın üstünü de nakit olarak iade etmiştir. 
10.	Firma geçen yıl 6.000 TL’lik karşılık ayırdığı 20.000 liralık şüpheli alacağın 2.000 liralık kısmından sulh yoluyla vazgeçilmiş, kalanı nakden tahsil edilmiştir. 
11.	Geçen yıl kusurlu olduğu belirlenip defolu mallar reyonuna (157 diğer stoklar hesabı ) alınan ve burada 20.000 liraya satılabileceği düşünülerek sadece % 67 değer düşüklüğü karşılığı ayrılmış 60.000 YTL maliyetli malın satılamayacağına karar verilerek kayıtlardan çıkarılmıştır. 
12.	çalışan personele 10.000 YTL ücret tahakkuk etmiştir. Bu ücrete ilişkin S.S.K. işveren payı 2.000 YTL, işçi payı ise 3.000 YTL’dir. Gelir vergisi 1.200 YTL , damga vergisi ise 100 liradır. Personel ücretleri banka aracılığıyla ödenmiştir. 
13.	Geçen dönem imzalanan sözleşme gereğince bedeli peşin tahsil edilerek bir bilanço hesabına alınmış olan 5.000 liralık satış sonrası müşteri hizmeti ancak bu dönem müşteriye götürülebilmiştir. 
14.	Şirketin faaliyet gösterdiği binaya doğalgaz bağlanacağı için ilgili kuruluşa 1.500 lira depozito yatırılması için bankaya virman emri verilmiştir. Hemen aynı gün bankadan gelen dekonttan virman emrinin yerine getirildiği öğrenilmiştir. 
15.	Geçen yıl 2.000 lira değer düşüklüğü karşılığı ayrılan hisse senetlerinin yarısı 6.000 liraya satılmıştır. 
Şirketin yıl sonu işlemleri ise şöyledir : 
1.	Yapılan envanter sayımında hepsi için 1.500 lira ödenmiş olan şişelerin 1/3 ünün kırılmış olduğu tespit edilmiştir. 
2.	Yapılan fiili stok sayımında 1.000 liralık (A) malı eksik çıkmakta, buna mukabil 1.500 liralık (B) ise fazla çıkmaktadır. Bunun nedeni araştırıldığında 1.000 liralık (A) malı satıldığı halde, kayıtlara 1.500 liralık (B) malı satılmış gibi geçirilmiştir. 
3.	Firmanın alacak senetleri portföyünde bulunan 3.000 Euro luk senet , 1 Euro = 1.4 YTL iken alınmıştır. 31.12.2004 de 1 Euro = 1.5 YTL ‘dir. 
4.	Dönem sonunda sabit aktifler için ayrılan amortisman 3.200 lira olup bunun 1.200 lirası geçen yıl yenilenen demirbaşlara aittir. 
5.	Alacak senetleri için 20.000 YTL ,borç senetleri için 40.000 YTL reeskont hesaplanmıştır. 
İSTENENLER :  
1.	2004 yılı işlemlerinin günlük defter ve büyük defter kayıtlarını 7 / A seçeneğine göre yapınız. 
2.	Genel geçici ve kesin mizanın çıkarıldığı varsayımıyla 2004 yılına ait gelir tablosunu ve dönem sonu kapanış bilançosunu hazırlayınız. 
 
ÇÖZÜMLER					
						
 	 	 		 	 	 
100 KASA HS			20 000		
102 BANKALAR HS			150 000		
110 HİSSE SN HS			10 000		
120 ALICILAR HS			75 000		
121 ALACAK SN HS			125 000		
126 VER DEP.TEM HS			1 500		
128 ŞÜPHELİ TİC.ALC.HS		20 000		
153 TİC.MAL HS			100 000		
157 DİĞER STOK HS			60 000		
193 PEŞİN ÖDN.VR.FON HS		2 500		
180 GEL.AY.AİT GİD.HS		5 000		
252 BİNALAR HS			400 000		
255 D.BAŞ HS			150 000		
254 TAŞITLAR HS			60 000		
322 BORÇ SN REES.HS		75 000		
						
		119 MEN.KIY.DĞ.DÜŞ.KARŞ.HS	2 000
		122 ALACAK SN.REES.HS		25 000
		129 ŞÜP.TİC.ALC.KARŞ.HS	6 000
		158 STOK DĞ.DÜŞ.KARŞ.HS	20 000
		257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN HS	246 000
		320 SATICILAR HS		60 000
		321 BORÇ SN HS		150 000
		360 ÖDN.VR.FON HS		3 000
		361 ÖDN.SOS.GÜV.KS.HS		5 000
		380 GE.AY.AİT GELİR HS		5 000
		500 SERMAYE HS		450 000
		549 ÖZEL FON HS		2 400
		570 GEÇMİŞ YIL KARI HS		260 000
		590 DÖNEM NET KARI HS		19 600
 	 	 		 	 	 
						
122 ALACAK SN REES HS		25 000		
						
		647 REES.FAİZ GELİRİ HS		25 000
 	 	 		 	 	 
657 REES. FAİZ GİDERİ HS		75 000		
						
		322 BORÇ SN REES.HS		75 000
 	 	 		 	 	 
590 DÖNEM NET KARI HS		19 600		
						
		570 GEÇMİŞ YIL KARI HS		19 600
 	 	 		 	 	 
153 TİC MAL HS			20 000		
191 İND.KDV HS			4 000		
						
		321 BORÇ SN
		24 000
					
 	 	 		 	 	 
153 TİC MAL HS			1 000		
Nakliye bedeli					
191 İND.KDV HS			200		
						
		100 KASA HS			1200
 	 	 		 	 	 
321 BORÇ SN HS			24 000		
						
		100 KASA HS			22 800
		153 TİC.MAL HS			1 000
		391 HS KDV HS			200
 	 	 		 	 	 
120 ALICILAR HS			168 000		
						
		600 YURT İÇİ SATIŞLAR HS	140 000
		391 HS.KDV			28 000
 	 	 		 	 	 
621 SATILAN TİC.MAL MALİYETİ	HS	60 000		
						
		153 TİC MAL HS			60 000
 	 	 		 	 	 
760 PAZ.SATIŞ DAĞ.GİD.	GİD. HS		1 500		
191 İND.KDV HS			300		
						
		100 KASA HS			1 800
 	 	 		 	 	 
120 ALICILAR HS			500		
						
		100 KASA HS			500
 	 	 		 	 	 
610 SATIŞ İSK HS			7 000		
191 İND.KDV HS			1 400		
						
		120 ALICILAR HS		8 400
 	 	 		 	 	 
120 ALICILAR HS			60 000		
						
		600 YURT İÇİ SATIŞLAR HS	50 000
			A MALI		
		391 HS KDV HS			10 000
 	 	 		 	 	 
120 ALICILAR HS			1 200		
						
		100 KASA HS			1 200
 	 	 		 	 	 
621 SATILAN TİC MAL MAL.HS		30 000		
						
		153 TİC MAL HS			30 000
 	 	 		 	 	 
						
 	 	 	 	 	 	 
760 PAZ.SATIŞ DAĞ.GİD.HS		1 200		
191 İND.KDV HS			240		
						
		329 DİĞ.TİC.BORÇ HS		1 440
 	 	 		 	 	 
195 İŞ AVANSLARI HS			3 000		
						
		100 KASA HS			3 000
 	 	 		 	 	 
770 GEN.YÖN.GİD.	HS		2 400		
191 İND.	KDV HS			480		
100 KASA HS			120		
						
		195 İŞ AVANSLARI		3 000
 	 	 		 	 	 
129 ŞÜP.TİC.ALAC.KARŞ HS		6 000		
100 KASA HS			18 000		
						
		128 ŞÜP.TİC.ALAC.HS		20 000
		671 ÖNC.DÖNEM GEL.KAR.HS	4 000
 	 	 		 	 	 
158 STOK DEĞ.DÜŞ.KARŞ.HS		20 000		
689 DİĞ.O.DIŞI GİD.ZARAR		40 000		
						
		157 DİĞER STOK HS		60 000
 	 	 		 	 	 
770 GEN.YÖN.GİD.HS			12 000		
Brüt ücret	10 000					
işv payı	2 000					
						
		360 ÖDN.VER.FON HS		1 300
		GV	1 200		
		DV	100			
		361 ÖDN.SOS.GÜV.KES.HS	5 000
		İşçi payı	3 000		
		İşv.payı	2 000		
		335 PERSONELE BORÇLAR HS	5 700
 	 	 		 	 	 
335 PERSONELE BORÇLAR HS		5 700		
						
		102 BANKALAR HS		5 700
 	 	 		 	 	 
380 GEL.AY.AİT GELİR		5 000		
						
		649 DİĞ.OLAĞAN GELİR KAR HS	5 000
 	 	 		 	 	 
126 VER.DEP. TEM.HS		1 500		
						
		103 VER.ÇEK.ÖDM.EMİR. HS
1 500



			
 	 	 		 	 	 
103 VER.ÇEK ÖDM.EMİR HS		1 500		
						
		102 BANKALAR HS		1 500
 	 	 		 	 	 
100 KASA HS			6 000		
119 MEN.KIY.DEĞ.DÜŞ.KARŞ		2 000		
						
		110 HİSSE SN.HS		5 000
		671 ÖNC.DÖNEM GEL.KARI HS	2 000
 	 	645 MEN KIY SATIŞ KARI		 	 	1 000
						
						
E N V A N T E R     İ Ş L E M L E R İ				
						
						
 	 	 		 	 	 
689 DĞ.O.DIŞI GİD.ZARAR	DIŞI GİD.ZARAR HS		500		
						
		126 VER.DEP.TEM.HS		500
 	 	 		 	 	 
197 SAYIM VE TES NOK HS		1 000		
						
		153 TİC MAL HS			1 000
		A MALI				
 	 	 		 	 	 
153 TİC MAL HS			1 500		
B MALI						
						
		397 SAY.TES FAZ. HS		1 500
 	 	 		 	 	 
621 SATILAN TİC MAL MALİYETİ HS	1 000		
						
		197 SAY TES NOK HS		1 000
 	 	 		 	 	 
397 SAY.TES.FAZ.HS			1 500		
						
		621 SATILAN TİC MAL MALİYETİ HS	1 500
 	 	 		 	 	 
121 ALACAK SN HS			300		
						
		646 KAM.KARI HS		300
 	 	 		 	 	 
770 GEN.YÖN.GİD.HS			2 000		
549 ÖZEL FON HS			1 200		
						
		257 BİR.AMORT HS		3 200
 	 	 		 	 	 
657 REES.FAİZ GİD. HS		20 000		
						
		122 ALACAK SN REES HS		20 000


				
 	 	 		 	 	 
322 BORÇ SN REES.HS		40 000		
						
		647 REES. FAİZ GELİRİ HS	40 000
 	 	 		 	 	 
						
391 HESAPLANAN KDV		40 000		
						
		191 İNDİRİLECEK KDV		6 620
 	 	360 ÖDENECEK VERGİ VE FON		 	 	33 380
 	 	 		 	 	 
631 PAZ. SATIŞ DAĞ GİDERLERİ		2 700		
632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ	16 400		
						
		761 PAZ. SATIŞ DAĞ GİDERLERİ  YANS	2 700
 	 	771 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ  YANS		 	 	16 400
 	 	 		 	 	 
761 PAZ. SATIŞ DAĞ GİD. YANSITMA	2 700		
771 GENEL YÖNETİM GİD. YANSITMA	16 400		
						
		760 PAZ. SATIŞ DAĞ GİDERLERİ	2 700
 	 	770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ		 	 	16 400
						
 	 	 		 	 	 
600 YURT İÇİ SATIŞLARI                           	190 000		
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI		1 000		
646 KAMBİYO KARI			300		
647 REESKONT FAİZ GELİRİ		65 000		
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KAR	5 000		
671 ÖNCEKİ DÖNEM GELİR VE KARLARI	6 000		
						
 	 	690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI		 	 	267 300
 	 	 		 	 	 
690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI		251 100		
						
		611 SATIŞ İSKONTOLARI		7 000
		621 S.T.M.M			89 500
		631 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİDERLERİ	2 700
		632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ	16 400
		657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 	95 000
 	 	689 DİĞ. OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR		 	 	40 500


 	 	 		 	 	 
690 DÖNEM KARI VEYA ZARARI		16 200		
						
 	 	692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI		 	 	16 200
 	 	 		 	 	 
692 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI	16 200		
						
 	 	590 DÖNEM NET KARI		 	 	16 200

MALİ TABLOLAR ANALİZİ
Kod:
20 KASIM 2005  
Soru 1: (50 Puan)
 
DYS Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 2004 yılı gelir tablosu şu şekildedir
 TABLO KALEMLERİ	2004	DİKEY YÜZDELER
A – Brüt Satışlar	142.500	109.62
B – Satış İndirimleri (-)	12.500	09.62
C – Net Satışlar	130.000	100
D – Satışların Maliyeti (-)	104.000	80
      BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI	26.000	20
E – Faaliyet Giderleri (-)	11.000	8.46
      FAALİYET KARI	15.000	11.54
F – Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar	1.800	1.38
G - Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar (-)	2.300	1.77
H – Finansman Giderleri (-)	3.500	2.69
      OLAĞAN KAR 	11.000	8 46
I – Olağandışı Gelir ve Karlar	6.800	5.23
J – Olağandışı Gider ve Zararlar (-)	2.300	1.77
      DÖNEM KARI	15.500	11.92
  
İSTENİLENLER:
DYS Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin yukarıdaki  gelir tablosuna ilişkin dikey yüzdeleri hesaplayınız. Şirketin gelir tablosunu dikey yüzde tekniğine göre analiz ediniz ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
Soru 2: (25 Puan)
DYS Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31.12.2004 tarihli bilançosunda yer alan bazı kalemlere ilişkin tutarlar aşağıdaki gibidir.
                                                                         YTL
Dönen Varlıklar                                              42.500
Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar                      28.700
Alacaklar (Net)                                               24.800
Stoklar (Net)                                                  14.200
 
İSTENİLENLER: 
Yukarıdaki bilgiler ile SORU:1’deki şirkete ilişkin gelir tablosundaki bilgilerden yararlanarak şirketin likidite ve faaliyet durumlarını oran tekniği ile analiz ediniz ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
 
SORU 3 : (25 Puan) 
Tutarlılık kavramını ve mali tablolarda taşıdığı önemi tartışınız. 
 
 CEVAPLAR
Cevap 1: 
Brüt Satış Karı : 
Satış İndirimleri; İşletmenin Net Satışlarının %9.62’ si oranında satış indirimi söz konusudur. Bu oran işletmenin brüt satışları ile net satışları arasındaki farkın sebebini oluşturmaktadır.
 Bu indirimler, iskontolardan kaynaklanıyorsa; Bu durumda işletmenin pazarlama ile ilgili sorunlarının olduğu ve rekabet gücünü arttırmaya yönelik önlemler aldığını söylememiz mümkündür. Bu indirimler İadeden kaynaklanıyorsa bu durumun işletmenin üretim kalitesinin düşük olduğundan kaynaklandığını söylememiz mümkündür. 
Satışların Maliyeti; İşletme Net satışların %80’i kadar satışların maliyetine katlanmaktadır. Bu oran satış indirimleri ile beraber işletmenin brüt satış karı oranını etkilemiştir. Bir başka ifade ile işletme her 100 YTL’lik net satışında 80 YTL maliyete katlanmaktadır.
 Üretim işletmesi için bu oranın yüksek olduğunu söylememiz mümkündür. Brüt satış karı oranının arttırılması için, satışların maliyetinin yüksek oranda çıkmasının sebepleri araştırılmalı, üretim fonksiyonları gözden geçirilmeli, Üretim maliyetini oluşturan unsurların daha düşük maliyetlerle elde edilmesine çalışmalı, gerekirse üretim sistemleri incelenmeli ve varsa değer yaratmayan maliyetler tespit edilerek azaltılmalıdır.
 Brüt Satış Karı: İşletme net satışlarının %20’si oranında brüt satış karı elde etmiştir. Bir başka ifade ile işletmenin her 100 YTL’lik net satışının 20 YTL’si brüt satış karıdır. Brüt satış karı oranının belirlenmesinde satılan malın maliyeti ve satış indirimleri kalemleri etkili olmuştur.
 
 Faaliyet Karı : 
Faaliyet Giderleri; İşletme net satışlarının %8.46’sı kadar faaliyet giderine katlanmıştır, bir başka ifade ile her 100 YTL’lik net satışında 8.46 YTL faaliyet giderine katlanmaktadır. Bu gider kalemi işletmenin faaliyet karı oranını etkileyecektir.
 Bu oranın fazla yüksek olmadığını söylememiz mümkündür. İşletme faaliyet giderlerine (Genel Yönetim Gideri, Pazarlama Satış Dağıtım ve Ar-Ge gibi) yüksek tutarda harcamada bulunmamıştır. İşletmenin satışlarının sürdürülmesi ve arttırılması için yeteri kadar faaliyet gideri yapmadığını söylememiz mümkündür.
 Faaliyet Karı; İşletme net satışlarının %11.54’ü kadar faaliyet karı elde etmiştir. Yani işletme her 100 YTL’lik net satışında 11.54 YTL faaliyet karı elde etmektedir. Bu oranın belirlenmesinde faaliyet giderleri etkili olmuştur.
 
Olağan Kar :
 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar; İşletme net satışlarının %1.38’i kadar Diğer Faaliyetlerden Olağan gelir ve Kar elde etmiştir. Yani, işletme her 100 YTL’lik net satışında 1.38 YTL Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kar elde etmektedir. 
 Bu oran işletmenin olağan kar veya zarar oranını olumlu yönde etkileyecektir. Bu gelirlerin işletmenin (faiz gelirleri, menkul kıymet satış karları, temettü gelirleri, komisyon gelirleri ve kambiyo karları gibi) faaliyetlerinden kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar; İşletme net satışlarının %1.77’si kadar Diğer Faaliyetlerden Olağan gider ve Zarara katlanmıştır. Yani, işletme her 100 YTL’lik net satışında 1.77 YTL Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zarara katlanmaktadır. 
Bu oran Olağan Kar veya Zarar oranını olumsuz yönde etkileyecektir. Bu olumsuzluğun sebebinin de Komisyon Giderleri, Menkul Kıymet Satış Zararları, Kambiyo Zararları gibi kalemlerden kaynaklandığını söyleyebiliriz.
 Finansman Giderleri; İşletme net satışlarının %2.69’u kadar Diğer Finansman giderine katlanmıştır. Yani, işletme her 100 YTL’lik net satışında 2.69 YTL finansman giderine katlanmaktadır.
 Bunun sebebinin de işletmenin kısa ve uzun vadeli borçlanma politikasından kaynaklandığını söyleyebiliriz. İşletme kredili borçlanma politikasını iyileştirerek kontrol altına almaya çalışmalıdır.
 Olağan Kar; İşletme net satışlarının %8.46’sı oranında olağan kar elde etmektedir. Yani, işletme her 100 YTL’lik net satışında 8.46 YTL olağan kar elde etmektedir. Bu oranın belirlenmesinde Olağan gelir ve karlar, Olağan gider ve Zararlar ve Finansman giderleri etkili olmuştur.
 
Dönem Karı: 
Olağandışı Gider ve Zararlar : İşletme net satışlarının % 1.77’si kadar Olağandışı gider ve Zarara katlanmıştır. Yani, işletme her 100 YTL’lik net satışında 1.77 YTL Olağandışı Gider ve Zarara katlanmaktadır. Bu oran işletmenin esas faaliyet alanı dışındaki işlemlerinden kaynaklanmaktadır. 
 Olağandışı Gelir ve Karlar: İşletme net satışlarının %5.23’ü kadar olağandışı gelir ve kar elde etmektedir. Yani işletme her 100 YTL’lik net satışında 5.23 YTL olağandışı gelir ve kar elde etmektedir. Bu oran işletmenin esas faaliyet alanı dışındaki işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Bu oranın net satışlara olan payının yüksek olduğunu görmekteyiz buda esas faaliyet alanı dışındaki işlemlerinde işletmenin giderlere oranla daha yüksek gelir elde ettiğini göstermektedir.
 Dönem Karı: İşletme net satışlarının %11.92’si oranında dönem karı elde etmiştir bu oran vergiden önceki karı yansıtmaktadır. Bu oranın olağan kardan yüksek olmasının sebebi olarak, işletmenin esas faaliyet alanı dışındaki işlemlerinde başarılı olduğunu söylememiz mümkündür.
 
SONUÇ: 
DYS Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin gelir tablosunu incelediğimizde, satış indirimlerinin yüksek bir paya sahip olduğunu söylememiz mümkündür. Sebebi iade ise işletme üretim esnasında malın kalitesini ve müşteri beklentilerini ön plana çıkartmalıdır. Sebebi indirim ise işletme rekabet gücünü arttırmaya yönelik önlemler alırken bu önlemlerin elde edeceği karı olumsuz etkilediğini gözardı etmemelidir. DYS Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin satışların maliyetinin de net satışlar içerisindeki payının çok yüksek olduğunu görmekteyiz. İşletme maliyeti düşürücü politikalar geliştirmeli ve değer yaratmayan maliyetleri ortadan kaldırmaya çalışmalıdır. Dikkat çeken bir başka husus ise işletmenin esas faaliyet alanı dışındaki gelirlerinin yüksek bir paya sahip olduğudur.
 
 
Cevap 2: Likidite ve faaliyet oranlarının analizi ve yorumu:
 Likidite Oranları:                        
Cari Oran                    = Dönen Varlıklar / K.V.Y.K. = 42.500 / 28.700 = 1.48
Asit-Test Oranı            = (Dönen Varlıklar – Stoklar) / K.V.Y.K. = (42.500 – 14.200) / 28.700
                                   = 0.99 
Likidite durumunun yorumu: DYS Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin likidite oranlarını incelersek; 
 Cari oran 2 istenmektedir. DYS A.Ş.’nin cari oranının 1.48 olduğunu görmekteyiz bu oran istenilenden düşük çıkmaktadır buda yetersiz kapasiteye sahip olduğunu göstermektedir. Gelişmekte olan ülkelerde Cari oranın 1’den büyük olması da yeterli olarak kabul edilmektedir. Cari oran işletmenin K.V.Y.K.’larını karşılama gücünü gösterdiğinden DYS A.Ş.’i kısa vadeli borçlarını karşılayabilmekte ve net çalışma sermayesi istenilenden düşük olsa da (+) bir değere sahiptir.
 Asit-Test oranının 1 olması istenir ve işletmenin K.V.Y.K.’larını karşılamada stoklarına bağımlı olup olmadığını gösterir. DYS A.Ş.’nin Asit-Test oranı 0.99 çıkmaktadır istenilen değere çok yakın bir değere sahiptir fakat stok satmadan K.V.Y.K.’larını karşılayabilecek bir güce sahip değildir. İşletmenin K.V.Y.K’larını karşılayabilmek için az da olsa belli oranda stok satması gerekmektedir. Stoklarının % kaçını satması gerektiğine ise stok bağımlılık oranı ile bakmak gerekir.
 
Faaliyet Oranları : 
Alacak Devir Hızı      : Net Satışlar / Ortalama Ticari Alacaklar: 130.000 / 24.800 = 5.24
Alacak Tahsil Süresi : 360 / Alacak Devir Hızı : 360 / 5.24 : 69 gün
Stok Devir Hızı          : S.T.M.M. / Ortalama Ticari Mal Stoğu : 104.000 / 14.200 = 7.32
Stok Devir Süresi      : 360 / Stok Devir Hızı : 360 / 7.32 = 49 gün
Dönen Varlık Devir Hızı       : Net Satışlar / Ort.Dön.Varlık : 130.000 / 42.500 = 3.06
Dönen Varlık Devir Süresi   : 360 / Dönen Varlık Devir Hızı : 360 / 3.06 = 118 gün 
Faaliyet Durumunun Yorumu: DYS A.Ş.’i alacaklarını 69 günde tahsil etmekte, stoklarını 49 günde eritmekte ve kısa vadeli yatırımlarını da 118 günde bir yenilemektedir. 
 Sağlıklı bir yorum yapılabilmesi için işletmenin geçmiş yıl verileri ya da sektördeki diğer firma verilerine ihtiyaç vardır. 
 DYS A.Ş.’nin faaliyet durumunu incelediğimizde alacaklarını 69 günde tahsil ettiğini görmekteyiz bu sürenin uzun olduğunu söylememiz mümkündür bu durumda işletme satış politikasını ve ticaret halinde olduğu firmaları gözden geçirmesi gerekmektedir diyebiliriz.
 DYS A.Ş.’i stoklarını 49 günde eritmektedir her ne kadar sağlıklı bir yorum için geçmiş yıl verilerine ve sektördeki diğer firma verilerine ihtiyacımız olsa da işletme satış politikası gibi ürettiği mamulleri satabilmeyi de sağlayacak faaliyetler geliştirmeli ve stoğu uzun süre işletmede bulundurma maliyetlerini minimuma indirmeyi sağlamalıdır.
 İşletme kısa vadeli yatırımlarını da 118 günde bir yenilemektedir ve bu oranın da yüksek olduğunu söylememiz mümkündür.
CEVAP 3: Tutarlılık kavramı ve mali tablolarda taşıdığı önem:
 Tutarlılık Kavramı: Muhasebe politikalarının, birbirini izleyen dönemlerde değiştirilmeden uygulanması gerektiğini ifade eder. İşletmenin mali durumunun, faaliyet sonuçlarının ve bunlara ilişkin yorumların karşılaştırılabilir olması bu kavramın amacını oluşturur. Benzer olay ve işlemlerde, kayıt düzenleri ile değerleme ölçülerinin değişmezliğini ve mali tablolarda biçim ve içerik yönünden tekdüzeni öngörür. 
 Geçerli nedenlerin bulunduğu durumlarda işletmeler, karar vericilere bu durumu tam açıklayarak uyguladıkları muhasebe politikalarını değiştirebilirler.
 
16 - 17 TEMMUZ 2005 SINAV SORU VE CEVAPLARI
MESLEK MEVZUATI
Kod:
16 TEMMUZ 2005  
SORU 1 - Serbest Muhasebeci Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları hakkında yönetmelik hükümlerine göre;
a) "Genel mesleki standartlar"ı sayarak açıklayınız.
b) Meslek ve meslek onuruyla bağdaşmayan halleri açıklayınız.
c) Meslek mensuplarıyla müşterileri arasında hangi çalışma konularında sözleşme yapılmasının zorunlu olduğunu belirtiniz.
CEVAP 1
 
a) GENEL MESLEKİ STANDARTLAR
 1- Meslek Unvanı İle Yeterlilik İlkesi
     Mesleki unvanları alarak, kanunun belirttiği mesleki yeterliliği ka¬nıtlamış olan meslek mensupları meslek unvanlarının gerektirdiği saygı ve güvene yakı¬şır bir şekilde hareket etmek zorundadırlar.
 2- Mesleki Eğitim ve Bilgi
     Mesleki bilgi, mesleki konularda eğitim yapılarak geliştirilir. Bu eği¬tim çalışmaları birlik ve odalarca yürütülür.
 3- Dürüstlük, Güvenilirlik ve Tarafsızlık 
    Meslek mensupları çalışmaları sırasında çıkar çalışmalarından uzak kalırlar ve görevlerini sürdürürken gereken mesleki özen ve titiz¬liği gösterirler.
 4- Sır Saklama
     Meslek mensupları ve bunların yanlarında çalışanlar mesleki faali¬yetleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları mesleki faaliyetlerine son verseler bile ifşa edemezler, çeşitli kanunlarla muhbirlere tanınan hak ve menfaatlerden faydalanamazlar; ancak adli yargıya göre suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir. Tanıklık sırrın ifşası sayılmaz.
 5- Sorumluluk
 a)      Sosyal Sorumluluk: Meslek mensupları mesleği ifa ederken top¬lum ve devlete karşı sorumluluk taşır.
 b)      İletme Sahip ve Yöneticilerine Karşı Sorumluluk: Meslek men¬supları, işletme sahip ve yöneticilerine, isabetli karar alabilme¬leri için doğru ve güvenilir bilgiler sağlarlar.
 c)      Meslektaşlara Karşı Sorumluluk: Meslek mensupları, ilgili yönet¬melikler çerçevesinde ve mesleki eğitimde birbirlerine her türlü bilgiyi vermek ve aktarmak sorumluluğunu taşırlar.
 6- Bağımsızlık
     Meslek mensupları, çalışmalarını kendi sorumlulukları altında tam bir bağımsızlıkla yürütürler. Bağımsızlık mesleğin temeli ve vazgeçil¬mez bir unsurudur.
 7- Haksız Rekabet 
    Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluğunun bilincinde olarak haksız rekabete neden olacak durum ve davranışlardan kaçı¬nırlar. Meslek mensupları, başka bir meslek mensubu ile mesleki sözleşmesi devam eden gerçek ve tüzel kişilere mesleki hizmet ver¬meye girişemezler. Aynı şekilde ücret ve eleman temini gibi konularda meslek mensupları birbirlerine zarar verecek davranışlarda buluna¬mazlar.
 
b) MESLEK VE MESLEK ONURU İLE BAĞDAŞMAYAN İŞLER
 a)      Yanında çalıştırdığı kişilere karşı uygunsuz davranışlarda bulun¬mak
b)      Aşırı içki ve kumar düşkünlüğü ile tanınmak
c)      Meslektaşlarına, müşterilerine ve kanunlara göre bilgi vermek zo¬runda olduğu kişi ve kuruluşlara bilgi vermemek veya kasten yanıltıcı bilgi vermek
d)      Kanunlara göre yapılması yasak olan işlerden herhangi birini yapmak
 
c) Sözleşme Yapılması Zorunlu Olan Durumlar;
 Taraflar, mesleki konularda yapılacak işler için sözleşme yapabilirler. Aşağıdaki çalışma konularında sözleşme yapılması zorunludur.
 a)       Defter tutmak
b)       Süreklilik arz eden müşavirlik hizmetinde
c)       İnceleme, tahlil ve denetim yapmak ve bunlarla ilgili, rapor ve ben¬zerlerini düzenlemek
d)       Yeminli mali müşavirlerin tasdik işlemlerinde
 
 SORU 2 - 3568 sayılı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre; meslek mensuplarının faaliyetleri ile ilgili getirilen yasakları açıklayınız.
CEVAP 2
 Yasaklar
Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci malî müşavirler bu ünvanlarla, yeminli malî müşavirler ise bu ünvan ve tasdik yetkisiyle; 2 nci maddede yazılı işlerin yürü¬tülmesi amacıyla gerçek ve tüzelkişilere tâbi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar, ticarî faaliyette bulunamazlar, meslekle ve meslek onuru ile bağdaşmayan işlerle uğraşamazlar. 
Yeminli malî müşavirler, eşi (boşanmış dahi olsa) usul ve füruundan biri ve 3 üncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhrî hısımlarının veya bunların ortak ol¬dukları firmaların işlerine bakamazlar, yukarıda sayılan yakınlıktaki akrabaları olan serbest muhasebecilerin ve serbest muhasebeci malî müşavirlerin baktığı işleri tasdik edemezler. 
Bilirkişilik, tasfiye memuru, hayrî ve ilmî kuruluşların yönetim kurulu üyeliği görevleri meslekle bağdaşmayan işler sayılmaz. 
Birden çok meslek mensubu çalışmalarını; serbest muhasebecilik, serbest muhase¬beci malî müşavirlik veya yeminli malî müşavirlik ortaklık bürosu veya şirket şeklinde birleştirebilirler. Bu bürolarda yapılan faaliyetler ticarî faaliyet sayılmaz. Şirket şek¬linde çalışılması halinde, yapılan işlerden doğacak cezaî sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir. 
 
 
 SORU 3 - Çalışma Usul ve Esasları hakkında yönetmelik hükümlerine göre; defter ve belgelerin saklanması ve iade edilmesi hakkında bilgi veriniz.
CEVAP 3
 Defter Ve Belgelerin Saklanması
 Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgelerin iş¬lemlerin gerektirdiği süre içinde iyi niyetle muhafaza etmek ve işin bi¬timinde iade etmek zorundadırlar. Şu kadar ki, defter ve belgelerin geri alınması, sahibine yazı ile bildirilmiş olduğu hallerde saklama mükellefiyeti bildirme tarihinden itibaren bir ay içinde sona erer.  
İşin bitiminden itibaren bir ay içinde sahipleri tarafından alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile ilgililerin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edilir.
  
 SORU 4 - Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Üye Aidatları ile Birlik Paylarının Tespitine Ait Yönetmelik hükümlerine göre maktu yıllık aidatin ve nispi aidatın tanımını yaparak oda giriş aidatının, yıllık aidatın ve nispi aidatın ödenme zamanlarını açıklayınız.
CEVAP 4
 Maktu aidat: Odaya kayıtlı her meslek mensubunun ödemekle zorunlu olduğu aidattır.
Nispi aidat: Çalışanlar listesine kayıtlı meslek mensubundan alınan aidattır.
 Oda giriş aidatı, odaya giriş için müracaat sırasında ödenir.
Maktu yıllık aidat, her yıl Ocak ayı içinde ödenir.
Nispi aidat, her yıl Mayıs ve Ekim aylarında ödenir.
MUHASEBE DENETİMİ
Kod:
16 TEMMUZ 2005  
 
 SORU 1 - Bağımsız denetimi gerekli kılan nedenleri açıklayınız.
CEVAP 1
 Bağımsız denetimi gerekli kılan nedenleri dört başlık altında ifade edebiliriz;
a-      Çıkar çatışması
b-      Muhasebe sisteminin karmaşıklığı
c-      Bilgilerin alınacak kararlarla ilgili olması
d-      Diğer nedenler
 Mali tabloların kullanıcıları ile mali tabloların hazırlanmasından sorumlu olan şirket yöneticileri arasında gerçek veya olası bir çıkar çatışması olabilir. Mali tablolardaki bilgiler, kasıtlı olarak şirket yönetiminin çıkarı doğrultusunda hazırlanmış olabilir. Ayrıca çıkar çatışması mali tabloların kullanıcıları arasında da olabilir.
 Muhasebe süreci ve mali tabloların hazırlanması, işletmeler büyüdükçe ve teknoloji ilerledikçe daha karmaşık hale gelmekte ve mali tablolarda hata olma olasılığı artmaktadır. 
 Muhasebe bilgileri, özellikle işletme dışındaki bilgi kullanıcıları açısından önemlidir. Çünkü bilgi olmadığı takdirde bu grup büyük bir belirsizlik durumunda karar almak zorunda kalacaktır. 
 Mali tablolardaki bilgilerin kullanıcıları ile mali tabloları düzenleyen şirketin farklı yerlerde olmaları, kullanıcıların şirket yönetiminden sürekli veya sık sık bilgi almasında veya şirkette denetim çalışmasını kendilerinin yapmalarında yasal engeller olması veya her bir kullanıcının denetim çalışmasını kendisinin yapmasının zaman ve maliyet yönünden rasyonel olmaması durumlarında kullanıcılar mali tabloların kalitesini kendileri değerleyemezler.
 Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, bağımsız ve uzman kişiler tarafından bağımsız denetimin yapılması zorunludur.
 
 SORU 2 - Denetim standartlarını açıklayınız.
CEVAP 2
 Denetim standartları, denetçilerin sahip olması gereken özellikleri ve denetçilerin faaliyetleri sırasında uymaları gereken kuralları göstermektedir. Genel kabul görmüş denetim standartlarını üç başlık altında toplayabiliriz.
GENEL STANDARTLAR
Mesleki Eğitim ve Deneyim: Denetim faaliyeti ancak gerekli teknik eğitim ve yeteneğe sahip uzman kişilerce yürütülmelidir. Genel olarak,uzman muhasebe denetçiliği sertifikasını almış kişilerin, teknik bilgi ve yeterliliğe sahip olduğu varsayılır.
Bağımsız Davranma: Denetim görevi ile ilgili tüm konularda denetçi veya denetçiler bağımsız düşünme mantığı içinde hareket etmelidirler. Yani tarafsız ve dürüst olmalıdırlar.
Mesleki Özen ve Dikkat: Denetçiden beklenen, onun uzmanlığını özen ve titizlikle ortaya koymasıdır. Özen ve titizliğin gösterilmesi bir bakıma, denetçinin tüm denetim standartlarına eksiksiz bir biçimde uyması ile sağlanır.
 ÇALIŞMA ALANI STANDARTLARI
Planlama ve Gözetim: Çalışma alanı standartlarından ilki, denetim çalışmasının iyi bir şekilde planlanmasını ve varsa yardımcı denetçilere iyi bir şekilde nezaret edilmesini öngörmektedir. Denetimde planlama çalışmaları hazırlanırken, iş gücü planlaması, zaman planlaması ve kaynakların verimli kullanımının planlaması yapılır.
İç Kontrolün İncelenmesi: Bir işletmede etkin bir iç muhasebe kontrol sisteminin bulunması, yayınlanan finansal raporların doğruluk ve güvenilirlik derecesini artırır. Yani, finansal tabloların hatalı olma riskini azaltır. Denetim riskinin azalması ise denetim görüşüne ulaşmada gerekli olacak denetim işlemlerinin sayısı ve kapsamının daralmasına neden olur.
İç kontrol sisteminin gözden geçirilip, değerlemesinin yapılmasında iki amaç vardı;
a)    Uygulanacak denetim işlemlerinin kapsamını ve ayrıntı derecesini belirlemek.
b)    Sistemin kendisine olan güvenini araştırarak, sistemin etkinliğini  saptamak.
Kanıt Toplama: Denetçi toplayacağı denetim kanıtlarının miktarını işletmenin iç kontrol sisteminin etkinliğine, denetlenen hesabın veya hesap grubunun niteliklerine ve de genel olarak, denetlenen müşterinin durumuna göre belirleyecektir. Denetçi yeterli sayıda, kaliteli kanıt toplamakla yükümlüdür.
RAPORLAMA STANDARTLARI
Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine Uyum: Uzman denetçi, müşteri işletmenin finansal tablolarını inceleyerek, bunların hazırlanmasında genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun davranılmış olunup olunmadığını araştırır.
Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerinde Değişmezlik (Devamlılık): Bu standarda göre, denetçi raporunda muhasebe ilkelerinin, bu dönemde de aynen geçen dönemde olduğu gibi değişmeden uygulanmış bulunduklarını açıkça belirtmelidir.
Açıklayıcı Bilgiler (Yeterli açıklama): Denetçi, finansal tablolarda yer alması gereken, açıklayıcı notları da inceleyerek,bu tabloların kendilerinden beklenen amacı yerine getirip getirmediklerini araştırır.
Denetçi Görüşü: Denetim raporu, ya finansal tabloların tümü açısından bir görüş verileceği ya da bir görüş belirtilmeyeceği savını açıklamalıdır.
 
 SORU 3 - Mali müşavirliğini, inceleme ve denetimini yapmak ve vergi beyannamelerini imzalamak üzere sözleşme düzenlediğiniz firmada gerçekleştirdiğiniz uygunluk denetimi sırasında firmanın envanterinde fiilen bulunan bazı malların envanter listelerinde yer almadığını tespit ettiğiniz takdirde; sorumluluklarınızı ve yapmanız gereken işlemleri konuyla ilişkin yasal, idari ve mesleki düzenlemeleri de belirtmek suretiyle açıklayınız.
CEVAP 3 
 Denetim yapılan firmada fiilen buluna bazı malların envanter listelerinde yer almadığı tespit edildiği takdirde bunun sebebi iki nedenden kaynaklanabilir;
 a-Firma Dönem sonunda stoklarını saymadan envanterini yapmıştır. Bu durumda firma stoklarını kayıtlarında az göstererek VUK’na göre vergi ziyaı suçu işlemiştir. Yine VUK’nun pişmanlık hükümlerinden yararlanarak stoklarını etkileyen gelir tablosu rakamlarını düzeltecek aradaki farkı beyan edip ödeyecektir. 
 Yine firma Katma Değer Vergisi Kanununa göre Bu durumda ya belgesiz mal almıştır veya satmış olduğu malın faturasını düzenlememiştir. Her iki durumda devleti KDV kaybına uğratmıştır.Firma bu durumda eğer alış vesikasını KDV kanununda yazılı sürelerde ispatlayamıyorsa bu durumda 2 Nolu KDV beyannamesi ile KDV vergi idaresine beyan edip ödeyecektir.
 b-Stoklar fiilen bulunan miktarına göre Satılan Malın Maliyeti tablosu, Gelir Tablosu ve bilanço doğru olarak düzenlenmesine rağmen envanter defterine eksik yazılmış olabilir.Bu durumda VUK’na göre yanlış kayıtları Altındakiler okunacak şekilde tek çizgi ile çizdikten sonra doğrusu yazılır.
 Mali müşavirin uygunluk denetimi sırasında firmanın envanterinde fiilen bulunan bazı malların envanter listelerinde yer almadığını tespit etmesi durumunda mesleki açıdan hata veya hilelerin düzeltilmesini sözlü veya yazılı teklif eder. Bu teklife rağmen, hata ve hilelerin düzeltilmemesi halinde, vergi beyannamelerine şerh koyarak imzalar ve bunu vergi idaresine bildirir. 
  
 SORU 4 - Meslek mensuplarının çalışmaları açısından "Denetim Sürecinin Aşamalarını" varsa konuya ilişkin düzenlemelere de yer vererek açıklayınız.
CEVAP 4 
 Denetim süreci aşağıdaki aşamalardan oluşur. 
a-      Müşteri Seçimi ve İşin Alınması: Bu aşamada denetçi müşterinin teklifini inceleyerek işi alıp almama kararını verir. Müşteri kabul politikası ışığında gerekli bilgilerin toplanması, müşteri işletmenin tanınması ve varsa bir önceki denetçi ile görüşme yapılır. Denetçi işi almayı kabul ettiğinde müşterisiyle arasında yapılacak işle ilgili hususları içeren bir denetim anlaşması imzalar.
b-      Denetim Planlaması: Müşteri işletmeyi tanıma amacıyla faaliyetleri hakkında bilgi toplama, denetim programının hazırlanması ile iş gücü ve zaman planlaması yapılır.
c-      Denetim Programının Yürütülmesi: İç kontrol sisteminin incelenmesi ve değerlemesinin yapılması, denetim programında gerekli değişikliklerin yapılması ve hesap bakiyelerinin doğruluğunun araştırılması bu aşamada yapılır.
d-      Bulguların Raporlanması: Finansal tabloların dürüstlüğü hakkında yargıya varılması, denetim raporunun yazılması ve yayınlanmasını içeren aşamadır.
VERGİ MEVZUATI
Kod:
16 TEMMUZ 2005  
 SORU – 1: Vergi Usul Kanunu’na göre değerlemeyi tanımlayınız, değerleme ölçülerini sadece yazınız.
 CEVAP – 1: 
VUK’nun 258. Maddesine göre Değerleme:Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir.
 VUK’nun 261. Maddesine göre Değerleme Ölçüleri : 
1. Maliyet bedeli; 
2. Borsa rayici; 
3. Tasarruf değeri: 
4. Mukayyet değer; 
5. İtibari değer; 
6. Vergi değeri; 
7. Rayiç bedel; 
8. Emsal bedeli ve ücreti. 
  
SORU – 2: Gelir, Kurumlar ve katma değer vergilerinde beyan ve ödeme sürelerini sadece belirtiniz.
 CEVAP – 2: 
TÜRÜ	BEYANNAME VERME SÜRESİ 	ÖDEME SÜRESİ
Gelir Vergisi Beyannamesi (Basit usul)	Dönemi takip eden 2 ayın 15.ine kadar beyanname verilir.	Dönemi takip eden 2. ayın sonuna birinci taksiti, 6. ayın sonuna kadar ise 2. taksitin ödemesi yapılır.
Gelir Vergisi Beyannamesi (Diğer)	Dönemi takip eden 3 ayın 15.ine kadar beyanname verilir.	Dönemi takip eden 3. ayın sonuna birinci taksiti, 7. ayın sonuna kadar ise 2. taksitin ödemesi yapılır.
Kurumlar Vergisi Beyannamesi	Dönemi takip eden 4 ayın 15.ine kadar beyanname verilir.	Dönemi takip eden 4. ayın sonuna kadar tek taksitte ödemesi yapılır.
Katma Değer Vergisi Beyannamesi	Dönemi takip eden ayın 20.sine kadar beyanname verilir.	Dönemi takip eden ayın 26.sıne kadar ödemesi yapılır.
 
 SORU – 3: Kurumlar Vergisi Kanununa göre tam mükellefi tanımlayınız. Kurumlar Vergisi Mükelleflerini sadece yazınız.
CEVAP – 3:
KVK’nun 9. Maddesine göre Tam Mükellefiyet : Kurumlar vergisi mükelleflerinden kanuni veya iş merkezleri Türkiye'de bulunanlar gerek Türkiye'de gerekse yabancı memleketlerde elde ettikleri kurum kazançları üzerinden vergilendirilirler.  
KVK’nun 11. Maddesine göre Dar Mükellefiyet : Kurumlar vergisi mükelleflerinden kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanlar, yalnız Türkiye'de elde ettikleri kurum kazançları üzerinden vergilendirilirler.  
KVK’nun 10. Maddesine göre 
Kanuni Merkez : Kanuni merkezden maksat, vergiye tabi kurumların esas nizamname veya mukavelenamelerinde veya teşkilat kanunlarında gösterilen merkezdir. 
İş Merkezi :İş merkezinden maksat, iş bakımından muamelelerin bilfiil toplandığı ve idare edildiği merkezdir. 
 KVK’nun 1. Maddesine göre Kurumlar Vergisi Mükellefleri 
A) Sermaye şirketleri; 
B) Kooperatifler; 
C) İktisadi Kamu Müesseseleri; 
D) Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler; 
E) İş ortaklıkları. 
  
SORU – 4: Katma Değer Vergisi Kanununa göre teslimi tanımlayınız? Teslim sayılan halleri sadece sayınız.
 CEVAP – 4:
 KDV Kanununun 2. Maddesine göre Teslim :  Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci veya sürücüye tevdi edilmesi de mal teslimidir.
 KDV Kanununun 3. Maddesine göre Teslim Sayılan Haller :  
a) Vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun, vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesi, vergiye tabi malların işletme personeline ücret, prim, ikramiye, hediye, teberru gibi namlarla verilmesi, 
b) Vergiye tabi malların, üretilip teslimi vergiden istisna edilmiş olan mallar için her ne suretle olursa olsun kullanılması veya sarfı, 
c) Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin devri,
HUKUK
Kod:
16 TEMMUZ 2005  
 SORU 1 - Hangi unsurların varlığı halinde hakkın kötüye kullanıldığı, yani dürüstlük kuralına aykırı olarak kullanıldığı anlaşılır? Sadece sayınız.
CEVAP 1
 Kanun, hakkın kötüye kullanılmasını korumaz.Şu unsurların varlığı halinde hakkın kötüye kullanıldığı, yani dürüstlük kuralına aykırı olarak kullanıldığı anlaşılır:
a)Hak sahibinin hakkın kullanılmasında haklı bir yararı bulunmamalı;
b)Hakkın kullanılması başkasına zarar vermeli veya zarar tehlikesi yaratmalıdır;
c)Hakkın kullanılmasının hak sahibine sağladığı yarar ile başkasına verdiği zarar arasında aşırı dengesizlik bulunmalıdır.
d)Hakkın kötüye kullanılmasını yasaklayan özel bir kural bulunmamalıdır.
 
 SORU 2 - Ticari işletme kavramını tanımlayınız, ticari işletmenin genel unsurlarını sadece sayınız.
CEVAP 2
Esnaf faaliyetinin sınırlarını aşmış olan işletmelere ticari işletme denir. Unsurları;
-Gelir sağlamanın amaç edinilmesi;
-Devamlılık,
-Esnaf faaliyetinin sınırlarının aşılması;
-Faaliyetin bağımsız olması 
 
 SORU 3 - Borcu sona erdiren sebepleri sadece sayınız.
CEVAP 3
 -İfası
-İbra
-Yenileme (Tecdit)
-Takas
-Zamanaşımı 
-Kusursuz imkansızlık
-Alacaklı ve borçlu ifalarının birleşmesi
 
SORU 4 - Primli sosyal güvenlik sistemini oluşturan üç ana kurumu sadece sayınız.
CEVAP 4
 -Sosyal sigortalar kurumu
-T.C. Emekli Sandığı 
-Bağ-Kur
MALİYET MUHASEBESİ
Kod:
 17 TEMMUZ 2005  
                            
SORU 1    :
 Standart maliyet yöntemi uygulamakta olan bir işletmenin dönem sonu itibariyle hesaplarının durumu aşağıdaki gibidir. 
 	BORÇ	ALACAK
151 Üretim Yarı Mamul	12.000	10.000
152 Mamuller	14.000	13.000
620 Satılan Mamul Maliyeti	13.000	-
710 Direkt İlk Madde ve Malz. Giderleri	  2.000	-
711 Direkt İlk Madde ve Malz.Giderleri Yansıtma	-	  2.100
720 Direkt İşçilik Giderleri	  3.000	-
721 Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma	-	  2.950
730 Genel Üretim Giderleri	  7.200	-
731 Genel Üretim Giderleri Yansıtma	-	  6.950
 Dönem başında tahmin edilen ilk madde ve malzeme fiyatları ile işçilik saat ücretleri yıl içerisinde aynen gerçekleşmiştir. Genel üretim giderleri sapmasının %40’ının bütçe, geri kalanının ise kapasite sapması olduğu bilinmektedir.
 İSTENİLENLER:
 A)     Sapma tutarlarını hesaplayınız ve türlerini belirtiniz.
B)     Sapma tutarlarının dağıtımını yapınız.
 
SORU 2    : 
A İşletmesinin gider yerleri itibariyle direkt giderler toplamı ve dağıtım anahtarları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
 
 	Esas Üretim Gid. Yerl.	Yard. Ürt.Gid.Yerl.	Genel Yönet. Gider Yeri	Pazarlama 
 
Gider Yeri
	100	110	Yemekhane	Bakım Onarım		
Direkt Giderler	5.000	4.000	2.000	3.000	200	250
Toplamı	 	 	 	 	 	 
Çalışan Sayısı	30	40	5	5	8	12
Bakım Onarım	235	130	10	4	12	9
Saati	 	 	 	 	 	 
 İSTENİLEN:
 Giderlerin dağıtımını yapınız (ikinci dağıtım kademeli dağıtım yöntemine göre yapılacak olup dağıtıma yemekhane gider yerinden başlanacaktır) ve gider dağıtım tablosunu düzenleyiniz.
  
 
CEVAP 1
Direkt İlk Madde ve malzeme için fiyat sapması ve Direkt İşçilik için Ücret sapması bulunmamaktadır. Hesaplanan farklar miktar farklarıdır.
 Direkt İlk Madde ve Malzeme Gideri   2 000 TL ( Fiili )
Direkt İ. M. M gideri Yansıtma             2 100 TL ( Bütçelenen )
Fark                                                      - 100 TL olumlu 
Direkt İşçilik Gideri                            3 000 TL ( Fiili )
Direkt İşçilik Gideri Yansıtma            2 950 TL ( Bütçelenen )
Fark                                                        50 TL ( olumsuz ) 
Genel Üretim Gideri                          7 200 TL ( Fiili )
Genel Üretim Gideri Yansıtma          6 950 TL ( Bütçelenen )
Fark                                                      250 TL olumsuz 
 
GÜG Fark x 0,40 = Bütçe Sapması
250 x 0,40 = 100 TL Bütçe Sapması 
GÜG x 0,60 = Kapasite Sapması
250 x 0,60 = 150 TL Kapasite Sapması
 
Toplam Olumsuz Sapma        300 TL
Toplam Olumlu Sapma           100 TL
Net Sapma                              200 TL Olumsuz
 
Sapmaların Dağıtımı 
151 Yarı Mamul Üretim          2 000 TL
152 Mamul                             1 000 TL
620 Satılan Mamul Maliyeti  13 000 TL
Toplam                                 16 000 TL
 
Dağıtım Oranı = 200 / 16 000 = 0,0125 
151 Yarı mamul Üretim İçin         0,0125  x  2 000 =  25 TL
152 Mamul  için                            0,0125 x  1 000 = 12,5 TL
620 Satılan Mamul Maliyeti için   0,0125 x 13 000 = 162,5  TL
 
 
CEVAP 2
Yemekhane Giderinin Dağıtımı 
Yemekhane Gideri / personel Sayısı= Yükleme Haddi 
2 000 / 95 = 21,052 TL / Personel 
Bakım Onarım için            5 x 21,052 = 105,25 TL
100 Nolu EMY için          30 x 21,052 = 631,5 TL
110 Nolu EMY için          40 x 21,052 = 842 TL
Genel Yönetim G.Y. için   8 x 21,052 = 168,4 TL
Pazarlama Gider Y. İçin 12 x 21,052 = 252,6 TL
 Bakım Onarım Giderinin Dağıtımı 
Bakım Onarım Gideri / B.O Saati = Yükleme Haddi 
3 000 + 105,25 / 386 = 8,05 TL/ B.O.S 
100 Nolu EMY için          235 x 8,05  = 1891,75 TL
110 nolu EMY için          130 x  8,05  = 1046,5 TL
Genel Yönetim G.Y. için  12 x   8,05  =    96,6 TL
Pazarlama Gideri Y. İçin    9 x  8 ,05  =    72,45 TL 
  	Pazarlama Gider Yeri	Genel Yönetim 
Gider  Yeri	Esas Masraf Yeri	Yardımcı Masraf Yeri
 	 	 	110 Nolu	100 Nolu	Bakım O.	Yemekhane
14 450	250	200	 4 000	5 000	3 000	2 000
 	252,6	168,4	    842	 631,5	   105,25	 
 	  74,45	  96,6	1 046,5	1 861,75	 	 
14 451,8	575,05	465	 5 888,5	7 523,25	 	 
 
Not : Yükleme hadlerindeki katsayıların küsüratından dolayı eşitlik sağlanmamıştır.
 FİNANSAL MUHASEBE
 17 TEMMUZ 2005  
 
 
 
          AÇILIŞ KAYDI
                   
            100 KASA                                            3 000
            102 BANKALAR                                   4 000
            110 HİSSE SENETLERİ                      6 000
            120 ALICILAR                                      2 000
            121 ALACAK SENETLERİ                   7 000
            128 ŞÜPHELİ TİC ALACAKLAR          1 000
            153 TİCARİ MALLAR                          10 000
            252 BİNALAR                                      15 000
            255 DEMİRBAŞLAR                              5 000
                                   300 BANKA KREDİLERİ             8 400
                                   320 SATICILAR                            3 000
                                   321 BORÇ SENETLERİ              6 000
                                   329 DİĞER BORÇLAR                1 000
                                   360 ÖDE. VERGİ VE FONLAR    2 250
                                   361 ÖDE. SOS. GÜV. KESİNTİ.  2 000
                                   500 SERMAYE                            20 000
                                   549 ÖZEL FONLAR                         150
                                   570 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI    2 200
                                   119 MEN . KIY. DEĞ DÜŞ KARŞ  2 000
                                   129 ŞÜP. TİC ALACAK KARŞI.    1 000
                                   158 STOK DEĞER DÜŞK. KARŞ. 1000
                                   257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 4 000
 
                                       
 
 
                                    
1-    a)                               
            153 TİCARİ MALLAR                          1.500
            191 İND. KDV                                        300
                                   320 SATICILAR                                  1.800
                                     
       b)                        
            320  SATICILAR                                  120
                                   100 KASA                                             120
                                  
 
2-    a)                               
            320 SATICILAR                                    600        
                                   153 TİCARİ MALLAR                             500
                                   391 HESAPLANAN KDV                       100
       b)                                 
153 TİCARİ MALLAR                             50
191 İND. KDV                                        10
                                   100 KASA                                                60
                                       
3-   a)                               
            120 ALICILAR                                     9.600
                        600 YURT İÇİ SATIŞLARI                             8.000
                        391 HESAPLANAN KDV                                1.600
                                  
      b)                                
            621 S.T.M.M.                                      3.500
                                   153 TİCARİ MALLAR                           3,500
                                     
       c)                                
            760 PAZARLAMA SAT.DAĞ.GİD.         200
            -Nakliye  Gid. 100
            -Sigorta Gid.   100
            191 İND. KDV                                          40
                                   100 KASA                                             240
                                       
 
4-                                      
            102 BANKALAR                                             9.600
                                   120 ALICILAR                                       9.600
                                                  
5-  a)                               
            610 SATIŞTAN İADELER                     500
            191 İND. KDV                                       100
                                   120 ALICILAR                                       600
                                
      b)                              
            153 TİCARİ MALLAR                            350
                                   621 S.T.M.M.                                         350
                                                 
      c)                                     
            760 PAZARLAMA SAT.DAĞ.GİD.         100
            191 İND. KDV                                           20
                                   329 DİĞER TİCARİ BORÇLAR             120
                                     
            
 
6-                                        
            102 BANKALAR                                      1.800
            780 FİNANSMAN GİD.                                180
            643 KOMİSYON GİD.                        20
                                   121 ALACAK SENETLERİ                      2.000
                                                  
  
7-                                      
            780 FİNANSMAN GİD.                                   800
            193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON                      40
                                   300 BANKA KREDİLERİ                            840
                                     
 
             
8-                                      
            770 GENEL YÖN. GİD.                                 3.100
            - Br. Ücret       3.000
            - SSK İşveren    100
                                   360 ÖD. VERGİ VE FON                        85
                                   361 ÖD. SOS. GÜV. KESİN.                 170
                                   335 PERSONELE BORÇ                   2.845
                                              
            335 PERSONELE BORÇLAR                      2.845
                                   102 BANKALAR                                 2.845
                                     
             
9-                                       
            257 B. AMORTİSMANLAR                              300
100 KASA                                                       300
                                   255 DEMİRBAŞLAR                             500
                                   391 HES. KDV                                        50
                                   549 ÖZEL FONLAR                                 50
                                     
             
10-                                       
            255 DEMİRBAŞLAR                                      1.000
                                   153 TİCARİ MALLAR                              1.000
                                     
             
11-                                      
            680 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZARAR       600
                                153 TİCARİ MALLAR                                   600
                                     
             
12-                                      
       100 KASA                                                       1.800
                     600 YURTİÇİ SATIŞLARI                               1.500
                     391 HES. KDV                                                  300
                                                                          
      158 STOK DEĞER DÜŞ.KARŞ.                    1.000
                    644 KONUSU KALMAYAN KARŞ.                  1.000
                                                                             
        621 S.T.M.M.                                                   2.000
                 153 TİCARİ MALLAR                                        2.000
                                     
 
13- a)                               
            100 KASA                                                4.850
            653 KOMİSYON GİDERİ                           150
            655 M.KIYMET  SATIŞ ZARARI               1.000
                           110 HİSSE SENETLERİ                        6.000         
                                       
      b)                             
             119  M.KIY. DEĞ. DÜŞ. KARŞ.         2.000
                              644 KONUSU KALMAYAN KARŞ.      2.000
                                       
 

 
DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
 1-                               
            153 TİCARİ MALLAR                            300
                      397 SAYIM VE TES. FAZLALIĞI                300
                                       
            397 SAYIM VE TES. FAZLALIĞI            300
                       621 S.T.M.M.                                               300
                                                
            610 SATIŞTAN İADELER                     450
            191 İND. KDV                                         90
                       120 ALICILAR                                             540
                                        
2-                                      
            770 GENEL YÖENTİM GİD.                   720
            549 ÖZEL FONLAR                                 80
                         257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR          800
                                               
 3-                                
            128 ŞÜP. TİC. ALACAKLAR                            400
                            120 ALICILAR                                          400
                             
            654 KARŞILIK GİD.                                         400
                                   129 ŞÜP. TİCARİ AL. KARŞ.             400
 
4-  a)                               
            657 REESKONT FAİZ GİD.                              550
                        122 AL. SENET. REESKONTU                       550
                                            
     b)                              
            322 BORÇ SEN. REESKONTU                      600
                           647 REESKONT FAİZ GEL.                       600          
   
 
5 -                                      
            102 BANKALAR                                  1.350
            193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON           150
                         642 FAİZ GELİRLERİ                          1.500                 
                                      
            391 HESAPLANAN KDV                   2.050
                     191 İND. KDV                                             560
                     361 ÖD. VERGİ VE FON                         1.490 
                                                                           
            631 PAZ. SAT.DAĞ.GİD.                                 300
            632 GENEL YÖN. GİD.                                 3.820
            660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİD.             980
                      761 PAZ. SAT.DAĞ.GİD. YANSITMA               300
                     771 GEN. YÖN. GİD. YANSITMA                   3.820
                    781 FİNANSMAN GİD. YANSITMA                    980 
                                     
            761 PAZ. SAT.DAĞ.GİD. YANSITMA            300
            771 GEN. YÖN. GİD. YANSITMA                  3.820
            781 FİNANSMAN GİD. YANSITMA                  980
                                   760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
                                   770 GEN. YÖN. GİD.
                                   780 FİNANSMAN GİD. 
                                    
            600 YURT İÇİ SATIŞLARI                          9.500
            642 FAİZ GELİRLERİ                                1.500
            644 KONUSU KALMAYAN KARŞ.            3.000
            647 REESKONT FAİZ GELİRİ                     600
                      DÖNEM KAR VEYA ZARARI                     14.600
                                                 
            DÖNEM KAR VEYA ZARARI             13.620
                       610 SATIŞTAN İADELER                             950
                       621 S.T.M.M.                                                   4.850 
                       631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.                                  300
                       632 GENEL YÖN. GİD.                                   3.820
                      653 KOMİSYON GİDERLERİ                             170
                     654 KARŞILIK GİDERLERİ                                 400
                     655 MEN. KIY. SATIŞ ZARARI                       1 000
                     657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ                    550
                    660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİD.                980
                    689 DİĞ. OLAĞAN DIŞI GİD. VE ZAR.                600
                                     
                                   
            690 DÖNEM KAR VEYA ZARARI                    980
                         692 DÖNEM NET KAR VEYA ZARARI           980
                                       
            692 DÖNEM NET KAR VEYA ZARARI           980
                        590 DÖNEM NET KARI                                    980
MALİ TABLOLAR ANALİZİ
Kod:
17 TEMMUZ 2005  
SORU 1          : (60 PUAN)
 YDS Sanayi ve Ticaret A.ş.’nin 2004 yılı gelir tablosu aşağıdaki gibidir : 
YDS SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
2004 YILI GELİR TABLOSU
(Milyon TL)
 
TABLO KALEMLERİ	2004	DİKEY YÜZDELER
A – Brüt Satışlar	189.000	105
B – Satış İndirimleri (-)	(9.000)	(5)
C – Net Satışlar	180.000	100
D – Satışların Maliyeti (-)	(126.000)	(70)
      BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI	54.000	30
E – Faaliyet Giderleri (-)	(37.800)	(21)
      FAALİYET KARI	16.200	9
F – Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar	14.400	8
G - Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar (-)	(7.200)	(4)
H – Finansman Giderleri (-)	(2.500)	(1,4)
      OLAĞAN KAR 	20.900	12
I – Olağandışı Gelir ve Karlar	24.300	13,5
J – Olağandışı Gider ve Zararlar (-)	(3.700)	(2)
      DÖNEM KARI	41.500	23
  
İSTENİLENLER:
 YDS Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin yukarıdaki yer alan gelir tablosunun dikey yüzdelerini hesaplayınız. Şirketin gelir tablosunu dikey yüzde tekniğine göre analiz ediniz ve ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
 
SORU  2         : (25 PUAN)
 YDS Sanayi ve Ticaret A.ş.’nin 31.12.2004 tarihli bilançosunda yer alan bazı kalemler şu şekildedir: 
 	Milyon TL.
Toplam Borçlar	7.612
Kısa Vadeli Borçlar	6.995
Özsermaye	22.842
Alacaklar (Ticari)	9.136
Stoklar	7.052
Maddi Duran Varlıklar 	3.961
 
İSTENİLENLER: 
Yukarıdaki bilgiler ile SORU:1’ deki şirkete ilişkin gelir tablosundaki bilgilerden yararlanarak iki mali ve üç faaliyet oranı hesaplayınız; ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
 
SORU  3         : (15 PUAN) 
Muhasebenin temel kavramlarından işletmenin sürekliliği kavramı ile dönemsellik kavramını açıklayınız; iki kavram arasındaki ilişkileri tartışınız.
 
CEVAP 1
Brüt Satış Karı Veya Zararı;
İşletme Net Sarışların % 105 i oranında brüt satış yapmıştır. Ve Net Satışların % 5 indirim konusu olmuştur. Satış İndirimlerinin hangi kalemlerden olduğu bilinmemektedir. Bundan dolayı da sağlıklı bir yorum yapmak mümkün değildir. Fakat; indirimlerin satış İadelerinden kaynaklanması durumunda işletmenin müşterilerini memnun etmediğini, kaliteden ödün verdiğini veya satış sonrası hizmetleri yeterince yapmadığını söylemek mümkün; ancak indirimlerin, Satış İskontolarından kaynaklanması durumunda ise işletmenin müşteri portföyünü genişletmek veya devamlı müşterilerle çalışıyorsa bunları kaybetmemek için iskonto yaptığını söyleyebiliriz.
Net Satışların % 70 oranında maliyete katlanmış ve Brüt Satış Karı Net Satışların % 30 u olarak gerçekleşmiştir.
 Faaliyet Kar veya Zararı;
Net Satışların %  21 i oranında faaliyet giderine katlanmış ve faaliyet giderleri Faaliyet karının net satışların  % 9 olarak gerçekleşmesine neden olmuştur.
Faaliyet giderlerinin yüksek düzeyde gerçekleştiğini söylemek mümkün. Faaliyet giderlerinin Genel Yönetim Giderlerinden oluşması; işletmenin yüksek kira ödediğini, yüksek ücretli personel çalıştırdığını veya fazla personel çalıştırdığını söyleyebiliriz. Ancak faaliyet giderlerinin Ar-Ge ve ya Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderlerinden oluşması işletmenin satışlarını artırması için bu giderlere katlandığını ve geleceğe yatırım yaptığını gösterir.
 Olağan Kar veya Zarar
 İşletmenin Diğer Faaliyetlerinden Olağan Gelir ve Karları, Net Satışların % 8 i seviyesinde gerçekleşmiş. Aynı alandaki giderleri ise net satışların % 4 ü kadardır. Yan faaliyet gelirlerinin fazla olması ve Finansman Giderlerinin Net Satışların % 1,4 olması Olağan karın faaliyet karından fazla çıkmasına neden olmuştur. Finansman giderlerinin düşük olması, işletmenin varlıkların finansmanında yabancı kaynakları fazla kullanmadığını gösterir.
 Dönem Kar Veya Zararı;
İşletmenin Olağan Dışı gelir ve Karları, Net Satışların % 13,5 i olarak gerçekleşmiş bunun da faaliyet karından fazla olduğu görülmektedir. İşletmenin arizi gelirlerinin çok olması, elindeki duran varlıklarını sattığını veya Önceki Dönem Gelir ve Karlarından kaynaklanabilir. İşletmenin aynı alandaki gider ve zararları ise net satışların % 2 si kadardır. Olağan dışı gelir ve karların yüksek oluşu dönem karını yükseltmiştir. Net Satışların % 23 ü oranında Dönem Karı elde edilmiştir.
 Sonuç;
İşletmenin ana faaliyet konusu dışında elde ettiği olağan dışı gelir ve karların yüksek olması işletmenin ana faaliyet konusu dışında da faaliyet gösterdiğini göstermektedir. İşletmenin faaliyet karı 37 800 TL ve Net Satışların % 21 iken, yan ve arizi faaliyet gelirleri toplamı 38 700 TL ve Net satışların % 21,5 oranındadır. İşletmeler için önemli olan esas faaliyet konusundaki gelir ve karlardaki büyüklüktür. Kaynakların esas faaliyet konusuna yönlendirilmesi gerekir. İşletmenin varlık ve öz kaynak yapısı güçlü kendi iç dinamiklerini daha çok kullanan bir yapıya sahip ve yabancı kaynak kullanım oranı da  öz kaynaklara göre daha düşük olduğundan dışa bağımlı bir işletme olmadığını göstermektedir.
  
CEVAP 2 
Mali Oranlar;
 Toplam Borç + Öz Kaynaklar = Pasif Toplamı
7 612 + 22 842 = 30 454
 1-       Finansal Kaldıraç Oranı =  Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı
Finansal Kaldıraç Oranı = 7 612 / 30454 
Finansal Kaldıraç Oranı = 0,25
 2-       Öz Kaynak Oranı = Öz Kaynaklar / Pasif Toplamı
Öz Kaynak Oranı = 22 842 / 30454 
Öz Kaynak oranı = 0,75
 İşletmenin Finansal kaldıraç oranın % 25 olması varlıkların % 25 nin yabancı kaynakla finanse edildiğini ve % 75 nin öz kaynakla finanse edildiğini göstermektedir. Öz kaynakların fazla olması işletmeden alacaklı olanlar için güvence oluşturmaktadır.
 
Faaliyet Oranları; 
1-       Alacak Devir Hızı = Net Satışlar / Ort. Tic. Alacaklar 
Alacak Devir Hızı = 180 000 / 9 136 
Alacak Devir Hızı= 19,7 kez
Süresi = 360 / 19,7
Süresi = 18,2 gün
 İşletme ortalama 9 136 TL lik ticari alacağını yılda yaklaşık 20 kez tahsil etmektedir aynı alacağını yaklaşık olarak 18 günde tahsil etmektedir.
 2-       Stok Devir Hızı = Satışların Maliyeti / Ortalama Stoklar
Stok Devir Hızı = 126 000 / 7 052
Stok Devir Hızı = 17,8 
Süresi = 360 / 17,8
Süresi = 20,2
 İşletme ortalama 4 052 TL lik stoku yılda yaklaşık 18 kez ve yaklaşık 20 günde  satabilmektedir. 
 3-       MDV Devir Hızı = Net Satışlar / Ortalama MDV
MDV Devir Hızı = 180 000 / 3 961
MDV Devir Hızı = 45,4 
Süresi = 360 / 45,4 = 7,9  
CEVAP 3
İşletmenin Sürekliliği: İşletme faaliyetlerinin belli bir süreye bağlı olmaksızın sürdürülmesi gerektiğini belirten muhasebe temel kavramıdır.
Dönemsellik Kavramı: İşletmenin sınırsız kabul edilen ömrüne karşılık faaliyetlerin belirli dönemlere bölünerek ve her dönemin faaliyet sonuçlarının birbirinden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten muhasebe temel kavramıdır. 
 Her iki kavram birbirinden farklı olmakla birlikte birbirini tamamlayan muhasebe temel kavramlarıdır. İşletme ömrü sınırsızdır ama sağlıklı bir analiz yapılabilmesi için faaliyetlerin dönemlere bölünmesi gerekir.
 
çok teşekkürler. benim sadece vergi mevzuatı dersim kaldı. geçmiş yıl sorularına bakınca kalıplar sorular hep aynıı. çalışırken eski yıl sorularından çalışmak çok daha mantıklı.iki soru yapsam bile yeter amaç 100 puan almak değilki :wink: :wink:
 
Ynt: Yeterlilik Sınav Soru ve Cevapları

kasım dönemi soru ve cevapları ne zaman yayınlanacak
 
Ynt: Yeterlilik Sınav Soru ve Cevapları

serkan3507 ' Alıntı:
kasım dönemi soru ve cevapları ne zaman yayınlanacak

sorular yayınlandı sadece muhasebe dersinin cevapları yayınlanmadı bildiğim kadarıyla.
 
Üst