O
Ogün Güneş
Ziyaretçi
8/9 temmuz 2006
FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ
MESLEK HUKUKU
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
MUHASEBE DENETİMİ
VERGİ MEVZUATI VE UYGULAMASI SORULARI
HUKUK
08 TEMMUZ 2006- CUMARTESİ 17:00-18:30
MALİYET MUHASEBESİ
09 TEMMUZ 2006
FİNANSAL TABLOLAR VE ANALİZİ
Kod:
SORU 1 ( 50 Puan )
Darman Anonim Şirketinin 31 Aralık 2005 tarihli bilançoları aşağıdaki gibidir.
DARMAN A. Ş / MUKAYESELİ BİLANÇILAR ( YTL )
BİLANÇO KALEMLERİ 31 ARALIK DİKEY YÜZDELER
2004 2005 2004 2005
I- DÖNEN VARLIKLAR
A- Hazır Değerler 1200 1800 1,3 1,7
B- Menkul Kıymetler
C- Ticari Alacaklar 12400 18900 13 18
D- Diğer Alacaklar 875 525 0,9 0,5
E- Stoklar ( Net ) 24000 19200 26 18,3
F- Diğer Dönen Varlıklar 300 0,3
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 38775 40425 42 39
II- DURAN VARLIKLAR 52500 64300 58 61
AKTİFLER GENEL TOPLAMI 91275 104725 100 100
I KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A- Mali Borçlar 4700 7300 5 7
B- Ticari Borçlar 8300 6100 9 6
C- Diğer Borçlar 450 800 0,4 0,8
D- Alınan Avanslar 3100 5200 3,3 5
F- Ödenecek Vergi ve Fonlar 4200 2500 4,6 2,3
G- Borç ve Gider Karşılıkları 1550 2800 1,6 2,6
KISA VADELİ YAB. KAYNAK. TOPLAMI 22300 24700 25 23
II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 44375 46465 48 44
YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 66675 71165 73 67
III- ÖZKAYNAKLAR
A- Ödenmiş Sermaye 15000 22000 16 21
B- Kar Yedekleri
1- Yasal Yedekler 3400 3800 4 3,6
2- Özel Fonlar 1200 1600 1,3 1,5
F- Dönem Net Karı ( veya Zararı ) 5000 6170 5,4 5,9
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 24600 33570 27 33
PASİF ( KAYNAKLAR ) TOPLAMI 91275 104725 100 100
İSTENİLENLER
1- Darman Tic. AŞ nin yukarıdaki bilançolarına ilişkin dikey yüzdeleri hesaplayınız?
2- Darman Tic. AŞ nin mali tablolarını dikey yüzdeler tekniği yardımı ile analiz ediniz?
SORU 2: ( 30 puan ) Darman Tic. AŞ nin 31 12 2005 tarihli bilançosundan yararlanarak üç likidite ve üç mali oranı hesaplayınız; Oran analizi tekniği yolu ile ulaştığınız sonuçları yorumlayınız?
SORU 3 : ( 20 puan ) İşletmenin sürekliliği kavramını açıklayınız?
CECAP 1
a- Darman AŞ nini Bilançolarına ilişkin dikey yüzdeler
Kalem / Aktif ( Pasif ) Toplamı x 100 şeklinde hesaplanarak yukarda tabloya aktarılmıştır.
b- Darman AŞ nin 2004 yılında hazır değerleri aktifin % 1,3 iken 2005 yılında % 1,7 si olmuştur. Aynı şekilde Ticari Alacakları da 2004 yılında % 13 iken 2005 yılında Aktifin % 18 olarak gerçekleşmiştir. Gerek hazır değerlerdeki ve gerekse Ticari alacaklardaki artışın nedeni Stoklardaki azalış olabilir. Çünkü şirketin stokları 2004 yılında aktifin % 26 sı iken 2005 yılında % 18,3 e düşmüştür. Bu da stokların satıldığını göstermektedir.
2004 yılında şirketin dönen varlıkları aktifin % 42 si iken 2005 yılında % 39 a düşmüştür. Kısa vadeli borç ödeme bakımından dönen varlıklardaki azalış olumsuz görülse de aynı dönemlerde Kısa vadeli yabancı kaynaklarda % 25 den % 23 i inmiştir.
Darman AŞ nin duran varlıkları 2004 yılında % 58 iken 2005 yılında % 61 e yükselmiştir. Duran varlıkların Öz kaynaklarla finanse edildiğini söylemek mümkün çünkü 204 yılında özkaynaklar % 27 iken % 33 e çıkmış ve uzun vadeli yabancı kaynaklarına azalış görülmektedir.
Şirketin kısa vadeli yabancı kaynakları içinde mali borçlar 2004 yılında % 5 , 2005 yılında ise % 7 olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık Ticari borçlar % 9 dan % 6 ya düşmüştür. Alınan avansların % 3,3 den % 5 çıkması olumlu karşılanabilir. Çünkü, Şirket mal ve hizmet satışı için önceden avans almıştır. Ayrıca 2004 yılında ödenecek vergi ve fonları % 4,6 iken 2005 yılında % 2,3 e düşmesi şirketin vergi ve fon borçlarını ödediğini gösterir.
2004 yılında şirketin uzun vadeli yabancı kaynakları % 73 iken 2005 yılında % 67 ye inmiştir. Bu, uzun vadeli borçların bir kısmının ödendiğini veya vadelerinin bir yılın altına düştüğünü göstermektedir.
Şirketin özkaynaklarında ise özellikle ödenmiş Sermayenin % 16 dan % 21 e ve dönem karının % 5,4 den % 5,9 çıkması özkaynakların % 27 den % 33 çıkmasına neden olmuştur.
CEVAP 2
a) Likidite oranları
Cari Oran = Dönen Varlıklar / KVYK
Cari Oran = 40 425 / 24 700 = 1,63
Asit- test Oranı = Dönen Varlıklar – Stoklar / KVYK
Asit – Test Oranı = 40 425 – 19 200 / 24 700 = 0,85
Nakit Oran = Hazır Değerler + Menkul Kıymetler / KVYK
Nakit Oran = 1 800 / 24 700 = 0,07
Şirketin, Cari oranı 1,63 olamsı dönen varlıkların toplam olarak kısa vadeli borçlarını karşıladığını göstermektedir. Ancak asit – test oranın 0,85 olması stok dışındaki dönen varlıkların kısa vadeli borçlarını karşılamadığını gösterir. Şirketin kısa vadeli borç ödemede sıkıntı yaşamaması için sok devir hızını artırması gerekmektedir. Aynı şekilde şirketin nakit oranının 0,07 olması yeterli miktarda nakit bulundurmadığını göstermektedir.
b) Mali Oranlar
Öz Kaynak Oranı = Özkaynaklar / Pasif Toplamı
Öz Kaynak Oranı = 33 570 / 104 725 = 0,33
Yabancı kaynak Oranı = Yabancı Kaynaklar / Pasif Toplamı
Yabancı Kaynak Oranı = 71 165 / 104725 = 0,67
Finansman Oranı = Özkaynaklar / Yabancı Kaynaklar
Finansman Oranı = 33 570 / 71 165 = 0,47
Şirketin özkaynak oranı 0,33 ve yabancı kaynak oranı da 0,67 dir. Şirket varlıkların finansmanında ağırlıklı olarak yabancı kaynak kullanmaktadır. Finansman oranın 1 in altında olması da bunu göstermektedir. Normal şartlarda finansman açısında bir denge olması gerekirken yabancı kaynakların fazla kullanılması alacaklılar için bir güvence oluşturmayabilir.
CEVAP 3
Süreklilik Kavramı : İşletme faaliyetlerinin belli bir süreye bağlı olmaksızın sürdürüleceği ile ilgilidir. Bu nedenle işletme sahiplerinin yada hissedarlarının yaşam süreleri ile bağlı değildir. Bu kavramın işletmeler açısından geçerliliğinin bulunmadığı veya ortadan kalktığı durumlarda ise bu husus mali tablo dip notlarında açıklanır. İşletmenin Sürekliliği kavramı maliyet esasının da temelini oluşturmaktadır.
MESLEK HUKUKU
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
Kod:
SORU 1
3568 Sayılı kanunun staj yönetmeliği gereğince;
1- Aday meslek mensubu olmanın özel şartlarını
2- Staja başvuru zamanlarını
3- Staj sürelerini kısaca yazınız?
CEVAP 1:
1- Staj Yönetmeliğine göre aday meslek mensubu olma şartları: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Serbest Muhasebecilik Stajı'na başlamak için Kanunun 4'ncü maddesindeki genel şartlar ile 5/A-a ve 5/B maddesindeki öğrenim şartlarına haiz, staja başlama değerlendirmesinden en az 60 puan almış olmak ve Birlik tarafından belirlenen staj giderlerini yatırmış olmak gerekir.
2- Staj başvuruları; Her yılın Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında yapılır.
3- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları için staj süresi 2 yıldır. Serbest Muhasebeci adayları için staj süresi ise ön lisans seviyesinde mezun olanlar için 4 yıl, Ticaret Liseleri ile Maliye Meslek Liseleri mezunları için 6 yıldır.
Mücbir sebepler, stajın fiilen yapılmasına engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk hali ile yangın, yer sarsıntısı, su basması gibi afetler ve kişinin iradesi dışında meydana gelen gaygubetler (askerlik v.b.) gibi hallerdir. Staj mücbir sebepler dışında kesintisiz olarak yapılır. Ancak, mücbir sebeplerden dolayı eksik kalan staj süresi Oda Yönetim Kurulu Kararı ile tamamlatılır.
SORU 2
3568 sayılı Serbest muhasebecilik, Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ve ücretlerin esasları hakkındaki yönetmeliğe göre ; Meslek mensuplarının hizmeti karşılığı olan ücretlerin tespiti ile ilgili asgari ücret tarifesinin hazırlanışı ve yürürlüğü hakkında kısaca açıklama yapınız?
CEVAP 2:
Bir yılın tarifesinin hazırlanmasına önceki yılın Eylül ayında odalarca başlanır. Odalar; hazırladıkları yeni tarifeleri Ekim ayı sonuna kadar Geçici Kurul'a yollarlar.
Geçici Kurul, Kasım ayı sonuna kadar tarifeyi bütün ülke için bir tek ya da bölgelere göre birden çok tarife olarak düzenler ve Bakanlığa gönderir. Bakanlık bu tarifeleri aynen veya gerekli gördüğü değişikliklerle tasdik eder ve Resmi Gazete'de yayımlar.
Yeni kurulan odalar, ayrıldıkları odanın tarifesini uygularlar.
SORU 3
3568 Sayılı SM, SMMM ve YMM Kanununa göre meslekle ilgili konularda çalıştırılamayacak olanları kısaca belirtiniz?
CEVAP 3:
Meslek mensupları, kişisel veya ortak bürolarında mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun işbirliği yapamazlar.
SORU 4
3568 Sayılı SM, SMMM ve YMM’lerin Çalışma Usul Ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğe göre; Çalışma listesinden silinme kararına itiraz ve itiraz süreleri ile silme kararının kesinleşeceği tarihe kadar meslek mensubunun mesleğini yapıp yapamayacağı hakkında bildiklerinizi kısaca açıklayınız?
CEVAP 4:
Meslek mensubu kendisine tebliğ edilen karara karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren on beş gün içinde Birliğe başvurabilir. Birlik bu itirazı 15 gün içinde karara bağlar. Birliğin Kararına karsı itiraz mercii Bakandır. İtiraz süresi Birlik kararının ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür. Bakan’ın vereceği karar nihaidir.
Meslek mensubu, silme kararı kesinleşinceye kadar mesleğini yapma hakkına sahiptir, ancak, karar kesinleştikten sonra mesleki faaliyette bulunamaz. Su kadar ki; oda disiplin kurulu, kamu yararı bakımından gerekli gördüğü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlar listesinden silme kararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki faaliyette bulunmasını yasaklayabilir
Kod:
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
SORU 1- Temel mali tabloların düzenlenme ilkelerinden “Özkaynaklara İlişkin İlkeleri” belirtiniz.
CEVAP 1- Özkaynaklara İlişkin İlkeler :
1. İşletme sahip veya ortaklarının sahip veya ortak sıfatıyla işletme varlıkları üzerindeki hakları özkaynaklar grubunu oluşturur.
İşletmenin bilanço tarihindeki ödenmiş sermayesi ile işletme faaliyetleri sonucu oluşup, çeşitli adlar altında işletmede bırakılan kârları ile dönem net kârı (zararı) bilançoda özkaynaklar grubu içinde gösterilir.
2. İşletmenin ödenmiş sermayesi bilançonun kapsamı içinde tek bir kalem olarak gösterilir. Ancak, esas sermaye özellikleri farklı hisse gruplarına ayrılmış bulunuyorsa esas sermaye hesapları her grubun haklarını, kâr ve tasfiye paylarının dağıtımında sahip olabilecekleri özellikleri ve diğer önemli özellikleri yansıtacak biçimde bilançonun dipnotlarında gösterilmelidir.
3. İşletmenin hissedarları tarafından yatırılan sermayenin devam ettirilmesi gerekir. İşletmede herhangi bir zararın ortaya çıkması, herhangi bir nedenle özkaynaklarda meydana gelen azalmalar; hem dönemsel, hem de kümülatif olarak izlenmeli ve kaydedilmelidir.
4. Özkaynakların bilançoda net olarak gösterilmesi için geçmiş yıllar zararları ile dönem zararı, özkaynaklar grubunda indirim kalemleri olarak yer alır.
5. Özkaynaklar; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri, geçmiş yıl kârları (zararları) ve dönem net kârı (zararı)ndan oluşur. Kâr yedekleri yasal, statü ve olağanüstü yedekler ile yedek niteliğindeki karşılıklar, özel fonlar gibi işletme faaliyetleri sonucu elde edilen kârların dağıtılmamış kısmını içerir. Sermaye yedekleri ise hisse senedi ihraç primleri, iptal edilen ortaklık payları, yeniden değerleme değer artışları gibi kalemlerden meydana gelir. Sermaye yedekleri, gelir unsuru olarak gelir tablosuna aktarılamaz.
SORU 2- Denetçinin “denetim sonuçlarının değerlendirilmesi” aşamasında yapacağı çalışmaları sadece sayınız.
CEVAP 2-
Denetim sonuçlarının değerlendirilmesi aşamasında şu çalışmalar yapılır;
a- Kanıtların yeterliliğini değerleme
b- Önemlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapma
c- Hataların düzeltilmesini isteme
d- Çalışma kağıtlarını gözden geçirme
SORU 3- Aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız.
a- Bilançonun maskelenmesi
b- Özel denetim
c- Sistem kanıtları
d- Şartlı denetim raporu
CEVAP 3-
a- Bilançonun maskelenmesi: belli bir amaca dönük olarak bilançonun olduğundan farklı düzenlenmesidir. Bilanço maskelemenin amacı, işletmenin ekonomik ve mali yapısı ile karlılık ve likiditesi hakkında yanlış, yanıltıcı bilgi vermek veya imaj yaratmaktır.
b- Özel denetim: SPK Mevzuatına tabi ortaklıkların birleşme, bölünme, devir tasfiye ve halka arz gibi durumlarda yaptırmak zorunda oldukları denetim türüdür.
c- Sistem kanıtları: Denetçiye işletmenin muhasebe sistemiyle ilgili bilgiler veren kanıtlardır.
d- Şartlı denetim raporu: Mali tablolarda önemli bir aksaklığın bulunması, ancak bu aksaklığın mali tabloların bütününü bozmaması durumunda, aksaklığın açıklama bölümünde belirtilerek düzenlenen denetim raporudur.
SORU 4- Aşağıda belirtilen olaylarda Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (B)’nin sorumluluğunu, Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 227. maddesi ve ilgili diğer mevzuat hükümlerini de ayrı ayrı değerlendiriniz.
a- Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (B), beyannamesini imzaladığı (X) firmasının defter kayıtlarını düzenlerken bir toplam rakamını dikkatsizlikle yanlış aktararak vergi ziyaına neden olmuştur.
b- (B), firmanın işlemlerini incelerken bazı belgelerin işletmenin iş hacmiyle mütenasip olmadığını görmüştür.
c- Vergi inceleme elemanları tarafından (X) firmasında yapılan vergi denetiminde, defter kayıtlarına da intikal ettirilmiş bulunan bazı sahte evraklar bulunmuştur. (X firmasının vergi beyannamesi serbest muhasebeci mali müşavir B tarafından imzalanıştır.)
CEVAP 4-
Meslek mensupları Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 227. maddesi gereğince, mükellefler tarafından kendilerine ibraz edilen belgelerin, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile genel muhasebe kurallarına uygun ve doğru olarak yasal süresi içinde, kanuni defterlere kaydedilmesinden ve mali tablolara aktarılmasından sorumludurlar.
a- Bir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirin beyannamesini imzaladığı firmasının defter kayıtlarını düzenlerken bir toplam rakamını dikkatsizlikle yanlış aktararak vergi ziyaına neden olması durumunda kasıtlı hareket etmemiş olsa dahi ziya uğratılan vergi, ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır.
b- Miktar ve tutar itibariyle işletmenin faaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeler, SMMM’lerin sorumluluğu kapsamındadır.
c- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler, bilerek kullandıkları veya harici araştırmayı gerektirmeden sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olduğu anlaşılabilen belgelerden de sorumlu olacaklardır. Böyle bir belgenin varlığı halinde meslek mensupları bunun doğruluğunun tespitini mükelleften isteyebilirler. Mükellefin bir tespitte bulunmaması veya bu konuda meslek mensubunun ikna olmaması halinde keyfiyet, meslek mensubunca beyanname verme süresi içinde ilgili vergi dairesine yazılı olarak bildirilecektir. Bu bildirimle birlikte meslek mensubunun bu belgelere ait sorumluluğu ortadan kalkacaktır. Bu durum Miktar ve tutar itibariyle işletmenin faaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeler içinde geçerlidir.
Vergi denetim elemanlarınca yapılan inceleme neticesinde bir matrah farkı ortaya çıktığı taktir de denetim elemanları, beyannameyi imzalayan meslek mensubunun sorumluluklarının tespitini yapacak ve raporlarında belirteceklerdir. İnceleme raporunda denetim elemanları, bulunan matrah farkı ile meslek mensubunun sorumluluğu arasındaki ilişkiyi, net bir şekilde ortaya koyacak ve bulunan matrah farkından meslek mensubunun sorumlu olup olmadığını açıkça belirtecektir. Meslek mensubunun sorumluluğunun tespit edilmesi halinde, bu durum ilgili vergi dairesine ve disiplin cezası yönünden gereğinin yapılması için ilgili meslek odasına bildirilecektir.
VERGİ MEVZUATI VE UYGULAMASI SORULARI
Kod:
08 TEMMUZ 2006 CUMARTESİ
SORU – 1:Vergi Usul Kanununa göre;
-Defter tutmak zorunda olanları,
-Bilanço esasına göre defter tutulması gereken defterleri,
-Tasdike tabi defterleri
sadece belirtiniz.
CEVAP– 1:
Vergi Usul Kanunun 172. Maddesine göre defter tutmak zorunda olanları,
a. Ticaret ve sanat erbabı;
b. Ticaret şirketleri;
c. İktisadi kamu müesseseleri;
d. Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler;
e. Serbest meslek erbabı;
f. Çiftçiler.
Vergi Usul Kanunun 182. Maddesine göre Bilanço Esasında Tutulacak Defterler
a. Yevmiye defteri;
b. Defterikebir;
c. Envanter defteri (Mevcudat ve muvazene defteri);
Vergi Usul Kanunun 220. Maddesine göre Tasdike Tabi Defterler
a. Yevmiye ve envanter defterleri;
b. İşletme defteri;
c. Çiftçi işletme defteri;
d. İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri; (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil)
e. Nakliyat Vergisi defteri;
f. Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri;
g. Serbest meslek kazanç defteri;
SORU – 2:Gelir Vergisi Kanununa göre gelir vergisi kimler adına tarhedilir ve kimler tarhiyata muhatap tutulurlar.
CEVAP– 2:
Gelir Vergisi Kanunun 1. Maddesine göre gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tâbidir.
Gelir Vergisi Kanunun 107. Maddesine göre Tarhiyatın Muhatabı
Gelir Vergisi bu vergiyle mükellef olan gerçek kişiler namına tarh edilir. Şu kadar ki;
a. Küçüklerle kısıtlılarda, bunların nam ve hesabına kanuni temsilcileri;
b. Verginin tevkif suretiyle alınması halinde, mükellef hesabına tevkifat yapmaya mecbur olanlar;
c. Dar mükellefiyette, mükellefin (Türkiye'de birden fazla daimi temsilcinin mevcudiyeti halinde, mükellefin tayin edeceği, tarhiyat tarihine kadar böyle bir tayin yapılmışsa temsilcilerden herhangi birisi), daimi temsilci mevcut değilse, kazanç ve iratları yabancı kişiye sağlıyanlar;
Tarhiyatta muhatap tutulurlar.
SORU – 3: Katma Değer Vergisi Kanununa göre indirilemeyecek katma değer vergisini açıklayınız.
CEVAP- 3: Katma Değer Vergisi Kanununun 30. Maddesine göre indirilemeyecek Katma Değer Vergileri şunlardır.
a) Vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisi,
b) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisi,
c) Deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi olan mallara ait katma değer vergisi.
d) Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
SORU – 4: Vergi Usul Kanunu’na göre değerlemeyi tanımlayınız, değerleme ölçülerini sadece yazınız.
CEVAP – 4: VUK’nun 258. Maddesine göre Değerleme:Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir.
VUK’nun 261. Maddesine göre Değerleme Ölçüleri :
1. Maliyet bedeli;
2. Borsa rayici;
3. Tasarruf değeri:
4. Mukayyet değer;
5. İtibari değer;
6. Vergi değeri;
7. Rayiç bedel;
8. Emsal bedeli ve ücreti.
SORU – 5:Aşağıdaki sorulardan istediğiniz bir tanesini yanıtlayınız.
A-Vergi Usul Kanununa göre yer alan mükellef ve vergi sorumlusu kavramlarını aralarındaki farkları belirterek açıklayınız.
B-Kurumlar Vergisi Kanun’un birinci maddesinde sayılan kurumlar vergisi mükelleflerini belirtiniz.Anılan kanuna göre tam mükellefi tanımlayınız?
CEVAP– 5:
A-
Vergi usul Kanunun 8. Maddesine Mükellef ve Vergi Sorumlusu
Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzelkişidir.
Vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir.
Vergi kanunlariyle kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini bağlamaz.
B-
Kurumlar Vergisi Kanunun 1. maddesine göre Kurumlar vergisi Mükellefleri şunlardır.
a) Sermaye şirketleri.
b) Kooperatifler.
c) İktisadî kamu kuruluşları.
ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler.
d) İş ortaklıkları.
Kurumlar Vergisi Kanunun 3. maddesine göre Tam mükellef:
Tam mükellefiyet: Kanunun 1 inci maddesinde sayılı kurumlardan kanunî veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler.
Kanunî merkez: Vergiye tâbi kurumların kuruluş kanunlarında, tüzüklerinde, ana statülerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir.
İş merkezi: İş bakımından işlemlerin fiilen toplandığı ve yönetildiği merkezdir.
08 TEMMUZ 2006- CUMARTESİ 17:00-18:30
Kod:
SORU 1: ‘Sübjektif iyi niyet kavramını bir cümle ile tanımlayınız ve unsurlarını sadece sayınız
CEVAP 1 Medeni kanunun 3. maddesi düzenlenen iyi niyet kişinin bir hakkının kazanılmazına engel olan bir eksikliği bilmemesi veya gerek tüm dikkat ve özeni gösterse dahi bilebilecek durumda olmaması şeklinde tanımlanabilir.
Yukarıdaki tanımdan yararlanarak subjektif iyi niyet unsurları şöyle sıralanabilir:
1- Hakkın kazanılmasına engel olan bir eksiklik bulunmamalıdır
2- Kişi bu engeli bilmemeli veya bilebilecek durumda olmamalıdır
3- Kanun hakkın kazanılması için iyi niyet aramış olmalıdır.
SORU 2: ‘Kafalet Akdi ‘ni tanımlayınız geçerlik şartını ve türlerini sadece sayınız?
CEVAP 2 Kefalet akti ile kefil asıl borçlunun alacaklısına karşı asıl borcun yerine getirilmesini ( edasının ) tekefül ( garanti) etmektedir.
Kefalet akdinin geçerlilik şartları şunlardır;
1- Geçerli bir asıl borcun varlığı
2- Kefalet akdinin geçerli bir şekilde akdedilmiş olması
Başlıca kefalet türleri şunlardır;
1- Adi kefalet
2- Müteselsil kefalet
3- Birlikte kefalet
4- Kefile kefalet
5- Rücua kefalet
SORU 3: ‘Kollektif şirket kavramı’nı tanımlayınız ve bu tanımın unsurlarını sadece sayınız.
CEVAP 3 Ticari bir işletmeyi bir ticari unvan adı altında işletmek amacıyla gerçek kişiler arasında kurulmuş ve ortaklarından hiçbirinin sorumluluğu sınırlandırılmamış olan şirkettir.
Unsurları;
1- Gerçek kişiler arasında kurulur
2- Ortakların sorumluluğu sınırsızdır
3- Ticaret unvanına sahiptir
4- Ticari işletmeyi işletmek amacıyla kurulur
5- Tescil ve ilan ile tüzel kişilik kazanı
09 TEMMUZ 2006
Kod:
SORU 1:X işletmesi tek evrede üretim yapmakta ve evre maliyet yöntemini kullanmaktadır. İşletme, üretim için gerekli hammaddenin tümünü üretim başında kullanmaktadır. İşletme dönemde 1.000 adet ürünün üretimini tamamlamış, ancak halen üretimi devam eden ürünler bulunmaktadır. Dönemde 1.800.000 YTL lık direkt ilk madde malzeme, 1.000.000 YTL dönüşüm giderine (direkt işçilik gideri ve genel üretim gideri toplamı) katlanmıştır. İşletme, birim maliyetini 2.000 YTL/birim olarak hesaplamıştır.Bu maliyetin % 60 direkt ilk madde ve malzeme giderlerinden oluşmaktadır.İşletme, ağırlıklı ortalama maliyet yönetimini kullanmaktadır.
İSTENİLENLER
a) İşletmenin eşdeğer ürün miktarı ne kadardır?
b) Dönem sonu yarı mamul miktarı ne kadardır?
SORU 2: Standart maliyet yöntemini uygulamakta olan bir işletmenin standart maliyet kartından aşağıdaki bilgiler saptanmıştır.
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri 300
Hammaddesi =2 kg/birim x 150 YTL
Direkt işçilik giderleri 120
2 saat /birim x 60 YTL/kg
Genel üretim giderleri 50
Değişken GÜG 2 saat/birim x 10 YTL/saat
Sabit GÜG 2 saat/birim x 15 YTL/saat _________
Birim Maliyet 470
Söz konusu işletmenin 2006 yılına ilişkin fiili çalışma sonuçları ise aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir
Üretilen miktar 20 birim
Çalışılan süre 44.000 saat
Direkt ilk madde ve malzeme giderleri 6.355.000 YTL
(41.000 kg x 155 YTL/kg)
Direkt işçilik giderleri(39.000 saat) 2.148.000 YTL
Genel Üretim Giderleri 1.050.000 YTL
İstenilenler:
İşletmenin direkt ilk madde ve malzeme direkt işçilik farklarını hesaplayınız?
CEVAP 1
a)
Direkt İlk M. Malzeme Gideri 1 800 000
Dönüşüm Gideri 1 000 000
Birim Maliyet 2000 YTL /br. Bunun % 60 D.İ.M.M giderine aitse
2000 x 0,60 = 1200 YTL /br.
2000 x 0,40 = 800 YTL /br. İse dönüşüm giderinin birim maliyetidir.
DİMMG / Eşdeğer ürün miktarı = DİMMG BİRİM MALİYETİ
1 800 000 / Eşdeğer ürün miktarı = 1 200
1 800 000 / 1 000 = 1 500 adet
Dönüşüm Gideri / Eşdeğer ürün miktarı = Dönüşüm Birim Maliyeti
1 000 000 / Eşdeğer ürün miktarı = 800
1 000 000 / 800 = 1250 adet
b) Direkt ilk madde ve malzeme üretimin başında üretime alındığı için malzeme giderleri dönem sonu yarı mamuller açısından % 100 tamamlanmıştır. Dolayısıyla malzeme eşdeğer ürün miktarı ile üretime alınan miktar birbirine eşittir. O da 1 500 birimdir.
Üretime alınan = Tamamlanan + DS Yarı mamuller
1 500 = 1 000 + DS yarı Mamuller
Ds Yarı mamuller = 1500 – 1000 = 500 adettir.
CEVAP 2
Direk İlk Madde ve Malzeme için;
Miktar Farkı = ( FM – SM ) x SF
Miktar Farkı = ( 41 000 – 40 000 ) x 150 = 150 000 YTL olumsuz
Fiyat Farkı = ( FF – SF ) x FM
Fiyat Farkı = ( 155 – 150 ) x 41 000 = 205 000 YTL olumsuz
Standart Miktar ( SM ) = 2 TL/kg x 20 000adet = 40 000 kg
Direkt İşçilik giderleri için;
Süre Farkı = ( FS – SS ) x SÜ
Süre Farkı = ( 39 000 – 40 000 )x 60 = - 60 000 olumlu
Ücret Farkı = ( FÜ – SÜ ) x FS
Ücret Farkı = ( 62 – 60 ) x 39 000 = 78 000 olumsuz
Standart Süre (SS) = 2 TL /saat x 20 000 adet = 40 000
Fiili Ücret (FÜ) = 2 418 000 / 39 000 = 62 TL/saat
NOT: Soruda verilen çalışılan süre 44 000 saat toplam işçilik süresidir. Bizim için önemli olan Direkt işçilik süresi olan 39 000 saattır.