Ynt: Yıllık Ücretli İzinlerde Gün Hesaplamaları
Yıllık ücretli izinlerin hesabında hafta tatillerinin ve hafta tatiline rastlayan ulusal bayram ve genel tatil günlerinin de mutlaka yıllık ücretli izine ilave edilmesi gerekir. Hafta tatillerinin ilave edilmesi konusunda işyeri uygulamaları dikkate alınmalıdır. İşyerinde uygulanan hafta tatili ne kadar ise yıllık ücretli izine o sürenin ilave edilmesi sağlanmalıdır. Kısmi süreli çalışan işçilerde, çalışma sürelerine göre hafta tatiline hak kazanıyorsa bu işçiler içinde tam süreli çalışanlarda olduğu gibi aynı esaslara göre yıllık ücretli izin sürelerine, hafta tatilleri ile izne denk gelen ulusal bayram ve genel tatil günleri eklenmelidir.
Örnek 1: İşçi Serdar Bey, haftada bir gün hafta tatili kullanmaktadır. Serdar Bey yıllık ücretli iznini kaç gün olarak kullanacaktır?
4857 sayılı İş Kanunu?nun 53. maddesine göre serdar Bey?in yıllık ücretli izin süresi 14 işgünüdür. Hafta tatilleri de izin süresine ilave edileceğinden serdar Bey de haftada bir gün izin kullandığından iki haftada iki gün hafta tatili kullanmakta, bu nedenle 14 günlük izin süresine 2 gün daha ilave etmemiz gerekecektir. Dolayısı ile 01.07.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yıllık izne ayrılan serdar Bey 14 iş günü + 2 gün hafta tatili olmak üzere 16 gün yıllık ücretli izin kullanarak ve 17.07.2005 tarihinde işbaşı yapacaktır.
Örnek 2: Örneğimizdeki işçi Ahmet Bey haftada 2 gün hafta tatili kullanıyorsa ücretli izini yıllık ne kadar olacaktır?
Ahmet Bey?in yıllık ücretli izni 14 işgünü, haftada 2 gün hafta tatili kullandığından her hafta yıllık izne 2 gün eklenecek, buna göre 14 iş günü + 4 gün hafta tatili olmak üzere Ahmet Bey 01.07.2005 tarihinde çıktığı yıllık izninden dönerek 19.07.2005 tarihinde işbaşı yapacaktır.
Örnek 3: İşçi Ahmet Bey, haftada 3 gün hafta tatili kullanmaktadır. Bu durumda işçi Ahmet Bey?in yıllık ücretli izin süresi ne olacaktır?
Ahmet Bey?in yıllık ücretli izni 14 işgünü, haftada 3 gün hafta tatili kullandığından her hafta yıllık izne 3 gün eklenecek ve 14 iş günü + 6 gün hafta tatili olmak üzere Ahmet Bey 01.07.2005 tarihinde çıktığı yıllık izninden dönerek 20.07.2005 tarihinde işbaşı yapacaktır.
Örnek 4: İşçi Ahmet Bey, haftada bir gün hafta tatili kullanmaktadır. 15.08.2005 tarihinden geçerli olmak üzere bir yıllık izninin tamamını kullanmak üzere yıllık izine ayrılmıştır. Ahmet Bey?in ne zaman işbaşı yapması gerekir?
1 numaralı örnekte olduğu gibi Ahmet Bey?in yıllık ücretli izin süresi 14 işgünüdür. Hafta tatilleri de izin süresine ilave edileceğinden Ahmet Bey de haftada bir gün izin kullandığından iki haftada iki gün hafta tatili kullanmakta, bu nedenle 14 günlük izin süresine 2 gün daha ilave etmemiz gerekecektir. Dolayısı ile 15.08.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yıllık izne ayrılan Ahmet Bey, 14 iş günü + 2 gün hafta tatili olmak üzere 16 gün yıllık ücretli izin kullanacak; ancak izninin son günü 30 Ağustos tarihine (genel tatil gününe) denk gelmesi nedeniyle Ahmet Bey?in iznine bir gün daha ilave edilecek ve 31 Ağustos 2005 tarihinde işbaşı yapması gereken Ahmet Bey bir gün daha yıllık izin kullanarak 01.09.2005 tarihinde işbaşı yapacaktır.
Örneklerimizde yer alan işçilerin izin dönüşü işbaşı yapmaları işyerinin hafta tatiline denk gelmiş ise işçilerin işe başlamaları da tatili takip eden işgünü olacaktır.
Kısmi süreli çalışan işçiler, haftanın beş ve daha az günlerinde çalışıyorlar ise hafta tatiline hak kazanamayacaklardır (3). Ancak işveren, tam süreli çalışmalarda olduğu gibi kısmi süreli çalışmada da işçi lehine bir düzenleme yaparak beş gün çalışan işçiye de haftada 2 gün hafta tatili verebilir. Böyle bir durumda da işçinin yıllık ücretli izin süresinin hesaplanması yukarıdaki örneklerde yer alan tam süreli işçilerde olduğu gibi hesap edilir. Burada konumuzun dışında olmasına karşın şu hususu belirtmekte fayda var, kısmi süreli işçilerin izin ücretlerinin hesaplanması ile tam süreli işçilerin izin ücretlerinin hesaplanması birbirinden farklılıklar göstermektedir (4).