B- YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASI NEDİR?
Yurtdışı borçlanmanın özü Türkiye’nin ikili sosyal güvenlik sözleşmesi yapmadığı ülkelerde çalışan Türkiye cumhuriyeti vatandaşlarının yurda dönüşlerde veya yurtdışında iken bulundukları süreyi borçlanarak hizmet sürelerine eklemelerini sağlayan bir borçlanmadır. Sosyal güvenlik kurumlarımızda askerlik borçlanması, sanatçı borçlanması ve yurtdışı borçlanma olmak üzere üç tür borçlanma bulunmaktadır yurt dışı hizmet borçlanması 2147 sayılı yasa ile uygulanmaya başlamış bu yasa 1985 yılında yürürlüğe giren 3201 sayılı “Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’la değiştirilmiş ve uygulamaya devam edilmiştir.
1- Yurtdışı Hizmet Borçlanmasını Kimler Yapabilir?
Yurtdışı hizmet borçlanması isteğe bağlı bir borçlanmadır. Yurtdışı çalışması bulunanlar, ev kadınları 3201 sayılı kanunun sağladığı yurtdışı hizmet borçlanmasını yapabilirler.
2-Borçlanma Talebinde Bulunacaklar Nereye Ve Hangi Kuruma Borçlanma Talebinde Bulunacaklardır?
06.08.2003 tarihinde resmi gazeteden yayınlanan 4958 sayılı yasa ile 3201 sayıl yasa yeniden düzenlenmiştir. Yurtdışı hizmet borçlanması yapmak isteyenler:
a) Halen Yurt Dışında Bulunanlar,
b) Türkiye’ye döndükten sonra yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanmak isteyenler, olarak sınıflandırmış olmasına rağmen borçlanmanın talep edileceği kurumlar her iki durum için de aynıdır.
1-Halen Yurtdışında bulunanlar;
a) Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması olmayanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına,
b) Yurtdışına çıkmadan önce Türkiye’de son defa prim, kesenek ve karşılık ödenen sosyal güvenlik kuruluşuna,
c) Ev kadınları Bağ-Kur’a (1)
2 -Türkiye’ye Döndükten Sonra Yurtdışında Geçen Hizmetlerini Borçlanmak İsteyenler, a) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmayanlar, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına,
b) Müracaat tarihinde çalışmakta olanlar tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,c) Başvuru tarihinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmamakla birlikte Türkiye’ ye döndükleri tarihten sonraki çalışmalarından dolayı son defa tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
d) Hizmetlerinden bir kısmını yurtdışında iken borçlananlardan kalan hizmetlerini Türkiye’ ye döndükten sonra borçlanmak isteyenler ilk borçlanmayı yapan sosyal güvenlik kuruluşuna,
e) Ev kadınları Bağ-Kur’a,
müracaat edip borçlanabilirler.