Yıllara Yaygın İnşaatlarda Geçiçi Vergi

OmErKuLu

Katkı Sunan Üye
Üyelik
6 Haz 2008
Mesajlar
143
Konum
İstanbul
Bilindiği üzere 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 42 maddesinde “Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak mezkur yıl beyannamesinde gösterilir “ hükmüne yer verilmiştir.
Geçici vergi ile ilgili yayımlanan 217 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan mükelleflerin bu kazançları üzerinden geçici vergi ödemeyecekleri ancak bu kazançları dışında kalan kazançları için geçici vergi ödeyecekleri belirtilmiştir.

Ancak sadece kat karşılığı inşaat yapan bir mükellefimiz için Geçici Vergi' nin kaldırılması hakkındaki başvurumuz red edildi. İnşaatlarımız bitimi hep öteki yıllara sarkıyor. Neden red edilmiş olabilir?
Not: Kabul edilmemesi hakkında vergi dairesi; "Dairemizce yapılan araştırmalarda ve 27.06.2012 tarih 000000000 sayılı yoklama fişi ile yapılan tespitimizde mükellefiyetinizin yıllara yaygın inşaat ve onarım olarak değerlendirilmediği anlaşılmıştır." denmiş
 
Son düzenleme:
Vergi dairesinin red cevabı vermesi gayet normal. Zira kat karşılığı inşaat yapmak GVK md.42 kapsamındaki YYİO'ya girmez. YYİO'nun 3 unsuru vardır, bunlardan en önemlisi inşaat işinin başkalarının hesabına ve taahhüdüne bağlı olarak yapılmasıdır. Oysa burada söz konusu unsur yok. Olaya Borçlar Hukuku açısından bakarsak ortada bir istisna-eser sözleşmesi değil, sui generis(nev-i şahsına münhasır) bir sözleşme vardır. Şu 3 şey bir birinden farklıdır ve sadece 1.sırada belirttiğim işler GVK md.42 kapsamına girer.

1-Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşi
2-Kat Karşılığı İnşaat İşi
3-Hasılat Paylaşımı Modeli
 
Vergi dairesinin red cevabı vermesi gayet normal. Zira kat karşılığı inşaat yapmak GVK md.42 kapsamındaki YYİO'ya girmez. YYİO'nun 3 unsuru vardır, bunlardan en önemlisi inşaat işinin başkalarının hesabına ve taahhüdüne bağlı olarak yapılmasıdır. Oysa burada söz konusu unsur yok. Olaya Borçlar Hukuku açısından bakarsak ortada bir istisna-eser sözleşmesi değil, sui generis(nev-i şahsına münhasır) bir sözleşme vardır. Şu 3 şey bir birinden farklıdır ve sadece 1.sırada belirttiğim işler GVK md.42 kapsamına girer.

1-Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşi
2-Kat Karşılığı İnşaat İşi
3-Hasılat Paylaşımı Modeli

Koray bey ilginiz için teşekkür ederim.

"kat karşılığı inşaat yapmak GVK md.42 kapsamındaki YYİO'ya girmez" diyorsunuz, kanunun 42,43,44 md.lerini ve GVK' nun 217 tebliğinde sadece "Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır)" diyor.
"YYİO işnin alabilmesi için başkalırının hesabına ve taahhüdüne bağlı yapılmalıdır" demişsiniz. Şimdi olaya objektif baktığım zaman; kat karşılığı inşaatta yıllara yaygın yapılabiliyor. Ayrıca kanun ve tebliğide taahüdden bahsedildiğini görmedim. Eğer YYİO' nun kanunla ve/veya literatür' de belirtilmiş bir tanımı varsa kaynak gösterebilirmisiniz?

Diyelim ki şimdilik ben kat karşılığı inşaat yapıyorum yarın bana taahüdele bir kamu işi geldi ve elimde de kat karşılığı inşaat yok. O zaman ne yapacağız? Sistemden devamlı geçici vergiyi kapatıp açacakmıyız?

Koray bey yanlış anlamyın sizi eleştirmiyorum. Eğer bununla ilgili kanunda bir açıklık veya bir eksiklik varsa onun tartışıyorum.
 
Son düzenleme:
1-Kat karşılığı inşaat işlerinin YYİO kapsamına girmemesi genel kabul gören bir görüştür, ilk anda aklıma gelen iki özelgeyi aşağıda veriyorum.
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 29.7.2008 tarih ve 16467 sayılı özelgesi

"Bir işin, yıllara yaygın inşaat işi olarak kabul edilebilmesi için, taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına sirayet etmesi gerekmektedir. Özel inşaat işleri ise bünyesinde istihkak ve hakedişe bağlı taahhüt unsuru taşımayan ancak, birden fazla takvim yılına sirayet edebilen niteliktedir. Gerek kendi arsası üzerine gerekse başkasının arsası üzerine kat karşılığı bina inşa ederek satma işinin yıllara yaygın inşaat ve onarma işleri ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Bu sebeplerle arsa malikleri ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapan şirketin, bu sözleşmeye istinaden kendi payına düşen bağımsız bölümleri satış vaadi sözleşmesi ile başka şirkete satması işleminin taahhüde bağlı bir inşaat işi olarak değerlendirilmesi mümkün olmayacaktır. Dolayısıyla kat karşılığı inşaat işine bağlı olarak yapılan ve inşa edilen bina veya bağımsız bölümlerin satışını içeren satış vaadi sözleşmesi uyarınca yapılan ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmasına gerek bulunmamaktadır."


Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 10.3.2009 tarih ve 7473 sayılı özelgesi
"GVK'nın 43. maddesi; işletme bünyesinde oluşan ‘müşterek genel giderlerin' inşaat ve onarma işleri ile diğer işlerin bir arada yapılması durumunda bu işler arasında nasıl dağıtılacağını, VUK'un 275. maddesi ise imal edilen emtianın maliyet bedelinin hangi giderlerden müteşekkil olduğuna ilişkindir. Buna göre; yıllara sari, inşaat taahhüt işi ‘hizmet üretimi' niteliğini haiz olduğundan, GVK'nın 43. maddesi gereğince müşterek genel idare giderlerinden hizmet maliyetine pay verilmesi gerekmektedir. Ancak, gerek kat karşılığı inşaat yapımı ve gerekse kendi arsası üzerine inşaat yapımı ve satımı işleriniz ‘mamul üretim' niteliğinde olduğundan bu işlere isabet eden müşterek genel idare giderlerinden mamul maliyetine pay verilmesi veya doğrudan gider kaydedilmesi konusunda VUK'un 275/4. maddesi gereğince tercih hakkı bulunmaktadır. Her türlü gayrimenkul alım satımı ve kiralaması işine isabet eden müşterek genel giderlerin ise doğrudan gider kaydedileceği tabiidir. Öte yandan; GVK'nın 43/3. maddesi birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müşterek kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarına ilişkin amortismanların dağıtılmasını hüküm altına aldığından inşaat ve onarma işi ile sair işlerde müştereken kullanılmayan, sadece sair işlere tahsis edilen tesisat makine ve ulaştırma vasıtalarına ait amortismanlardan inşaat ve onarma işine pay verilmesi mümkün değildir."

2-Aynı anda hem YYİO hem de kat karşılığı iş yapıyorsanız, geçici vergide sadece kat karşılığı inşaat işinden elde ettiğiniz gelir beyan edilecektir.
 
Evet Koray bey hem kanunla hemde özelgelerle cevabı açıklık kalmayacak bir şekilde vermiş. Bu konuda hiç tereddüte yer yoktur. İnşaat ve onarma işlerinin özel vergileme rejimine tabi olması için
1 - Faaliyet konusunun inşaat ve onarma işi olması
2 - İnşaat ve onarma işinin taahhüde bağlı olarak yapılması
3 - İnşaat ve onarma işinin yıllara yaygın olması gerekmektedir.

Yap-sat işi taahhüde bağlı bir iş olmadığından özel vergileme rejimi söz konusu değildir. Yani özel inşaatlar GVK 42'nci madde kapsamına girmezler
 
Teşekkürler koray bey, aslında kanun koyucu bu tür karmaşaları gidermek için ayrıntı belirmesi gerekiyor.
 
Üst