Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

[bgezer]

sevgili arkadaşlar antika eşyelarda amortisman hesaplanacakmı ?

 

[AyAşAr]

Ynt: Antika Eşyelarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Adı üzerinde antika .. Zaman geçtikçe değerinde artış olduğundan amortisman ayırmanız mümkün değil..
muhasebe standartlarına göre .amaortismana tabi varlıklarda sınırlı hizmet süresi olmalı .. Antikalarda böyle bir durum sözkonusu değil..

 

[Ogün Güneş]

Ynt: Antika Eşyelarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Sanat eserleri işletmenin faaliyet konusuna göre amortismana konu edilebiliyor. Yürürlükteki mevzuata göre sanat eserlerine amortisman ayrılamıyor ancak bankanın aktifine aldığı tablolar amortismana tabi tutulabiliyor.

SORU: İstanbul'da bir kuruluşta muhasebeci olarak çalışıyorum. Şirket ortakları özellikle tablo ve benzeri nitelikteki eserlere önem veriyorlar. Bu konuda hali hazırda 2008 yılı içerisinde satın alınmış bulunan 12 tablo ile tarihi nitelikte olup, piyasa değeri çok yüksek olan 6 kitap şirketimiz varlıkları arasına girmiş bulunmaktadır.
Söz konusu varlıkların amortismana tabi tutulup tutulmayacağı konusunda şirket içerisinde tereddüde düştük. Şirketin mali işlerden sorumlu grup müdürü bunlar demirbaş niteliğindedir, dolayısıyla amortismana tabi tutulması gerekir diye, bu varlıkların amortismana tabi tutulmasını istiyor. Bu konuda yeminli mali müşavirimiz de amortisman konusu olabilir diyor.
Söz konusu iktisadi varlıkları amortismana tabi tutabilir miyiz?
YANIT: Vergi Usul Yasası'nın 313. maddesi uyarınca "İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle, gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin söz konusu yasanın değerleme hükümlerine göre tespit edilen bedelleri üzerinden yok edilmesi" amortismanın konusu oluşturmaktadır.
Aynı yasanın 315. maddesi uyarınca da "Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığı'nın tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır."
Amortisman süresi, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlar. Ancak amortismana tabi malın, işletmede ilke olarak bir yıldan fazla kullanılması gerekmektedir.
Uygulamada özellikle piyasa değeri yüksek olan antika eserlerin ve bu bağlamda kıymetli tabloların amortismana tabi tutulup tutulmayacağı hususu tartışma konusu olmaktadır.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından verilmiş olan bazı özelgelere göre;
* Müzayede yoluyla edinilen tablonun aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalması mümkün değildir. Bu nedenle amortismana tabi tutulmasına veya ticari kazancın tespit edilmesinde gider olarak dikkate alınmasına olanak bulunmamaktadır.
* Şirkete alınan yağlıboya tablonun demirbaşlar arasına alınarak, amortisman yolu ile gider yazılması, yapılan harcamanın işletme faaliyeti ile ilgili bir harcama olmaması nedeniyle mümkün değildir.
Buna karşın bir bankanın aktifine almış bulunduğu tabloların amortismana tabi tutulabileceği konusu Danıştay tarafından kabul edilmiş bulunmaktadır. (Danıştay 4. Dairesi E.No:1994/ 3132, K.No: 1995/1916)
Kanımızca bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için o iktisadi kıymetin işletmenin faaliyet konusu ile ilgili ve işletmede de bir yıldan fazla kullanılabilir nitelikte olması gerekmektedir.
Konuyu bu bağlamda değerlendirdiğimizde "Yürürlükte bulunan mevzuata göre sanat eserlerine amortisman ayrılması için gerekli olan koşullara sahip olmamaları nedeniyle amortisman konusu yapılamayacağı ifade edilebilir." ( Bu konuda bakınız "Sanat Eserleri İçin Amortisman Ayrılabilir mi?" Boztaş, Hakan Vergi Dünyası Sayı:329, sf: 88-92)
Ancak bazı hallerde sanat eserleri işletmeler için ticari faaliyetlerinin bir unsuru olabileceği gibi, muhafazası ve sergilenmesi açısından da işletmelerin aktifinde yer alabilir.
Dolayısıyla "İşletmelerin faaliyet konularına göre sanat eserlerinin ticari kazanca etkisinin değerlendirilerek amortsiman konusu yapılıp yapılamayacağına karar verilebilir."
Uygulamada ortaya çıkması muhtemel duraksamaları aşabilmek için Maliye Bakanlığı'nın olayın özelliğini dikkate alarak bir görüş oluşturması gerekmektedir. Bu bağlamda da öncelikle bu tür sanat eserlerini aktifine dahil edenlerin durumlarına göre özelge almak suretiyle bu varlıkları amortismana tabi tutmaları daha uygun olacaktır. (V. Seviğ)

 

[ademm]

Ynt: Antika Eşyelarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

antika eşyalara faydalı ömür biçme ve bunların tükenmesi söz konusu olamayacağı için amortismanının da olmaması gerekir.
bunu danıştayın aksi yönde kararı da değiştirmemeli.
çünkü VUK çok açık.
ve şunu da net olarak biliyoruz ki
mahkeme kanunun açık hükmünü farklı bir şekilde yorumlayamaz.
karara baktığımızda banka söz konusu olduğundan böyle bir karar çıkmış olabileceği görülüyor.
aynı konuyu başka bir mükellef yargıya taşısaydı farklı bir karar çıkabilirdi.

ayrıca, bankanın işi antikacılık mı ki ödediği parayı gider olarak devlete yüklemek istiyoo.

 

[nguroy]

Ynt: Antika Eşyelarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Mahkeme istediği yorumu yapabilir. Adı üstünde mahkeme (yargı) yani bağımsız (en azından teorik olarak) yasama ve idare gibi düşünmek zorunda değil.

Tabi sn. Seviğ de bu konuları hiç bilmez.

 

[ademm]

Ynt: Antika Eşyelarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Sayın ngursoy

mahkemelerin bağımsızlığı demek mahkemenin kanunu istediği gibi yorumlaması demek değildir. mahkemeler de karar verirken yasalara bağlı kalmak zorundadır. kanunu lafzına ve ruhuna uygun olarak yorumlamak da en tabii görevidir. kanunun madde metni açıkkken bu konuda yorum yapılamaz. aksine yorum ise asla.
eğer böyle olursa kanunun bir anlamı olmaz.
hukuk devleti değil yargı devleti olunur.
sonuç,
1-mahkemeler de yorum yaparken yasalara bağlı kalmak zorundadır.
2- yasanın açık olduğu konularda yorum yapılamaz
iyi günler.

 

[nguroy]

Ynt: Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Yasa maddesinin açık olup olmadığına biz değil o konu ile ilgilenen mahkeme karar verir.

 

[T U R K O]

Ynt: Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Kuyuncuların gider pusulası ile altın alımı ile ilgili saopaj olup olmayacağının ilk zamanları v.denetmenin incelemeye aldığı mükellefte stopaj hesaplanması gerektiği dayatması ile stopaj yapılmadığı halde muhtasar verildi. Raporda da bu husus açıkça yazılı idi. Stopaj konusu stopaj kesilmeyeceği yönünde netliğe kavuşunca mahkemeye başvuruldu. Son kararda "muhtasarla beyan edilen (aslında kesilmeyen) stopajı ancak kendinden stopaj yapılan geri talep edebilir." şeklinde karar çıktı.
Mahkemelerde farklı karar verebilmektedir. Farklı mahkemelerin farklı kararlarının içtihatı birleştirme ile sonuca ulaştırıldığıda unutulmamalıdır.

 

[nguroy]

Ynt: Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

Evet Turko aynen katılıyorum.
Yasaları ve mevzuatı yorumlama yetkisi sadece yargıda vardır. Bazen çok açık ve net görünen maddeler için bile farklı mahkemeler farklı kararlar vermektedirler.

Ancak benim vurgulamak istediğim nokta şudur:" Kanun koyucu bunu böyle yazmış , ben okudum gayet net böyle uygularım, yada yürütme uygulama için şu şekilde beyan etmiş tamam doğrusu budur . Kesinlikle böyle uygulanacaktır" demek, sakıncalı olabilir.


Sonuçta içtihadı birleştirme kararları uygulama birliğini sağlar ve yerleşik içtihat oluşur.

 

[ademm]

Ynt: Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

"Yasaları ve mevzuatı yorumlama yetkisi sadece yargıda vardır. Bazen çok açık ve net görünen maddeler için bile farklı mahkemeler farklı kararlar vermektedirler."
galiba tüm sorun da burada.

bazı düzenlemeler yoruma muhtaçtır. bu konuları tabiki mahkemeler yorumlayacaklar ve ona göre de karar verecekler.

ancak, yoruma gerek kalmayacak kadar açık ve net olan bir hükmü de lafzına aykırı olarak yorumlamak da mümkün olmamalı demek istiyorum.
örn. avukat olabilmek için hukuk fakültesi mezuniyeti şarttır. şimdi bir mahkeme çıkıp ta idari bilimler fakültesinde de hukuk dersleri var diye bu kişilerede avukatlık yolu açabilir mi?
demek istediğim şey bu. belki tam izah edemedim ama durum bu.

dolayısıyla, üzerinden yıllar geçtikçe değeri azalmayan aksine artan antika eserler için kanunun aynen "kıymetten düşmeye maruz bulunma" hükmü gerçekleşmediğinden amortismana konu edilmeleri mümkün değildir.

ama, mahkeme derse ki antikalar yıllar geçince değeri düşüyor, o zaman yapacak bişey yok.
tabi, bende o zaman bende derim ki binlerce yıllık tarihi eserleri korumak ve sergilemek için niçin müzeler vs. gibi kurumlar var. zaten miadını doldurmuş eski püskü şeyler onlar derim.
siz ne dersiniz.

 

[T U R K O]

Ynt: Antika Eşyalarda Amortisman Hesaplanacak mı ?

...örn. avukat olabilmek için hukuk fakültesi mezuniyeti şarttır. şimdi bir mahkeme çıkıp ta idari bilimler fakültesinde de hukuk dersleri var diye bu kişilerede avukatlık yolu açabilir mi?
...

Diyebilir. Son yargı mercii de onarsa bu yol açılır. (Ancak kendi bindikleri dalı kememek için demezler.)