Ynt: Avrupa Birliği 8 Nolu Yönergesi
Avrupa Birliği 8 numaralı direktifi konulu yazılmış bir makele;
Mesleğe Giriş
Yönergenin 3 ila 19 maddelerinde, üye ülkeler tarafından mesleğe kabul edilecek kişilerin nitelikleri tanımlanmıştır. Buna göre, üye ülkeler tarafından mesleğe kabul edilecek kişiler öncelikle saygın ve üye ülke yasalarına göre meslekle bağdaşmayan faaliyetlerde bulunmamış olmalıdırlar. Mesleğe kabulün aşamalarında eğitim, staj ve sınav olmak üzere aşamalı bir süreç söz konusudur. Teori nitelikli bilgilerin edinildiği eğitim ve edinilen bu bilgilerin staj süresince uygulamada pekiştirilmesinin yanında mesleğe uygunluk sınavının verilmesi mesleğe giriş için tanımlanan şartlardandır.
Avrupa Birliği 8. yönergesi, üye ülkelerde yasal denetime tabi şirketlerin nitelikli denetçiler tarafından denetlenmesini hedeflemiş, denetim faaliyetlerinin gerek teoride gerekse pratikte yeterli bilgi ve deneyimi elde etmiş kişiler tarafından yürütülmesini amaçlamıştır.
Yönergede, üniversite seviyesine gelen kişilerin, teori ve uygulamaya dayalı bir eğitimden sonra devlet tarafından ya da devletin tanıdığı mesleki kuruluşlar tarafından düzenlenen ve üniversite diploması seviyesinde olan mesleğe uygunluk sınavını başarmak zorunda oldukları ifade edilmiştir. Söz konusu teorik-pratik eğitim ve sınav ile meslek mensuplarının mesleki kalitelerinin yükseltilmesi amaçlanmıştır.
Sınav
Mesleğe uygunluk sınavı, denetim faaliyetlerini kapsayan alanlarda yeterli teorik bilginin olup olmadığı ve bu bilgilerin uygulamada kullanılıp kullanılamadığını sınamaya yönelik bir sınavdır. Yazılı ve sözlü şekilde gerçekleştirilmektedir. Sınav, denetim, mali tabloların analizi, finansal muhasebe, yönetim muhasebesi, konsolide mali tablolar, iç kontrol sistemleri, vergi hukuku, ticaret hukuku, iş hukuku, işletme, iktisat, finans, istatistik gibi alanları kapsamalıdır. Sınavın kapsadığı alanlarda üniversite eğitimi görmüş ve diploması olan kişiler, söz konusu bu alanlarda yapılacak teori sınavlarından muaf tutulacaktır. Aynı şekilde, devlet tarafından tanınmış bir sertifika ile pratik eğitimini (staj) tamamlamış olan kişiler de söz konusu pratik eğitimden muaf tutulacaktır.
Staj
Teorik bilgilerin uygulamada da başarılı bir şekilde kullanılmasını sağlamak, edinilen teorik bilgileri deneyimle pekiştirmek amacıyla, en az üç yıl süren ve özellikle mali tablolar ile konsolide mali tabloların denetimini kapsayan pratik bir eğitimden geçilmesi gerekmektedir. Söz konusu pratik eğitim sürecinin üçte ikisi üye ülke yasalarına göre ve yönerge ile uyumlu olarak mesleğe kabul edilmiş kişilerin yanında geçirilmesi gerektiği yönergede belirtilmiştir. Üye ülkeler tüm pratik eğitim sürecinin stajyerlerin eğitimi için yeterli güvenceyi sunan meslek mensuplarının yanında gerçekleşmesini temin etmelidirler.
İstisnalar
Yönergede, teori eğitimini tamamlamamış olmalarına rağmen mesleğe kabul edilebilecek kişiler ile ilgili istisnai durumlar da tanımlanmıştır. Buna göre;
- 15 yıl süre ile finans, hukuk ve muhasebe alanında yeterli deneyim kazanmalarını sağlayacak faaliyetlerde bulunan ve mesleğe uygunluk sınavını başaranlar ya da
- 7 yıl boyunca söz konusu alanlarda mesleki faaliyetlerde bulunup, ayrıca pratik eğitimini daha önce belirlenen şekilde tamamlayan ve mesleğe uygunluk sınavını başaranlar yeterli teorik eğitim şartını sağlamamalarına rağmen mesleğe kabul edilebilirler.
Üye ülkeler yukarıda sözü geçen alanlarda görülen teorik eğitim süresini, söz konusu alanlarda gerçekleştirilen mesleki faaliyetler yerine sayabilirler. Teorik eğitimin süresi bir yıldan az olamaz ve en fazla 4 yıllık mesleki faaliyet yerine geçebilir.