Beş yıldan (60 aydan) fazla Bağ-Kur prim borcu olanlar için bugün ve yarın çok önemli iki gün. 30 Nisan 2008 itibarıyla beş yıldan fazla süreye ilişkin prim borcunuz varsa, diğer yandan da emeklilik için prim gününe ihtiyaç duyuyorsanız, ihtiyacınız kadar prim günü satın alabilirsiniz. Ancak ihtiyacınız olan gün sayısına ilişkin prim borcunu yarın akşama kadar ödemeniz gerekiyor.
SÜRE YARIN DOLUYOR
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu'nun geçici 17. maddesine istinaden çıkarılan Tebliğ ile 1479 sayılı Bağ-Kur ve 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunları'na göre tescilleri yapıldığı halde 30 Nisan 2008 itibarıyla beş yıldan fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanlara, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, Tebliğin yayımı tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde ödememeleri halinde, sigortalılıklarının durdurulacağı duyurulmuştu.
Söz konusu Tebliğ 14.01.2009 tarihinde yayımlanmış ve 6 aylık süre 1 Şubat 2009 tarihinde başlamıştı. İşte bu süre yarın akşam doluyor.
Beş yılı aşkın süreye ilişkin borcu olanların borçlarını ödememeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibariyle sigortalılıkları durdurulacak. Sigortalılıkları durdurulanlardan, çalışmaları 30 Nisan 2008 tarihinden sonra da devam edenlerin 4/b (Bağ-Kur) sigortalılıkları 1 Mayıs 2008 tarihinden itibaren yeniden başlatılacak.
Prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek, yani hiç yokmuş kabul edilecek. Bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyecek. Başka bir anlatımla sigortalının bu sürelere ilişkin prim borçları silinecek.
İSTENİRSE SÜRELER SONRADAN KAZANILABİLECEK
Sigortalı ya da hak sahiplerinin daha sonra müracaat etmeleri halinde, durdurulan sigortalılık süresi yeniden kazanılabilecek. Ancak durdurulan sigortalılık süresine ilişkin primlerin tamamının ödenmesi gerekecek. Primler, ödeme gününde geçerli olan prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak. Hesaplanan primlerin tamamı, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenecek.
KISMİ ÖDEMEDE SON İKİ GÜN
Beş yıldan fazla prim borcu olanlar, beş yılı aşan süre için yarın akşama kadar kısmi ödeme yapabilecekler. Böylece, sadece kendileri için gerekli olan sürenin prim borcunu ödeyerek, sigortalılık süresine saydırabilecekler. Geri kalan prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu sürelere ilişkin borç ortadan kalkacak.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, kısmi ödeme yapıldıktan kalan borcun 60 ayın altına düşmemesi. Kısmi ödeme sonrası kalan borcun 60 aydan az olması halinde, sigortalılık kesintisiz devam ettirilecek.
Örneğin on yıllık (120 aylık) prim borcu olan, 1 ila 60 ay arasında kalmak üzere ihtiyacı kadar prim gününe ait borcu ödeyerek sigortalılık süresine saydırabilecek. 3 Ağustos'tan sonra ise kısmi ödeme söz konusu olmayacak. Ancak 120 ayın tamamına ilişkin primleri ödemek suretiyle bu süreleri kazanabilecek.
ÖLÜMLÜ DÜNYA
Ölen 4/b (Bağ-Kur) sigortalısının yakınlarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az beş yıl (1800 gün) prim ödenmiş olması şartı aranıyor. Ölümlü dünyada geride kalacak olanları da düşünmek gerekiyor. Bu bağlamda prim günü beş yıldan az olup da ödeme gücü olanların en azından prim gününü beş yıla tamamlamalarında yarar var. Aksi halde ölüm tarihinde beş yıl prim ödemesi olmayan sigortalının yakınları aylık bağlanabilmesi için durdurulan sigortalılık süresinin tamamına ilişkin primleri güncel tutarıyla ödemek zorunda kalacaklar.
Örneğin, on yıllık Bağ-Kur borcu olan sigortalının ölüm tarihinde dört yıllık prim ödemesi varsa, hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için on yıllık primin ödenmesi gerekecek. Oysa on yıllık prim borcunun bir yıllık kısmının yarın akşama kadar ödenmesi halinde, dokuz yıllık borç silinecek. Sigortalının ölümü halinde de eş ve çocuklarına aylık bağlanabilecek.
Metin Taş-Sezgin Özcan
SÜRE YARIN DOLUYOR
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu'nun geçici 17. maddesine istinaden çıkarılan Tebliğ ile 1479 sayılı Bağ-Kur ve 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunları'na göre tescilleri yapıldığı halde 30 Nisan 2008 itibarıyla beş yıldan fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanlara, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, Tebliğin yayımı tarihini takip eden aybaşından itibaren 6 ay içerisinde ödememeleri halinde, sigortalılıklarının durdurulacağı duyurulmuştu.
Söz konusu Tebliğ 14.01.2009 tarihinde yayımlanmış ve 6 aylık süre 1 Şubat 2009 tarihinde başlamıştı. İşte bu süre yarın akşam doluyor.
Beş yılı aşkın süreye ilişkin borcu olanların borçlarını ödememeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibariyle sigortalılıkları durdurulacak. Sigortalılıkları durdurulanlardan, çalışmaları 30 Nisan 2008 tarihinden sonra da devam edenlerin 4/b (Bağ-Kur) sigortalılıkları 1 Mayıs 2008 tarihinden itibaren yeniden başlatılacak.
Prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek, yani hiç yokmuş kabul edilecek. Bu sürelere ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyecek. Başka bir anlatımla sigortalının bu sürelere ilişkin prim borçları silinecek.
İSTENİRSE SÜRELER SONRADAN KAZANILABİLECEK
Sigortalı ya da hak sahiplerinin daha sonra müracaat etmeleri halinde, durdurulan sigortalılık süresi yeniden kazanılabilecek. Ancak durdurulan sigortalılık süresine ilişkin primlerin tamamının ödenmesi gerekecek. Primler, ödeme gününde geçerli olan prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak. Hesaplanan primlerin tamamı, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenecek.
KISMİ ÖDEMEDE SON İKİ GÜN
Beş yıldan fazla prim borcu olanlar, beş yılı aşan süre için yarın akşama kadar kısmi ödeme yapabilecekler. Böylece, sadece kendileri için gerekli olan sürenin prim borcunu ödeyerek, sigortalılık süresine saydırabilecekler. Geri kalan prim borcuna ilişkin süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu sürelere ilişkin borç ortadan kalkacak.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, kısmi ödeme yapıldıktan kalan borcun 60 ayın altına düşmemesi. Kısmi ödeme sonrası kalan borcun 60 aydan az olması halinde, sigortalılık kesintisiz devam ettirilecek.
Örneğin on yıllık (120 aylık) prim borcu olan, 1 ila 60 ay arasında kalmak üzere ihtiyacı kadar prim gününe ait borcu ödeyerek sigortalılık süresine saydırabilecek. 3 Ağustos'tan sonra ise kısmi ödeme söz konusu olmayacak. Ancak 120 ayın tamamına ilişkin primleri ödemek suretiyle bu süreleri kazanabilecek.
ÖLÜMLÜ DÜNYA
Ölen 4/b (Bağ-Kur) sigortalısının yakınlarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için en az beş yıl (1800 gün) prim ödenmiş olması şartı aranıyor. Ölümlü dünyada geride kalacak olanları da düşünmek gerekiyor. Bu bağlamda prim günü beş yıldan az olup da ödeme gücü olanların en azından prim gününü beş yıla tamamlamalarında yarar var. Aksi halde ölüm tarihinde beş yıl prim ödemesi olmayan sigortalının yakınları aylık bağlanabilmesi için durdurulan sigortalılık süresinin tamamına ilişkin primleri güncel tutarıyla ödemek zorunda kalacaklar.
Örneğin, on yıllık Bağ-Kur borcu olan sigortalının ölüm tarihinde dört yıllık prim ödemesi varsa, hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için on yıllık primin ödenmesi gerekecek. Oysa on yıllık prim borcunun bir yıllık kısmının yarın akşama kadar ödenmesi halinde, dokuz yıllık borç silinecek. Sigortalının ölümü halinde de eş ve çocuklarına aylık bağlanabilecek.
Metin Taş-Sezgin Özcan
