KONU HAKKINDA
Sayın Rıza Bey,
Konu hakkındaki geniş açıklamayı size gönderiyorum.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Ek-1 ve Ek-2 Belgesi Verilmesinde Yeni Türk Ceza Kanunu İle Yapılan Son Değişiklikler
İşverenlerin, işe alınan ve işten ayrılan işçiler için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ve bu Bakanlığın ilgili Bölge Müdürlüğüne (ayrı ayrı) Ek/1 işçi işe giriş bildirimi, işten ayrılan işçiler için de yine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na ve bu Bakanlığın ilgili Bölge Müdürlüğüne (ayrı ayrı) Ek/2 işçi çıkış bildirimi belgelerinin izleyen ayın 15ine kadar aylık bildirimlerle verilmesi gerekmekteydi.
Özellikle, Sendikal çalışmalarda kullanılmak amacıyla getirilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na ve Bölge Müdürlüğüne (ayrı ayrı) Ek/1 İşçi İşe Giriş Bildirimi ve Ek/2 İşçi Çıkış Bildirimi belgesinin günümüzde bir anlamı kalmamıştır. Bilgisayar ve otomasyon sistemleriyle sigortalılara yönelik istatistiki bilgiler daha sağlıklı edinilebilecektir.
Bu gerçekten hareketle, Gerek İSMMMO ve gerekse de TÜRMOB olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nezdinde Ek/1 işçi işe giriş bildirimi, ve Ek/2 işçi çıkış bildirimi belgelerinin kaldırılmasına yönelik girişimler yapılmıştır. Bu girişimler sonucunda da 5401 sayılı Kanunla (5401 sayılı Kanun, 19.07.2005 Tarih ve 25880 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır) değişiklik yapılmış ve işveren, işe aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçileri, izleyen ayın 15ine kadar aylık bildirimle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmek zorundadır. şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Sendikalar Kanununun 59. maddesi, 62. maddede belirtilen bildirim yükümlülüğüne uymayan işverenler hakkında, bildirilmeyen her işçi için sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen asgari ücretin aylık brüt tutarının beşte biri tutarında ceza uygulanacağı için, (2005 yılında söz konusu asgari ücretin 488,70.- YTL olduğu göz önüne alındığında beşte biri 97,74.- YTL olarak hesaplanacaktır. Ancak, ağır para cezasının alt sınırı, asgari ücretin beşte biri tutarından (97,74.- YTL) yüksek olduğundan) belirtilen suç için Kanunun belirlediği ağır para cezasının alt sınırı uygulanmaktadır. 2005 yılı için yeniden değerleme oranı % 11,2 olarak belirlenmiştir. Bu nedenle, 31.05.2005 tarihine kadar uygulanacak ağır para cezasının alt sınırı 495,53.-YTL olarak hesaplandığından, Ek-1 ve Ek-2 İşçi Bildirimlerinin süresinde yapılmaması halinde 31.05.2005 tarihine kadar her bir işçi için 2005 yılı ağır para cezasının alt sınırı olan 495,53.-YTL olarak uygulanacaktır.
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı (Yeni) Türk Ceza Kanunu ile önemli değişiklikler yapılmıştır. 2821 sayılı Kanunun 62. maddesindeki işçi bildirimlerine aykırı davranmanın cezası aynı Kanunun 59. maddesi ile asgari ücrete bağlanmış ve cezası da her bir fiil için 18 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücretin beşte biri olarak belirlenmiştir. Ancak, 5237 sayılı (Yeni) Türk Ceza Kanununun 52. maddesine göre adli para cezasının bir gün karşılığının en az 20 YTL ve en çok 100 YTL olacağı ve adli para cezasının alt sınırının da en az 5 günlük olacağının belirtilmesi nedeniyle uygulanacak olan adli para cezasının alt sınırı 100 YTL olacaktır.
2005 yılı için asgari ücretin 1/5i olan 97.74 YTL'dir. Asgari ücretin 1/5inin adli para cezasının altında kalması nedeniyle söz konusu cezanın adli para cezasının alt sınırı olan 100 Yeni Türk Lirası olarak uygulanacaktır. Asgari ücretin 1/5inin 100 YTLden fazla olması durumunda adli para cezasının alt sınırı olan 100 YTL yerine asgari ücretin 1/5inin adli para cezası olarak uygulanması gerekecektir.
İşverenler Ek/1 İşçi İşe Giriş Bildirimi ve Ek/2 İşçi Çıkış Bildirimi belgelerini taahhütlü posta yoluyla ilgili kurumlara göndermektedir. Bunun sonucunda da işverenlere önemli bir mali külfet, meslek mensupları açısından da zaman kaybı olarak yansımaktadır. Ek-1 ve Ek-2 belgelerinin verilmemesine ilişkin olarak aşağıda yer alan tutarlar incelendiğinde işverenlerin karşılaşacakları para cezaları açıkça görülebilecektir. Yüzbinlerce işvereni, Ek-1 ve Ek-2 belgelerinin verilmemesi nedeniyle geçmişe yönelik olarak çok yüksek tutarlarda para cezası beklemektedir.
İşverenler ve SM-SMMM meslek mensupları üzerindeki bürokratik işlemler azaltılmalıdır. 03.07.2005 tarih ve 5401 sayılı Yasayla yapılan düzenleme ile Ek-1 ve Ek-2 belgelerinin sadece Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirileceği hükme bağlanmıştır.
SONUÇ OLARAK;
5401 sayılı Yasayla yapılan düzenleme ile 19.07.2005 tarihinden itibaren Ek-1 ve Ek-2 belgeleri sadece Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilecek, Bakanlığın Bölge Müdürlüğüne verilmeyecektir.
5401 sayılı Kanunla Yapılan; işverenlerin, işe aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçileri, izleyen ayın 15ine kadar aylık bildirimle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmesine ilişkin düzenleme yetersizdir. İSMMMO tarafından hazırlanan Şubat-2005 tarihli e-bildirge raporunda belirtilen düzenlemeler acilen yapılmalıdır. SSK e-bildirge uygulamasında belirtilen işten çıkış nedenlerinin Ek/2 İşçi Çıkış Bildirimi belgesinde yer alan şekilde yeniden düzenlenerek Ek/1 İşçi İşe Giriş Bildirimi ve Ek/2 İşçi Çıkış Bildirimi belgesinin kaldırılması ve sendikalara getirilen % 10 barajının da % 5 olarak yeniden düzenlenmesi ve Ek-1 ve Ek-2 belgelerinin tamamen kaldırılması gerekmektedir.
İyi Çalışmalar.....
Ek/1 ve Ek/2 Belgesinin Verilmemesi Halinde Uygulanacak Para Cezaları
İlgili Yıl
Ağır Para Cezasının Alt Sınırı (TL-YTL)
1999 60.000.000.-
2000 91.260.000.-
2001 142.365.600.-
2002 218.104.099.-
2003 346.785.518.-
2004 445.619.390.-
31.05.2005'e kadar 495,53.-YTL
01.06.2005'ten itibaren 100 YTL