Ek 1 ve Ek 2 Ceza Uygulanabilir mi?

[mohicans]

Bilindiği üzere, 18.02.2009 tarihinde T.B.M.M ’de kabul edilen 5838 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile yapılan değişiklik gereği 01.08.2009 tarihinden sonra ayrıca Ek:1 ve Ek:2 işçi bildirimi düzenlenmeyecek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilmeyecektir.

Ancak 01.08.2009 tarihinden önce tüm işyeri ek 1 ve ek 2 göndermek zorundamıdır!

Bilindiği üzere cezanın yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun, 62.maddesidir. Bu madde gereğince

"İşveren, işe aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçileri, izleyen ayın 15’ine kadar aylık bildirimle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmek zorundadır. denilmektedir. "

Ancak ilgili kanun sendika kapsamındaki işyerleri için öngörülmüştür. Nitekim Kanunun adı ve amacı sendika kapsamındaki işyerlerine hitap eder niteliktedir.

Amaç:

Madde 1 - Bu Kanunun amacı, çalışma ilişkilerinde ekonomik ve sosyal hak
ve menfaatlerin korunması ve geliştirilmesi için işçiler ve işverenler tarafın-
dan meydana getirilen sendikalar ile konfederasyonların kuruluşu, teşkilatı,
faaliyeti ve denetlenmesi esaslarını düzenlemektir.

Diğer tarafdan Yaklaşım` dergisinin Temmuz 2005 / 151. sayısında neşreden İş Müfettişi-Kamu Yönetimi Uzmanı Arif TEMİR`in düşündüklerine de dikkatinizi çekmek istiyorum. Bilindiği üzere, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu`nun 62. maddesine göre, işverenler, işe aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçileri, izleyen ayın 15`ine kadar, aylık bildirimlerle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`na ve Bakanlığın ilgili bölge müdürlüğüne doğrudan veya posta yoluyla (iadeli taahhütlü, taahhütlü, APS) bildirmekle yükümlüdürler. Sözkonusu bildirimlerin amacı, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu gereğince, bu Yasanın 60. maddesinde ve İşkolları Tüzüğü`nde belirtilen 28 İşkolunun her birinde çalışan ayrı ayrı ve toplam işçi sayısını belirlemek ve bu işçi sayısı ile sendikaların üyelik durumlarını karşılaştırarak sendikaların toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için ülke genelinde % 10`luk işkolu barajını aşıp aşmadıklarını yılda iki devre (17 Ocak ve 17 Temmuz) itibariyle tespit etmek ve işyerlerinde örgütlenen sendikaların işverenlerle toplu iş sözleşmesi imzalamak için talep ettikleri yetki belgelerinin düzenlenebilmesi için, Bakanlığa başvuru tarihi itibariyle, üye sayısının işyerinde çalışan işçilerin % 50+1`ini teşkil edip etmediğini incelemeye temel belge düzeni oluşturabilmektir. Ve ayrıca iş sözleşmesi feshedilen işçilerin sözleşmelerinin hangi nedenlerden dolayı feshedildiğini istatistiki anlamda belirlemektir. Tabii ki bu süreç içerisinde Sendikalar da Bakanlığa üyelerini gösterir belgeleri sunmaktadırlar

Bu konudaki düşünceleriniz nelerdir.

 

[tolgayucesoy]

Ynt: Ek 1 ve Ek 2 Ceza Uygulanabilir mi?

BİRAZ ESKİ BİR YAZI AMA KONUYLA İLGİLİ SANIRAM YİNE YAKLAŞIM DERGİSİNE AİT


İŞÇİ BİLDİRİM LİSTELERİ VE CEZA UYGULAMASI


SEZGİN ÖZCAN *



I- GİRİŞ

2821 sayılı Sendikalar Kanunu?na göre, işverenin işe aldığı veya herhangi bir nedenle hizmet akdi sona eren işçileri bölge çalışma müdürlüğüne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı?na bildirmesi, bildirimlerin yasal süresi içinde yapılmaması halinde ise ceza uygulanması için, bölge çalışma müdürlüklerince Cumhuriyet Savcılığı?na suç duyurusunda bulunulması gerekiyor.

Uygulamada bazı bölge müdürlüklerinin suç duyurusunda bulunmamaları, bazılarının hukuka aykırı olarak suç duyurusunda bulunmaları nedeniyle ortaya çıkan uyumsuzlukların giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla Çalışma Genel Müdürlüğü?nün ilgili birimlerine göndermiş olduğu yazı, yazımızın konusunu oluşturmaktadır.



II- YASAL DÜZENLEME

2821 Sayılı Sendikalar Kanunu?nun 62. maddesinde; ? İşveren, işe aldığı veya herhangi bir nedenle hizmet akdi sona eren işçileri, izleyen ayın 15?ine kadar aylık bildirimlerle işyerinin bağlı bulunduğu bölge müdürlüğüne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmek zorundadır.? hükmü yer almaktadır.

Buna göre işverenlerin, işe aldıkları işçileri ?Ek-1 İşçi Bildirim Listesi? ile, herhangi bir nedenle işten çıkan veya çıkarılan işçileride ?Ek-2 İşçi Çıkış Bildirim Listesi? ile işyerinin bağlı bulunduğu bölge müdürlüğüne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına izleyen ayın 15?ine kadar ayrı ayrı bildirmeleri gerekiyor.

Bildirim yükümlülüğünün süresi içinde yerine getirilmemesi halinde uygulanacak müeyyide ise aynı Kanun?un 59. maddesinde düzenlenmiş olup, ?62. maddede belirtilen bildirim yükümlülüğüne uymayan işverenler hakkında, bildirilmeyen her işçi için sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen asgari ücretin aylık brüt tutarının beşte biri kadar ağır para cezasına hükmedileceği? öngörülmüştür.

Buna göre, süresinde bildirimi yapılmayan bir işçi için uygulanması gereken ceza tutarının bugün için, asgari ücretin beşte biri olan (167.940.000/5)= 33 milyon 588 bin lira olması gerekiyor.




III- UYGULAMADA DURUM FARKLI
Bilindiği gibi Ek-1 İşçi Bildirim Listesi ve Ek-2 İşçi Çıkış Bildirim Listesi?ni yasal süresi içerisinde vermeyen işverenler hakkında para cezası uygulanması için Bölge Çalışma Müdürlüklerince Cumhuriyet Savcılığı?na suç duyurusunda bulunuluyor.

Kanunda ?sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen asgari ücretin aylık brüt tutarının beşte biri kadar? ifadesi yer almakla birlikte, ?ağır para cezasına hükmedileceği?nin öngörülmesi ve asgari ücretin beşte biri olan tutarın, Türk Ceza Kanunu?nun 4421 sayılı Kanun?la değişik 19 ve Ek 4. maddeleri gereğince hesaplanan ağır para cezasının alt sınırının altında kalması nedeniyle, asgari ücretin beşte biri değil, ağır para cezasının alt sınırı uygulanıyor.

Buna göre Ek-1 ve Ek-2 bildirimlerinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde asgari ücretin beşte biri değil, 1.1.2001 tarihinden itibaren, 4421 sayılı Kanun?la 60 milyon lira olarak belirlenen ağır para cezasının Türk Ceza Kanunu?nun Ek 4. maddesi hükmüne göre 1999 ve 2000 yılları için belirlenen yeniden değerleme oranında (1) artırılmış tutarı olan 142 milyon 365 bin 600 lira para cezası uygulanıyor.

Ceza hükmü düzenlenirken öngörülemeyen, ancak zaman içersinde işlenen fiile göre oldukça ağır bir ceza haline gelen bu tutar işverenler için ağır bir yük oluşturuyordu.

Öyle ki, özellikle inşaat işyerlerinde ve mevsimlik işyerlerinde çok sık ve yoğun olan işçi giriş çıkışlarının bir gün bile geç bildirilmesi, milyarlarca liralık ceza ödemeyi gerektiriyordu (2).


IV- ÇALIŞMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ?NÜN KONUYA YAKLAŞIMI
A- SAVCILIĞA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULMASININ KOŞULLARI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü ilgili birimlerine göndermiş olduğu 30.7.2001 tarihli yazısında (3);

- Ek-1 ve Ek-2 İşçi Giriş ve İşçi Çıkış Bildirimlerini süresinde yapmayan işverenler hakkında, bazı Bölge Müdürlükleri?nce Cumhuriyet Savcılığı?na suç duyurusunda bulunulduğunun, büyük çoğunluğunun suç duyurusunda bulunmadığının, suç duyurularının Türk Ceza Kanunu?nda öngörülen zamanaşımı süresi ile cezaların ertelenmesine ilişkin ilgili kanun hükümlerinin dikkate alınmadan yapıldığının, bu durumun işverenler nezdinde Bakanlığın itibarını olumsuz yönde etkileyeceğinin gözlemlendiğini belirterek;

- Gerek tüm Bölge Müdürlüklerinin işlemlerinde uygulama birliğinin sağlanması, gerekse Ek-1 ve Ek-2 Bildirimleri ile ilgili suç duyurularının suçun oluşumu anındaki kanun hükümleri ile Türk Ceza Kanunu?nda öngörülen zamanaşımı süresi ve cezaların ertelenmesi ile ilgili olarak çıkarılan infaz kanunlarının ilgili hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda hukuka uygun yapılması gerekliliği ve ayrıca konuyla ilgili muhtemel hukuka aykırı suç duyuruları nedeniyle vatandaşların haksız biçimde Yargı organlarının kovuşturmalarına muhatap edilmemeleri ve nihayet Bakanlık birimlerinin konuya ilişkin işlemlerinin müfettiş incelemesi ve raporuna dayalı olmasının işlemlerin sıhhati yönünden önem arz ettiği gerekçeleri ile;

- Bundan böyle, İş Müfettişlerince düzenlenmiş rapor bulunmaksızın, Bölge Müdürlükleri?nce Cumhuriyet Savcılıkları?na suç duyurusunda bulunulmaması gerektiğinin uygun olacağı sonucuna varılmış olduğu;

Dolayısıyla, Ek-1 ve Ek-2, İşyeri Bildirgesi ile ilgili olarak süresinde bildirim yapılmamışsa, konuya ilişkin bilgi ve belgelerin incelenmek üzere derhal ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığı?na intikal ettirilmesi ve İş Müfettişince düzenlenmiş rapor bulunmaksızın Cumhuriyet Savcılığı?na suç duyurusunda bulunulmaması gerektiği belirtilmiştir.

B- İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASININ KOŞULLARI

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü?nün yukarıda belirttiğimiz yazısında ayrıca, idari para cezası uygulamalarında da müfettiş raporu aranacağı; İşyeri Bildirgesi, İş Kazası Bildirim Formu ve diğer konularla ile ilgili olarak süresinde bildirim yapılmamış ise, konuya ilişkin bilgi ve belgelerin incelenmek üzere derhal ilgili İş Teftiş Grup Başkanlığı?na intikal ettirileceği, konu ile ilgili olarak İş Müfettişlerince düzenlenmiş rapor bulunmaksızın, Bölge Müdürlükleri?nce idari para ceza uygulanmayacağı belirtilmiştir.


V- SONUÇ
Yukarıda açıklamaya çalıştığımız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü?nün yazısına göre; Ek-1 İşçi Bildirim Listesi ve Ek-2 İşçi Çıkış Bildirim Listesi?de dahil olmak üzere İşyeri Bildirgesi, İş Kazası Bildirim Formu ve diğer konularla ilgili olarak süresinde bildirim yapılmaması halinde önce konuya ilişkin bilgi ve belgeler İş Teftiş Grup Başkanlığı?na intikal ettirilecek, İş Müfettişlerince düzenlenmiş rapor bulunmaksızın herhangi bir konuda idari para cezası uygulanmayacak ve Cumhuriyet Savcılığı?na suç duyurusunda bulunulmayacak.



(*) Yaklaşım Yayıncılık Denetim Kurulu Başkanı

(1) 1999 yılı yeniden değerleme oranı % 52,1, 2000 yılı yeniden değerleme oranı % 56

(2) Sezgin ÖZCAN, ?Amaç Üzüm Yemek Olunca?, Finansal Forum, ?Mevzuat Sayfası?, 3 Ekim 2001

(3) Çalışma Genel Müdürlüğü?nün 30.07.2001 tarih ve B.13.0.ÇGM.0.11.01-627/9721-20696 sayılı yazısının tam metni Yaklaşım?ın elinizde bulunan sayısının ?Özelgeler ve İç Genelgeler? bölümünde yer almaktadır.