Emekli aylıklarının uyumlaştırılmasında işin aslı
Geçtiğimiz hafta emekli okurlarımızdan aynı konuda oldukça yoğun soru aldık. Her birine ayrı ayrı yanıt vermenin imkansızlığı ve soru içeriğinin aynı olması nedeniyle, işin aslını tüm sorulara yanıt olacak şekilde yazalım istedik.
Konu emekli aylıkları ile ilgili.
Hani, aynı kazanç tutarı üzerinden aynı gün sayısı kadar prim ödeyen, ancak sadece farklı yıllarda emekli olduklarından dolayı farklı tutarda emekli aylığı alan ya da süper emeklilik primi ödeyip de emekli aylıkları bugün gücük kalan emeklilerimiz var ya? Basında çıkan haberler üzerine, emekli aylıkları arasındaki farklılığın giderilip giderilmeyeceğini soruyorlar.
Emekli aylıkları arasındaki eşitsizliğin giderileceği, Bakanlığın uyum çalışmalarını başlattığı, emekli aylıkları arasındaki adaletsizliğin ortadan kaldırılacağı haberleri, temcit pilavı gibi ikide bir basında yer alıyor.
Tatil gününde emeklilerimize güzel haberler vermek isterdik ama maalesef işin aslı tam da basında yer aldığı gibi değil. Yapılan abartılı haberlerle emeklilere umut dağıtılıp, beklentiye sokuluyor.
İŞİN ASLI NE?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın bir çalışma başlattığı doğru.
Emekli aylıkları arasındaki uyumsuzluk sorununun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'in gazetelerin çalışma hayatı ve sosyal güvenlik konularını işleyen köşe yazarları ile yaptığı sohbet toplantısında dile getirildiğini, Bakan'ın da emekli aylıklarının uyumlaştırılması ile ilgili çalışmaların sürdürüldüğünü ifade ettiğini 15 Ekim 2009 tarihli AKŞAM'daki yazımızda belirtmiştik. Yani emekli aylıkları arasındaki farklılıkların mutlaka giderileceğine dair verilmiş bir karar yok. Şimdilik, bu durumda aylık alan kaç kişinin olduğu ve bütçeye getireceği yükün tespiti açısından bir çalışma yürütülüyor. Ancak bu tespitler yapıldıktan ve bütçeye getireceği yük ortaya çıkarıldıktan sonra, bütçe imkanlarının elvermesi halinde gerekli düzenlemenin yapılması söz konusu olabilecek.
BÜTÇENİN DURUMU MALUM
Eylül ayı sonu itibarıyla ortaya çıkan bütçe açığı 41.8 milyar TL. Yıl sonunda 60 milyar TL'ye ulaşması bekleniyor. 2010 yılı için öngörülen bütçe açığı ise 50 milyar TL.
On milyarlarca lirayı bulacağını tahmin etmenin zor olmadığı uyumlaştırma faturasının karşılanması için yeni bir kaynak bulunması gerekiyor. Bu kaynak bulunmadıkça, başlatılan çalışma bu konuda yapılacak tespitlerin ötesine geçmez. Zira Bakan'ın açıklaması da bütçe imkanlarının elvermesi halinde gerekli düzenlemenin yapılabileceği şeklinde.
Nitekim bir önceki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de benzer çalışmayı yaptırmış, ancak ortaya çıkan mali yük nedeniyle vazgeçmek zorunda kalmıştı...
BUGÜNDEN YARINA KİMSE UMUTLANMASIN
Sonuç olarak, henüz ortada sadece yürütülmekte olan bir çalışma var. Bu çalışma ile mağdur emeklilerin sayısı ve uyumlaştırmanın bütçeye getireceği yük tespit edilecek. Ancak bundan sonra ne yapılabileceği ortaya çıkacak.
Gerekli tespitler yapıldıktan sonra, bütçe imkanları elverir ya da siyasi otorite bütçe dengelerini göz ardı ederek aylıkların uyumlaştırılmasına karara verirse, mağdur emeklilerin aylıklarında iyileştirme yapılaması mümkün olabilecek. Bu nedenle maaş farklılıklarından yakınan emeklilerimiz, boş yere bugünden yarına hayale kapılmasınlar.
Metin Taş-Sezgin Özcan
Geçtiğimiz hafta emekli okurlarımızdan aynı konuda oldukça yoğun soru aldık. Her birine ayrı ayrı yanıt vermenin imkansızlığı ve soru içeriğinin aynı olması nedeniyle, işin aslını tüm sorulara yanıt olacak şekilde yazalım istedik.
Konu emekli aylıkları ile ilgili.
Hani, aynı kazanç tutarı üzerinden aynı gün sayısı kadar prim ödeyen, ancak sadece farklı yıllarda emekli olduklarından dolayı farklı tutarda emekli aylığı alan ya da süper emeklilik primi ödeyip de emekli aylıkları bugün gücük kalan emeklilerimiz var ya? Basında çıkan haberler üzerine, emekli aylıkları arasındaki farklılığın giderilip giderilmeyeceğini soruyorlar.
Emekli aylıkları arasındaki eşitsizliğin giderileceği, Bakanlığın uyum çalışmalarını başlattığı, emekli aylıkları arasındaki adaletsizliğin ortadan kaldırılacağı haberleri, temcit pilavı gibi ikide bir basında yer alıyor.
Tatil gününde emeklilerimize güzel haberler vermek isterdik ama maalesef işin aslı tam da basında yer aldığı gibi değil. Yapılan abartılı haberlerle emeklilere umut dağıtılıp, beklentiye sokuluyor.
İŞİN ASLI NE?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın bir çalışma başlattığı doğru.
Emekli aylıkları arasındaki uyumsuzluk sorununun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'in gazetelerin çalışma hayatı ve sosyal güvenlik konularını işleyen köşe yazarları ile yaptığı sohbet toplantısında dile getirildiğini, Bakan'ın da emekli aylıklarının uyumlaştırılması ile ilgili çalışmaların sürdürüldüğünü ifade ettiğini 15 Ekim 2009 tarihli AKŞAM'daki yazımızda belirtmiştik. Yani emekli aylıkları arasındaki farklılıkların mutlaka giderileceğine dair verilmiş bir karar yok. Şimdilik, bu durumda aylık alan kaç kişinin olduğu ve bütçeye getireceği yükün tespiti açısından bir çalışma yürütülüyor. Ancak bu tespitler yapıldıktan ve bütçeye getireceği yük ortaya çıkarıldıktan sonra, bütçe imkanlarının elvermesi halinde gerekli düzenlemenin yapılması söz konusu olabilecek.
BÜTÇENİN DURUMU MALUM
Eylül ayı sonu itibarıyla ortaya çıkan bütçe açığı 41.8 milyar TL. Yıl sonunda 60 milyar TL'ye ulaşması bekleniyor. 2010 yılı için öngörülen bütçe açığı ise 50 milyar TL.
On milyarlarca lirayı bulacağını tahmin etmenin zor olmadığı uyumlaştırma faturasının karşılanması için yeni bir kaynak bulunması gerekiyor. Bu kaynak bulunmadıkça, başlatılan çalışma bu konuda yapılacak tespitlerin ötesine geçmez. Zira Bakan'ın açıklaması da bütçe imkanlarının elvermesi halinde gerekli düzenlemenin yapılabileceği şeklinde.
Nitekim bir önceki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de benzer çalışmayı yaptırmış, ancak ortaya çıkan mali yük nedeniyle vazgeçmek zorunda kalmıştı...
BUGÜNDEN YARINA KİMSE UMUTLANMASIN
Sonuç olarak, henüz ortada sadece yürütülmekte olan bir çalışma var. Bu çalışma ile mağdur emeklilerin sayısı ve uyumlaştırmanın bütçeye getireceği yük tespit edilecek. Ancak bundan sonra ne yapılabileceği ortaya çıkacak.
Gerekli tespitler yapıldıktan sonra, bütçe imkanları elverir ya da siyasi otorite bütçe dengelerini göz ardı ederek aylıkların uyumlaştırılmasına karara verirse, mağdur emeklilerin aylıklarında iyileştirme yapılaması mümkün olabilecek. Bu nedenle maaş farklılıklarından yakınan emeklilerimiz, boş yere bugünden yarına hayale kapılmasınlar.
Metin Taş-Sezgin Özcan
