İşletme de çalışan eşe ücret ödenebilir, ancak ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.
Gelir Vergisi Kanunu nun 41. nci maddesinin 2. bendinde teşebbüs sahibinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler , komisyonlar ve tazminatların gider olarak indirilemeyeceği açıkça hüküm altına alınmıştır.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta , şayet bu şahıslara işletmeden ücret ödenirse bu ücretler üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir. Başka bir ifadeyle yapılan ücret ödemesinin gider olarak dikkate alınmaması bu ödemenin niteliğini değiştirmez ve gelir vergisi kesintisine tabi olmasını engellemez.
Vergi uygulaması açısından küçük çocuktan 18 yaşını doldurmamış çocuklar anlaşılmaktadır. İşletme sahibinin 18 yaşını doldurmuş çocuklarının işletmede çalışması halinde bunlara ödenen ücretler gider olarak dikkate alınabilir.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu nun 41 nci maddesine göre kollektif şirketlerin ortakları ile adi ve eshamlı komandit şirketlerin komandite ortaklarının teşebbüs sahibi sayılacağından , anılan ortakların eş ve çocuklarına yapılan ücret ve benzeri ödemeler de gider olarak dikkate alınamaz.
Bu konu hakkında özelge,
TARİH : 06.12.2004
SAYI : B.07.4.DEF.0.35.11/176200-2246/6563
BİRİM : Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
MADDE NO : 193 Sayılı G.V.K Md. 41,89, 3065 Sayılı K.D.V 1,4,10,17/4,20
KONU : İş yerinde ücret karşılığı çalıştırılan eşe ödenen ücretin ticari kazancın tespitinde gider olarak yazılıp yazılmayacağı ile eş adına ödenen primin GVK 89/1 bendine göre yıllık beyanname ile beyan edilen matrahtan indirilip indirilemeyeceği
ÖZET
İşyerinde çalışacak eşe ödenen ücretlerin ticari kazancın tespitinde gider olarak yazılması ve eş adına prim ödenmesi Sosyal Sigortalar Kurumu sigorta şirketi niteliğinde olmadığından ödenen söz konusu primlerin Gelir Vergisi Kanununun 89’uncu maddesinin 1’inci bendine göre yıllık beyanname ile beyan edilen gelir matrahından indirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41’inci maddesinin 2’nci bendinde; “Teşebbüs sahibinin kendisine, eşine, küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylıklar, ücretler, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatların gider kabul edilmeyeceği” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanununun 61’inci maddesinde, ücretin tanımı yapılmış 94’üncü maddesinde ise;nakden veya hesaben yaptıkları ücret ödemelerinden vergi tevkifatı yapmak zorunda olan vergi sorumluları belirtilmiş olup, söz konusu maddenin birinci bendinde; “Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61' inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104' üncü maddelere göre” vergi tevkifatı yapılacağı belirtilmiş 97 madde hükmünde ise İşverenler, hizmet erbabına ödedikleri ücretlerden 94'üncü madde gereğince yaptıkları vergi tevkifatını Vergi Usul Kanunu'nda yazılı ücret bordrosunda veya bordro yerine geçen diğer kayıtlarda göstermeye mecbur olduklarını, bu tevkifatların 98’ inci madde hükmü gereğince de ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecbur oldukları hüküm altına alınmıştır.
Diğer taraftan anılan kanunun 89 ‘uncu maddesinin 1’inci bendinde “Beyan edilen gelirin % 10’unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için, beyan edilen gelirin % 5’ini) ve asgarî ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları (sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye’de kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş olması, prim ve katkı tutarlarının gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olması ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutarının hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş bulunması şartıyla, eşlerin veya çocukların ayrı beyanname vermeleri halinde, bunlara ait prim ve katkı payları kendi gelirlerinden indirilir)” nın Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükme göre, ödediğiniz primlerin yıllık gelir vergisi vergisi beyannamenizde indirim olarak dikkate alınabilmesi için ödemenin kanunda belirtilen şahıs sigortalarından olması, ödemenin yapıldığı kurumunda kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunan Sigorta Şirketi olması gerekir.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre, işyerinizde çalışacak eşinize ödenen ücretlerin ticari kazancın tespitinde gider olarak yazılması ve eşiniz adına prim ödeyeceğiniz Sosyal Sigortalar Kurumu sigorta şirketi niteliğinde olmadığından ödenen söz konusu primlerin Gelir Vergisi Kanununun 89’uncu maddesinin 1’inci bendine göre yıllık beyanname ile beyan edilen gelir matrahından indirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Kolay gele...