193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde;
"Her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançlar ticari kazançtır." hükmüne yer verilmiştir.
Gelir Vergisi Kanununun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ıncı maddesinde ise ticari kazancın tespitinde hasılattan indirilecek giderler bentler halinde sayılmış olup, sözkonusu maddenin (5) numaralı bendinde, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderlerinin; (6) numaralı bendinde ise işletme ile ilgili olmak şartıyla, bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçların hasılattan indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Bir giderin kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili olduğunun kabulü için; işin mahiyeti ve genişliği ile uygun olması, giderle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında illiyet bağının bulunması, giderlerin keyfi olmaması yani kazancın eldeedilmesi için mecburi olarak yapılması, yapılan gider karşılığında gayrimaddi bir kıymet iktisap edilmemiş olması ve Vergi Usul Kanununa göre tevsik edicibelgelere dayandırılması gerekmektedir.
Buna göre, bir taşıta ait giderlerin, kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilmesi için taşıtın kiralanması veya envantere dahil edilmesi ve işte kullanılması gerekmektedir.
Öte yandan, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinde; bu kanuna bağlı(I),(I/A) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan (Ticari maksatlakullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşanişletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) alınan vergi ve cezalarile gecikme zamlarının gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmış olup, I sayılı tarifede yer alan binek otomobillerinden alınan motorlu taşıtlar vergisinin gelir vergisi matrahının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması söz konusu değildir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, eşlere ait binek otomobillerin bir kiralama sözleşmesi kapsamında bedelsiz olarak işletmenizin kullanımına tahsis edilmesi halinde bu otomobiller dolayısıyla ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ile ruhsat sahibi adına yapılacak kasko giderlerinin ticari kazancın tespitinde indirim unsuru olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Ancak, söz konusu araclarin bedelsiz kullanıma tahsisi nedeniyle muvazaalı bir durumun tespit edilmesi halinde gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı tabiidir.
Diğer taraftan; Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında, maddede sayılan mal vehakların sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edileniratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu, bu Kanunun 73 üncü maddesinde isekiraya verilen mal ve hakların kira bedellerinin emsal kira bedelinden düşük olamayacağı, bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve haklarınemsal kira bedelinin, bu mal ve hakların kirası sayılacağı, bina ve arazide emsal kira bedelinin, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veyatespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcutdeğilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergi değerinin % 5'i olacağı hükme bağlanmıştır.
Yine aynı Kanunun 86 ncımaddesinin birinci fıkrasının (1/d) bendinde ise bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 600 milyon lirayı (305 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğiile 2019 yılı için 2.200 TL.) aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre, bedelsiz tahsis edilen araç için Gelir Vergisi Kanununun 73 üncü maddesine göre tespit edilecek emsal kira bedelinin, aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince 2019 yılı için 2.200,00 TL'yi aşması halinde eşler tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edileceği tabiidir.
"Her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançlar ticari kazançtır." hükmüne yer verilmiştir.
Gelir Vergisi Kanununun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ıncı maddesinde ise ticari kazancın tespitinde hasılattan indirilecek giderler bentler halinde sayılmış olup, sözkonusu maddenin (5) numaralı bendinde, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderlerinin; (6) numaralı bendinde ise işletme ile ilgili olmak şartıyla, bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçların hasılattan indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Bir giderin kazancın elde edilmesi ve idamesi ile ilgili olduğunun kabulü için; işin mahiyeti ve genişliği ile uygun olması, giderle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında illiyet bağının bulunması, giderlerin keyfi olmaması yani kazancın eldeedilmesi için mecburi olarak yapılması, yapılan gider karşılığında gayrimaddi bir kıymet iktisap edilmemiş olması ve Vergi Usul Kanununa göre tevsik edicibelgelere dayandırılması gerekmektedir.
Buna göre, bir taşıta ait giderlerin, kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilmesi için taşıtın kiralanması veya envantere dahil edilmesi ve işte kullanılması gerekmektedir.
Öte yandan, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 14 üncü maddesinde; bu kanuna bağlı(I),(I/A) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan (Ticari maksatlakullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşanişletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) alınan vergi ve cezalarile gecikme zamlarının gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmış olup, I sayılı tarifede yer alan binek otomobillerinden alınan motorlu taşıtlar vergisinin gelir vergisi matrahının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması söz konusu değildir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, eşlere ait binek otomobillerin bir kiralama sözleşmesi kapsamında bedelsiz olarak işletmenizin kullanımına tahsis edilmesi halinde bu otomobiller dolayısıyla ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ile ruhsat sahibi adına yapılacak kasko giderlerinin ticari kazancın tespitinde indirim unsuru olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Ancak, söz konusu araclarin bedelsiz kullanıma tahsisi nedeniyle muvazaalı bir durumun tespit edilmesi halinde gerekli cezai işlemlerin uygulanacağı tabiidir.
Diğer taraftan; Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında, maddede sayılan mal vehakların sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edileniratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu, bu Kanunun 73 üncü maddesinde isekiraya verilen mal ve hakların kira bedellerinin emsal kira bedelinden düşük olamayacağı, bedelsiz olarak başkalarının intifaına bırakılan mal ve haklarınemsal kira bedelinin, bu mal ve hakların kirası sayılacağı, bina ve arazide emsal kira bedelinin, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veyatespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcutdeğilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergi değerinin % 5'i olacağı hükme bağlanmıştır.
Yine aynı Kanunun 86 ncımaddesinin birinci fıkrasının (1/d) bendinde ise bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 600 milyon lirayı (305 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğiile 2019 yılı için 2.200 TL.) aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirlerin beyannameye dahil edilmeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre, bedelsiz tahsis edilen araç için Gelir Vergisi Kanununun 73 üncü maddesine göre tespit edilecek emsal kira bedelinin, aynı Kanunun 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince 2019 yılı için 2.200,00 TL'yi aşması halinde eşler tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edileceği tabiidir.
