Faaliyete Yeni Başlayan Taş Ocağı Hakkında

Üyelik
6 Ara 2020
Mesajlar
2
Konum
İzmir


Faaliyete Yeni Başlayan Taş Ocağı​


Merhabalar,
Bir ay önce çalışmaya başladığım grup şirket, 2 ay önce taş ocağı devralmış. Fakat şirketteki herkes yeni olduğu için kimse tam bir bilgiye sahip değil. Anlatılana göre ayda bir yer üstünde patlatma yapılıyor (kalker olduğu söylendi) ve elde edilen malzeme öğütülerek-elenerek agrega-kum-çakıl şeklinde satılıyor. üretime ve fatura kesmeye de daha bir kaç gün önce başlandı. Şu anda elimde günlük satış raporlarından başka hiç bir şey yok. Sadece; rödovansçı değil, ruhsat sahibi olduğumuz ve taşeronla çalışmadığımız bilgisini alabildim. Mizanını oluşturdum.

Siz değerli üstatlarıma sormak istediklerim şunlar:
1-İşletme hakkı gerçekten bizimse, bizim bu hakkı elde etmek için ödediğimiz bir bedel yok mudur? Bunu muhasebe kayıtlarından teyit edebilir miyim? (Kulaktan kulağa iletişim kurduğumuz için doğruluğunu teyit etmek istiyorum.)
2-Okuduklarımdan anladığım kadarıyla, patlatmadan sonra elde edilen malzeme için maden sevk fişi düzenleniyor. Bu sevk fişi nasıl muhasebeleştiriliyor? Yani bir tarafı 150 hesap olacaksa karşı ayağı ne olacak? Bazı yazışmalarda da 150 hesap hiç çalışmayacak gibi geçmiş. Daha önce elektrik barajları olan bir şirkette çalıştım. Orda da 150 hesap yoktu ancak burdaki konuyu kafamda oturtamadım.
3-Bir de amortisman konusu var. Yine okuduklarımdan anladığım kadarıyla oran belirlenmesi için önce Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı' na, sonra da Maliye Bakanlığı' na başvurmamız gerekiyor. Bu süreci geçirmiş olan var mı? Takribi ne kadar sürüyor? Malum yıl sonu geliyor. Biz geç mi kaldık?

Bu sorduklarım yanlış ise nereden hangi bilgiyi temin ederek ilerlemem gerektiği konusunda beni yönlendirir misiniz? Hem stajerim, hem de deneme süresindeyim. Anlayacağınız üzere çok zor durumdayım.

Yardımlarınızı esirgemeyeceğinizi umuyor, saygılarımı sunuyorum.
 
Madenlerin maliyetini asagidaki hesaplarda izleyeceksiniz. Hesap aciklamalarinda nasil yapilacagi yazili;

270.

  1. ARAMA GİDERLERİ
Arama amacı ile yapılan ve bununla ilgili giderlerin izlendiği hesaptır. Maden yatağının işletmeye elverişli olup olmadığının belirlenmesi ve giriş noktalarının saptanması için, işletmeye geçmeden önce yapılan arama giderleri ile petrol araştırması ile ilgili olarak arazinin yerden ve havadan (topoğrafik, jeolojik, jeofizik, jeoşimik vb.) incelenmesine ve gerekli işlem, deneyim ve jeolojik bilgi almak amacı ile yapılan sondaj giderleri gibi yapılan harcamalar bu hesapta izlenir.

Arama faaliyetlerinin sonucunda üretilebilir cevher rezervi saptanamamışsa yapılan giderler zarar kaydedilir.

  1. HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ
Açık işletmelerde, maden üstündeki örtüyü kaldırmak veya yeraltındaki maden yataklarına girmek, bu yatakla yerüstü arasında genel kütlenin tüketilmesine kadar sürekli bir bağlantı kurmak ve maden yataklarını üretime elverişli parçalara bölmek, gerek insanların gerekse araçların gidip gelme ve havalandırılmalarını ve cevherin taşınmasını sağlamak amacıyla açılacak olan düşey, yatay ve eğilimli yol, mecra ve benzeri faaliyetlerin gerektirdiği giderlerle; petrol işlemlerinden kuyu açma, temizleme, derinleştirme, bitirme veya bu işlemlere hazırlık için yapılan işçilik, yakıt, tamir ve bakım, nakliye, ikmal, malzeme vb. giderlerin izlendiği hesaptır.

273.

274.

275.

276.

  1. DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR
Özellikle kendi bölümlerinde tanımlanmayan özel tükenmeye tabi diğer varlık değerlerinin izlendiği hesaptır.

İşleyişleri :

Belirli maddi varlıkla ilgisi kesinlikle saptanan harcamalar bu hesaplara borç, özelliğini yitirmiş olan varlıklar ise kayıtlardan çıkarılmak üzere bu hesaplara alacak kaydedilir.

  1. BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI (-)
Özel tükenmeye tabi varlıklar grubuna giren kalemler özelliklerine göre “Tükenme payı” ayrılmak suretiyle itfa edilir.

İşleyişi :

Özel tükenmeye tabi varlıklar tükenme payı, maliyet ve gider hesapları karşılığında hu hesaba alacak, kayıtlardan çıkarıldığı takdirde borç kaydedilir.

  1. VERİLEN AVANSLAR
Özel tükenmeye tabi varlıklar için yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesaptır.

İşleyişi :

Avans ödemesi yapıldığında hesaba borç, kesinleşen ödemelerde, önceki avans ödemesi mahsup edilmek üzere hesaba alacak kaydedilir.

MADENLERDE AMORTISMAN

213 sayılı Vergi Usul Kanununun Madenlerde amortisman başlıklı 316.maddesine göre; madenlerde uygulanacak amortisman nispetinin aşağıda gösterilen formülle hesaplanması gerekmektedir.

Madenlerde Uygulanacak Amortisman Nispeti:

İmtiyaz veya Maliyet Bedeli
= --------------------------------------------------------- x YILLIK İSTİHSAL
Görünür veya Muhtemel Rezerv


“Maddede değinilen “imtiyaz bedeli” tabiri, imtiyazın alınabilmesi için tanzimi icap eden topografik haritaların yapılması, maden sahasına gönderilen maden mühendisi veya fen memurlarının yol masrafları ve yevmiyeleri gibi masraflarla imtiyaz harcı ve damga resmi gibi harç ve resimleri, “maliyet bedeli” tabiri ise, maden imtiyazının, imtiyaz sahibi tarafından iktisap edilmesi için yapılan bütün giderlerin toplamını ifade etmektedir. Maden istihsali için satın alınan arsa ve arazilerin satın alma bedelinin, maliyet bedeli içinde mütalaa edilmesi zorunlu bulunmaktadır.

Bu itibarla, rezerv miktarının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na tespit ettirilerek belgelendirilmesi halinde, yukarıda belirtilen formülü uygulamak suretiyle amortisman ayrılması mümkün bulunmaktadır. Görünür ve muhtemel rezervin bilinmemesi halinde ise amortisman ayrılması mümkün değildir.”


Maliyet bedeli esası yöntemine göre, maliyet bedeli ile çıkarılması muhtemel rezerv arasında oransal bir ilişki veya birim maliyet hesaplanır.

Örneğin, arama ve hazırlık giderleri için 200.000 YTL gider yazılan bir maden ocağındaki muhtemel çıkarılabilecek rezervin 40.000 ton olduğu tespit edilsin. Buna göre 1 ton maden cevheri için yapılan sabit gider 5,00 YTL’dir. Her yıl sonunda çıkarılan maden cevheri miktarı ile 5,00 YTL çarpılarak o yıl için ayrılacak amortisman hesaplanır.

Tahmin edilen maden miktarından daha fazla maden çıkarılması halinde başlangıçta tespit edilen imtiyaz veya maliyet bedelinden daha fazla amortisman ayrılamaz.

Tahmin edilenin altında cevher çıkarılmış ise bu defa kalan kısım en son yıl zarar yazılarak kapatılır.


333, 339 ve 365 sıra no.lu VUK Genel Tebliği ile madencilik sektörü ayrı olarak ele alınmıştır. Tebliğde Madencilik sektörü 8 no.lu bölümde belirtilmiş olup ilgili oranlar aşağıdaki şekildedir.

8Madencilik: Metalik ve metalik olmayan minerallerin maden olarak çıkarılmasında, öğütülmesinde, kullanılmasında ve bu tip materyallerin diğer şekillerde özel olarak hazırlanmasında kullanılan iktisadi kıymetler10%10,00
8.1.İzabe potaları2%50,00
8.2.Madeni emniyet şapkaları (Baretler)3%33,33
8.3.Linyit ve maden ocaklarının yeraltı imalatında kullanılan, ihraç havalandırma, su ihraç tesisleri ve elektrik nakliye, ocak emniyet ve tahlisiye teçhizatı, nakliye, kazı, delme, yükleme, yıkama ve zenginleştirme tesisatı ile ocak aydınlatmasında kullanılan iktisadi kıymetler ve malzemeler10%10,00

Maden ve taş ocaklarında maliyet ve imtiyaz bedelleri dışında yer alan mevcut gayrimenkuller, alet, edevat ve sair demirbaşlar genel usuller dairesinde amortismana konu edilmelidir. Dolayısıyla madencilik sektöründe ismen belirtilmeyen iktisadi kıymetler diğer bölümlerde belirlenen faydalı ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulacaklardır.

Diger hesaplariniz normal 7/ A hesap planina uygun kullanacaksiniz
 
Üst