Ynt: haklı fesih nedeni ?
Merhaba,
İşveren eşit durumdaki işçileri arasında haklı veya objektif neden olmadan, keyfi veya hukuken haklı görülmeyecek nedenlerle farklı davranmamalıdır. Bu anlamda, işverenin her işçiye mutlak olarak esşit davranması gerektiği sonucu çıkarılmamalıdır; çünkü, eşit davranma yükümlülüğü, aynı işte, aynı nitelikte ve aynı verimde çalışan işçiler için söz konusudur. Şu hususu vurgulamak gerekirse, eşitlik sadece eşit nitelikte ve durumda olan işçiler arasında söz konusu olabileceğinden, eşit davranma borcu, öğrenim derecesi, kıdem, yaş gibi objektif ve bunlar yanında çalışkanlık, verimlilik, yetenek, liyakat gibi subjektif niteliklerle sınırlandırılmış olduğundan, işveren açısından her zaman bu şekilde bir farklılık iddia edilebileceğine göre, eşitlik ilkesinin, örneğin ücretler konusunda uygulanması güçlülük arzedecektir. Gerçekten de, eşitlik, eşit niteliklerin varlığı halinde söz konusu olabileceğinden, eşit davranma borcu, öğrenim derecesi, yaş, kıdem gibi, objektif niteliklerle ve çalışkanlık, beceriklilik, kabiliyet, liyakat gibi subjektif niteliklerle sınırlandırılmıştır. Bu niteliklere her işçi aynen sahip değildir; dolayısıyla, işçi ücretleri konusuda farklılık yaratılabilcektir. Ancak, işçilere, eşit ölçüde, seyyanen bir zam uygulanması halinde, artık işçilerin kişisel niteliklerine bakılmadan eşit işlem görmeleri ve bazı işçilerin zam dışında bırakılmamaları gerekir.
Konuyu yargıtay karar ile gösterdiğimizde daha çok anlaşılmış olacak;
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2005/9518
Karar No : 2005/12140
Tarihi : 05.04.2005
Özü : HAKLI NEDENLE FESİH - İHBAR VE KIDEM TAZMİNATI - ADALETSİZ MAAŞ ZAMMI
DAVA :Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatı, fazla çalışma ve izin ücreti ile alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 28.12.2004 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü davacı adına Avukat S. E. İle karşı taraf adına Avukat Ö. A. Geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR :
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni ve gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçi, 7.5.2003 tarihinde iş sözleşmesinin işverence feshedildiğini ileri sürerek ihbar ve kıdem tazminatı isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren ise, davacının haklı bir nedene dayanmaksızın işyerine gelmediğini savunmuş buna dair devamsızlık tutanaklarını sunmuştur.
Mahkemece, davacı Ocak 2003 tarihinde yapılan ücret artışının beğenmeyerek işyerini terk ettiği, 6 işgünlük hak düşürücü sürenin de geçtiği ve işverenin her işçiye aynı oranda zam yapması gibi sorumluğunun bulunmadığı gerekçesi ile anılan isteklerin reddine karar verilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre, işyerinde çalışan işçilere Nisan 2003 tarihinde 90.000.000.TL.e zam yapıldığı halde, davacı işçiye verim düşüklüğünden söz edilerek bu ücret artışının 20.000.000.TL. e olarak uygulandığı anlaşılmaktadır. Davacı işçinin verimsiz çalıştığına dair işverence yapılmış bir tespit bulunmamaktadır. İşverenin gerekçesiz olarak davacıya emsallerinden daha az ücret artışı yapması, işçiye iş sözleşmesini haklı olarak fesih imkanı vermektedir. Davacı işçinin işverenin bu beyanı üzerine işyerinden ayrıldığı işveren tarafından tutulan tutanaklar ile dinlenen tanık beyanlarından anlaşılmaktadır. Davacı işçinin iş sözleşmesini feshi haklı nedene dayandığından kıdem tazminatı isteğinin kabulü gerekir. Kararın bu yönde bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davacı yararına taktir edilen 375.000.000.TL e duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine, 5.4.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.