haklı fesih nedeni ?

  • Konbuyu başlatan Konbuyu başlatan beyza
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

beyza

Katkı Sunan Üye
Üyelik
26 Eyl 2005
Mesajlar
507
işverenin personeline zam yapmayacağını açıklayıp daha sonra gizliden gizliye 2 işçisine zam yapması ve bunu resmi olarak ssk da göstermesi ve bu tutarları bankaya yatırması sonucu diğer işçiler haksızlığa uğradıklarını savunarak kıdem tazminatı talep ederek işten ayrılabilirler mi ?
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Hayır. İşveren herkese aynı zammı yapmak zorunda değildir. İstediğine yapar isteiğine hiç yapmaz. Yalnız eski ücreti azaltamaz.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

yalnız aynı kıdeme sahip, aynı işi yapan kişilerde bir kısmına zam yapılıp bir kısmına yapılmaması durumu değiştirmez mi ? (performansları ölçülüyor ve belgelendiriliyor ise o başka tabi, o zaman performansa göre zam olur.)
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

nguroy ' Alıntı:
Hayır. İşveren herkese aynı zammı yapmak zorunda değildir. İstediğine yapar isteiğine hiç yapmaz.
Bu durum işverenin eşit davranma borcuna ters düşmez mi?
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Bnece düşmez. Zaten eşit davranma diye bir kavram olamaz. O zaman testiyi kıran da bir olur suyu getiren de .
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Merhaba,

İşveren eşit durumdaki işçileri arasında haklı veya objektif neden olmadan, keyfi veya hukuken haklı görülmeyecek nedenlerle farklı davranmamalıdır. Bu anlamda, işverenin her işçiye mutlak olarak esşit davranması gerektiği sonucu çıkarılmamalıdır; çünkü, eşit davranma yükümlülüğü, aynı işte, aynı nitelikte ve aynı verimde çalışan işçiler için söz konusudur. Şu hususu vurgulamak gerekirse, eşitlik sadece eşit nitelikte ve durumda olan işçiler arasında söz konusu olabileceğinden, eşit davranma borcu, öğrenim derecesi, kıdem, yaş gibi objektif ve bunlar yanında çalışkanlık, verimlilik, yetenek, liyakat gibi subjektif niteliklerle sınırlandırılmış olduğundan, işveren açısından her zaman bu şekilde bir farklılık iddia edilebileceğine göre, eşitlik ilkesinin, örneğin ücretler konusunda uygulanması güçlülük arzedecektir. Gerçekten de, eşitlik, eşit niteliklerin varlığı halinde söz konusu olabileceğinden, eşit davranma borcu, öğrenim derecesi, yaş, kıdem gibi, objektif niteliklerle ve çalışkanlık, beceriklilik, kabiliyet, liyakat gibi subjektif niteliklerle sınırlandırılmıştır. Bu niteliklere her işçi aynen sahip değildir; dolayısıyla, işçi ücretleri konusuda farklılık yaratılabilcektir. Ancak, işçilere, eşit ölçüde, seyyanen bir zam uygulanması halinde, artık işçilerin kişisel niteliklerine bakılmadan eşit işlem görmeleri ve bazı işçilerin zam dışında bırakılmamaları gerekir.

Konuyu yargıtay karar ile gösterdiğimizde daha çok anlaşılmış olacak;

YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ

Esas No : 2005/9518
Karar No : 2005/12140
Tarihi : 05.04.2005
Özü : HAKLI NEDENLE FESİH - İHBAR VE KIDEM TAZMİNATI - ADALETSİZ MAAŞ ZAMMI
DAVA :Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatı, fazla çalışma ve izin ücreti ile alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 28.12.2004 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü davacı adına Avukat S. E. İle karşı taraf adına Avukat Ö. A. Geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR :
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni ve gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçi, 7.5.2003 tarihinde iş sözleşmesinin işverence feshedildiğini ileri sürerek ihbar ve kıdem tazminatı isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren ise, davacının haklı bir nedene dayanmaksızın işyerine gelmediğini savunmuş buna dair devamsızlık tutanaklarını sunmuştur.
Mahkemece, davacı Ocak 2003 tarihinde yapılan ücret artışının beğenmeyerek işyerini terk ettiği, 6 işgünlük hak düşürücü sürenin de geçtiği ve işverenin her işçiye aynı oranda zam yapması gibi sorumluğunun bulunmadığı gerekçesi ile anılan isteklerin reddine karar verilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre, işyerinde çalışan işçilere Nisan 2003 tarihinde 90.000.000.TL.e zam yapıldığı halde, davacı işçiye verim düşüklüğünden söz edilerek bu ücret artışının 20.000.000.TL. e olarak uygulandığı anlaşılmaktadır. Davacı işçinin verimsiz çalıştığına dair işverence yapılmış bir tespit bulunmamaktadır. İşverenin gerekçesiz olarak davacıya emsallerinden daha az ücret artışı yapması, işçiye iş sözleşmesini haklı olarak fesih imkanı vermektedir. Davacı işçinin işverenin bu beyanı üzerine işyerinden ayrıldığı işveren tarafından tutulan tutanaklar ile dinlenen tanık beyanlarından anlaşılmaktadır. Davacı işçinin iş sözleşmesini feshi haklı nedene dayandığından kıdem tazminatı isteğinin kabulü gerekir. Kararın bu yönde bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davacı yararına taktir edilen 375.000.000.TL e duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan harcın istek halinde ilgiliye iadesine, 5.4.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

BU münferit bir karardır. Toplu sözleşme yoksa işveren istediği oranda zam yapmak ya da yapmamak hakkına sahiptir. Verimsiz çalıştığına ilişkin tespitten söz ediliyor. Bu yapmaktan kolay ne var.
Zaten böyle bir zam yapma zorunluğu olsa iş hayatı çöker.
Yanlış anlaşılmasın ben de çalışnaın hakkının tam verilmesinden yanayım. Ancak ben de bir yöneticiyim ve elemanlarım hakkında takdir hakkım vardır. Zaten bu olmasa yönetmek mümkün olmaz.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Merhaba,

Yargıtay kararlarında; münferit, kişiye veya kuruma özel kararlar çıkmaz. Çünkü verilen kararlar gelecekte oluşacak veya oluşabilecek benzer davalara, örnek teşkil etmek amacıyla karara bağlanır. Kaldı ki bu kararlar üzerine, kişi ve kurumlar kendilerini planlamaktadır.

Sonuç olarak soruda belirtildiği üzere, çalışan arasında ücret belirlemede, birine yansıtılıp diğerine yansıtılmıyorsa, o zaman iş kanunun'nun 5'nci maddesine göre haykırılık teşkil edecektir. İş kanunu'nu ihlali neticesinde de, taraflar haksız konuma düşecektir.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Alıntı yaptığınız kararda son nokta konmamış ki! Kaldıki yargı son kararlarında birbirine ters kararlar çıkabilmektedir. Bu kararlarda içtihatı birleştirme yoluyla tek bir karar haline getirilmektedir.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Yargıtay içtihadı birleştirme kararı farklı birşeydir. BU sadece bir mahkeme kararnın onanmasıdır. Yani münferittir.
Elmalarla armutları karıştırmayalım lütfen.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Sn.nguroy, elbette haklısınız.Çalışanla çalışmayan arasında değerlendirmede mutlaka bir fark olmalı.Bu farkı adil olarak değerendirmek te yöneticinin hakkı ve sorumluluğudu.Ancak bunu birine zam yapıp yanındakine hiç zam yapmamak şeklinde yaptığında hataya düşmüş olacaktır.
Sizin de bildiğiniz üzere eğer diğerinin performans düşüklüğü başarsızlığını değerlendirme sonuçları olmadan zam yok denilip,sonra bir kaç kişiye zam yapılıyor diğerlrine hiç yapılmıyorsa, son noktası konulmamış ama çalışan lehine tazminata hak kazandığını belirtecek çoook elma olacaktır.
İki ayrı çalışanınızdan aynı performansı bekliyorsanız, aynı oranda zam yapmak zorunda olmasanız da aynı şekilde davranmak durumundasınızdır.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Sn Keremcem;
Elbette ilke olarak size tamamen katılıyorum.
Ancak ben hayatın gerçekliklerinden söz ediyorum. İş hayatının içinde 40 yılım geçti. Bunun nerdeyse tamamı yönetici pozisyonda idi.
Bu yukarda söz edilen olayda bir takım şekil eksikleri olabilir. Sonuçta mahkeme çalışan lehine karar vermiştir.
Ancak şunu söylüyorum temel olarak . İşveren, patron istediği zaman istediği zammı yapar , az yapar , çok yapar. Bunun yolu vardır bulunur ve uygulanır diyorum.
İş hayatı malesef böyledir.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Sayın nguroy,

Konumuz iş hayatının gerçekleri değil. Verilen kararda ilk derece mahkemesi değil, yagıtay kararı. Ayrıca yargıtay kararınıda münferit bir karar diye küçümsemenizide anlamadım doğrusu. Bizde biliyoruz iş hayatının nasıl olduğunu, neler yapıldığını, işçilerin haklarının nasıl yendiğinden haberimiz var. İş hayatının malesef böyle olması, yapılan uygulamaların doğru olduğunuda göstermez.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Küçümsemek?
Nasıl yani. Ben bu bir mahkeme kararıdır diyorum. Aksi de birçok karar vardır.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Elbette iş hayatında bir çok minare ve her minareye hazır kılıf heryerde her zaman vardır, bulunur.
Bu kılıf bazen minareye tam oturur,hakkıyla kapatır, bazen kısa gelir, açıkta bir şeyler kalır.
Açıkta bir şey kalmıyorsa, sorun da yoktur zaten.Ancak açık kalan nokta, iş mahkemesine gittiğinde, olay genelde çalışanın haklı sebebi olduğu yönünde karar verilmesiyle sonuçlanmaktadır.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Şimdi burda önemli olan konu şudur. Yanlış yönlendirilme. Yani bu yorumu okuyan bir çok kişi "vay patron bana 10 tl yaptı ama sekreterine 20 yapmış hemen iş akdimi fesh edeyim kıdemimi alayım" düşüncesine kapılabilir.
Benim vurgulamak istediğim budur. Bunlar yanlışa götürebilir. İşsiz kaldığınızla kalırsınız.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Merhaba,

Performans deyince ne anlıyorsunuz? Performansı şu şekilde mi algılıyorsunuz yoksa, patrona mesafe olarak yakın olan en yakın olandır diye. O zaman diyebiliriz ki sekreter, patrona en yakın olandır. Çünkü odası yakındır, çünkü günlük telefon trafiği olarak yakındır, çünkü giyim ve kuşamı olarak dikkat çektiği için yakındır gibi.

Burada elma armut, 10 lira 20 lira, minare meselesi değil, asıl mesele zamda işçiler arasında mahrum bırakılan var mı yok mu? Yoksa sekreterin performansı olsa ne olur, olmasa ne olur! İşletme de o kadar kıyaslama yapılacak birim var ki, sekreterlik burada son departman. Asıl işletmeyi ayakta tutacak veya tutabilecek olanlara yönelmek gerek.

Ayrıca örnek yargıtay kararında, orada o davayı onamışsa, aynı dava da yine aynı konu üzerinde temyiz edilirse, o dava yargıtay birimlerince yine aynı şekilde onanır ve gönderilir. Burada mahkemin değil, yargıtayın üstünlüğü gözönünde bulundurulur. Mahkeme istediği kadar, aynı açık üzerinde temyiz de bulunsun.

Diğer bir husus, iş hayatında ve diğer durumlarda biliyoruz ki patrona olması gerektiğinden fazla yakınlık gösterenleri hep yalaka tayfacısı olarak anılıyor. Bu sadece iş hayatında değil her yerde geçerli, mesela okul ortamında, sosyal faaliyetlerde, forumda moderatöre gösterilen yakınlık felan gibi. Bilmiyor ki, ya doğru vardır, ya da yanlış. Bu ne yapıyor, biraz doğru, biraz yanlış biraz da, 1'i 10 yaparak doğru olduğunu zannediyor. Sadece zannediyor. Onun için önce doğru bilinir ki, yanlışa çabuk ulaşılsın diye.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

Yani sonuç olarak sn aykay siz diyorsunuz ki.

"Aldığınız zamdan memnun değilseniz iş akdinizi fesih edin kıdeminizi alırsınız"
Öylemi?

Eğer öyle ise bundan mağdur olacakların vebali, ne olucak.

Neden olayı sekreter kelimesi ile çarpıtıyorsunuz. Sekreter yerine bay X deseydik farklı mı olacaktı?
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

nguroy ' Alıntı:
Yani sonuç olarak sn aykay siz diyorsunuz ki.

"Aldığınız zamdan memnun değilseniz iş akdinizi fesih edin kıdeminizi alırsınız"
Öylemi?

Eğer öyle ise bundan mağdur olacakların vebali, ne olucak.

Neden olayı sekreter kelimesi ile çarpıtıyorsunuz. Sekreter yerine bay X deseydik farklı mı olacaktı?

Sayın nguroy,

İş Kanunu m.5' de belirtilen iş verenin işçiye eşit davranma ilkesi gereği ben de benzer işlerde çalışan benzer niteliklere sahip işçilere yakın maaşlar verilmesi gerektiğine inanıyorum. Belirttiğiniz üzere işverenin performansı yüksek işçiyi ödüllendirmesi hakkı elbette vardır. Ancak unutmamak gerekir ki hukuk da hiçbir zaman bir hakkın kötüye kullanımına izin vermez(subjektif iyi niyet ilkesi). Şuda bildiğimiz bir gerçekki Türkiyede patronlar sırf işçisini yıldırmak ona kıdem tazminatı vermemek için herkese zam yaparken belli kişilere zam yapmamakta veya komik zamlar yaparak bu kişilerin istifa etmeye yönlendirmektedir. Ben yukarıdaki yargı kararını bu şekilde yorumluyorum.
 
Ynt: haklı fesih nedeni ?

[[/quote]

Sayın nguroy,

İş Kanunu m.5' de belirtilen iş verenin işçiye eşit davranma ilkesi gereği ben de benzer işlerde çalışan benzer niteliklere sahip işçilere yakın maaşlar verilmesi gerektiğine inanıyorum. Belirttiğiniz üzere işverenin performansı yüksek işçiyi ödüllendirmesi hakkı elbette vardır. Ancak unutmamak gerekir ki hukuk da hiçbir zaman bir hakkın kötüye kullanımına izin vermez(subjektif iyi niyet ilkesi). Şuda bildiğimiz bir gerçekki Türkiyede patronlar sırf işçisini yıldırmak ona kıdem tazminatı vermemek için herkese zam yaparken belli kişilere zam yapmamakta veya komik zamlar yaparak bu kişilerin istifa etmeye yönlendirmektedir. Ben yukarıdaki yargı kararını bu şekilde yorumluyorum.
[/quote]


Bu görüşlere bende aynen katılıyorum. Ancak burda tartıştığımız konu bu değildir.
Burda yapılan yorumlar zaten büyük ekonomik baskı altında olan çalışanlara yanlış yönlendirmeler yapabilir.
Bizim görevimiz doğruyu göstermektir.
 
Üst