Bilindiği üzere, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (TTK) 88 inci ve Geçici 1 inci Maddeleri uyarınca gerçek ve tüzel kişi tacirlerin bireysel ve konsolide finansal tablolarını hazırlarken Kurumumuz tarafından belirlenen ve yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartlarını (TMS) uygulamaları öngörülmüştür. Ayrıca aynı madde kapsamında Kurumumuz değişik işletme büyüklükleri ve sektörler için özel standartlar ve düzenlemeler belirleme konusunda yetkili kılınmıştır. Bu hükümler çerçevesinde, 26/08/2014 tarihli ve 29100 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kurul Kararımızla genel olarak kamu yararını ilgilendiren kuruluşların münferit ve konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında TMS uygulaması zorunlu kılınmış, diğer işletmelerin ise isteğe bağlı olarak TMS uygulamasına izin verilmiştir. Bu karar uyarınca bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin ise Kurum tarafından bir düzenleme yapılıncaya kadar yürürlükteki mevzuatı uygulayarak finansal tablolarını hazırlaması öngörülmüştür.
Diğer taraftan, Avrupa Birliği (AB)nde 1606/2002 sayılı Tüzük uyarınca payları borsada işlem gören işletmelerin konsolide finansal tablolarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) göre hazırlamaları zorunludur. Diğer işletmelerin finansal tablolarını UFRS'ye uygun olarak hazırlayıp hazırlamamaları ise üye ülke tercihine bırakılmıştır. Üye ülke tercihine bağlı olarak UFRS uygulamayan işletmeler finansal tablolarını AB Muhasebe Direktiflerine uygun olarak hazırlamaktadır. Bununla birlikte, AB Komisyonu 2013 yılında mevcut direktiflerinde bir revizyona giderek 2013/34/EU sayılı Muhasebe Direktifini (AB Direktifi) yayımlamış olup 1/1/2016 tarihinden itibaren bu direktifin uygulanmasına başlanacaktır. Söz konusu AB Direktifi UFRS'ye göre basitleştirilmiş muhasebe ilkeleri getirmekle birlikte finansal tablolarda gerçeğe uygun sunumun sağlanması amacı korunmaktadır. Ülkemizde bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin uyguladığı yürürlükteki mevzuat hükümlerine bakıldığında, bunların AB Direktifinin hükümleriyle tam uyumlu olmadığı ve temel muhasebe esasları açısından uygulamada çeşitli eksikliklerin bulunduğu görülmektedir.
2014 yılı için Kurumumuz uygulamada görülen eksikliklerin giderilmesi amacıyla bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin yürürlükteki mevzuata ilâve olarak uygulamaları gereken hususları belirlemiştir. Ancak bu konuda kalıcı bir çözüm sağlanması için özellikle AB üyesi ülkelerde olduğu gibi Direktifle uyumlu yerel bir finansal raporlama çerçevesinin oluşturulması gerektiği değerlendirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda Kurumumuz tarafından bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin finansal tablolarında da doğru, ihtiyaca ve gerçeğe uygun sunumu temin etmek ve AB mevzuatına tam bir uyum sağlamak üzere Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi çalışmalarına başlanmıştır. Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin hazırlanmasında; AB Direktifi, İngiltere'nin UFRS uygulamayan işletmeler açısından yürürlükte olan standardı FRS 102 ve ülkemizde daha önceden uygulanmış muhasebe düzenlemelerinin yanı sıra diğer ülkelerin yerel finansal raporlama çerçevelerinden faydalanılmıştır. Ayrıca, finansal tablolarda gerçeğe ve ihtiyaca uygun, karşılaştırılabilir ve anlaşılabilir bir sunum sağlanması amacıyla Çerçeve metni sade bir anlatım diliyle ve kullanıcıların bilgi ihtiyacını karşılayacak muhtevada kaleme alınmıştır. Bunun yanı sıra, Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin denetime kıstas teşkil edecek bir finansal raporlama çerçevesinin taşıması gereken özellikleri karşılaması amacıyla yapılan çalışmalar belirli süreçler izlenerek yürütülmüştür.
Bu sürecin bir parçası olarak akademisyenlerden, ilgili kamu kurum ve kuruluşu uzmanlarından, bağımsız denetçilerden, meslek örgütleri temsilcilerinden ve özel sektör temsilcilerinden oluşan bir Çalışma ve Danışma Komisyonu oluşturularak ilgili paydaşların görüşleri alınmıştır. Ayrıca, AB Direktifinde yer alan işletme ölçeklerinin belirlenmesine ilişkin ölçütler baz alındığında ülkemizde bağımsız denetime tabi olan şirketlerin büyük ya da orta ölçekli işletme tanımını karşıladıkları görülmektedir. Bu doğrultuda Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinde AB Direktifindeki istisnalardan faydalanılarak orta ölçekli işletmeler, büyük işletmeler için öngörülen bazı yükümlülüklerden muaf tutulmuştur. Bunun gereği olarak, Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi yayımlanırken, AB Direktifinde yer alan ölçütlere uygun bir şekilde büyük ölçekli işletme tanımının yapılması planlanmaktadır. Bu kapsamda referans alınan AB Direktifine göre aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayan işletmeler büyük ölçekli işletme olarak tanımlanmaktadır: Aktif Toplamı ⥠20 milyon Avro Net Satış Hasılatı ⥠40 milyon Avro Çalışan Sayısı ⥠250 kişi Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin AB Direktifinin de yürürlük tarihi olan 1/1/2016 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinden itibaren uygulamaya konulması amaçlanmaktadır. Kamuoyunun ve ilgili kurum ve kuruluşları görüşlerinin alınmasının ardından Yerel Finansal Raporlama Çerçevesine nihai hali verilecektir. Diğer taraftan, Kurumumuzca yapılan çalışmalar ve Çalışma ve Danışma Komisyonunun değerlendirmeleri sırasında üzerinde tereddüt oluşan ve kamuoyunun da görüşlerine sunulması gerektiği değerlendirilen çeşitli hususlar hâsıl olmuştur. Bu hususların paydaşların dikkatine sunulmasının ve bu hususlar için ayrıca görüş alınmasının daha faydalı olacağı değerlendirilmiştir.
YFRS ile ilgili yazmaya devam edeceğim.
Diğer taraftan, Avrupa Birliği (AB)nde 1606/2002 sayılı Tüzük uyarınca payları borsada işlem gören işletmelerin konsolide finansal tablolarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) göre hazırlamaları zorunludur. Diğer işletmelerin finansal tablolarını UFRS'ye uygun olarak hazırlayıp hazırlamamaları ise üye ülke tercihine bırakılmıştır. Üye ülke tercihine bağlı olarak UFRS uygulamayan işletmeler finansal tablolarını AB Muhasebe Direktiflerine uygun olarak hazırlamaktadır. Bununla birlikte, AB Komisyonu 2013 yılında mevcut direktiflerinde bir revizyona giderek 2013/34/EU sayılı Muhasebe Direktifini (AB Direktifi) yayımlamış olup 1/1/2016 tarihinden itibaren bu direktifin uygulanmasına başlanacaktır. Söz konusu AB Direktifi UFRS'ye göre basitleştirilmiş muhasebe ilkeleri getirmekle birlikte finansal tablolarda gerçeğe uygun sunumun sağlanması amacı korunmaktadır. Ülkemizde bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin uyguladığı yürürlükteki mevzuat hükümlerine bakıldığında, bunların AB Direktifinin hükümleriyle tam uyumlu olmadığı ve temel muhasebe esasları açısından uygulamada çeşitli eksikliklerin bulunduğu görülmektedir.
2014 yılı için Kurumumuz uygulamada görülen eksikliklerin giderilmesi amacıyla bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin yürürlükteki mevzuata ilâve olarak uygulamaları gereken hususları belirlemiştir. Ancak bu konuda kalıcı bir çözüm sağlanması için özellikle AB üyesi ülkelerde olduğu gibi Direktifle uyumlu yerel bir finansal raporlama çerçevesinin oluşturulması gerektiği değerlendirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda Kurumumuz tarafından bağımsız denetime tabi olup TMS uygulamayan işletmelerin finansal tablolarında da doğru, ihtiyaca ve gerçeğe uygun sunumu temin etmek ve AB mevzuatına tam bir uyum sağlamak üzere Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi çalışmalarına başlanmıştır. Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin hazırlanmasında; AB Direktifi, İngiltere'nin UFRS uygulamayan işletmeler açısından yürürlükte olan standardı FRS 102 ve ülkemizde daha önceden uygulanmış muhasebe düzenlemelerinin yanı sıra diğer ülkelerin yerel finansal raporlama çerçevelerinden faydalanılmıştır. Ayrıca, finansal tablolarda gerçeğe ve ihtiyaca uygun, karşılaştırılabilir ve anlaşılabilir bir sunum sağlanması amacıyla Çerçeve metni sade bir anlatım diliyle ve kullanıcıların bilgi ihtiyacını karşılayacak muhtevada kaleme alınmıştır. Bunun yanı sıra, Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin denetime kıstas teşkil edecek bir finansal raporlama çerçevesinin taşıması gereken özellikleri karşılaması amacıyla yapılan çalışmalar belirli süreçler izlenerek yürütülmüştür.
Bu sürecin bir parçası olarak akademisyenlerden, ilgili kamu kurum ve kuruluşu uzmanlarından, bağımsız denetçilerden, meslek örgütleri temsilcilerinden ve özel sektör temsilcilerinden oluşan bir Çalışma ve Danışma Komisyonu oluşturularak ilgili paydaşların görüşleri alınmıştır. Ayrıca, AB Direktifinde yer alan işletme ölçeklerinin belirlenmesine ilişkin ölçütler baz alındığında ülkemizde bağımsız denetime tabi olan şirketlerin büyük ya da orta ölçekli işletme tanımını karşıladıkları görülmektedir. Bu doğrultuda Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinde AB Direktifindeki istisnalardan faydalanılarak orta ölçekli işletmeler, büyük işletmeler için öngörülen bazı yükümlülüklerden muaf tutulmuştur. Bunun gereği olarak, Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi yayımlanırken, AB Direktifinde yer alan ölçütlere uygun bir şekilde büyük ölçekli işletme tanımının yapılması planlanmaktadır. Bu kapsamda referans alınan AB Direktifine göre aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayan işletmeler büyük ölçekli işletme olarak tanımlanmaktadır: Aktif Toplamı ⥠20 milyon Avro Net Satış Hasılatı ⥠40 milyon Avro Çalışan Sayısı ⥠250 kişi Yerel Finansal Raporlama Çerçevesinin AB Direktifinin de yürürlük tarihi olan 1/1/2016 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinden itibaren uygulamaya konulması amaçlanmaktadır. Kamuoyunun ve ilgili kurum ve kuruluşları görüşlerinin alınmasının ardından Yerel Finansal Raporlama Çerçevesine nihai hali verilecektir. Diğer taraftan, Kurumumuzca yapılan çalışmalar ve Çalışma ve Danışma Komisyonunun değerlendirmeleri sırasında üzerinde tereddüt oluşan ve kamuoyunun da görüşlerine sunulması gerektiği değerlendirilen çeşitli hususlar hâsıl olmuştur. Bu hususların paydaşların dikkatine sunulmasının ve bu hususlar için ayrıca görüş alınmasının daha faydalı olacağı değerlendirilmiştir.
YFRS ile ilgili yazmaya devam edeceğim.
