T
T U R K O
Ziyaretçi
Uluslararası Yatırımcılar Derneği YASED, üyeleri arasında yılda iki kez barometre anketi düzenliyor. Ankette üyelere Türkiye'deki yatırım ortamına ilişkin görüşlerini ortaya koyabilecekleri bir dizi soru yöneltiliyor. Üyeler, bu sorularla ekonomik gidişata ve gerçekleşmeye ilişkin tahminlerini aktarma fırsatı buluyor. YASED'in bu yılın ikinci anketinde dile getirilen görüşlerin bir kısmı dün Dünya'da da yer aldı.
YASED bir dizi yanıt ve görüş talebi arasında üyelerinden "Türkiye'deki uluslararası yatırımların önündeki engelleri" belirtmelerini de istiyor. Bu konudaki görüşler, "geçen altı aydaki gerçekleşme" ve "gelecek altı aydaki beklenti" bazında dile getiriliyor. Peki bu konudaki görüşler arasında en çok hangi başlıklar dikkati çekiyor?
YASED üyeleri, giderek kötüleşen konuların ilk sırasına ekonomik istikrar ve finansal ortamı koyuyor. Bu iki konuda geride kalan altı ayda durumun daha kötü olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 55 düzeyinde. Ekonomik istikrar için aynı diyenler yüzde 35, daha iyi diyenler yüzde 10. Finansal ortamla ilgili olarak ise yüzde 39 aynı, yüzde 6 daha iyi görüşünde.
Bu iki konuda gelecek altı aydaki duruma ilişkin beklentiler ise hızlı bir şekilde olumluya dönüyor. Ekonomik istikrarla ilgili olarak daha kötü olacak diyenlerin oranı yüzde 32'ye, finansal ortam daha kötü olacak diyenlerin oranı yüzde 27'ye iniyor. Her iki konuda gelecek altı aydaki durumun iyiye gideceğini söyleyenlerin oranı ise hızla artarak sırasıyla yüzde 24 ve 27'ye yükseliyor.
Vergi ve istikrar
YASED üyelerinin yatırımların önündeki engellerle ilgili olarak en çok vurgu yaptıkları konular, "vergi ve teşvikler" ile "siyasi istikrar" olarak sıralanıyor. Vergi ve teşvikler, geride kalan altı ayda yüzde 23 ile olumlu anlamda nitelenen en önemli konu başlığı durumunda. Ancak, vergi ve teşviklerle ilgili olarak daha iyi olacak diyenlerin oranı önümüzdeki altı ay için yüzde 12'ye iniyor. Durumu daha kötü bulanların oranı ise az da olsa artarak yüzde 25'ten yüzde 29'a yükseliyor.
Siyasi istikrarla ilgili kaygılar da dikkat çekici. Siyasi istikrar konusunun yatırımların önünde engel olduğunu düşünenler oranı artış gösteriyor. Geride kalan altı ayda "siyasi istikrar yatırımlara engel mi" sorusuna işadamları yüzde 29 oranında daha kötü, yani bir anlamda engel yanıtını vermişti. Bu oran, önümüzdeki altı ay için yüzde 39'a çıktı.
YASED'in anketi, işadamlarının önümüzdeki dönemde çok açık biçimde iki konuda kaygılı olduklarını ortaya koyuyor; vergi ve siyasi istikrar. Vergiyle ilgili kaygıların temeli belli, yeni vergiler konulmasından, en azından yatırımlarla ilgili bazı avantajların ortadan kaldırılmasından kaygı duyuluyor. Ya siyasi istikrar konusunda yaşanan kaygıya ne demeli. Normalde Türkiye 2011'e kadar bir seçim yaşamayacak, Meclis aritmetiği öyle geçmişte olduğu gibi hükümeti zorlayacak ve dengelerin değişmesine yol açacak bir aritmetik değil; zaten Türkiye o dönemleri neredeyse tümden unuttu; öyleyse siyasi istikrar konusunda duyulmakta olan kaygı neden artıyor?
YASED üyelerinin siyasi istikrar konusundaki kaygılarının artmasına yol açan, son zamanlarda daha sık tartışılmaya başlanan 2011 genel seçiminin 2010'a alınması olasılığı olabilir mi?
Alaattin AKTAŞ [email protected]
www.dunyagazetesi.com.tr/yazar.asp?authId=30