İşletme Defterine KKEG Kaydı ?

[SMMM Kenan GÜMÜŞ]

Merhaba,

Vergi Usul Kanunu'nda defterlerin hangi amaçla tutulacağı ile ilgili,
"MAKSAT" başlıklı,

171. maddesindeki "Mükellefler bu kanuna göre tutacakları defterleri vergi uygulaması bakımından aşağıdaki maksatları sağlayacak şekilde tutarlar:

1. Mükellefin vergi ile ilgili servet, sermaye ve hesap durumunu tespit etmek;

2. Vergi ile ilgili faaliyet ve hesap neticelerini tespit etmek;

3. Vergi ile ilgili muameleleri belli etmek;

4. Mükellefin vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol etmek ve incelemek;

5. (2365 sayılı Kanunun 23. maddesiyle değişen bent) Mükellefin hesap ve kayıtlarının yardımıyla üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarını (Emanet mahiyetindeki değerler dahil) kontrol etmek ve incelemek.",

194. maddesindeki "İşletme hesabının sol tarafını gider, sağ tarafını hasılat kısmı teşkil eder.

1. Gider kısmına: Satın alınan mallar veya yaptırılan hizmetler karşılığında ödenen veya borçlanılan paralar ve işletme ile ilgili diğer bütün giderler;",


Gelir Vergisi Kanunu'nun,
"İŞLETME HESABI ESASINDA TİCARİ KAZANCIN TESPİTİ" başlıklı,

3. maddesindeki "İşletme hesabı esasına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet farktır. (*)

(Elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları; giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade eder.)

Emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değeri ise giderlere ilave olunur.

Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulur.",

hükümleri birlikte değerlendirdiğimizde, işletme defterlerinin de, VUK'ndaki defter tutmadaki amaçlara tabi olduğu, işletme defterini tutan kimsenin vergi ile ilgili servet, sermaye ve hesap durumlarının tespit edilebilmesi için, vergi ile ilgili olduğu tartışılmaz olan KKEG de defterlere yazılması gerektiği, yine GVK'ndaki "tediye olunan ve borçlanılan meblağları"n ifadesine göre, KK Edilmeyen gider veya KK Edilen Gider ayrımı yapılmaksızın bütün işlemlerin eksiksiz olarak kaydedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.

Yani işletme defterine Kanunen Kabul Edilmeyen Gider de olsa, bütün giderlerin işlenmesi gerekmektedir.

 

[Onursal TAŞTAN]

Sn. Cihan ve Sn. Gümüş;

Öncelikle konuya göstermiş olduğunuz yaklaşımdan dolayı teşekkür ederim. Bu soru aslında işletme defteri uygulamasının muhasebe uygulamaları içinde ne kadar çağdışı ve muhasebe tekniklerine ne kadar aykırı olduğunun sorgulanmasına yol açtı diye düşünüyorum.

Yukarıda da belirttiğim gibi işletme defterinin esas itibarıyla vergi matrahının doğru tespit edilmesinden ve vergisel ödevlerin doğru yerine getirilmesinden başka da bir hükmü yoktur. Sn. Gümüş'ün buraya taşıdığı VUK 171. ve 174. maddelerden ve GVK 39. md.den anlaşılacağı gibi işletme esasına göre kazanç gelirlerle giderler arasındaki müspet farktır.

Şimdi tam da bu noktada vergisel yönden gider kavramı öne çıkmaktadır. Bilanço usulü defterlerde "bilanço karı" yani "ticari kar" öne çıkmaktayken İşletme defterinde ve serbest meslek defterinde "mali kar" yani "vergi matrahı" öne çıkmaktadır. Bunların neler olduğu da GVK nun 40. ve 41. maddelerinde, SSK, MTV gibi kanunlarda yazılıdır. İşletme defterine de bu giderler kaydedilmektedir.

Bilindiği gibi bilanço ve gelir tablolarında kkeg ler dikkate alınmaksızın direkt olarak bilanço karı gözükmektedir. KKEG ler de mali karı izah ederken nazım hesaplar ve dipnotlarla bilanço ve gelir tablosunun dışında izah edilmektedir.

İşletme hesabı özetinde ise böyle bir olanak yoktur. İHÖ de görülen gelir ve gider rakamları direkt olarak mali kar sayılmakta ve vergi matrahı da buna göre belirlenmektedir. Yani sonuç itibarıyla mali karla ticari kar arasında İHÖ açısından bir farklılık bulunmamaktadır. SSK primlerinin kendi özel mevzuatının ödenmese de veya eş ve çocuklara ait ücretlerin GVK yönünden gider kabul edilmemesi hükmüne rağmen işletme defterine ve diğer yasal defterlere kaydı zorunludur. Ancak; bu istisnai ve sadece SSK mevzuatı ve uygulamaları açısından zorunlu bir durumdur. Diğer kkeg ler için işletme defteri açısından bir zorunluluk yoktur ve bana göre gereksizdir. Çünkü bunlar vergi matrahını etkilemeyecek ve dolayısıyla İHÖ de görülmeyecektir. Buna rağmen deftere kaydedilse de İHÖ den bir şekilde çıkarılması gerekir.

 

[ferhat]

Ynt: İşletme Defterine KKEG Kaydı ?

İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Mükellefler



İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler dönem sonunda ödenmeyen sigorta primlerini defterlerinin giderler toplamından indirmek suretiyle ödenmeyen sigorta primlerini ticari ve mali karın tespitinde dikkate almayıp, ileriki yıllarda ödemeyi yapınca tekrar gider kaydetmeleri gerekmektedir.



İşletme defteri tutan mükelleflerin sigorta primi giderlerini ödeme yaptıkça gider kaydetmeleri mümkün olmakla birlikte, işçiye ait prim esas ücretin içinde yer aldığından, ayırmakta güçlük bulunmaktadır.Bu nedenle cari yıla ait olup ödenmeyen sigorta primlerinin dönem sonunda giderler toplamından çıkartılarak hesap özeti çıkartılması daha pratik olacaktır.Gelecek yıllarda kuruma fiilen ödeme yapılınca, ödenen tutar tekrar gider olarak kayıtlara alınmalıdır.

 

[g705]

Ynt: İşletme Defterine KKEG Kaydı ?

..., işçiye ait prim esas ücretin içinde yer aldığından, ayırmakta güçlük bulunmaktadır...

Niye güçlük olsun ki bordrodaki GV matrahı gider yazarsınız olur biter.