İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN SİGORTA PRİMLERİNİN TAMAMININ İŞSİZLİK FONUNDAN ÖDENMESİ HAKKINDA TEŞVİK
I- GİRİŞ
Sosyal Güvenlik Kurumunun asli görevi, işçinin çalışması karşılığında işçi ve işverenden tahsil ettiği primleri, sigortalı bireylerin sağlık harcamaları ile emekli maaşlarının temini için kullanmaktır. Unutulmamalıdır ki, sosyal güvenlik kurumunun bir diğer görevi de toplumdaki işsiz kesime iş istihdamı oluşturmak için gerekli zemini hazır hale getirmektir. Bu bağlamda SGK son yıllarda çıkardığı önemli teşviklerle işsizliği azaltmanın yollarını aramış ancak maalesef işverenler tarafından çok rağbet görmemiştir.
Son çıkan teşvikle birlikte 3.önemli teşvik olan işsizlik ödeneği alan işsiz sigortalıları işe alan işverenlere yönelik prim teşviki, geçtiğimiz günlerde yayımlanan genelge ile uygulama da yerini aldı.Bu teşviki diğer teşviklerden ayıran en önemli husus prime esas kazanca ait sigorta priminin yalnızca işveren payı değil işçi payının da kurumca karşılanması olmuştur. Bu makalemizin konusunu 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1.maddesi ile 4447 sayılı kanun 50.maddesinde yapılan değişiklik oluşturacaktır.
II- KANUNİ DÜZENLEME
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50'nci maddesinin mülga beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
?İşsizlik ödeneği alanların; işe alındığı tarihten önceki aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82'nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi, kalan işsizlik ödeneği süresince Fondan karşılanır. Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği süresinden düşülür. Söz konusu primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim tutarı farkı ile işsizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiş olması şarttır. Bu maddede düzenlenen teşvik, 5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20'nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır. Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, işçinin, işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlaması halinde bu teşvik hükümlerinden yararlanılamaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, 21.04.2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmaz.?
III- YARARLANMA ŞARTLARI
A- SİGORTALILAR YÖNÜNDEN
1-SİGORTALININ 01/10/2009 VEYA SONRAKİ BİR TARİHTE İŞE ALINMIŞ OLMASI,
4447 sayılı Kanun?un 50. maddesinin mülga beşinci fıkrası 01/10/2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, anılan fıkrada öngörülen teşvikten 01/10/2009 tarihinden sonra işe alınan ve işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış sigortalılar yararlanılabilecektir. Bu bağlamda, 30.09.2009 ve önceki tarihlerde işe alınan sigortalıların söz konusu teşvikten yararlanması mümkün bulunmamaktadır. İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya 01/10/2009 tarihinden önce hak kazanmış olan sigortalıların ise, 01/10/2009 tarihinden sonra işe alınmış olmaları ve işe alındıkları tarihten sonra işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış kalan sürelerinin bulunması halinde, gerek sigortalıların, gerekse işverenlerinin bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
2-İŞE GİRİŞ TARİHİ İTİBARİYLE İŞSZİLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMIŞ OLMASI,
Sigortalılar için aranılan diğer bir şart olan, ?işe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olmak? şartının temin edilebilmesi için işsizlik ödeneğinin hak edilmiş olması gerekmektedir.İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmenin şartlarını hatırlayacak olursak;
* ?Hizmet akitlerinin anılan Kanunda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermesi?,
* ?Sigortalının süresi içinde (1 ay) şahsen veya elektronik ortamda İŞKUR?a başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri?,
* ?Hizmet akitlerinin sona ermesinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olmaları?,
* ?İşten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmaları?şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir.
B- İŞYERLERİ YÖNÜNDEN
1-SİGORTALININ İŞE ALINDIĞI TARİHTEN ÖNCEKİ AYDAN BAŞLANARAK SON 6 AYLIK DÖNEMDE AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE BİLDİRİLEN ORTALAMA SİGORTALI SAYISINA İLAVE OLARAK İŞE ALINMIŞ OLMASI
Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kuruma bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kuruma bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken önemli husus; sigorta prim teşvikinden işsizlik ödeneği almaya hak kazanılmış bulunulan sürenin kalan kısmı için yararlanılabileceğinden, sigortalıların işsizlik ödeneğinden yararlanma süreleri bitmeden işe alınmış olmaları gerekmektedir. İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan sigortalının işe alınması ile birlikte (işe alındığı tarih itibariyle gün, ay ve yıl olarak) çalıştırılan toplam sigortalı sayısı, ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı takdirde, takip eden aylarda çalışan sigortalıdan dolayı bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün olamayacaktır. Ortalama sigortalı sayısının tespiti hesaplamasında işe giriş tarihinde baz alınan dönem ay değil gün olarak dikkate alınacaktır.
Teşvik kapsamında isçi istihdam eden işyerleri teşvikten yararlandırılacak işsiz sigortalı için ortalama sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırdıkları aylarda yararlanabilecek,buna karşın çalıştırdıkları sigortalı sayısının ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı aylarda söz konusu sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaklardır. İşyerinin yeni tescil edilmesi ve sigortalı çalıştırmaya ara verilmiş olması sebebiyle bu dönemler hesaplamaya dahil edilmez. SGDP?YE tabi olarak çalışanlar hesaplanırken 3308 sayılı kanuna tabi çıraklar ve yükseköğrenimde staj gören öğrenciler hesaplamaya dahil edilmez. Hesaplamaya konu olan dönemde asıl bildirgeye istinaden iptal ve ek bildirge verildiyse iptal bildirgedeki çalışanlar eksiltilerek,ek bildirgedeki çalışanlar ise arttırılarak hesaplamaya dahil edilirler.Bir sigortalının ilgili ay aylık prim ve hizmet belgesinde iki kere işe giriş işlemi gerçekleşti ise mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.Ortalama sigortalı sayısının hesaplanmasındaki bir diğer husus ise çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde 0 gün ve 0 kazançlı olarak kayıtlı) sigortalıların bulunması halinde, bu sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
2- İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMIŞ OLAN SİGORTALININ, İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMADAN ÖNCE SON ÇALIŞTIĞI İŞYERİ HARİCİNDEKİ BİR İŞYERİNDE İŞE BAŞLAMIŞ OLMASI
İşsiz sigortalı açısından bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanabilmesi için gerekli olan şartlardan biri de, sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olmasıdır.
Bu bağlamda, söz konusu sigorta prim teşvikinden, sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanması için gerekli olan süreler içinde en son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde çalışması halinde yararlanabilecektir.
C- SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİNDEN YARARLANILACAK OLAN SÜRE
Söz konusu teşvikten kapsama giren her bir sigortalı için, işe alındığı tarihten, hizmet akdinin devam etmesi kaydıyla işsizlik ödeneğinin kalan süresince gün hesabı yapılarak yararlanılabilecektir.
Sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla işyerinde çalışması durumunda,işsizlik ödeneğine hak kazanmış olma durumu sigortalının ilk işyerinde işe başlaması ile ortadan kalkacağından,ikinci işyerlerinde bahse konu prim teşvikinden yararlanması söz konusu olamayacaktır.İşsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde teşvik kapsamında işe giren işçi gerek başka bir işyerinde işe başlaması halinde gerekse aynı işyerinde tekrar işe girmesi halinde (işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önceki son çalıştığı işyeri hariç) maddede aranılan şartların gerçekleşmiş olması kaydıyla, kalan süreler için de teşvikten yararlanılabilecektir.
D- İŞSİZLİK SİGORTASI FONU?NDAN KARŞILANACAK SİGORTA PRİMLERİNİN HESAPLANMASI
4447 sayılı Kanun?un 50. maddesinin beşinci fıkrasına istinaden, kapsama giren sigortalıların, prime tabi tutulacak kazançlarının yalnızca 5510 sayılı Kanun?un 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı (2009 2.Dönem İçin 693,00 TL) üzerinden tahakkuk eden ,
- Kısa Vadeli Sigorta Kolları Priminin 1 Puanlık kısmı,
- Malullük,yaşlılık ve ölüm sigortası priminin tamamı,
- Genel sağlık sigortası priminin tamamı,
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Dolayısıyla, kapsama giren sigortalıların prime esas kazanç alt sınırının üzerindeki kazançlarına ilişkin % 14 olan sigorta primi işçi payı kurum tarafından karşılanmamaktadır.Ayrıca işyerinin tehlike sınıfı derecesine göre kısa vadeli sigorta primi taban oran olan % 1 oranınca kurum tarafından karşılanacaktır.%1 ve üzeri prim işverence karşılanacaktır.
ÖRNEK 1:
Prime Esas Günlük Kazanç : 23,10 TL olan ve Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 3 olan işyerinin teşvik kapsamında şartları sağlayan sigortalı için toplam ödeyeceği sigorta primi :
Kısa Vadeli Sigorta Prim Farkı : % 3 - % 1 = % 2
23,10*30 = 693,00 * 0,02 = 13,86 TL olacaktır.
ÖRNEK 2:
Prime Esas Günlük Kazanç : 40,00 TL olan ve Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 2,5 olan işyerinin teşvik kapsamında şartları sağlayan sigortalı için toplam ödeyeceği sigorta primi :
Prime Esas Günlük Kazanç Farkı : 40,00 TL ? 23,10 TL = 16,90 TL
Prime Esas Aylık Kazanç Farkı : 16,90 TL *30 = 507,00
Prime Esas Günlük Kazanç Farkı : 507,00*0,14 = 70,98 TL olacaktır.
Kısa Vadeli Sigorta Prim Farkı : % 2,5 - % 1 = % 1,5
23,10*30 = 693,00 * 0,015 = 10,40 TL olacaktır.
İşverenin Toplam Maliyeti : 70,98+10,40 = 81,38 TL olacaktır.
I- GİRİŞ
Sosyal Güvenlik Kurumunun asli görevi, işçinin çalışması karşılığında işçi ve işverenden tahsil ettiği primleri, sigortalı bireylerin sağlık harcamaları ile emekli maaşlarının temini için kullanmaktır. Unutulmamalıdır ki, sosyal güvenlik kurumunun bir diğer görevi de toplumdaki işsiz kesime iş istihdamı oluşturmak için gerekli zemini hazır hale getirmektir. Bu bağlamda SGK son yıllarda çıkardığı önemli teşviklerle işsizliği azaltmanın yollarını aramış ancak maalesef işverenler tarafından çok rağbet görmemiştir.
Son çıkan teşvikle birlikte 3.önemli teşvik olan işsizlik ödeneği alan işsiz sigortalıları işe alan işverenlere yönelik prim teşviki, geçtiğimiz günlerde yayımlanan genelge ile uygulama da yerini aldı.Bu teşviki diğer teşviklerden ayıran en önemli husus prime esas kazanca ait sigorta priminin yalnızca işveren payı değil işçi payının da kurumca karşılanması olmuştur. Bu makalemizin konusunu 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1.maddesi ile 4447 sayılı kanun 50.maddesinde yapılan değişiklik oluşturacaktır.
II- KANUNİ DÜZENLEME
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50'nci maddesinin mülga beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
?İşsizlik ödeneği alanların; işe alındığı tarihten önceki aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82'nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi, kalan işsizlik ödeneği süresince Fondan karşılanır. Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği süresinden düşülür. Söz konusu primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim tutarı farkı ile işsizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiş olması şarttır. Bu maddede düzenlenen teşvik, 5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20'nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır. Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, işçinin, işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlaması halinde bu teşvik hükümlerinden yararlanılamaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, 21.04.2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmaz.?
III- YARARLANMA ŞARTLARI
A- SİGORTALILAR YÖNÜNDEN
1-SİGORTALININ 01/10/2009 VEYA SONRAKİ BİR TARİHTE İŞE ALINMIŞ OLMASI,
4447 sayılı Kanun?un 50. maddesinin mülga beşinci fıkrası 01/10/2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, anılan fıkrada öngörülen teşvikten 01/10/2009 tarihinden sonra işe alınan ve işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış sigortalılar yararlanılabilecektir. Bu bağlamda, 30.09.2009 ve önceki tarihlerde işe alınan sigortalıların söz konusu teşvikten yararlanması mümkün bulunmamaktadır. İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya 01/10/2009 tarihinden önce hak kazanmış olan sigortalıların ise, 01/10/2009 tarihinden sonra işe alınmış olmaları ve işe alındıkları tarihten sonra işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış kalan sürelerinin bulunması halinde, gerek sigortalıların, gerekse işverenlerinin bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
2-İŞE GİRİŞ TARİHİ İTİBARİYLE İŞSZİLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMIŞ OLMASI,
Sigortalılar için aranılan diğer bir şart olan, ?işe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olmak? şartının temin edilebilmesi için işsizlik ödeneğinin hak edilmiş olması gerekmektedir.İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmenin şartlarını hatırlayacak olursak;
* ?Hizmet akitlerinin anılan Kanunda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermesi?,
* ?Sigortalının süresi içinde (1 ay) şahsen veya elektronik ortamda İŞKUR?a başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri?,
* ?Hizmet akitlerinin sona ermesinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olmaları?,
* ?İşten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmaları?şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir.
B- İŞYERLERİ YÖNÜNDEN
1-SİGORTALININ İŞE ALINDIĞI TARİHTEN ÖNCEKİ AYDAN BAŞLANARAK SON 6 AYLIK DÖNEMDE AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİNDE BİLDİRİLEN ORTALAMA SİGORTALI SAYISINA İLAVE OLARAK İŞE ALINMIŞ OLMASI
Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kuruma bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kuruma bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken önemli husus; sigorta prim teşvikinden işsizlik ödeneği almaya hak kazanılmış bulunulan sürenin kalan kısmı için yararlanılabileceğinden, sigortalıların işsizlik ödeneğinden yararlanma süreleri bitmeden işe alınmış olmaları gerekmektedir. İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan sigortalının işe alınması ile birlikte (işe alındığı tarih itibariyle gün, ay ve yıl olarak) çalıştırılan toplam sigortalı sayısı, ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı takdirde, takip eden aylarda çalışan sigortalıdan dolayı bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün olamayacaktır. Ortalama sigortalı sayısının tespiti hesaplamasında işe giriş tarihinde baz alınan dönem ay değil gün olarak dikkate alınacaktır.
Teşvik kapsamında isçi istihdam eden işyerleri teşvikten yararlandırılacak işsiz sigortalı için ortalama sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırdıkları aylarda yararlanabilecek,buna karşın çalıştırdıkları sigortalı sayısının ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı aylarda söz konusu sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaklardır. İşyerinin yeni tescil edilmesi ve sigortalı çalıştırmaya ara verilmiş olması sebebiyle bu dönemler hesaplamaya dahil edilmez. SGDP?YE tabi olarak çalışanlar hesaplanırken 3308 sayılı kanuna tabi çıraklar ve yükseköğrenimde staj gören öğrenciler hesaplamaya dahil edilmez. Hesaplamaya konu olan dönemde asıl bildirgeye istinaden iptal ve ek bildirge verildiyse iptal bildirgedeki çalışanlar eksiltilerek,ek bildirgedeki çalışanlar ise arttırılarak hesaplamaya dahil edilirler.Bir sigortalının ilgili ay aylık prim ve hizmet belgesinde iki kere işe giriş işlemi gerçekleşti ise mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.Ortalama sigortalı sayısının hesaplanmasındaki bir diğer husus ise çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde 0 gün ve 0 kazançlı olarak kayıtlı) sigortalıların bulunması halinde, bu sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
2- İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMIŞ OLAN SİGORTALININ, İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALMAYA HAK KAZANMADAN ÖNCE SON ÇALIŞTIĞI İŞYERİ HARİCİNDEKİ BİR İŞYERİNDE İŞE BAŞLAMIŞ OLMASI
İşsiz sigortalı açısından bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanabilmesi için gerekli olan şartlardan biri de, sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olmasıdır.
Bu bağlamda, söz konusu sigorta prim teşvikinden, sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanması için gerekli olan süreler içinde en son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde çalışması halinde yararlanabilecektir.
C- SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ TEŞVİKİNDEN YARARLANILACAK OLAN SÜRE
Söz konusu teşvikten kapsama giren her bir sigortalı için, işe alındığı tarihten, hizmet akdinin devam etmesi kaydıyla işsizlik ödeneğinin kalan süresince gün hesabı yapılarak yararlanılabilecektir.
Sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla işyerinde çalışması durumunda,işsizlik ödeneğine hak kazanmış olma durumu sigortalının ilk işyerinde işe başlaması ile ortadan kalkacağından,ikinci işyerlerinde bahse konu prim teşvikinden yararlanması söz konusu olamayacaktır.İşsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde teşvik kapsamında işe giren işçi gerek başka bir işyerinde işe başlaması halinde gerekse aynı işyerinde tekrar işe girmesi halinde (işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önceki son çalıştığı işyeri hariç) maddede aranılan şartların gerçekleşmiş olması kaydıyla, kalan süreler için de teşvikten yararlanılabilecektir.
D- İŞSİZLİK SİGORTASI FONU?NDAN KARŞILANACAK SİGORTA PRİMLERİNİN HESAPLANMASI
4447 sayılı Kanun?un 50. maddesinin beşinci fıkrasına istinaden, kapsama giren sigortalıların, prime tabi tutulacak kazançlarının yalnızca 5510 sayılı Kanun?un 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı (2009 2.Dönem İçin 693,00 TL) üzerinden tahakkuk eden ,
- Kısa Vadeli Sigorta Kolları Priminin 1 Puanlık kısmı,
- Malullük,yaşlılık ve ölüm sigortası priminin tamamı,
- Genel sağlık sigortası priminin tamamı,
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Dolayısıyla, kapsama giren sigortalıların prime esas kazanç alt sınırının üzerindeki kazançlarına ilişkin % 14 olan sigorta primi işçi payı kurum tarafından karşılanmamaktadır.Ayrıca işyerinin tehlike sınıfı derecesine göre kısa vadeli sigorta primi taban oran olan % 1 oranınca kurum tarafından karşılanacaktır.%1 ve üzeri prim işverence karşılanacaktır.
ÖRNEK 1:
Prime Esas Günlük Kazanç : 23,10 TL olan ve Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 3 olan işyerinin teşvik kapsamında şartları sağlayan sigortalı için toplam ödeyeceği sigorta primi :
Kısa Vadeli Sigorta Prim Farkı : % 3 - % 1 = % 2
23,10*30 = 693,00 * 0,02 = 13,86 TL olacaktır.
ÖRNEK 2:
Prime Esas Günlük Kazanç : 40,00 TL olan ve Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı % 2,5 olan işyerinin teşvik kapsamında şartları sağlayan sigortalı için toplam ödeyeceği sigorta primi :
Prime Esas Günlük Kazanç Farkı : 40,00 TL ? 23,10 TL = 16,90 TL
Prime Esas Aylık Kazanç Farkı : 16,90 TL *30 = 507,00
Prime Esas Günlük Kazanç Farkı : 507,00*0,14 = 70,98 TL olacaktır.
Kısa Vadeli Sigorta Prim Farkı : % 2,5 - % 1 = % 1,5
23,10*30 = 693,00 * 0,015 = 10,40 TL olacaktır.
İşverenin Toplam Maliyeti : 70,98+10,40 = 81,38 TL olacaktır.