N
nane
Ziyaretçi
08 Kasım 2008 ZİYA PERVER [email protected] Zaman
SSK'ya ilk olarak 1985 yılının eylül ayında kaydoldum, sonra 1993'te kendi şirketimi kurdum. SSK sigortama hiç ara vermeden, kurucu ortağı olduğum limitet şirketten SSK'lı bildirilmeye devam ediyorum.
Bundan sonra kendi şirketimde SSK'lı olarak devam edemeyeceğim, SGK'nın bunu iptal edeceği söyleniyor. Siz ne dersiniz? İsmi mahfuz
Normal şartlarda, hiç kimse kurucu ortağı şirketten SSK'lı bildirilemez, Bağ-Kur'lu olması gerekir. Ancak, sizin gibi Bağ-Kur'lu olması gerektiği halde SSK'lı gibi bildirilmeye devam edilenler de var.
Yeni sigortalıların durumu:
1.10.2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun (SS ve GSS) 'Sigortalılık hallerinin birleşmesi' başlıklı 53. maddesine göre, 1 Ekim 2008'den sonraki olaylarda aşağıdaki kurallar geçerli oldu:
Bir kişi, SSK (4/A), Bağ-Kur (4/B) ve Memur (4/C) gibi sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışabilir. Bu durumda, sosyal güvenliğin tekliği ilkesi gereğince, öncelik 4/C esastır. SSK ve Bağ-Kur'lu olmasını gerektirecek çalışması varsa bu durumda, ilk önce başlayan kesintiye uğrayıncaya kadar, sonra başlayan devreye girmez.
Ancak, eski adıyla Bağ-Kur'lu yeni adıyla 4/B'li sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/A'lı yani SSK'lı olarak SGK'ya sigortalı bildirilemez.
İsteğe bağlı sigortalı olanların, 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlamaları halinde, isteğe bağlı sigortalılığı zorunlu olarak sona erer.
Sigortalının, sigortalı sayılması gereken çalışma halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş ise ödenen primler esas alınması gereken sigortalılık hali için ödenmiş kabul edilir.
Eski sigortalıların durumu:
SS ve GSS Kanunu gereğince, 1.10.2008 gününden önce Bağ-Kur'lu olması gereken bir faaliyeti olup da bugüne kadar Bağ-Kur'a kayıt olmamış olanlar için Bağ-Kur sigortalılığın 1.10.2008 gününden sonrası için geçerli olacağı belirtilmekte.
Öte yandan isteyenler, 1.10.2008 gününden geriye doğru 4.10.2000 gününe kadar geçen zamandaki Bağ-Kur'luluk sürelerini de 6 ay içinde (1.04.2009 gününe kadar) SGK'ya müracaat ederek borçlanabilecek, ama bu tamamen isteyenler için geçerli.
Kendi şirketinden SSK'lı olan işvereni kurtaran düzenleme
28 Eylül 2008 Pazar günü Resmi Gazete'de yayınlanan, '5510 sayılı Kanun Gereğince Sigortalı Sayılanlar, Sayılmayanlar, Sigortalılığın Başlangıcı, Kuruma Bildirilmesi ve Sona Ermesi Hakkında Tebliğ' hem eski hem de yeni sigortalı olanların bazı durumlarına açıklık getirmiştir. Tebliğin 'V- Sigortalılık hallerinin çakışması' başlıklı bölümüne göre;
1.10.2008 tarihinden önce 5510 sayılı kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı oldukları halde, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden bu kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi (SSK'ya) prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir.
İşten çıkış bildirgesinin cezası var
İşverenler, işçileri işten ayrıldığında bu durumu 3 ayrı yere bildiriyor. İlk olarak İşkur'a işten ayrılma bildirgesi, sonra Çalışma Bakanlığı'na Ek-2 ve sonra SGK'ya aylık prim hizmet belgesi ile bildiriyor. Üstelik bu üç kurum da aynı bakanlığa (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı) bağlı.
Şimdi ise üç yere bildirim yetmezmiş gibi bir bildirim daha geldi. 5510 sayılı kanuna göre işveren çıkardığı işçisini 10 gün içinde internet üzerinden (e-bildirge sistemiyle) SGK'ya bildirecek.
Yine kanunda bu bildirim ile ilgili herhangi bir idari para cezası uygulanmayacağı ifade ediliyor. İşten çıkış bildirgesinin idari para cezası yok, ama başka cezası var. Şayet, sigortalınızı 10 gün içinde SGK'ya işten çıktı diye bildirmezseniz, sigortalı 10 gün sonra bir hastaneye gider ve muayene-tedavi olursa parasını sizden tahsil ederler. Sigortalı hastaneden istirahat alır ve parasını SGK'dan alırsa bunu da siz ödersiniz.
Çünkü, Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulaması gereğince işten çıkan işçilere 10 gün daha SGK tarafından sağlık hizmeti verilir. İşten çıktığı tarihten geriye doğru 1 yıl içinde 90 günü varsa 90 gün daha verilir. Sonrasında SGK'dan sağlık hizmeti alabilmesi için, gelir durumuna göre gidip kendisinin her ay GSS primi ödenmesi gerekir. Mesela, 90 günü olmayan işçiniz işten çıktı ve siz 10 gün içinde çıkış bildirgesini SGK'ya göndermediniz. 11. gün sigortalı hastaneye gidip muayene ve tedavi olabilir, bunun tüm masrafları sizden istenir. Aynı sigortalı ameliyat da olabilir, istirahat da alabilir. Hem ameliyat hem de istirahat paraları da sizden istenir. Gördünüz mü, işten çıkış bildirgesinin cezasını, idari para cezasından daha beter.
Reform kitabı tavsiyesi
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, daha çok bilinen adıyla 'Sosyal Güvenlik Reformu' 1 Ekim 2008'de yürürlüğe girdi. 1964 yılından beri uygulanan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 1949 yılından beridir uygulanan 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 1971 yılından beridir var olan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunları ile 2925 ve 2926 sayılı Tarım Sosyal Güvenlik Kanunları ortadan kalktı. Bunların yerini 5510 sayılı kanun aldı. Sosyal Güvenlik Müşaviri Ali Tezel ile SGK Başmüfettişi Resul Kurt'un birlikte kaleme aldığı 'Yorumlu-Açıklamalı Sosyal Güvenlik Reformu' isimli ve çok kısa sürede 3. baskı yapan kitap, Yaklaşım Yayınları tarafından (0312-439 43 43) piyasaya çıkarıldı. İçinde, kanun, yönetmelik, tebliğ ve genelgeler ve yorum ve açıklamalar mevcut. Sosyal Güvenlik Reformu ile ilgilenenlere duyurulur.
Okur sorularına kısa cevaplar
İsa Koca-Serik: 11.7.1985 SSK başlangıcı ve 622 günlük prim ödeme gününden sonra 1993 Ağustos'unda başladığınız Bağ-Kur'a devam ederseniz yedeksubaylık süreniz dahil 9 bin günü tamamlayarak 53 yaşında Bağ-Kur'dan emekli olursunuz. Bundan sonra Bağ-Kur'u kapatır, SSK'ya geçer ve 1.260 gün daha prim öderseniz SSK'dan 49 yaşında emekli olursunuz.
Ayşe Kabataş: 1.8.1956 doğumlu, 1.6.1976 sigorta başlangıçlı, babanız 3 bin 600 gün ile 55 yaşında, 5 bin gün sayısı ile ise 5 bin günü tamamlayınca emekli olur. 20 aylık askerlik borçlanmasının ne kadarını ödeyeceğinize ise 3 bin 600 mü yoksa 5 bin günle mi emekli olacağınızı seçtikten sonra siz karar verin.
Ali Vural: 1.1.1956 doğumlu, 1.6.1972 SSK girişli ve 1.800 günü olan babanız, en az yüzde 60 oranlı rapor alırsa malulen emekli olabilir. Ya da 3 bin 600 gün sayısıyla 55 yaşından sonra emekli olur. İsteğe bağlıda 3 yıl 5 aydan fazla prim ödemeyin.
