Mükelleflerden birisi sözde giren çıkan depo hırsızlık olayları için bütün işyerini kamerayla donatmış ve ses sisteminide kurmuş ofisdeki bayanlarıda takip edip önündeki dev akrandan herkes öksürdüğünü konuştuklarını net olarak görüp duyabiliyor.İşveren diyor ki işçileri burada dinleyip müşteriyle nasıl konuşmaları gerektiği konusunda ikaz edeceğim müdahale edeceğim yoksa işçi çalışmaz diyor.Ben tabi ki bu sakat sisteme karşıyım işveren hiç bir açıdan kendini geliştirip yetiştirmeyecek işçiye baskı ve zulüm uygulayacak kabul edilir gibi değil.Mesele şu ki kamerayı hadi az buçuk anladık da ses ssitemi etik mi kanunen böyle bir hakkı var mı,teşekkürler.
İşyeri Sesli Kamera Sistemi
- Konbuyu başlatan tanca
- Başlangıç tarihi
İşçiyi işe alan işveren, iş sözleşmesi kapsamında işçilerin fikri veya bedensel emeğini kiralamış olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında da işverenin, işçinin tüm çalışma zamanını video kamera ile sürekli göz altında bulundurup irdeleyemeyeceği açıktır. Bu husus, ''iş sözleşmesinin dürüstçe ifası kuralı ile özetlenmektedir. Konu İş Hukuku ile ilgili olmakla birlikte, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshedildiği konusunda işçiler tarafından ileri sürülen itirazlar yargısal yoldan çözüme kavuşturulacağından, bu konunun çözümünde Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası hükümleri esas alınmaktadır. Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasında hukuka aykırı olarak elde edilmiş delillere dayanılarak işlem yapılıp yapılamayacağı konusunda hiç bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu konuda mevzuat boşluğu doktrinin, kişilik hakları, özel yaşam ve sır alanının ihlali ile elde edilen delillerin İş Hukukunda da kullanılamayacağı görüşü ile giderilmektedir.
İŞÇİNİN İŞYERİ KURALLARI VE İŞVEREN TALİMATLARINA UYMAMASI
a. Genel İşyeri Kuralları
Tüm çalışmasının video kamera kaydına alınarak nerede kurallara uyduğu, nerede uymadığının tek tek belirlenmesi gerekir ki bu da kötüye kullanılmaya müsait bir sistem sunacaktır. İşverenin yönetim hakkı nedeniyle, işçilerin iş görme borcunu doğru biçimde yerine getirip getirmediği konusunda gözetim ve denetim hakkı saklı olmakla birlikte, bu hak işçilerin davranışlarının sürekli video kamera ile kaydedilebileceği anlamına gelmemektedir.
b. İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları
İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve bu konudaki iş yeri kurallarına aykırı hareketleri, çoğunlukla telafisi imkansız sonuçlara (iş kazası) neden olduğundan, insan hayatı ve sağlığının kutsallığı gereği, işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki mevzuat veya iş yeri kurallarına uygunsuz hareketleri konusunda video kamera kayıtlarına dayanılarak iş sözleşmesinin feshi mümkün bulunmaktadır.
3. AHLAK VE İYİ NİYET KURALLARINA AYKIRI DAVRANIŞ
İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarının her türlü delille ispatı mümkün olduğundan, işçinin bu konudaki ihlallerinin video kamera kayıtları ile ortaya konmasında hukuka aykırılık ya da engel bulunmamaktadır. Bu konuda önemli olan husus, bir delilin elde edilmesi sırasında çiğnenen maddi hukuksal kural ile, kişilerin Anayasa ile teminat altına alınan insan onuru arasındaki dengenin sağlanmış olmasıdır. Aşağıda örnekleme yöntemi ile belirtilen durumlarda, işçilerin yaptıkları eylemler bazen Ceza Hukuku açısından cezalandırılmayı da gerektirdiğinden, işçilerin bu yöndeki ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareket ya da tutumu, video kamera kayıtları ile ortaya konulup kanıtlanabilecektir.
Video kamera kayıtlarına dayanarak işverenlerin iş sözleşmesini feshi konusunda aşağıdaki örnekler, uygulamada en sık başvurulan durumlardır.
1. İşçinin işverene küfür veya hakaret etmesinin kamera kayıtları ile anlaşılması
2. Ahlaka aykırı beden hareketleri yapıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
3. Cinsel tacizde bulunulduğunun kamera kayıtları ile anlaşılması
4. İş yerinde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs edildiğinin kamera kayıtları ile anlaşılması
5. İşçileri kışkırtma ve bozgunculuk yapıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
6. İş yerindeki alet, araç ve gereçlere zarar verildiğinin kamera kayıtları ile anlaşılması
7. İftira, dedikodu veya yalan haber yayıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
8. Yasa dışı veya ideolojik faaliyette bulunulduğunun kamera kayıtları ile anlaşılması
9. İş yerinde alkol veya uyuşturucu madde kullanıldığı veya satıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
SONUÇ:
Hukuk Usul Muhakemeleri Yasasında bu konuda sınırlama olmamakla birlikte doktrinde ve uluslararası uygulamalarda egemen olan iş sözleşmesinin dürüstçe ifası kuralı gereğince işverenlerin, iş sözleşmesinin feshinde video kamera kayıtlarını ancak ve ancak, işçinin iş sağlığı ve güvenliği kurallarına aykırı tutum ve davranışları ile işçilerin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarının kanıtlanması bakımından kullanabilecekleri unutulmamalıdır.
İŞÇİNİN İŞYERİ KURALLARI VE İŞVEREN TALİMATLARINA UYMAMASI
a. Genel İşyeri Kuralları
Tüm çalışmasının video kamera kaydına alınarak nerede kurallara uyduğu, nerede uymadığının tek tek belirlenmesi gerekir ki bu da kötüye kullanılmaya müsait bir sistem sunacaktır. İşverenin yönetim hakkı nedeniyle, işçilerin iş görme borcunu doğru biçimde yerine getirip getirmediği konusunda gözetim ve denetim hakkı saklı olmakla birlikte, bu hak işçilerin davranışlarının sürekli video kamera ile kaydedilebileceği anlamına gelmemektedir.
b. İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları
İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve bu konudaki iş yeri kurallarına aykırı hareketleri, çoğunlukla telafisi imkansız sonuçlara (iş kazası) neden olduğundan, insan hayatı ve sağlığının kutsallığı gereği, işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki mevzuat veya iş yeri kurallarına uygunsuz hareketleri konusunda video kamera kayıtlarına dayanılarak iş sözleşmesinin feshi mümkün bulunmaktadır.
3. AHLAK VE İYİ NİYET KURALLARINA AYKIRI DAVRANIŞ
İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarının her türlü delille ispatı mümkün olduğundan, işçinin bu konudaki ihlallerinin video kamera kayıtları ile ortaya konmasında hukuka aykırılık ya da engel bulunmamaktadır. Bu konuda önemli olan husus, bir delilin elde edilmesi sırasında çiğnenen maddi hukuksal kural ile, kişilerin Anayasa ile teminat altına alınan insan onuru arasındaki dengenin sağlanmış olmasıdır. Aşağıda örnekleme yöntemi ile belirtilen durumlarda, işçilerin yaptıkları eylemler bazen Ceza Hukuku açısından cezalandırılmayı da gerektirdiğinden, işçilerin bu yöndeki ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareket ya da tutumu, video kamera kayıtları ile ortaya konulup kanıtlanabilecektir.
Video kamera kayıtlarına dayanarak işverenlerin iş sözleşmesini feshi konusunda aşağıdaki örnekler, uygulamada en sık başvurulan durumlardır.
1. İşçinin işverene küfür veya hakaret etmesinin kamera kayıtları ile anlaşılması
2. Ahlaka aykırı beden hareketleri yapıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
3. Cinsel tacizde bulunulduğunun kamera kayıtları ile anlaşılması
4. İş yerinde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs edildiğinin kamera kayıtları ile anlaşılması
5. İşçileri kışkırtma ve bozgunculuk yapıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
6. İş yerindeki alet, araç ve gereçlere zarar verildiğinin kamera kayıtları ile anlaşılması
7. İftira, dedikodu veya yalan haber yayıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
8. Yasa dışı veya ideolojik faaliyette bulunulduğunun kamera kayıtları ile anlaşılması
9. İş yerinde alkol veya uyuşturucu madde kullanıldığı veya satıldığının kamera kayıtları ile anlaşılması
SONUÇ:
Hukuk Usul Muhakemeleri Yasasında bu konuda sınırlama olmamakla birlikte doktrinde ve uluslararası uygulamalarda egemen olan iş sözleşmesinin dürüstçe ifası kuralı gereğince işverenlerin, iş sözleşmesinin feshinde video kamera kayıtlarını ancak ve ancak, işçinin iş sağlığı ve güvenliği kurallarına aykırı tutum ve davranışları ile işçilerin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarının kanıtlanması bakımından kullanabilecekleri unutulmamalıdır.
Son düzenleme: