Mehmet MAÇ
KDV 34. madde ilgili bölüm;
2 .15 . Şirketlerin Kuruluşundan Önce Yapılan Masraflara İlişkin KDV nin İndirilmesi :
Vergi Dünyası dergisinin 124 . ( Aralık 1991 ) sayısında ( sahife 68 ) şu görüşlere yer verilmiştir :
"Şahıs ve sermaye şirketlerinin kuruluşundan önce bir takım gider yapılması , hatta emtia ve sabit kıymet satın alınması mümkündür . Kuruluştan önce yapılacak giderler , kuruluş işlemleri ile ilgili olabileceği gibi ( mukavele hazırlama masrafları , kuruluşla ilgili seyahat giderleri vb . ) başlanacak faaliyete hazırlık mahiyetinde giderler de ( üretim tesisi veya iş yeri kiralama , iş ve piyasa etüt giderleri vb . ) olabilir . Gerek bu tür giderlerin , gerekse satın alınmış olan mal ve sabit kıymetlerin , kuruluştan sonra , yasal defterlere usulüne uygun olarak kaydedilmesi mümkündür . Söz konusu gider ve mallara ilişkin faturaların , şirket kurucuları veya ortakları adına alınmış olması , söz konusu gider ve mal alımlarını , defterlere kaydetmeye mani değildir . Ancak bu kişiler adına alınmış belgelerde yer alan gider ve mallar gerçekten kurulacak şirket adına yapılmış veya alınmış olmalıdır . Aynı şekilde demirbaşların da aktife kaydedilip , amortismana tabi tutulması mümkündür .
Yine söz konusu harcamalara , mal ve demirbaş alımlarına ilişkin olarak defterlere kaydedilecek faturalarda yer alan KDV lerinde Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 3 . bölümünde yer alan esaslara uygun olarak indirilmesi mümkündür ."
Bu görüşlere aynen katılıyoruz .
Nitekim Türk Ticaret Kanunu'nun 301 nci maddesinde ;
"Şirket ticaret siciline tescil ile hükmi şahsiyet kazanır . Tescilden önce şirket namına muamele yapanlar bu muamelelerden şahsen ve müteselsilen mesuldürler . Ancak bu gibi taahhütlerin ileride kurulacak şirket namına yapıldığı açıkça bildirilmiş ve şirketin ticaret siciline kaydından sonra üç aylık bir müddet içinde bu taahhütler şirket tarafından kabul olunmuşsa , yalnız şirket mesul olur .
Kurucular şirketi kurmak için yaptıkları muamele ve giriştikleri taahhütlerden üçüncü şahıslara karşı mesuldürler . Şirket hükmi şahsiyet kazandıktan sonra , kurucular , kuruluş masraflarından dolayı şirkete rücu edebilirler .
Şirketin kurulması herhangi bir sebepten dolayı kabil olmadığı takdirde bu masraflar kuruculara ait olup , pay sahiplerine rücu hakları yoktur . Masrafların şirketten alınabilmesi bunların , kuruluş umumi heyetince tasdik edilmesine bağlıdır ."
hükmüne yer verilmiştir .
Görüldüğü gibi , kuruluş öncesinde , kurulacak şirket namına kurucular tarafından yapılan masraf ve işlemler kuruluş umumi heyetinin kabulü şartına bağlı olarak tescili sağlanan şirkete mal edilebilmektedir .
Bu konudaki tavsiyemiz , kuruluş öncesindeki masraf ve işlemlere ait faturanın , hem ilgili kurucunun , hem de kurulacak şirketin ünvanı yazdırılmak suretiyle alınması , kuruluşun tescil edildiği ayda veya kuruluş umumi heyet toplantısında alınan kabul kararı akabinde şirket yasal defterlerine kaydedilip KDV lerinin , indirime ilişkin esaslar uyarınca ( Md 29-36 ) indirilmesidir . Şirket henüz kurulmadığı ve bu nedenle vergi hesap numarası almadığı için söz konusu faturalarda , vergi dairesi ve hesap numarası zikredilmeyeceği tabiidir . Öte yandan , perakende satış vesikalarına dayalı KDV indirimi yapılabilecektir . ( Yukarıdaki 2 .5 no .lu bölüme bakınız . )
KDV indiriminde yıl aşılmama prensibinin , şirket kuruluşlarında katı şekilde uygulanmaması gerekir . Mesela kuruluş çalışmaları Kasım 2004 de başlayan bir şirket Şubat 2005 ayında tescil edilip kayıt yapabilir hale geldiğinde , 2004 e ait olanlar da dahil olmak üzere , kuruluş aşamasındaki tüm alış ve giderlere ait KDV ler indirilebilmelidir . Nitekim , İstanbul Defterdarlığı?nca verilen ve Mali Mevzuat Platformu?nun Haziran 2005 sayısında yayınlanan bir muktezada kuruluş aşamasında ( 31 .12 .2004 tarihinde ) alınan demirbaşlara ait KDV?nin şirketin kurulup faaliyete geçtiği 2005 yılında indirilebileceği belirtilmiştir .
Kuruluş öncesinde alınan mallara ve yapılan masraflara ilişkin olarak , Sayın Mustafa KOÇ'un Yaklaşım Dergisinin Temmuz 1997 sayısında yayınlanan yazısına bakınız .