T.C.
İSTANBUL VALİLİĞİ
Defterdarlık Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11/GVK-65-
Konu: Eğitim, denetim ve danışmanlık
hizmetinde bulunan kişinin
ne şekilde vergilendirileceği hk.
İlgi : ??./07/2005 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçenizde; ???????.Vergi Dairesi Müdürlüğü?nün ????????. sicil numarasında kayıtlı gelir vergisi mükellefi olarak ?../06/2005 tarihinde işe başladığınız, faaliyet konunuzun firmaların yönetim sistemlerinin (ISO 9000 kalite, çevre vb.) kurulması ile ilgili eğitim, denetim ve danışmanlık hizmetleri olduğu ve bu konularla ilgili eğitim sertifikalarınız bulunduğundan, bu faaliyetlerinizden dolayı elde ettiğiniz kazancın ticari kazanç olarak mı, yoksa serbest meslek kazancı olarak mı vergilendirileceği hususunu sormaktasınız.
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun 61.maddesinde, ?Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez? denilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanunu?nun 37. maddesinde; Her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş, aynı Kanun?un 65. maddesinde ise ?Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan serbest meslek kazançlarının serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyetinin sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır? şeklinde açıklanmıştır.
Serbest meslek faaliyetinde ana unsur, faaliyetin sermayeden çok, kişisel çalışmaya, ilmi yada mesleki bilgi ve ihtisasa dayanmasıdır. Bu unsur, serbest meslek faaliyetini ticari faaliyetten ayıran en önemli özelik olup, söz konusu faaliyetlerden elde edilen kazançların daha çok emek ürünü olduğunu göstermesi gerekmektedir.
Burada, yalnızca emeğe dayanan organizasyon yeterli olmadığı gibi aynı zamanda geliri doğuran emeğin, ilmi veya mesleki bilgi ve ihtisasa dayanması koşulu da aranmaktadır.
Ayrıca, serbest meslek faaliyetinin yapılmasında da mutlaka alet, edavat, kitap temini, muayenehane, yazıhane, büro, idarehane harcamaları gibi bir takım giderler de yapılabilir. Fakat bu faaliyetin yapılması ve kazancın elde edilmesinde asıl gerekli olan ilmi ve mesleki ihtisas, diğer bir ifadeyle manevi sermayedir. Genelde diploma veya sertifika gibi yeterlilik belgesi gerekmektedir.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi bir faaliyetin serbest meslek faaliyeti olduğundan söz edebilmek için yalnızca emeğe dayanan bir organizasyonun bulunması yeterli değildir. Emeğe dayalı olmasının yanısıra, geliri doğuran bu emeğin, ilmi yada mesleki bilgi veya ihtisasa dayalı olması gerekmektedir.
Bu hükümlere göre, ilgi dilekçenizde bahsettiğiniz hususlar doğrultusunda firmalara vereceğiniz hizmet karşılığında şahsınız ve söz konusu firmalar arasında herhangi bir sözleşme bulunması başka bir ifadeyle bir işverenin emir ve talimatı altında çalışmanız halinde tarafınıza yapılan ödemelerin ücret olarak vergilendirilmesi ancak aranızda herhangi bir hizmet sözleşmesi bulunmaması ve bu faaliyetin sermayeden ziyade ilmi ya da mesleki bilgiye bağlı olarak yapılması ve bir organizasyon kurmayıp kendi sorumluluğunuz altında gerçekleştirmeniz halinde ise serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilerek vergilendirileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
