SGK UYGULAMALARINDA SÜRELER:
İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: En geç sigortalı çalıştırmaya başlandığı tarihte verilir. (5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 11. Maddesine göre: İşveren, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür. Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorundadır.)
İşyeri Adresi Farklı Bir İle Nakledilirse İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Nakil tarihini takip eden 10 gün içinde işverence kurum ünitesine işyeri bildirgesi verilmesi gerekir. (5510/Md.11′e göre: İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki adrese nakledilmesi, sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devredilmesi veya intikal etmesi halinde, işyerinin nakledildiği, yeni işverenin işi veya işyerini devraldığı tarihi takip eden on gün içinde, işyerinin miras yoluyla intikali halinde ise mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, işyeri bildirgesini Kuruma vermekle yükümlüdür. İşyerinin aynı il sınırları içinde Kurumun diğer bir ünitesinin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, adres değişikliğinin yazı ile bildirilmesi yeterlidir. Bu işlerde çalışan sigortalıların, sigorta hak ve yükümlülükleri devam eder.)
İşyerinin Başka Bir İşverene Devredilmesi Durumunda İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Devralan işverence devir tarihini takip eden 10 gün içinde kurum ünitesine işyeri bildirgesi verilmesi gerekir.(5510: 11.Md.)
İşyeri Aynı İl Sınırları İçinde Farklı Bir Ünitenin Görev Alanına Nakledilirse İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: İşyeri bildirgesi verilmeyecek, ancak, nakil tarihini takip eden 10 gün içinde durum, işverence eski ve yeni üniteye bir yazı ile bildirilecektir. Yeni ünite, nakil bilgilerine dayanarak yeni bir işyeri sicil numarası verecektir.(5510: 11.Md.)
İşyerinin Miras Yoluyla İntikali Halinde İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, işyeri bildirgesini Kuruma vermekle yükümlüdür. (5510: 11.Md.)
Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi Verme Süresi: Sigortalı çalışmaya başlamadan en az 1 gün önce internet üzerinden sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi gerekir. Genel uygulama bu şekilde olmakla birlikte yasalarda bu duruma bazı istisnalar getirilmiştir. Bu istisnalar: (1-İlk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işyerlerinde, bir ay içinde işe alınan sigortalılara ait işe giriş bildirgelerinin, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde, 2- İnşaat, balıkçılık ve tarım sektörlerinde işe giriş bildirgelerinin, sigortalının çalışmaya başladığı tarihte, 3- Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlara ait işe girişbildirgelerinin sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde, 4- Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınan sigortalılara ait işe giriş bildirgelerinin, sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde kuruma verilmesi gerekir.)
Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi Verme Süresi: İşten çıkış tarihinden başlamak üzere 10 gün içinde.
Sigortalı Çalıştırmaya Ara verme / başlama Bildirimi: Ara verme / Başlama tarihinden itibaren 15 gün içinde.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Verme Süresi: Takip eden ayın 23′üne kadar. (İşveren Uygulama Tebliği / 2.2 Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Kuruma Verilmesi)
Ek 10 Eksik Gün Bildirim Formu Verme Süresi: Takip eden ayın 23′üne kadar. (İşveren Uygulama Tebliği / 2.1.2.6 Eksik Gün Nedenlerinin Bildirilmesi)
SGK Tahakkuk Fişi Ödeme Süresi: Her ayın son gününe kadar. (İstisnası ayın son günü resmi tatile gelirse resmi tatilin bittiği ilk işgünü, cumartesi, pazara gelirse pazartesiye uzar. 5510/88. Madde / İşveren Uygulama Tebliği 3.2 Primlerin Ödenme Süresi)
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Süresi: İş Kazası veya Meslek Hastalığı meydana geldiğinde işveren tarafından durum öğrenilir öğrenilmez derhal en yakın kolluk kuvvetine (polis veya jandarma) bildirilmelidir. Kaza halinde işveren tüm imkanlarıyla işçinin tedavisi için elinden geleni yapacak en yakın hastaneye yetiştirilmesini sağlayacak, kolluk birimlerine bildirimi hastanede görevli polis-jandarmaya da yapabilecektir. Kaza işverenin gözetimindeyken olmuşsa kazanın olduğu günü takip eden 3 Gün içinde, kaza veya meslek hastalığının tespiti işveren tarafından sonradan öğrenilmişse işveren tarafından öğrenildiği tarihi takip eden3 gün için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmelidir. SGK ya bildirim doğrudan, iadeli taahhütlü posta kanalıyla veya SGK internet sitesi üzerinden yapılabilir. Ayrıca iş kazasıyla ilgili görgü şahitlerinin bilgileri iş kazası tutanağına alınacak, şahitler ve yetkililer tutanağı imzalayacaktır. Kazayla ilgili bir dosya hazırlanacaktır. İşveren, bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.
İş Kazası ve Meslek Hastalığını Bildirmeyen İşverenlere Uygulanacak İdari Para Cezası: 6331 sayılı Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumuna iş kazası ve meslek hastalığını bildirmeme fiiline idari para cezası uygulaması getirilmiştir. (2013 yılında her bir yükümlülük için 2.156 TL) Ayrıca yine aynı Kanun ile bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutma ve gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) ile işyerinde meydana gelen ancak yaralanma ve ölüme neden olmadığı halde işyeri yada iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri yada iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü getirilmiş, bu yükümlülüklere aykırı davranan işverenlere (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) idari para cezası uygulaması getirilmiştir.
Sağlık Hizmet Sunucularının İş Kazasını Bildirme Süresi: 6331 sayılı Kanunun 14′üncü maddesi ile Sağlık hizmeti sunucularına kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmekle yükümlülüğü getirilmiş, söz konusu yükümlülüğü yerine getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularına da idari para cezası uygulanacağı belirtilmiştir. (2013 yılı için 2.156 TL)
Özürlü İşçi Çalştıracak İşverenlerin İş Kurdan Talep Süresi: 50 veya daha fazla sayıda işçi çalıştıran özel sektör işverenleri toplam çalışan sayısının %3′ü kadar özürlü personeli, özürlü personel çalıştırma yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren 5 gün içinde İş-Kurdan özürlü personel talep etmeleri gerekmektedir.
Özürlü İşçi İş-Kurdan Talep Edilmemişse İş-Kura Bildirim Süresi: Özürlü personel çalıştırmak zorunda olan işverenler işe başlattıkları özürlü personeli İş-Kur dan sağlamamışlarsa 15 gün içinde özürlü personel çalıştırdıklarını İş-Kura bildirmek ve özürlü çalıştırma kontenjanına dahil ettirmek zorundadırlar.
İş-Kur Kendisine Gelen Özürlü İşçi Çalıştırma Talebine Hangi Sürede Cevap Verir:İş-Kur kendisine gelen taleplere istinaden 10 gün içinde işverene uygun özürlü personel adaylarını sunar.
İş-Kur Tarafından İşvrene Sunulan Özürlü Personel Adaylarından İşe Alınacakların İşveren Tarafından İş-Kura Bildirim Süresi: İşverenler en geç 15 gün içinde kurum tarafından yönlendirilen veya kurum kayıtlarından veya kendi olanakları ile ulaşacağı özürlüleri istihdam ederek yükümlülüklerini yerine getireceklerdir. Özürlü çalıştırılması yükümlülüğünün, bu yükümlülüğün doğmasından itibaren en geç 30 gün içinde yerine getirilmesi gerekmektedir.
Özürlü İşçi Çalıştıran İşverenler İçin Sigorta Primi Teşvikinden Yararlanılmasına İlişkin Bildirim Yükümlülüğü: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Prim Tahsilat Daire Başkanlığının 19 Ağustos 2008 tarih ve 2008-77 sayılı Genelgesine göre; 4857 sayılı Kanunun 30. maddesine 5763 sayılı Kanun ile getirilen Sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanmakta olan işverenler, her yılın Ocak ayı içinde, işyerinde çalıştırdıkları özürlü sigortalıların tamamının son durumlarını göstermek üzere Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlüklerinden onaylatacakları Genelge ekinde yer alan belgeyi, her yılın Ocak ayı içinde Kuruma ibraz edecek olup, aksi takdirde Kanunda öngörülen teşvikten yararlandırılmayacaklardır.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Ödeme Süresi: İşveren tarafından kıdem-ihbar tazminatının iş akdi fesholunan işçiye bir defada, nakden ve derhal ödenmesi gerekmektedir. İşçinin rızası varsa çek veya senet gibi bir ödeme aracıyla ödeme yapılabilir.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Zamanaşımı Süresi: Kıdem ve ihbar tazminatı zamanaşımı süresi borçlar kanununa göre 10 yıldır. Ücret, prim, ikramiye, fazla mesai gibi diğer işçi alacaklarında zamanaşımı süresi ise 5 yıldır.
Hizmet Tespit Davası Zamanaşımı Süresi: Eğer işçi, işvereni tarafından SGK ya bildirilmemiş yani işe giriş bildirgesi verilmemişse veya işe giriş bildirgesi verilmiş olmasına rağmen aylık prim hizmet bildirgelerinde o işçi için bildirimde bulunulmamışsa hizmet tespit davası açma süresi hizmetin geçtiği yılın sonundan itibaren 5 yıldır. Bunun dışında ilgili işyerinde çalıştığı işe giriş bildirgesinden ve aphbden anlaşılanlar için hizmet tespit davası açmada zamanaşımı süresi yoktur.
İşçi Ücretinin Ödenme Süresi: 4857/34. Maddeye göre: Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. denilmektedir. Yani iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde aksine bir hüküm kararlaştırılmamışsa işçiye maaşının takip eden ayın ilk günü ödenecektir. İş Kanunu 34. maddesine göre işverenler, işçi ücretlerini ödeme gününden itibaren 20 iş günü içinde zorlayıcı bir neden dışında ödemezse, işçi iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa bile grev değildir. İşçinin ücreti, kanun hükümleri ve sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilemez veya ödenmezse, işçi iş sözleşmesinin 4857 sayılı kanunun 24/2-E maddesi gereğince bildirimsiz feshederek işçi tazminatını alma hakkına sahiptir.
İşsizlik Maaşı Başvuru Süresi: İşten ayrılış tarihinden itibaren 1 ay içerisinde doğrudan İş-Kur birimine veya İş-Kur internet sitesi üzerinden başvurmak gereklidir. 1 Aylık süre geçirilirse işsiz kalan işçinin işsizlik maaşı alacağı toplam süreden geciktiği süre düşülüp kalan süre için işsizlik maaşı bağlanır.
İşsizlik Maaşından Faydalanma Süresi: İşsizlik maaşı almak için gerekli şartları taşıyan, işten ayrılmadan önce son 120 gün kesintisiz çalışması olan ve işten ayrılmadan önce ki son 3 yılda en az 600 gün, 900 gün ve 1080 gün çalışması olanlara belli sürelerde işsizlik aylığı bağlanacaktır. 600 gün için: 180 gün (6 ay), 900 gün için: 240 gün (8 ay), 1080 gün için: 300 gün (10 ay) boyunca işsizlik maaşı bağlanacaktır. Bu sürelerde işsiz kalan kişinin kısa vadeli sigorta kolları primi iş-kur tarafından ödendiği için işsizlik maaşı alınan dönemde hem işsizlik sigortası alan kişinin hemde bakmakla yükümlü olunan statüsünde ki yakınlarının sağlık hizmetlerinden faydalanması söz konusudur.
Çalışanların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Süresi: Son 1 yıl içinde 30 günlük sigortalı çalışması bulunanlar yeni bir işe girdiklerinde sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
İşten Ayrılanların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Süresi: Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verildiği tarihten itibaren 10 gün sağlık hizmetlerinden faydalanılabilir. Ayrıca işten çıktığı tarihten geriye doğru son 90 günde sigortalı çalışması olanlar, işten ayrıldıkları tarihten sonra 10 gün + 90 gün daha hem kendileri hemde bakmakla yükümlü olunan yakınları sağlık hizmetlerinden faydalanabileceklerdir.
Aynı Doktor Tarafından En Fazla Kaç Gün İstirahat Raporu Verilebilir: Sigortalılara tek hekim tarafından bir defada en fazla 10 güne kadar rapor verilebilmektedir. İstirahat sonrasında kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise hekim bunu bir defa daha tekrarlayabilmekte ve yine en fazla 10 güne kadar olmak kaydı ile toplamda en fazla 20 gün istirahat verebilmektedir. İkinci rapordan sonraki raporların ise sağlık kurulu tarafından verilmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra, bir sigortalıya bir takvim yılı içerisinde tek hekim (aynı veya farklı hekimler) tarafından en fazla 40 gün rapor verilebildiğinden; 40 günü aşan raporlar ise sağlık kurulu tarafından verilmektedir.
SGK Geçici İş Göremezlik Raporlarında Kaç Güne Kadar Ödeme Yapmaktadır: SGK, geçici iş göremezlik raporlarına istinaden ilk 2 güne ait ücreti ödememekte, 3. günden itibaren (3. gün dahil) kalan günlerin parasını ödemektedir. Buna göre 1 veya 2 günden ibaret raporu olanlara SGK tarafından ödeme yapılamayacak, 3 gün raporu olanlar için sadece 1 gün ödeme yapılacak kısacası rapor kaç gün olursa olsun 3. günden itibaren ödeme yapılacaktır. Ayakta tedavilerde, sigortalının en son brüt ücretinin üçte ikisi, yatarak tedavilerde ise yarısı kurum tarafından sigortalının adına Ziraat Bankasına geçici iş göremezlik ödeneği olarak yatırılacaktır.
Raporlu İşçinin İşten Çıkarılmasında Uyulması Gereken Süre: Burada ihbar süresi + 6 hafta kuralı geçerlidir. İstirahat raporu alan bir personeli tazminatsız olarak işten çıkarabilmek için işçinin kıdemine bağlı olarak belirlenen ihbar süresine 6 hafta eklenir ve bu sürenin sonunda işçi tazminatsız olarak işten çıkarılabilir. Bu süreye uyulmadığı takdirde işçinin ihbar tazminatı alma hakkı ve hak etmesine bağlı olarak kıdem tazminatı alma hakkı ile işe iade davası ve kötü niyet tazminatı davası açabilme hakkı doğar.
Kadın İşçilerin Doğum İzni Kaç Gündür: Doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta (4 ay)dır. Çoğul gebelik halinde doğum öncesi izne 2 hafta eklenerek doğum öncesi analık izni süresi 10 haftaya çıkartılır. Hekim raporuyla çalışmasında sakınca görülmeyen anne adayları doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabilirler. Bu takdirde doğum öncesi izin kullanılmayıp çalışan günler doğum sonrası izne eklenir.
Doğum Yapan Kadın İşçilerin Ücretsiz İzin Hakkı Kaç Gündür: 16 haftalık doğum öncesi ve sonrası analık iznini kullanan kadın işçi doğum sonrası izninden sonra dilerse işvreninden 6 aya kadar ücretsiz izin kullanmayı talep edebilir.
Süt İzni Hangi Sürelerde Kullanılır: Doğum yapan kadın işçinin, bebeği 1 yaşını dolduruncaya kadar günde 1,5 saat süt izni hakkı vardır. Bu iznin amacı annenin bebeğiyle vakit geçirebilmesi, bakımı ve anne sütü gibi ihtiyaçları göz önüne alarak verilmiştir. Uygulamada bu izni birleştirip toplu izin olarak kullandırılması yanlış bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.
Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır: İş Kanununa göre haftalık çalışma süresi 45 saattir. 45 Saatlik çalışma süresi en az 1 günlük hafta tatili verildikten sonra kalan 6 güne, her bir gün için günde 11 saati geçmemek üzere dağıtılabilir. 45 Saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak değerlendirilir ve her bir saat fazla çalışma için işçiye ücreti %50 artırılarak ödenir. İş sözleşmesiyle haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenebilir. Bu durumda sözleşmeyle belirlenen haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışma olarak değerlendirilir. Bu durumda işçiye fazla sürelerle çalıştığı her bir saatlik çalışması için normal ücreti % 25 artırılarak ödenir. Bir işçiye bir yıllık süreçte 270 saatten fazla, fazla çalışma yaptırılamaz. Fazla çalışma yaptırılacak işçilerle bu durumun önceden sözleşme altına alınması yani işçinin rızasının olması gerekir.
Hamile İşçiler Günde En Fazla Ne Kadar Çalıştırılabilir: Hamile işçilere fazla mesai yaptırılamaz. Yani günde 7,5 saatten fazla çalıştırılamazlar.
Günlük Ara Dinlenme Süresi Ne Kadardır: Ara dinlenmesi 4 Saat ve daha kısa süreli çalışılan işyerlerinde 15 dakika, 4 saatten fazla 7,5 saatten az çalışılan yerlerde 30 dakika, 7,5 Saatten fazla çalışılan yerlerde ise 1 saatten az olamaz. Bu süreler sözleşmelerle artırılabilir. İşin yapısı ve işyerinin bulunduğu yerin gelenek göreneklerine göre ara dinlenmesi kesintisiz olarak çalışma saatlerinin ortalama bir bölümünde verilir. Sözleşme ile kesintili olarak kullandırılabilir. Bir işyerinde ki tüm işçilere aynı anda ara dinlendirilmesi verilebileceği gibi işin durumuna göre farklı zamanlarda da ara dinlenmesi kullandırılabilir.
İhbar Süreleri Ne Kadardır: İhbar süreleri 6 aya kadar 2 hafta, 6 ay ile 1,5 yıl arası 4 hafta, 1,5 yıl ile 3 yıl arası 6 hafta ve 3 yıldan fazla kıdemi olanlar içinde 8 haftadır. İhbar süreleri iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle azaltılamaz, artırılabilir.
Yıllık Ücretli İzin Süreleri Ne Kadardır: İşyerinde 1 yıl kıdemi olan işçiler yıllık ücretli izin kullanma hakkına sahip olur. 1 yıl ile 5 yıl arasında kıdemi olanlar (5. yıl dahil) en az 14 iş günü, 5 yıldan fazla 15 yıldan az kıdemi olanlar (15. yıl dahil) en az 20 iş günü ve 15 yıldan fazla kıdemi olanlarda en az 26 iş günü yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. 18 Yaşından küçük işçilerle 50 yaşından büyük işçilere en az 20 iş günü yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. Yıllık ücretli izin süreleri işçilerinde görüşü alınarak işveren tarafından uygun bir zamanda kullandırılır. Bunun kararı yönetim hakkı kapsamında işverene verilmiştir. Yıllık ücretli izin bir bölümü 10 günden az olmamak kaydıyla en fazla 3 parçaya bölünerek kullandırılabilir. Yıllık ücretli izne çıkacak personele maaşı veya maaşına mahsuben avansı izne çıkmadan önce verilir ve iznini şehir dışında geçirecek personele belgelemesi kaydıyla yıllık ücretli iznine ilaveten 4 gün ücretsiz izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez, izin kullanmak yerine çalışarak ücreti istenemez ve yıllık ücretli izin kullanırken çalışılamaz. Yıllık ücretli izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleriyle artırılabilir.
İş Sözleşmelerinde Deneme Süresi Ne Kadardır: İş sözleşmelerinde deneme süresi 2 ay olarak belirlenebilir, toplu iş sözleşmeleriyle bu süre en fazla 4 aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini tazminatsız ve derhal feshedebilir, işçinin ücret vb alacak hakları saklıdır. Deneme süresinde de işçinin sigortalı olarak çalışması zorunludur.
Kısmi Süreli İş Sözleşmelerinde Süre Sınırı Varmıdır: Tam ay çalışmaya göre önemli ölçüde daha az çalışılması hali Part Time yani kısmi süreli çalışma olarak iş kanununda belirtilmiştir. Buna göre tam ay (30 gün) dür ve kısmi süreli iş sözleşmesi en çok bu sürenin üçte ikisi kadar olabilir yani 20 günü geçemez.
İş Kanununa Göre Süreksiz İşlerde Süre Nedir: 1 aydan daha kısa olan işler süreksiz iş olarak tanımlanmıştır. 1 Aydan daha uzun işlerse sürekli işlerdir.
Doğum Borçlanması İle Borçlanılabilecek Süre Ne Kadardır: İlk sigorta girişinden sonra gerçekleşen en fazla iki doğum için kadın işçiler doğum borçlanması hakkına sahiptir. Doğumun ikiz, üçüz şeklinde gerçekleşmesinde de 1 çocuk doğum borçlanması hakkı vardır. 1 Çocuk için borçlanılabilecek süre 2 yıldır. (720 gün) 2 Çocuk için borçlanılabilecek süre 4 yıldır. (1440 gün) İhtiyaca göre bu sürelerden daha azı da borçlanılabilir. Doğum borçlanması hakkı 4/A SSK sigortalısı olan kadın işçilere verilmiş bir haktır. Doğum borçlanması yapılacak sürelerde kadın işçinin sigortalı olarak çalışmamış olması gereklidir. Böyle bir çalışması olan varsa çalıştığı günler toplam borçlanabileceği gün sayısından düşülüp kalan gün sayısı kadar borçlanılabilecektir. 2013 Haziran ayı itibariyle günlük en düşük doğum borçlanma rakamı: 10,44 TL, En fazla: 67,86 TL dır.
İşe İade Davası Açma Süresi Ne Kadardır: İş akdi fesih edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde işe iade davası açılması gerekir. İhbar süresi kullandırılarak işine son verilen işçiler için 1 aylık işe iade davası açma süresi, ihbar süresi kullandırma yazısının tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar. İşe iade davası açma müessesesinden yararlanmanın genel şartları işyerinin 30 ve üzerinde işçi çalıştırıyor olması ve işçinin en az 6 aylık kıdeminin bulunuyor olmasıdır.
SGK Yönünden İşyeri Yasal Kayıt ve Belgelerini Saklama Süresi: 2008 yılı dahil ve öncesi için 5 yıl, 2009 Yılı dahil ve sonrası içinse özel işyerleri için 10 yıldır.
Mazeretsiz ve İzinsiz İşe Gelmeme Süresi: İşverenden izin almaksızın veya haklı bir neden olmaksızın ardı ardına 2 gün, aynı ay içinde tatil günlerini takip eden 2 gün veya aynı ay içinde 3 gün işe devamsızlık yapması iş sözleşmesinin tazminatsız ve bildirimsiz feshine yol açabilecektir.
Evlenme Ödeneği Süresi: Evlenmeleri ve hak etmelerine bağlı olarak SSK yetimi kız çocuklarına bir defaya mahsus olmak üzere 24 aylık yetim aylığı evlenme yardımı adıyla verilmektedir. 5510 Sayılı yasa ile birlikte Bağ-Kur yetimi kız çocuklarınada aynı süreyle evlenme yardımı yapılmaktadır. Memur yetimi kız çocuklarına ise 12 aylık yetim aylığı tutarında evlenme ödeneği verilmektedir.
Ana Baba Ölümlerinde ve Evlenmelerde Verilecek En Az İzin Süresi: 3 Gündür.
İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: En geç sigortalı çalıştırmaya başlandığı tarihte verilir. (5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 11. Maddesine göre: İşveren, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür. Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorundadır.)
İşyeri Adresi Farklı Bir İle Nakledilirse İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Nakil tarihini takip eden 10 gün içinde işverence kurum ünitesine işyeri bildirgesi verilmesi gerekir. (5510/Md.11′e göre: İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki adrese nakledilmesi, sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devredilmesi veya intikal etmesi halinde, işyerinin nakledildiği, yeni işverenin işi veya işyerini devraldığı tarihi takip eden on gün içinde, işyerinin miras yoluyla intikali halinde ise mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, işyeri bildirgesini Kuruma vermekle yükümlüdür. İşyerinin aynı il sınırları içinde Kurumun diğer bir ünitesinin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, adres değişikliğinin yazı ile bildirilmesi yeterlidir. Bu işlerde çalışan sigortalıların, sigorta hak ve yükümlülükleri devam eder.)
İşyerinin Başka Bir İşverene Devredilmesi Durumunda İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Devralan işverence devir tarihini takip eden 10 gün içinde kurum ünitesine işyeri bildirgesi verilmesi gerekir.(5510: 11.Md.)
İşyeri Aynı İl Sınırları İçinde Farklı Bir Ünitenin Görev Alanına Nakledilirse İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: İşyeri bildirgesi verilmeyecek, ancak, nakil tarihini takip eden 10 gün içinde durum, işverence eski ve yeni üniteye bir yazı ile bildirilecektir. Yeni ünite, nakil bilgilerine dayanarak yeni bir işyeri sicil numarası verecektir.(5510: 11.Md.)
İşyerinin Miras Yoluyla İntikali Halinde İşyeri Bildirgesi Verme Süresi: Mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, işyeri bildirgesini Kuruma vermekle yükümlüdür. (5510: 11.Md.)
Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi Verme Süresi: Sigortalı çalışmaya başlamadan en az 1 gün önce internet üzerinden sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi gerekir. Genel uygulama bu şekilde olmakla birlikte yasalarda bu duruma bazı istisnalar getirilmiştir. Bu istisnalar: (1-İlk defa sigortalı çalıştırmaya başlayan işyerlerinde, bir ay içinde işe alınan sigortalılara ait işe giriş bildirgelerinin, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde, 2- İnşaat, balıkçılık ve tarım sektörlerinde işe giriş bildirgelerinin, sigortalının çalışmaya başladığı tarihte, 3- Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlara ait işe girişbildirgelerinin sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde, 4- Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınan sigortalılara ait işe giriş bildirgelerinin, sigortalıların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde kuruma verilmesi gerekir.)
Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi Verme Süresi: İşten çıkış tarihinden başlamak üzere 10 gün içinde.
Sigortalı Çalıştırmaya Ara verme / başlama Bildirimi: Ara verme / Başlama tarihinden itibaren 15 gün içinde.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi Verme Süresi: Takip eden ayın 23′üne kadar. (İşveren Uygulama Tebliği / 2.2 Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Kuruma Verilmesi)
Ek 10 Eksik Gün Bildirim Formu Verme Süresi: Takip eden ayın 23′üne kadar. (İşveren Uygulama Tebliği / 2.1.2.6 Eksik Gün Nedenlerinin Bildirilmesi)
SGK Tahakkuk Fişi Ödeme Süresi: Her ayın son gününe kadar. (İstisnası ayın son günü resmi tatile gelirse resmi tatilin bittiği ilk işgünü, cumartesi, pazara gelirse pazartesiye uzar. 5510/88. Madde / İşveren Uygulama Tebliği 3.2 Primlerin Ödenme Süresi)
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Süresi: İş Kazası veya Meslek Hastalığı meydana geldiğinde işveren tarafından durum öğrenilir öğrenilmez derhal en yakın kolluk kuvvetine (polis veya jandarma) bildirilmelidir. Kaza halinde işveren tüm imkanlarıyla işçinin tedavisi için elinden geleni yapacak en yakın hastaneye yetiştirilmesini sağlayacak, kolluk birimlerine bildirimi hastanede görevli polis-jandarmaya da yapabilecektir. Kaza işverenin gözetimindeyken olmuşsa kazanın olduğu günü takip eden 3 Gün içinde, kaza veya meslek hastalığının tespiti işveren tarafından sonradan öğrenilmişse işveren tarafından öğrenildiği tarihi takip eden3 gün için Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmelidir. SGK ya bildirim doğrudan, iadeli taahhütlü posta kanalıyla veya SGK internet sitesi üzerinden yapılabilir. Ayrıca iş kazasıyla ilgili görgü şahitlerinin bilgileri iş kazası tutanağına alınacak, şahitler ve yetkililer tutanağı imzalayacaktır. Kazayla ilgili bir dosya hazırlanacaktır. İşveren, bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.
İş Kazası ve Meslek Hastalığını Bildirmeyen İşverenlere Uygulanacak İdari Para Cezası: 6331 sayılı Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumuna iş kazası ve meslek hastalığını bildirmeme fiiline idari para cezası uygulaması getirilmiştir. (2013 yılında her bir yükümlülük için 2.156 TL) Ayrıca yine aynı Kanun ile bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutma ve gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) ile işyerinde meydana gelen ancak yaralanma ve ölüme neden olmadığı halde işyeri yada iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri yada iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenleme yükümlülüğü getirilmiş, bu yükümlülüklere aykırı davranan işverenlere (2013 yılında her bir yükümlülük için 1.617 TL) idari para cezası uygulaması getirilmiştir.
Sağlık Hizmet Sunucularının İş Kazasını Bildirme Süresi: 6331 sayılı Kanunun 14′üncü maddesi ile Sağlık hizmeti sunucularına kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmekle yükümlülüğü getirilmiş, söz konusu yükümlülüğü yerine getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularına da idari para cezası uygulanacağı belirtilmiştir. (2013 yılı için 2.156 TL)
Özürlü İşçi Çalştıracak İşverenlerin İş Kurdan Talep Süresi: 50 veya daha fazla sayıda işçi çalıştıran özel sektör işverenleri toplam çalışan sayısının %3′ü kadar özürlü personeli, özürlü personel çalıştırma yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren 5 gün içinde İş-Kurdan özürlü personel talep etmeleri gerekmektedir.
Özürlü İşçi İş-Kurdan Talep Edilmemişse İş-Kura Bildirim Süresi: Özürlü personel çalıştırmak zorunda olan işverenler işe başlattıkları özürlü personeli İş-Kur dan sağlamamışlarsa 15 gün içinde özürlü personel çalıştırdıklarını İş-Kura bildirmek ve özürlü çalıştırma kontenjanına dahil ettirmek zorundadırlar.
İş-Kur Kendisine Gelen Özürlü İşçi Çalıştırma Talebine Hangi Sürede Cevap Verir:İş-Kur kendisine gelen taleplere istinaden 10 gün içinde işverene uygun özürlü personel adaylarını sunar.
İş-Kur Tarafından İşvrene Sunulan Özürlü Personel Adaylarından İşe Alınacakların İşveren Tarafından İş-Kura Bildirim Süresi: İşverenler en geç 15 gün içinde kurum tarafından yönlendirilen veya kurum kayıtlarından veya kendi olanakları ile ulaşacağı özürlüleri istihdam ederek yükümlülüklerini yerine getireceklerdir. Özürlü çalıştırılması yükümlülüğünün, bu yükümlülüğün doğmasından itibaren en geç 30 gün içinde yerine getirilmesi gerekmektedir.
Özürlü İşçi Çalıştıran İşverenler İçin Sigorta Primi Teşvikinden Yararlanılmasına İlişkin Bildirim Yükümlülüğü: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Prim Tahsilat Daire Başkanlığının 19 Ağustos 2008 tarih ve 2008-77 sayılı Genelgesine göre; 4857 sayılı Kanunun 30. maddesine 5763 sayılı Kanun ile getirilen Sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanmakta olan işverenler, her yılın Ocak ayı içinde, işyerinde çalıştırdıkları özürlü sigortalıların tamamının son durumlarını göstermek üzere Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlüklerinden onaylatacakları Genelge ekinde yer alan belgeyi, her yılın Ocak ayı içinde Kuruma ibraz edecek olup, aksi takdirde Kanunda öngörülen teşvikten yararlandırılmayacaklardır.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Ödeme Süresi: İşveren tarafından kıdem-ihbar tazminatının iş akdi fesholunan işçiye bir defada, nakden ve derhal ödenmesi gerekmektedir. İşçinin rızası varsa çek veya senet gibi bir ödeme aracıyla ödeme yapılabilir.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Zamanaşımı Süresi: Kıdem ve ihbar tazminatı zamanaşımı süresi borçlar kanununa göre 10 yıldır. Ücret, prim, ikramiye, fazla mesai gibi diğer işçi alacaklarında zamanaşımı süresi ise 5 yıldır.
Hizmet Tespit Davası Zamanaşımı Süresi: Eğer işçi, işvereni tarafından SGK ya bildirilmemiş yani işe giriş bildirgesi verilmemişse veya işe giriş bildirgesi verilmiş olmasına rağmen aylık prim hizmet bildirgelerinde o işçi için bildirimde bulunulmamışsa hizmet tespit davası açma süresi hizmetin geçtiği yılın sonundan itibaren 5 yıldır. Bunun dışında ilgili işyerinde çalıştığı işe giriş bildirgesinden ve aphbden anlaşılanlar için hizmet tespit davası açmada zamanaşımı süresi yoktur.
İşçi Ücretinin Ödenme Süresi: 4857/34. Maddeye göre: Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. denilmektedir. Yani iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde aksine bir hüküm kararlaştırılmamışsa işçiye maaşının takip eden ayın ilk günü ödenecektir. İş Kanunu 34. maddesine göre işverenler, işçi ücretlerini ödeme gününden itibaren 20 iş günü içinde zorlayıcı bir neden dışında ödemezse, işçi iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa bile grev değildir. İşçinin ücreti, kanun hükümleri ve sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilemez veya ödenmezse, işçi iş sözleşmesinin 4857 sayılı kanunun 24/2-E maddesi gereğince bildirimsiz feshederek işçi tazminatını alma hakkına sahiptir.
İşsizlik Maaşı Başvuru Süresi: İşten ayrılış tarihinden itibaren 1 ay içerisinde doğrudan İş-Kur birimine veya İş-Kur internet sitesi üzerinden başvurmak gereklidir. 1 Aylık süre geçirilirse işsiz kalan işçinin işsizlik maaşı alacağı toplam süreden geciktiği süre düşülüp kalan süre için işsizlik maaşı bağlanır.
İşsizlik Maaşından Faydalanma Süresi: İşsizlik maaşı almak için gerekli şartları taşıyan, işten ayrılmadan önce son 120 gün kesintisiz çalışması olan ve işten ayrılmadan önce ki son 3 yılda en az 600 gün, 900 gün ve 1080 gün çalışması olanlara belli sürelerde işsizlik aylığı bağlanacaktır. 600 gün için: 180 gün (6 ay), 900 gün için: 240 gün (8 ay), 1080 gün için: 300 gün (10 ay) boyunca işsizlik maaşı bağlanacaktır. Bu sürelerde işsiz kalan kişinin kısa vadeli sigorta kolları primi iş-kur tarafından ödendiği için işsizlik maaşı alınan dönemde hem işsizlik sigortası alan kişinin hemde bakmakla yükümlü olunan statüsünde ki yakınlarının sağlık hizmetlerinden faydalanması söz konusudur.
Çalışanların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Süresi: Son 1 yıl içinde 30 günlük sigortalı çalışması bulunanlar yeni bir işe girdiklerinde sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
İşten Ayrılanların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Süresi: Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verildiği tarihten itibaren 10 gün sağlık hizmetlerinden faydalanılabilir. Ayrıca işten çıktığı tarihten geriye doğru son 90 günde sigortalı çalışması olanlar, işten ayrıldıkları tarihten sonra 10 gün + 90 gün daha hem kendileri hemde bakmakla yükümlü olunan yakınları sağlık hizmetlerinden faydalanabileceklerdir.
Aynı Doktor Tarafından En Fazla Kaç Gün İstirahat Raporu Verilebilir: Sigortalılara tek hekim tarafından bir defada en fazla 10 güne kadar rapor verilebilmektedir. İstirahat sonrasında kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise hekim bunu bir defa daha tekrarlayabilmekte ve yine en fazla 10 güne kadar olmak kaydı ile toplamda en fazla 20 gün istirahat verebilmektedir. İkinci rapordan sonraki raporların ise sağlık kurulu tarafından verilmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra, bir sigortalıya bir takvim yılı içerisinde tek hekim (aynı veya farklı hekimler) tarafından en fazla 40 gün rapor verilebildiğinden; 40 günü aşan raporlar ise sağlık kurulu tarafından verilmektedir.
SGK Geçici İş Göremezlik Raporlarında Kaç Güne Kadar Ödeme Yapmaktadır: SGK, geçici iş göremezlik raporlarına istinaden ilk 2 güne ait ücreti ödememekte, 3. günden itibaren (3. gün dahil) kalan günlerin parasını ödemektedir. Buna göre 1 veya 2 günden ibaret raporu olanlara SGK tarafından ödeme yapılamayacak, 3 gün raporu olanlar için sadece 1 gün ödeme yapılacak kısacası rapor kaç gün olursa olsun 3. günden itibaren ödeme yapılacaktır. Ayakta tedavilerde, sigortalının en son brüt ücretinin üçte ikisi, yatarak tedavilerde ise yarısı kurum tarafından sigortalının adına Ziraat Bankasına geçici iş göremezlik ödeneği olarak yatırılacaktır.
Raporlu İşçinin İşten Çıkarılmasında Uyulması Gereken Süre: Burada ihbar süresi + 6 hafta kuralı geçerlidir. İstirahat raporu alan bir personeli tazminatsız olarak işten çıkarabilmek için işçinin kıdemine bağlı olarak belirlenen ihbar süresine 6 hafta eklenir ve bu sürenin sonunda işçi tazminatsız olarak işten çıkarılabilir. Bu süreye uyulmadığı takdirde işçinin ihbar tazminatı alma hakkı ve hak etmesine bağlı olarak kıdem tazminatı alma hakkı ile işe iade davası ve kötü niyet tazminatı davası açabilme hakkı doğar.
Kadın İşçilerin Doğum İzni Kaç Gündür: Doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta (4 ay)dır. Çoğul gebelik halinde doğum öncesi izne 2 hafta eklenerek doğum öncesi analık izni süresi 10 haftaya çıkartılır. Hekim raporuyla çalışmasında sakınca görülmeyen anne adayları doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabilirler. Bu takdirde doğum öncesi izin kullanılmayıp çalışan günler doğum sonrası izne eklenir.
Doğum Yapan Kadın İşçilerin Ücretsiz İzin Hakkı Kaç Gündür: 16 haftalık doğum öncesi ve sonrası analık iznini kullanan kadın işçi doğum sonrası izninden sonra dilerse işvreninden 6 aya kadar ücretsiz izin kullanmayı talep edebilir.
Süt İzni Hangi Sürelerde Kullanılır: Doğum yapan kadın işçinin, bebeği 1 yaşını dolduruncaya kadar günde 1,5 saat süt izni hakkı vardır. Bu iznin amacı annenin bebeğiyle vakit geçirebilmesi, bakımı ve anne sütü gibi ihtiyaçları göz önüne alarak verilmiştir. Uygulamada bu izni birleştirip toplu izin olarak kullandırılması yanlış bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.
Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır: İş Kanununa göre haftalık çalışma süresi 45 saattir. 45 Saatlik çalışma süresi en az 1 günlük hafta tatili verildikten sonra kalan 6 güne, her bir gün için günde 11 saati geçmemek üzere dağıtılabilir. 45 Saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak değerlendirilir ve her bir saat fazla çalışma için işçiye ücreti %50 artırılarak ödenir. İş sözleşmesiyle haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenebilir. Bu durumda sözleşmeyle belirlenen haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışma olarak değerlendirilir. Bu durumda işçiye fazla sürelerle çalıştığı her bir saatlik çalışması için normal ücreti % 25 artırılarak ödenir. Bir işçiye bir yıllık süreçte 270 saatten fazla, fazla çalışma yaptırılamaz. Fazla çalışma yaptırılacak işçilerle bu durumun önceden sözleşme altına alınması yani işçinin rızasının olması gerekir.
Hamile İşçiler Günde En Fazla Ne Kadar Çalıştırılabilir: Hamile işçilere fazla mesai yaptırılamaz. Yani günde 7,5 saatten fazla çalıştırılamazlar.
Günlük Ara Dinlenme Süresi Ne Kadardır: Ara dinlenmesi 4 Saat ve daha kısa süreli çalışılan işyerlerinde 15 dakika, 4 saatten fazla 7,5 saatten az çalışılan yerlerde 30 dakika, 7,5 Saatten fazla çalışılan yerlerde ise 1 saatten az olamaz. Bu süreler sözleşmelerle artırılabilir. İşin yapısı ve işyerinin bulunduğu yerin gelenek göreneklerine göre ara dinlenmesi kesintisiz olarak çalışma saatlerinin ortalama bir bölümünde verilir. Sözleşme ile kesintili olarak kullandırılabilir. Bir işyerinde ki tüm işçilere aynı anda ara dinlendirilmesi verilebileceği gibi işin durumuna göre farklı zamanlarda da ara dinlenmesi kullandırılabilir.
İhbar Süreleri Ne Kadardır: İhbar süreleri 6 aya kadar 2 hafta, 6 ay ile 1,5 yıl arası 4 hafta, 1,5 yıl ile 3 yıl arası 6 hafta ve 3 yıldan fazla kıdemi olanlar içinde 8 haftadır. İhbar süreleri iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle azaltılamaz, artırılabilir.
Yıllık Ücretli İzin Süreleri Ne Kadardır: İşyerinde 1 yıl kıdemi olan işçiler yıllık ücretli izin kullanma hakkına sahip olur. 1 yıl ile 5 yıl arasında kıdemi olanlar (5. yıl dahil) en az 14 iş günü, 5 yıldan fazla 15 yıldan az kıdemi olanlar (15. yıl dahil) en az 20 iş günü ve 15 yıldan fazla kıdemi olanlarda en az 26 iş günü yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. 18 Yaşından küçük işçilerle 50 yaşından büyük işçilere en az 20 iş günü yıllık ücretli izin hakkına sahiptir. Yıllık ücretli izin süreleri işçilerinde görüşü alınarak işveren tarafından uygun bir zamanda kullandırılır. Bunun kararı yönetim hakkı kapsamında işverene verilmiştir. Yıllık ücretli izin bir bölümü 10 günden az olmamak kaydıyla en fazla 3 parçaya bölünerek kullandırılabilir. Yıllık ücretli izne çıkacak personele maaşı veya maaşına mahsuben avansı izne çıkmadan önce verilir ve iznini şehir dışında geçirecek personele belgelemesi kaydıyla yıllık ücretli iznine ilaveten 4 gün ücretsiz izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez, izin kullanmak yerine çalışarak ücreti istenemez ve yıllık ücretli izin kullanırken çalışılamaz. Yıllık ücretli izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleriyle artırılabilir.
İş Sözleşmelerinde Deneme Süresi Ne Kadardır: İş sözleşmelerinde deneme süresi 2 ay olarak belirlenebilir, toplu iş sözleşmeleriyle bu süre en fazla 4 aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini tazminatsız ve derhal feshedebilir, işçinin ücret vb alacak hakları saklıdır. Deneme süresinde de işçinin sigortalı olarak çalışması zorunludur.
Kısmi Süreli İş Sözleşmelerinde Süre Sınırı Varmıdır: Tam ay çalışmaya göre önemli ölçüde daha az çalışılması hali Part Time yani kısmi süreli çalışma olarak iş kanununda belirtilmiştir. Buna göre tam ay (30 gün) dür ve kısmi süreli iş sözleşmesi en çok bu sürenin üçte ikisi kadar olabilir yani 20 günü geçemez.
İş Kanununa Göre Süreksiz İşlerde Süre Nedir: 1 aydan daha kısa olan işler süreksiz iş olarak tanımlanmıştır. 1 Aydan daha uzun işlerse sürekli işlerdir.
Doğum Borçlanması İle Borçlanılabilecek Süre Ne Kadardır: İlk sigorta girişinden sonra gerçekleşen en fazla iki doğum için kadın işçiler doğum borçlanması hakkına sahiptir. Doğumun ikiz, üçüz şeklinde gerçekleşmesinde de 1 çocuk doğum borçlanması hakkı vardır. 1 Çocuk için borçlanılabilecek süre 2 yıldır. (720 gün) 2 Çocuk için borçlanılabilecek süre 4 yıldır. (1440 gün) İhtiyaca göre bu sürelerden daha azı da borçlanılabilir. Doğum borçlanması hakkı 4/A SSK sigortalısı olan kadın işçilere verilmiş bir haktır. Doğum borçlanması yapılacak sürelerde kadın işçinin sigortalı olarak çalışmamış olması gereklidir. Böyle bir çalışması olan varsa çalıştığı günler toplam borçlanabileceği gün sayısından düşülüp kalan gün sayısı kadar borçlanılabilecektir. 2013 Haziran ayı itibariyle günlük en düşük doğum borçlanma rakamı: 10,44 TL, En fazla: 67,86 TL dır.
İşe İade Davası Açma Süresi Ne Kadardır: İş akdi fesih edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde işe iade davası açılması gerekir. İhbar süresi kullandırılarak işine son verilen işçiler için 1 aylık işe iade davası açma süresi, ihbar süresi kullandırma yazısının tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar. İşe iade davası açma müessesesinden yararlanmanın genel şartları işyerinin 30 ve üzerinde işçi çalıştırıyor olması ve işçinin en az 6 aylık kıdeminin bulunuyor olmasıdır.
SGK Yönünden İşyeri Yasal Kayıt ve Belgelerini Saklama Süresi: 2008 yılı dahil ve öncesi için 5 yıl, 2009 Yılı dahil ve sonrası içinse özel işyerleri için 10 yıldır.
Mazeretsiz ve İzinsiz İşe Gelmeme Süresi: İşverenden izin almaksızın veya haklı bir neden olmaksızın ardı ardına 2 gün, aynı ay içinde tatil günlerini takip eden 2 gün veya aynı ay içinde 3 gün işe devamsızlık yapması iş sözleşmesinin tazminatsız ve bildirimsiz feshine yol açabilecektir.
Evlenme Ödeneği Süresi: Evlenmeleri ve hak etmelerine bağlı olarak SSK yetimi kız çocuklarına bir defaya mahsus olmak üzere 24 aylık yetim aylığı evlenme yardımı adıyla verilmektedir. 5510 Sayılı yasa ile birlikte Bağ-Kur yetimi kız çocuklarınada aynı süreyle evlenme yardımı yapılmaktadır. Memur yetimi kız çocuklarına ise 12 aylık yetim aylığı tutarında evlenme ödeneği verilmektedir.
Ana Baba Ölümlerinde ve Evlenmelerde Verilecek En Az İzin Süresi: 3 Gündür.
Son düzenleme:
