Şirket Kira Gelirleri

[Ogün Güneş]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

Dairesi Karar Yılı Karar No Esas Yılı Esas No Karar Tarihi
ÜÇÜNCÜ DAİRE 1992 15 1990 2937 07/01/1992

KARAR METNİ
PEŞİN OLARAK TAHSİL EDİLEN KİRA BEDELİNİN, VERGİ USUL KANUNUNUN 287.
MADDESİ KAPSAMINDA ERTESİ YILA İLİŞKİN OLAN KISMININ PASİFLEŞTİRİLMEK
SURETİYLE DEĞERLENDİRİLEBİLECEĞİ HK.<

Davacı kurumun 1988 takvim yılında tahsil ettiği gelecek yılı ait kira
gelirini beyan etmediği nedeniyle hesaplarının incelenmesi sonucunda
saptanan matrah farkı üzerinden Davacı adına ikmalen salınan kurumlar
ve geçici vergi ile kesilen kaçakçılık ve kusur cezasına karşı açılan
davayı; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 70.maddesinde, metinde ya-
zılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak
ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesin
den elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlandı-
ğı, 2.fıkrasında ise metinde yazılı mal ve hakların ticari veya zirai
işletmeye dahil bulunmaları halinde bunların iratlarının ticari veya
zirai kazancın tesbitine müteallık hükümlere göre hesaplanacağının hük
me bağlandığı, bu hükme göre gayrimenkulün ticari bir işletmenin bi-
lançosuna dahil olmasının elde edilen gelir unsurunun gayrimenkul ser-
maye iradı vasfına değiştiremeyeceği, gelir unsurunun yine gayrimenkul
sermaye iradı olduğu, sadece elde eden yönünden ticari kazanç unsuru
sayılacağı ve safi tutarının ticari kazançla ilgili esaslara göre tes-
bit edilmesi gerektiği, öte yandan Gelir Vergisi Kanununun 72.maddesi-
nin 4.fıkrasında, gelecek yıllara ait olup peşin tahsil olunan kirala-
rın ilgili bulundukları yılların hasılatı sayılacağının hükme bağlan-
dığı, gelecek yıllar için tahsil edilen kiraların ilgili bulundukları
yılların beyannamelerinde gelir olarak beyan edileceği, sonraki yıla
isabet eden kazancın cari yılda beyan edilmesi gerekmediğinden 1988
yılı Temmuz ayından itibaren bir tam yıla isabet eden irat tutarının
tamamının beyan edileceğinden bahisle sonraki altı aylık dönemin tar-
hiyata esas alınmasında isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek
tarhiyatı tamamen terkin eden Vergi Mahkemesi kararının bozulması is-
temidir.

5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1.maddesinin son fıkrasında,
kurum kazancının, gelir vergisi mevzuuna giren gelir unsurlarından
terekküp edeceği, 13.maddesinde, Kurumlar Vergisinin birinci maddede
yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi ku-
rum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tesbitinde
Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerin uygulana-
cağı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37.maddesinde, her türlü ti-
cari ve sinai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu,
38.maddesinde, bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz
sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki
müsbet fark olduğu, işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan in-
dirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı,
ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Ka-
nununun değerlemeye ait hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41.maddeleri
hükümlerine uyulacağı hükme bağlandığından Gelir Vergisi Kanununun
gayrimenkul sermaye iratlarında gayrisafi hasılat tesbitine ilişkin
72.maddesinin uygulanması mümkün değildir.

Ancakk, bilanço esasında ticari kazancın tesbitine ilişkin 193 sayı-
lı Gelir Vergisi Kanununun 38.maddesinin son fıkrasında Vergi Usul
Kanununun değerlemeye ilişkin hükümlerine uyulacağı hükme bağlanmış
olup, Vergi Usul Kanununun pasif geçici hesap kıymetleri başlıklı 287.
maddesinde, gelecek hesap dönemlerine ait peşin olarak tahsil olunan
hasılatın mukayyet değerleri üzerinden pasifleştirmek suretiyle değer-
leneceği öngörüldüğünden ve davacı şirketin, 1988 yılında peşin olarak
tahsil ettiği 12 aylık kira bedelinin 1989 yılına ilişkin olan 6 aylık
kısmını pasifleştirmek suretiyle değerlendirmesinde hukuka aykırılık
görülmemiştir.
Belirtilen nedenlerle sonucu itibariyle yerinde görülen Antalya Vergi
Mahkemesinin 24.5.1990 gün ve 1990/211 sayılı kararının onanmasına ka-
rar verildi. CP/SE

 

[kalyon]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

arkadaşlar

sadece şunu söylemek istiyorum.

örnek olarak gönderdiğiniz danıştay kararlarında önceki yazılarımda dediğim gibi sadece tahsilat var. sadece tahsilat durumunda haklısınız. ancak fatura kesildiği anda işin şekli değişir.

benim gönderdiğim tüm örnekler gelecek dönemlere ilişkin kesilen fatura+tahsilata ilişkin. yani kira geliri olması şart değil.

neyse herkes kendi bildiği gibi yapsın.

ben sadece kendi fikrimi yazdım ve örnekledim.

saygılarımla

 

[Ogün Güneş]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

İsmail Bey konuya eklemiş olduğuz örnek teşkil edecek kararlardan ötürü teşekkürler, tabi başlığı açan forumdaş ve konuya taraf olanlar kendi araştırmaları sonucu ulaşacakları sonuca göre bir hareket tarzı benimseyeceklerdir, hazır konu canlı iken ulaştığım bir örnek kararı daha eklemek isterim;

Maliye Bakanlığı Özelgesi

Tarih : 21.12.1988

Sayı : 2601010141/80797

1) Gelecek hesap dönemlerine ait olarak peşin tahsil olunan kiranın, ilgili bulundukları yılların hasılatı olarak, karzararın tespitinde gözönüne alınması gerekir.

2) Peşin tahsil edilen kira bedelinin, vergilendirme dönemlerine isabet eden kısmı üzerinden KDV hesaplanması mümkündür.

Şirketinizce inşa ve imal edilen fabrika binasının makina ve tesisleri ile birlikte 10 yıl süre ile kiralanmasına ilişkin olarak, kira bedelinin peşin tahsil edilmesi halinde katma değer vergisi uygulamasının nasıl yapılacağı konusundaki ilgide kayıtlı yazınız incelendi.

5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu?nun 13. maddesinde, kurumlar vergisinin, bu verginin mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu?nun ticari kazanca ilişkin hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu?nun 287. maddesinde ise, gelecek hesap dönemlerine ait olarak peşin tahsil olunan hasılatın, mukayyet değerleri üzerinden pasifleştirilmek suretiyle değerleneceği hükme bağlanmıştır.

Buna göre, Kurumlar Vergisi uygulamasında, gelecek hesap dönemlerine ait peşin tahsil edilen kiranın, ilgili bulundukları yılların hasılatı olarak karzararın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.

Öte yandan Katma Değer Vergisi Kanunu?nun 10/a maddesi hükmü gereğince, kiralama şeklindeki hizmet ifalarında vergiyi doğuran olay, hizmetin yapılması ile meydana gelmektedir.

Kanunun 10. maddesinin ?kiralama işlerinde vergiyi doğuran olayın, kiralanan malın kullanıma terkedilmesi ile meydana geldiği? hükmünü içeren (h) bendi ise, 3316 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu durumda, peşin tahsil edilen kira bedelinin, vergilendirme dönemlerine isabet eden kısmı üzerinden katma değer vergisi hesaplanması, kanunen mümkün bulunmaktadır.

Ancak peşin kira nedeniyle fatura düzenlenmesi halinde, Katma Değer Vergisi Kanunu?nun 10/b maddesi gereğince fatura bedeli üzerinden vergi hesaplanıp beyan edileceği tabiidir.

 

[blackmoney]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

arkadaşlar

sadece şunu söylemek istiyorum.

örnek olarak gönderdiğiniz danıştay kararlarında önceki yazılarımda dediğim gibi sadece tahsilat var. sadece tahsilat durumunda haklısınız. ancak fatura kesildiği anda işin şekli değişir.

benim gönderdiğim tüm örnekler gelecek dönemlere ilişkin kesilen fatura+tahsilata ilişkin. yani kira geliri olması şart değil.

neyse herkes kendi bildiği gibi yapsın.

ben sadece kendi fikrimi yazdım ve örnekledim.

saygılarımla

ismail bey,
VUK'Madde 229 - Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.

size sizinkine benzer ama tam aksini iddia eden bir çok mukteza örneği gönderebilirim. ayrıca bildiğiniz üzere muhtezalar sadece ilgilisini bağlar, diğer kurum ve kişiler ise sadece emsal özelliği taşır.

İnşaat işlerinde konutun tamamlanmadan satılması ve tahsilatının yapıması uygulaması çok yayagındır. ama inşaat yıllara sari olarak devam etmektedir. yani kesilen faturalar tahakkuk (pasif hesaplarında tutularak yıllar itibariyle fiili teslim/kullanma hakkı verillene kadar) hesaplarında bekletilmektedir.

Ayrıca tahsilattan bahsediyorsunuz, faturanın kesilip vadeli çekler alınmasında tahsilattır.(T.K.: çek bir ödeme aracıdır. vadesi yoktur. görüldüğünde ödenir) tahsilat ilerki dönemler için yapılmıştır.faturada ilerki dönemler için kesilmiştir. uzun vadeli sigorta poliçelerinde olduğu gibi. poliçe kesilir siz ödersiniz ama henüz hizmet bitmemiştir. sigorta şirketleride bunları tahsil de etseler gelir tahakkukları hesaplarında bekletirler.

faturanın kesilip aynı anda tahsil edilmesi o dönemde gelirin elde edildiği anlamına gelmeyeceği açık ve nettir. (dönemsellik) tabi sizin yaptığınız uygulama yanlış bile olsa kamu yararına olduğundan bir sorun olmayacaktır. ancak; ilerki dönemlerde uygulamanız bunun tam tersi olduğunda sorunla karşılaşabilirsiniz.Sadece günü değil yarınıda düşünerek yorumlarınızı su götürmez şekilde yapar ve ona göre davranırsanız sizin açınızdan iyi olacağı kanısındayım. saygılarımla Mustafa A. TOKAT-SMMM

 

[basar03]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

Önce doğrusunu Herkes bir öğrensin...
Sonrada isteyen istediğini veya bildiğini yapacaktır...

Konunun başında Faturanın tarifini yapmış olmamıza rağmen, Gelecek yıllara ait gelirler için Kesilen faturanın,
fatura tarihinde tamamının gelir hesaplarına intikal ettirilmesi görüşü savunulmakta.

Bu Görüşü savunan sevgili dostlarımız, ilgi durumu karşı taraf açısından düşündüklerinde belki ikna olabileceklerdir diye düşünüyorum. Yani;

5 yıllık peşin olarak ödediğiniz kira tutarınıza karşı, mal sahibinizden aldığınız 5 yıllık kira faturasınının tamamını ,asıl olan fatura tarihidir deyip ,fatura tarihinde tamamını gidere mi atacaksınız...?

Yoksa dönemsellik ilkesi ve tahakkuk esaslarına göre öncelikle bilanço hesaplarına mı almanız gerekir ?

 

[nguroy]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

Önce doğrusunu Herkes bir öğrensin...
Sorada isteyen istediğini veya bildiğini yapacaktır...

Konunun başında Faturanın tarifini yapmış olmamıza rağmen, Gelecek yıllara ait gelirler için Kesilen faturanın,
fatura tarihinde tamamının gelir hesaplarına intikal ettirilmesi görüşü savunulmakta.

Bu Görüşü savunan sevgili dostlarımız, ilgi durumu karşı taraf açısından düşündüklerinde belki ikna olabileceklerdir diye düşünüyorum yani;

5 yıllık peşin olarak ödediğiniz kira tutarınıza karşı, malsahibinizden aldığınız 5 yıllık kira faturasınının tamamını ,asıl olan fatura tarihidir deyip ,fatura tarihinde tamamını gidere mi atacaksınız...?

Yoksa dönemsellik ilkesi ve tahakkuk esaslarına göre öncelikle bilanço hesaplarına mı almanız gerekir ?



Ben şimdi tam bunu yazacaktım. Baktım arkadaşım yazmış.


Şöyle düşünelim. 10 yıllık kira ödediniz. Hepsini ödeme tarihinde gidere atarsanız maliye size ne der.??


Şimdi burda kafaları karıştıran husus fatura kesilmesidir. Fatura ilerki dönemlere yönelik olrak da kesilebilir.
Aynı sigorta şirketleri gelirleri gibi. Ya da diyelim ki mayıs ayında bir tur sattınız ancak tur tarihi ekim. Müşteride ödeme yapabilmek için fatura talep etti. Hizmet tarihini belirterek fatura kesersiniz, kdv yi tahakkuk edersiniz ama geliri ekim ayında gösterirsiniz.
Vb.. örnekleri çoğaltmak olasıdır.

 

[kalyon]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

sn basar03 ün yazdığı gibi ;

"isteyen istediğini veya bildiğini yapacaktır..."

saygılarımla

 

[TozkanT]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

Burada anlaşılmayan ne anlamadım..
Sn.nguroy vurguladığı Sn.basar03' ün mesajı gayet net açıklıyor dönemsel olarak gelirin doğma durumunu..

Mini bir ilave yapayım:
Bilgisayar şirketiniz var ve bakım sözleşmelerinizi yapar yapmaz 1 yıllık kesiyorsunuz faturayı, ve gelir yazıyorsunuz? Sonra her ay ilgili şirkete yapılan ziyaretlerde benzin, yemek, garanti onarım masrafları vb. giderleriniz olacak. Ne yapacaksınız gider yazacaksınız tabi.. ee peki nerde bunun geliri? 6 ay önce bir seferde gelir yazmıştınız orada ! Oldu mu şimdi ?
Bu yüzden gelir tahakkuku yapılmalı!

Ha bir de tut ki 1 aralıkta yapılan 1 yıllık sözleşme 2 mayısta iptal oldu ? Kurumları da verdiniz tahakkuku da ödediniz? eee ne oldu fazla fazla ödediniz vergiyi ? üstelik vergisini ödediğiniz o gelir artık yok.. iade ettiniz paracıkları !

Yani arkadaşlara katılıyorum ; her gelir ve gider kendi döneminde olmalı! Bu şirket için de idare için en orta ve doğru yol!

Saygılarımla.

 

[Serhat_]

Ynt: Şirket Kira Gelirleri

Fatura geliri doğuran bir vesika değil, gelirin doğduğunu tevsik eden vesikadır.

Yani bir yeri kiraya verdiğinizde fatura kesmeseniz de o gelir doğmuştur. O gelirin vergilendirilmesi lazım.

Gelecek yılların kira geliri için fatura kestiğinizde ise sadece fatura kesmeniz geliri doğurmaz.

Bu şuna benziyor. Bebek doğmadan anne baba anlaşır ve onun adını belli eder. Ancak Allah korusun bebek ölü doğarsa ona ad koymuş olmamamız hiçbir şey ifade etmez. O ad hükümsüzdür. Gelir doğmadan faturanın kesilmesi de böyledir.

Faturanın vergiyi doğuran olay olması sadece KDVK da mümkündür.