Sözleşme Süresince İrsaliye?

[syildiz42]

Sevgili arkadaşlar!
Bir iş sözleşmesi gereği, fatura, ay sonunda, 1 ay boyunca yapılan hizmetin bedeli hesaplanarak kesilmektedir. Ancak hizmet esnasında yani ay içinde çeşitli zamanlarda malzeme gönderilmektedir. Elbette irsaliye kesilmekte ancak faturanın 7 günlük süresi aşılmak durumunda kalacak.
Neler tavsiye edersiniz?

 

[auditer]

Sayın syildiz42,

İş sözleşmesinin içeriği ve verilen hizmetin ne olduğunu açarsanız daha iyi fikir sahibi oluruz.

 

[syildiz42]

Bir fotokopi makinası kiraya veriliyor.
Sabit kiralar şeklinde değil çekilen fotokopi sayısına göre fatura kesilecek. Bu arada sarf malzemeler kiraya verene ait. Yani sorumdaki irsaliye kesilen ancak sözleşme gereği fatura kesilmesi mümkün olmayan sarf için ne şekilde işlem yapmalıyız.
Fotokopi makinesinin mülkiyeti halen kiraya verene ait farkındayım. Bu açıdan mı bakılmalı olaya. Yani "o sarflar için herhangi bir fatura sözkonusu olmamalı çünkü ortada sarf satışı yok" diye düşünüyorum ama bu benim mantığım.Mevzuat beni dinlemez, değil mi?

 

[OSMAN EROL]

Merhabalar

Önce fotokopi makinasının kiraya verilmesi ve bunun vergilendirilmesi işlemini değerlendirelim:

Soruda bahsi geçen kiralama Borçlar Kanunun 270. maddesi ile düzenlenmiş olan hasılat kirasıdır.

Bahsi geçen madde aşağıdadır:

  TARİFİ:

    Madde 270 - Hasılat icarı, bir akittir ki onunla mucir, müstecire ücret mukabilinde hasılat veren bir malın veya hakkın kullanılmasını ve semerelerinin iktitafını terk etmeği iltizam eder.
    Kira, ya nakit yahut devşirilecek semere veya hasılatın bir hissesi olabilir; ikinci surete, iştirakli icar denir.
    İştirakli icarda, mucirin semereler üzerindeki hakkı noktasından, mahalli adete riayet olunur.

Maddede görüldüğü gibi "malın veya hakkın" kullanılması kira konusu olabiliyor.

Diğer taraftan GVK 70/8. maddesi "makenelerin" kiraya verilmesinden elde edilen geliri de gayrimenkul sermaye iradı saymıştır. Dolayısıyla bahsi geçen hasılat kirası kiraya verilen gayrimenkul kirası gibi değerlendirilip vergilendirilecektir.

Gerek kiralayan, gerese kiracı vergi mükellefi olduklarından, kiracı ödediği kiradan GV. ve KDV. stopajı yapacaktır.
.......

Gönderilen sarf malzemeleri hakkında yapılacak işleme gelince:
Malzemelerin mülkiyeti gönderende kaldığı için bunlar için fatura kesmek söz konusu olmaz. Sadece sevk irsaliyesi kesilir. Diğer taraftan kiracının burada bir hizmeti söz konusu olduğundan, bu hizmet için kiralayana fatura kesmesi gerekir. Bu iş için para tahsil etmiyor ve ödeyeceği kiraya mahsup ediyor olsa bile durum değişmez. O zaman tarampa benzeri bir işlem olur ki KDVK'na göre trampa iki ayrı teslim hükmündedir.

Açıklamaya gerek duyulan bir husus kaldıysa soru yöneltiniz.
------------------------------
Selamlar
Osman Erol

 

[Şükrü ERGÜL]

Sayın syildiz,

Gayrimenkul sermaye iradının tarifi;

G.V.K. Madde 70- Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır.

...........................................

8. (3239 sayılı Kanunun 55'inci maddesiyle değişen bent) Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makina ve tesisat ile bunların eklentileri.

(3239 sayılı Kanunun 55'inci maddesiyle değişen fıkra) Yukarıda yazılı mal ve haklar ticari veya zirai bir işletmeye dahil olduğu takdirde bunların iratları ticari veya zirai kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanır.
...........................................

Fotokopi makinasının kiralama işi G.V. kanunun 70/8. maddesine göre GMİ olmasına rağmen, kiraladığınız fotokopi makinası ticari bir işletmeye dahil olduğundan yapmış olduğunuz kiralama işlemi TİCARİ KAZANÇ olarak değerlendirilmesi gerelmektedir.

Buı nedenle, G.V. kanununun 94. madesine göre gelir vergisi kesintisi yapılmasına gerek yoktur. Yapmış olduğunuz sözleşmeye istinaden ay sonlarında çekilen fotokopi sayısına göre kira bedeli + KDV fatura kesersiniz.

Yapmış olduğunuz kira sözleşmesinde, sarf malzemeleri size ait ise;
göndermiş olduğununuz irsaliyede sözleşmede yazılı malzemeleri gönderiyorsanız, keseceğiniz irsaliyede "İrsaliyede dökümü yapılı malzemeler ........... tarih ve ........ sayılı kira sözleşmesine istinaden gönderilmiştir." ibaresini koyarak irsaliyeyi kesersiniz. Bu kesmiş olduğunuz irsaliyeye fatura kesmenize gerek yoktur.

Sarf malzemelerinizi 157-Diğer Stoklar hesabında izliyorsanız, gönderdiğiniz irsaliye istinaden giderleşitirir, sarf malzemeleri alındığı tarihte giderleştiriyorsanız, kestiğiniz irsaliyeye herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur.

Yapmış olduğunuz kira sözleşmesinde, sarf malzemeleri kiralayana ait ise
yada göndermiş olduğununuz irsaliyede sözleşmede yazılı malzemeler dışında bir malzeme gönderiyorsanız, kesmiş olduğunuz irsaliyeyi (7) gün içerisinde faturalaştırmanız gerekmektedir.

Saygılar.

 

[M.Kemal]

Sayın syildiz,

Sayın Ergül konuyu gayet güzel toparlamış.Tümüne katılıyorum.

Sayın Erol,

Gerek kiralayan, gerese kiracı vergi mükellefi olduklarından, kiracı ödediği kiradan GV. ve KDV. stopajı yapacaktır.

Lütfen biraz dikkat diyorum.Bilakis "Her ikiside vergi mükellefi olduklarından", kiracı G.V. ve KDV stopajı yapmayacak, kiralayandan Fatura talep edecektir.

 

[syildiz42]

Öncelikle hepinize teşekkür ederim.
1- Her iki şirket de ticari işletmelerdir.
2- Sözleşmede "şu sarflar kullanılır ve yüklenici kiralayandır" ibaresine gerçekten de gerek var mıdır? Yani o sarf kullanılmadan sözleşme zaten yürümez. Ancak sözleşmede , elbette "her türlü sarflar ve tamir bakım kiralayana aittir"
3- Sarflar 153 stoklar hesabında izleniyor, mecburen.

 

[Onursal TAŞTAN]

Sn. Syıldız ve değerli meslekdaşlar;

Bildiğiniz gibi VUK nun 231/5. maddesi; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." der.

İşletmeler tarafından yapılan kiraya verme durumlarında fatura düzenleneceği muhakkaktır. Yukarıda Sn. Yıldız'ın söz ettiği kiralama sözleşmesi birer aylık süre şartına ve bir şartın yerine getirilmesine bağlıdır. Doğal olarak da fatura 1 aylık süre sonunu takip eden 7 gün içinde ve şartın yerine getirilmesine bağlı olarak düzenlenecektir. Çünkü; hizmet teslimi bu şartlara bağlıdır.

Sözleşmede kullanılacak sarf malzemesinin kiraya veren işletme tarafından karşılanacağı belirtilmişse bu teslimler için ayrıca fatura düzenlenmeyecektir. Çünkü; burada yapılan iş aslında bir mal teslimi değil, hizmet ifasıdır. Ve hizmet de ay sonunda ifa edilmektedir. Hizmet ifasına ilişkin fatura da bu süreden itibaren 7 gün içinde düzenlenmektedir. Ancak; VUK nun 230/5. maddesi ve 167 seri nolu tebliği gereği fatura kesilse de, kesilmese de bu durumda sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur.

Böyle bir durumda yapılması gereken ilgili irsaliyenin açıklama kısmına kira sözleşmesinin tarih ve numarasını yazmak suretiyle bu teslimin söz konusu hizmet ifasına bağlı olduğunu belirtmektir.

 

[Şükrü ERGÜL]

2- Sözleşmede "şu sarflar kullanılır ve yüklenici kiralayandır" ibaresine gerçekten de gerek var mıdır?

Elbette yoktur. Sözleşmede, aşağıdaki ifade yeterlidir.

Ancak sözleşmede , elbette "her türlü sarflar ve tamir bakım kiralayana aittir"

3- Sarflar 153 stoklar hesabında izleniyor, mecburen.

Daha önceki vermiş olduğum cevaptaki gibi, "İrsaliyede dökümü yapılı malzemeler ........... tarih ve ........ sayılı kira sözleşmesine istinaden gönderilmiştir." ibaresini koyarak irsaliyeyi kesersiniz. Bu kesmiş olduğunuz irsaliyeye fatura kesmenize gerek yoktur.

İrsaliye ile gönderilen sarflar 153 nolu hesaptan çıkartılarak giderleştirirsiniz.

Saygılar.

 

[OSMAN EROL]

Merhabalar

Sayın Ekici

Dikkat ederseniz soruyu soran kişi makinenin kiralayanın bilançosuna dahil olduğuna dair bir açıklamada bulunmuyor. Bu nedenle kira gelirini peşinen ticari kazanç olarak nitelendirmek yakıştırma olur. Her iki tarafın da vergi mükellefi olması münasebetin mutlaka ticari kazanç çerçevesinde değerlendirilmesini gerektirmez. Bu nedenle kira tahsilatını GMSİ. olarak değerlendirmede bir beis gömedim.

Bunu soru sahibine soralım ve cevabı ona göre düzeltelim (Lütfen acele etmeyelim)
-----------------

 

[M.Kemal]

Sayın Erol,

Hepimiz hata yapabiliriz, yapıyoruzda sağolsun forumdaş telafi ediyor.

Böyle bir telafi ve yanlış anlaşılmaları düzeltmek istedim.

Acele ettiğimizde yok diğer detaylara girmeyeceğim sadece konu başlığına bakmanız bile "ticari bir işlem"den bahsedildiğini anlamaya yeter sanıyorum.

Kaldıki asıl düzeltmenizi istediğim;"Gerek kiralayan, gerekse kiraya veren vergi mükellefi olduğundan" KDV ve GV stopajı yapılacaktır, cümleniz.

 

[Onursal TAŞTAN]

Sn. Erol;

Sn. Ekici'nin de vurguladığı gibi bu işlemde KDV var, ancak stopaj yoktur.

 

[syildiz42]

Sanırım bu konu burda yeterince açığa kavuşturulduğu için kapanmıştır.Diğer yandan,cevapları, irsaliyeleri dönem sonunda (Sözleşmede belirtilen dönem) keseceğimiz faturalara bağlamamız gerektiği şeklinde yorumladım.
Yine de canlı bir tartışma sözkonusu olmuştur.
teşekkürler.