ECE HANIM ;
1- Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Olarak Çalışanların Sigortalılığı
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 3?üncü maddesinin II?nci bendi © fıkrası ve 63?üncü maddesi, 29.04.1986 tarihinde kabul edilen, 06.05.1986 tarihli, 19099 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren 3279 sayılı Kanunla değiştirilmiş ve ?Sosyal Güvenlik Destek Primi? adı altında yeni bir uygulama başlamıştır.
a) Kanunla Kurulu Sosyal Güvenlik Kurumlarından Malüllük (Görev Malüllüğü Dahil) Veya Emekli Aylığı Alanlar.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 3?üncü maddesinin II?nci bendi © fıkrasında yapılan değişiklikle, Kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından malüllük (adi malüllük dahil) veya emekli aylığı almakta iken bu Kanuna tabi sigortalı bir işte çalışanların 78?inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançları üzerinden 63?üncü madde hükmüne göre ?Sosyal Güvenlik Destek Primi? kesileceği, ancak söz konusu sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığı halinde haklarında 12?nci madde hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür.
Buna göre, kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından malüllük veya emekli aylığı almakta olanlar, 506 sayılı Kanuna tabi olmayı gerektiren bir işte çalışmaya başladıkları taktirde, sadece iş kazasıyla, meslek hastalıkları ve analık sigortaları primi ödemekte iken, 06.05.1986 tarihinden itibaren belirtilen sigorta kollarının primi yerine zorunlu olarak Sosyal Güvenlik Destek primi ödeyeceklerdir.
Kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından görev malüllüğü aylığı almakta olanlar, yazılı talepleri üzerine ayrıca malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi tutulmuşlarsa, bunlar için aylık sosyal güvenlik destek prim bordrosunun yanı sıra malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primini taşıyan aylık sigorta primleri bildirgesi ve dört aylık sigorta primleri bordrosu da düzenlenir.
Sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar için yazılı talep tarihini takip eden aybaşından itibaren işverenlerinden işe giriş bildirgeleri istenerek tescil edilecek ve dört aylık sigorta primleri bordrosu (görev malüllüğü aylığı alanlardan istekte bulunanlar hariç) istenmeyecektir..
b) Kurumumuzdan Yaşlılık Aylığı Alanlar.
Kurumumuzdan yaşlılık aylığı alanların, yeniden sigortalı olmaları gereken bir işte çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmekte iken, 506 sayılı kanunun 63üncü maddesinde yapılan değişiklikle, bu kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak çalışmaya başlayanlardan yazılı talepte bulunanların aylıklarının ödenmesine devam edilmesi, ancak 78?inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançları üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilmesi hükme bağlanmıştır.
c) Kazançtan Kesilecek Sosyal Güvenlik Destek Primi Oranı
506 sayılı Kanunun 63?üncü maddesi (B) fıkrasında; sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanlardan, 78?inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazanç üzerinden %24 oranında sosyal güvenlik destek primi kesileceği, bu primin ¼?ünün sigortalı, ¾?ünün işveren hissesi oldugu hükme baglanmiştir. Buna göre, sigortali hissesi %6, işveren hissesi %18?dir.
Prim oranı, 506 sayılı Kanunun 63?üncü maddesi (B) fıkrasına göre %24 iken, 4447 sayılı Kanunla 01.10.1999?dan itibaren %30?a yükseltilmiştir. Yeni düzenleme uyarinca sigortali hissesi %7.5, işveren hissesi %22.5 olmuştur.
d) Kurumdan Yaşlilik Ayligi Alan Avukat ve Noterler
Yaşlilik ayligi alan serbest avukat veya noter olarak çalişanlardan,
01.10.1999?dan itibaren,
Aylık ve sosyal yardım zammı toplamından,
%15 oranında soyal güvenlik destek primi kesilecektir.
Yaşlılık aylığı almakta olan ve işyerlerini kapatmayan avukatların hizmet akdi ile başka bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaları halinde sosyal güvenlik destek primi bu çalışmalarından dolayı aldıkları ücretlerden kesilecek, almakta oldukları yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi kesilmeyecektir.
e) Tescil İşlemleri
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 20?nci maddesi gereğince, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanların tescil edilmemesi gerekmekte ise de;
a) Kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından görev malüllüğü dahil malüllük veya emekli aylığı almakta iken sigortalı olarak çalışmaya başlayanlardan, iş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına tutulanların Kanunun 12?nci maddesinden öngörülen yardımlardan yararlanabilmeleri için daha önce Kurumca tescil edilmemiş olanlar, iş kazası geçirdikleri veya meslek hastalığının anlaşıldığı tarihte işe başladıkları tarihten,
b) Görev malüllüğü aylığı alanlardan malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi tutulmak isteyenler yazılı talip tarihini takibeden aybaşından,
itibaren işverenlerinden işe giriş bildirgeleri istenerek tescil edileceklerdir.
2- Bulgaristan?dan Zorunlu Göç Eden Soydaşlarımızın Sigortalılığı
Bulgaristan?dan ülkemize zorunlu göç eden ve henüz Türk vatandaşlığını kazanamayan soydaşlarımız, 2527 sayılı Kanun ve bu Kanuna istinaden Bakanlar Kurulunca çıkarılan yönetmelik hükümlerine göre bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılmaları durumunda, 506 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre ve tüm sigorta kollarına tabi olarak sigortalı sayılacaklardır.
Konu hakkinda 12-33 Ek sayılı Genelgede ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.
YARDIMCI OLABİLDİYSEM SEVİNİRİM