Yatırımcıya vergi iadesi
Bu ekonomik ortamda vergi iadesi birçok kişi için cazip gelebilir. Ancak bu vergi iadesi için geçmişten gelen yatırım indirimi ile 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödemiş olmanız gerekiyor. Bunu sağlayacak Anayasa Mahkemesi kararı yakında Resmi Gazete'de yayınlanacak. Karar ile geçmişten yatırım indirimi hakkı bulunan yatırımcıların önündeki kısıtlayıcı hükümler kaldırılıyor. Bu nasıl olacak kısaca açıklayalım.
Kanun ne düzenleme getirmişti
30.3.2006 günlü, 5479 Sayılı Kanun'la yatırım indirimi hakkı olmasına rağmen en son 2006, 2007ve 2008 yıllarında kullanılabileceğine ilişkin düzenleme yayınlandı. Yatırım indirimi kaldırılırken geçici madde ile (GVK Geçici Madde 69) eskiden başlamış yatırımlar için;
- 2005 yılı sonuna kadar yapılmış olan harcamalar ile,
- 2008 yılı sonuna kadar yapılacak harcamalar nedeniyle hak kazanılan/hak kazanılacak yatırım indirimi tutarlarının 2006, 2007 ve 2008 yıllarında indirimine devam edileceği hükmü getirilmişti.
Bu kanundan önce yatırım yapan işletmelerin yaptıkları yatırımların belli bir tutarına kadar vergi ödemeyerek teşvik edilmesi amaçlanmıştı. Yapılan düzenlemede Kanunun yayım tarihi olan 2006 yılından önce başlamış bulunan yatırımlar dolayısıyla hakların korunması için en son 2008 yılı sonuna kadar yatırım indiriminden faydalanma imkânı sağlandı. Ancak 2006 yılından önce yatırımlarına başlamış ve hâlâ 2008 yılı sonuna kadar yatırım indirimi istisnasının tamamından faydalanamamış bulunan işletmeler için problem başlamıştı. Çünkü işletmeler yatırımlarına karar verirken vergi teşviklerinin devam edeceğini ve bu avantajı dikkate alarak yatırım kararlarını almışlardı. Yatırımın başında işletmelere verilmiş bu imkânın daha sonra kısıtlanması hukuki ihtilaflara neden oldu.
Anayasa Mahkemesi kararı ne getiriyor
Anayasa Mahkemesi Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım indirimiyle ilgili geçici 69'uncu maddesinde yer alan 2006, 2007 ve 2008 ibarelerini iptal etti. Böylece devreden yatırım indirimi istisnası bulunanların 2009 ve devam eden yıllarda da faydalanabileceğine karar verdi. Bu şekilde yatırım indirimiyle ilgili süre sınırlaması da ortadan kalktı. Mahkeme, yatırım indirimiyle ilgili sınırlamanın iptalinin, kararın Resmi Gazete'de yayımıyla birlikte yürürlüğe girmesine karar verdi.
Yatırım indirimi hakkı olanlar ne yapacak
Yatırım indirimi hakkı bulunan işletmelerin bu haklarının yıl ile sınırlanması kanunun yürürlüğe girdiği günden beri eleştiri konusu oldu. Birçok yatırımcı 2009 yılı içinde vermiş olduğu geçici vergi beyannamelerini ihtirazı kayıtla vererek müktesep hak iddiasında bulundu. Bilindiği üzere henüz 2009 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi beyannamesi verilmedi. Ancak 2009 yılı içerisinde daha sonra verilecek Kurumlar Vergisi beyannamesinden mahsup edilecek geçici vergi beyannamelerinin Ocak-Haziran 2009'u kapsayan iki dönem geçici vergi beyannameleri verildi ve geçici vergileri ödendi. İlgili Kanun ile yıl sınırlaması olmasa idi yatırım indirimi hakkı bulunan mükellefler 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödemeyeceklerdi.
Anaysa Mahkemesi'nin bu kararının Resmi Gazete'de yayınlanması ile 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödeyen mükellefler ödemiş oldukları geçici vergiyi Nisan 2010'da verecekleri Kurumlar Vergisi beyannamesinde iade olarak talep edebilecekler.
Anayasa Mahkemesi kararının yayınlanması üçüncü geçici vergi beyan tarihi olan 16 Kasım 2009 tarihine kadar yetişmesi durumunda yatırım indirimi hakları bulunan mükelleflerin geçici vergi ödemelerine gerek kalmayacak.
Yatırım indirimi hakları bulunan mükelleflerin bu imkânlarını kullanabilmeleri için gelişmeleri yakından izlemelerinde fayda var.
İsmail KÖKBULUT
Bu ekonomik ortamda vergi iadesi birçok kişi için cazip gelebilir. Ancak bu vergi iadesi için geçmişten gelen yatırım indirimi ile 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödemiş olmanız gerekiyor. Bunu sağlayacak Anayasa Mahkemesi kararı yakında Resmi Gazete'de yayınlanacak. Karar ile geçmişten yatırım indirimi hakkı bulunan yatırımcıların önündeki kısıtlayıcı hükümler kaldırılıyor. Bu nasıl olacak kısaca açıklayalım.
Kanun ne düzenleme getirmişti
30.3.2006 günlü, 5479 Sayılı Kanun'la yatırım indirimi hakkı olmasına rağmen en son 2006, 2007ve 2008 yıllarında kullanılabileceğine ilişkin düzenleme yayınlandı. Yatırım indirimi kaldırılırken geçici madde ile (GVK Geçici Madde 69) eskiden başlamış yatırımlar için;
- 2005 yılı sonuna kadar yapılmış olan harcamalar ile,
- 2008 yılı sonuna kadar yapılacak harcamalar nedeniyle hak kazanılan/hak kazanılacak yatırım indirimi tutarlarının 2006, 2007 ve 2008 yıllarında indirimine devam edileceği hükmü getirilmişti.
Bu kanundan önce yatırım yapan işletmelerin yaptıkları yatırımların belli bir tutarına kadar vergi ödemeyerek teşvik edilmesi amaçlanmıştı. Yapılan düzenlemede Kanunun yayım tarihi olan 2006 yılından önce başlamış bulunan yatırımlar dolayısıyla hakların korunması için en son 2008 yılı sonuna kadar yatırım indiriminden faydalanma imkânı sağlandı. Ancak 2006 yılından önce yatırımlarına başlamış ve hâlâ 2008 yılı sonuna kadar yatırım indirimi istisnasının tamamından faydalanamamış bulunan işletmeler için problem başlamıştı. Çünkü işletmeler yatırımlarına karar verirken vergi teşviklerinin devam edeceğini ve bu avantajı dikkate alarak yatırım kararlarını almışlardı. Yatırımın başında işletmelere verilmiş bu imkânın daha sonra kısıtlanması hukuki ihtilaflara neden oldu.
Anayasa Mahkemesi kararı ne getiriyor
Anayasa Mahkemesi Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım indirimiyle ilgili geçici 69'uncu maddesinde yer alan 2006, 2007 ve 2008 ibarelerini iptal etti. Böylece devreden yatırım indirimi istisnası bulunanların 2009 ve devam eden yıllarda da faydalanabileceğine karar verdi. Bu şekilde yatırım indirimiyle ilgili süre sınırlaması da ortadan kalktı. Mahkeme, yatırım indirimiyle ilgili sınırlamanın iptalinin, kararın Resmi Gazete'de yayımıyla birlikte yürürlüğe girmesine karar verdi.
Yatırım indirimi hakkı olanlar ne yapacak
Yatırım indirimi hakkı bulunan işletmelerin bu haklarının yıl ile sınırlanması kanunun yürürlüğe girdiği günden beri eleştiri konusu oldu. Birçok yatırımcı 2009 yılı içinde vermiş olduğu geçici vergi beyannamelerini ihtirazı kayıtla vererek müktesep hak iddiasında bulundu. Bilindiği üzere henüz 2009 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi beyannamesi verilmedi. Ancak 2009 yılı içerisinde daha sonra verilecek Kurumlar Vergisi beyannamesinden mahsup edilecek geçici vergi beyannamelerinin Ocak-Haziran 2009'u kapsayan iki dönem geçici vergi beyannameleri verildi ve geçici vergileri ödendi. İlgili Kanun ile yıl sınırlaması olmasa idi yatırım indirimi hakkı bulunan mükellefler 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödemeyeceklerdi.
Anaysa Mahkemesi'nin bu kararının Resmi Gazete'de yayınlanması ile 2009 yılı içerisinde geçici vergi ödeyen mükellefler ödemiş oldukları geçici vergiyi Nisan 2010'da verecekleri Kurumlar Vergisi beyannamesinde iade olarak talep edebilecekler.
Anayasa Mahkemesi kararının yayınlanması üçüncü geçici vergi beyan tarihi olan 16 Kasım 2009 tarihine kadar yetişmesi durumunda yatırım indirimi hakları bulunan mükelleflerin geçici vergi ödemelerine gerek kalmayacak.
Yatırım indirimi hakları bulunan mükelleflerin bu imkânlarını kullanabilmeleri için gelişmeleri yakından izlemelerinde fayda var.
İsmail KÖKBULUT
