Sn. Ossasauna ve Değerli meslekdaşlar;
8. Türkiye Muhasebe Standartlarının 8.maddesine göre,"Elde edilen bir duran varlığı meydana getiren parçaların pratik olarak birbirlerinden ayırt edilebilir nitelikte olmaları ve bunların ekonomik ömürlerinin tahmin edilebilmesi durumunda, katlanılan toplam harcamaların o varlığı meydana getiren parçalara ve birimlere dağıtılarak muhasebeleştirilmesi ve her bir parçanın ekonomik ömrüne göre amortisman ayrılması uygundur. Örneğin bir uçağı ve onun motorlarını tek bir varlık olarak kabul etmek yerine, faydalı ömürleri bir bütün olarak uçağınkinden daha kısa olan makineleri –uçak motorlarını-ayrı bir varlık olarak muhasebeleştirmek ve farklı oranda amortismana tabi tutmak daha uygun bir uygulamadır." denmektedir.
TMS-8'in 8.maddesi ile Uluslararası Muhasebe Standartları-16'nın 10. Paragrafında da aynen bu hükümler yer almaktadır.
Bazı Danıştay kararları da bu yöndedir. Örneğin, 1975 yılında Danıştay 13. Dairesi’nin aldığı bir kararda iktisadi kıymeti artırıcı nitelikte olan ilavelerin ayrıca amortismana tabi tutulması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca bir örnek de Danıştay 4. Dairesi’nin bazı kararlarında görülmektedir. Binalara sonradan ilave edilen kalorifer, asansör, havalandırma ve benzeri tesisatların binadan ayrı aktifleştirilip binanın amortisman süre ve nispetinden farklı olarak amortismana tabi tutulacağı açıklanmıştır.
Demekki a.t.i.k. lerin bünyesine sonradan eklenen eklentilerin a.t.i.k. gibi değerlendirilip değerlendirilmemesinde temel kriter; sonradan yapılan eklentilerin (burada yedek parçaların) eklendiği iktisadi kıymetin değerinde bir artışa yol açıp açmadığıdır.
Eğer soruda bahsi geçen yedek parça a.t.i.k. lerin temel niteliklerine sahip ise ve eklendiği makinanın ekonomik değerini artırıyorsa bu yedek parçaları da a.t.i.k. olarak değerlendirmek gerekiyor. Değilse normal bir gider kalemi olarak değerlendirmek gerekiyor.