Ynt: 2011/1 Finansal Tablolar Ve Analiz için kaynak önerisi.
FİNANSAL ANALİZ
? Mali tabloların düzenlenmesi referansını MUGT(Muhasebe Uygulamaları genel Tebliği)?dan alır.
? MUGT 1992 yılında Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanmış olup 1994 yılında yürürlüğe girmiştir.
? MUGT ile getirilen yenilik G.T?sunda gelir ile gider arasında mahsup yapılmasını önlemiştir.
? MUGT ile getirilen bir diğer düzenleme ise; 1994 ?e kadar hesap şeklinde olan G.T?su rapor şeklinde düzenlenmeye başlanmıştır.
? Mali analiz denetlenmiş tablolar üzerinden yapılır.
Mali analiz türleri 3?e ayrılır.Bunlar:
1. Analizin yapılma amacına göre
2. Kapsamına göre
3. Analizi yapanın kimliğine göre
? Analiz yapılma amacına göre; yönetim analizi,yatırım analizi,kredi analizi,toplu pazarlık analizi?dir.
? Kapsamına göre analiz ise;statik ve dinamik olmak üzere iki tanedir.
? Analizi yapanın kimliğine göre ise analiz; iç ve dış analizdir.
Mali tablo analizi yapmanın amaçları;
1. Işletmenin mali durumunu,faaliyet sonuçlarını ve finansal yönden gelişimini değerlendirmek.
2. Mali durum ve finansal sonuçların gelişiminin yönlerinin tespit etmek.
3. Gelecek hakkında öngörümlemede bulunmak.
? Karşılaştırmalı tablolar,yüzde,trend,oran,fon akış analizi olmak üzere 5 çeşit mali analiz tekniği vardır.
? Yüzde ve oran anlizi statik, diğerleri dinamiktir.
? Mali analizi yapabilmek için iyi bir muhasebe bilgisi,mali analizi uygulama teknikleri,yorum,bilimsel sezgiler iyi olmalıdır.
? Bir işletmenin birden fazla dönemine ait birbirini izleyen ayni uzunluktaki dönemler bakımından mali tablolarının artış ve azalış olarak değişim gösteren kalmelerinin incelenmesi ve yorumlanmasına Karşılaştırmalı Tablolar Analizi denir.
? KT. Analizi yatay bir analiz olup ayrıca dinamiktir.
? KT. Analizinde oran farkı Y-X/X.100 ile hesaplanır. Y: ikinci yıl X: birinci yıl
? KT. Analizi G.T?suna uygulanırken tüm Kar/zarar kalemlerine bakılır.
? Dikey analiz bir kalemin bilançodan aldığı payı gösterir.
? Statik bir analizdir.
? Bilanço için aktif veya pasif toplamı 100 kabul edilir.
? GT. sunda sadece Net Satışlar=100 olarak kabul edilir.
? İlgili kalem/Grup toplamı x100
? Ilgili kalem/Genel toplam x100
? GT.su kalemi/Net satışlar x100
? Faaliyet döngüsü= Nakit ] Yarı mamül ] Mamül ] Satış ] Ticari Alacak ] Nakit
? ÖK?UVYK + KVYK olması istenir.
? Dikey analizin ÖK?lara uygulanmasının nedeni otofinansmanın sağlanıp sağlanamadığını görmek içindir.ÖK?ların içinde de ilgilenilen kalem KAR YEDEKLERİ?dir.
? Trend analizi birbirini izleyen en az 5 veya daha fazla yıllık mali tablolara uygulanır.
? Trend analizinde bir baz yıl(her bakımdan normal bir yıl olması gerekli) seçilir. Buna 100 değeri verilir.
? Tren analizi dinamik bir analizdir.
? Bilanço ve GT.?sunun her kalemine uygulanabilir.
? Eğilimler genelde dalgalı çıkar.
? Eğilim yüzdesi= Kalemin diğer yıldaki tutarı/ Baz yıl tutarı.100
? Tren analizinin yorumu; aralarında ilişki bulunan kalemlerin etkişelimlerinin incelenmesine dayanır.
? Her yıl için çıkan yüzdeler 100?e yakın ise o kalemin eğilimi yok demektir.
? Yorumlamada bazı ölçütler kullanılır.Bunlar; işeletmenin geçmiş dönemlerdeki oranları, genel kabul görmüş oranlar, endüstri oranları.
? Oran(rasyo) analizi statik bir analizdir.
Türüne göre oranlar:
1. Işletme içi oranlar
2. Işletme dışı oranlar
3. Endüstri(sektör) oranları
İşletme faaliyetlerinin devamlılığı için gerekli oranlar:
1. Likidite oranları
2. Maliyet oranları
3. Faaliyet oranları
4. Karlılık oranları
Likidite oranları:
-Cari oran
-Likidite(asit test) oran
-Nakit(disponibilite) oranı
-Stok bağımlılık oranı
? Likidite oranları işletmelerin kısa vadeli borçları ödeme gücüne ve rutin işleri yerine getirip getirmediğine bakar.
? C.O= Dönen Varlıklar/KVYK
? C.O?nın 1,5-2 arasında olması iyidir.
? C.O?nın Türkiye?de düşük çıkma nedeni özellikle kısa vadeli kredi kullanımının yaygın olmasıdır.
? Asit-Test Oranı= Dönen Varlıklar-Stoklar/ KVYK
? Asit-Test Oranı= HD+ SPÇV/ KVYK-Alınan Avanslar+ Gel.Aylara Ait Gelirler
? Asit-Test Oranının 1 olması yeterlidir.
? Asit-Test oranı C.O?nın tamalayıcısı niteliğindedir.
? Nakit Oran(Disponibilite)= HD+MK/ KVYK
? Nakit oranının 20?nin altına inmemesi istenir.
? Nakit oranı 0,20-0,25 olması istenir.
? Stok Bağımlılık Oranı= KVYK-(HD+SPÇV) / Stoklar .100
? Stoka bağımlılık oranı nakitle borç ödendikten sonar borç varsa; stoklarımızın ne kadarını satmamız gerektiğini gösterir.
4 çeşit Kaldıraç oranı(mali oran) vardır. Bunlar:
1. Kaldıraç oranı(Toplam Borçların aktife oranı)
2. Özkaynakların aktife oranı
3. KVYK?ların aktife veya pasife oranı
4. MDV?lerin ÖK?lara oranı
? Mali oranlar(kaldıraç oranları) işletmenin varlıklarının finansmanında yabancı kaynaklardan ne ölçüde yararlandığına bakar.
? Kaldıraç Rasyosu= TB/TV.100
? Kaldıraç rasyosu mali bir oran olup; varklıkların % kaçının borçlarla finanse edildiğini gösterir.
? 50-60 arasında optimum bir değeri yakalamak gerekir.
? Bu oran firmanın ne kadarlık bir finansal risk aldığını gösterir.
? Bu oranın yüksek olması yani 50 üzeri borç verenler için emniyet payının dar olduğu anlamına gelir.
? MDV?ların ÖK?ları karşılama oranının 100?ü geçmemesi istenir.
? Ama yeni işletmelerde 60-70 çıkar.
? Faizleri Karşılama Oranı= Faiz ve Vergiden Önceki Kar/ Faiz Giderleri
? Borç Servis Oranı= Dönem Karı+Amortisman Giderleri/ Faiz Giderleri+Anapara Ödemeleri
? Faaliyet oranlarıda işletmenin varlıklarını faaliyetlerinde ne kadar verimli kullandığını ölçer.
Faaliyet oranları:
-Alacakların Devir Hızı
-Alacakların Ortalama Tahsil Süresi
-Stok Devir Hızı
-Dönen Varlık Devir Hızı
-MDV. Devir Hızı
-ÖK Devir Hızı
-NÇS Devir Hızı
-Ticari Borçların Devir Hızı
? Alacakların Devir Hızı= Net Satışlar/ Ort. Tic. Alacaklar
? Buradaki alacaklara diğer alacaklar girmez ancak; şüpheli alacaklar girer.
? Alacakların Ortalama Tahsil Süresi= 360/ ADH.
? AOTS. ; alacakların yıl içinde kaç günde bir tahsil edildiğini gösterir.
? Stok Devir Hızı= STMM/Ortalama tic.Alacak
? Dönen Varlık Devir Hızı= Net Satışlar/Ort. Dönen Varlıklar
? MDV Devir Hızı= Net Satışlar/ MDV
Karlılık Oranları:
-Brüt Kar Marj Oranı
-Net Faaliyet Kar Marjı
-Net Kar Marjı
-Özkaynakların Karlılığı Oranı(Mali Rantabilite)
-Devamlı Sermayenin Amortismanı(Ekonomik Rantabilite)
-Toplam Varlıkların Karlılığı Oranı
? Brüt Kar Marjı Oranı= BSK/ Net Satışlar
? Net Faaliyet Kar Marjı= Esas Faaliyet Karı/ Net Satışlar
? Net Kar Marjı= Dönem Net Karı/ Net Satışlar
? Mali Rantabilite= Dönem Net Karı/ Ort. ÖK
? Ekonomik Rantabilite= Dönem Karı+ Uzun vadeli borçlanma gideri/ ÖK+UVYK
? Toplam Varlıkların Karlılığı= Net Kar/ Ort. Toplam Varlıklar
? Toplam Varlıkların Karlılığı=Dönem Karı/ Varlık Toplamı
? Kar Marjı; firmanın belirli bir satış düzeyi üzerinden kar elde etme becerisidir.
? Yatıtım Karlılığı= Kar Marjı x Aktif Devir Hızı
? =(Dönem Karı/Net Satışlar)x(Net Satışlar/Toplma Aktif)
? =(Net Satışlar-Maliyetler/Net Satışlar)x(Net Satışlar/Dönen Var.+Duran Var.)
Borsa Performans Oranları:
-Fiyat kazanç oranı
-Hisse senedi başına kar
-Temettü verimi
-Piyasa değeri-defter değeri
? Hisse başına kar/Hisse senedi fiyatı=Fiyat/Kazanç=TEMETTÜ VERİMİ
? Hisse senedi başına kar=Dönem Karı/ Hisse senedi sayısı
? Fiyat-Kazanç oranı= Toplam Borsa Değeri/ Dönem net karı
