Ba_Bs Formlarına İlişkin....
MAHMUT KEMAL SAĞIR
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
[email protected]
BA ?BS FORMLARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Bilgi, bilgiye ihtiyacı olan kişilerle paylaşılınca değerlidir.
1-GİRİŞ
Gün geçmiyor ki Maliye Bakanlığı kayıt dışı ekonomiyi önlemek amacıyla yeni bir uygulama yürürlüğe koymasın. Yürürlüğe giren bu uygulamalardan bir tanesi de Ba (Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu) ile Bs (Mal ve Hizmet Satımlarına İlişkin Bildirim Formu) uygulamasıdır. Yazımızın konusunu üç bölüme ayırarak sizlerle paylaşacağım.
Birinci bölümde güncel olduğu için 2007 yılı Ba ve Bs formları ile ilgili ayrıntılara, ikinci bölüm 2008 yılı Ba ve Bs formları ile yapılan değişikliklere ve son bölüm de ise bu uygulamanın maksadının kayıt dışı ekonomiyle ilişkisine değineceğiz.
Yazımız bir kişinin bakış açısının ürünüdür. Siz okuyucuların yorumlarıyla eksik ya da yanlış kalan kısımlarının tamamlanmasıyla daha rafine bir hal alacaktır.
2?362 SIRA NOLU V.U.K. GENEL TEBLİĞİ ESASINA GÖRE 2007 YILI Ba ve Bs FORMLARININ BİLDİRİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Öncelikle şunu belirtmeliyim ki 2007 yılında verilmesi gereken Ba ve Bs formları V.U.K. Sirküler 32 ile süreleri uzatılmış olup 05 Haziran 2008 tarihinde verilebilecektir.
2007 takvim yılına ilişkin bildirim formları için 362 Sıra No?lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen bir kişi veya kurumdan yapılan katma değer vergisi hariç 30.000,00 YTL ve üzerindeki mal ve hizmet alımları Form Ba, mal ve hizmet satışları Form Bs ile bildirilecektir.
Dikkat edilmesi gereken hususlar;
Ø Bilânço usulüne göre defter tutan mükellefler bu uygulamanın kapsamındadır.
Ø Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler takvim yılı uygulamasını dikkate alacaklardır.
Ø Bilânço esasına göre defter tutan, Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannamesini elektronik ortamda veren mükellefler Ba ve Bs bildirimlerini de elektronik ortamda vermek zorundadırlar.
Ø Mal müdürlüklerine bağlı olan mükellefler hariç, bildirimlerini elektronik ortamda vermek zorunda olmayan mükellefler istemeleri halinde bildirimlerini elektronik ortamda verebilirler.
Ø Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde onaylama işlemi bildirimin verilmesi gereken son gün (05 Haziran 2008) saat 24:00 dan öncedir.
Ø Bildirimlerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler kesinlikle kâğıt ortamında (elden veya posta ile ) bildirim formu vermeyeceklerdir.
Ø Vergi dairesi değişen mükellefler bildirimlerini halen bağlı oldukları vergi dairesine göndereceklerdir.
Ø Bildirimlerini elektronik ortamda vermek zorunda olmayan mükellefler ile mal müdürlüklerine bağlı olan mükellefler bildirimlerini bağlı oldukları vergi dairesi veya mal müdürlüklerine dilekçe ekinde vermek zorundalar.
Ø Kâğıt ortamındaki bildirim formları mükellef ve varsa mükelleflerin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir tarafından müştereken imzalanacaktır.
Ø Fotokopi ile çoğaltılmış veya önceki yıllarda bastırılmış formlar kullanılmayacak, kullanılması halinde hiç verilmemiş sayılacak.(1.490,00YTL)
Ø Bildirimler Yeni Türk Lirası(YTL) olarak doldurulacak 1 YTL altındaki tutarlar dikkate alınmayacaktır. Kuruş bilgileri ihmal edilecek ve bildirimlerde gösterilmeyecektir.
Ø Bildirim formlarına 30.000,00 YTL haddini aşan ithalat ve ihracat işlemleri de yazılacaktır. İthalat için vergi kimlik numarası ??1111111111?? ,ihracat için ??2222222222 ?? olarak kodlanacaktır.
Ø Bildirim yükümlülüğü olan mükellefler belirtilen 30.000,00 YTL altında alım-satımları olmasa bile bildirim formlarını vermek zorundadırlar.
Ø Mükellefler elektronik ortamda verdikleri bildirilerini onayladıktan veya kâğıt ortamında bildirimde bulunduktan sonra verdikleri bildirim formlarında hata düzeltmesi bildirim süresinin dolmamış olması şartıyla düzeltme yapabilirler.
Ø İşlerini terk eden mükellefler de bildirim formlarını vereceklerdir.
Ø İlgili olduğu yılda Bilânço esasına defter tutup daha sonraki yıldan itibaren işletme hesabına geçen mükellefler de bildirim formları vereceklerdir. Burada ölçü 2007 yılı içinde Ba ve Bs belirtilen 30.000,00 YTL sınırını geçmiş, Bilânço esasına göre defter tutmuş ve 2007 yılı içinde mükellef olarak kayıtlı bulunuyor olunması esastır.
Ø Birden fazla şubesi olan mükellefler şube bilgilerini konsolide edeceklerdir.
Ø Gerek alış iadelerinde gerekse satış iadelerinde 30.000,00YTL sınırını aşan iadeler de alış iadelerinde Bs bildiriminde satış, satış iadelerinde ise Ba formunda alış olarak gösterilecektir.
Ø Kur farkı faturaları da bildirime dahil edilecektir.
Ø Özel tüketim vergisi ayrıştırılmadan dahil tutarıyla gösterilecektir.
Ø Müstahsil makbuzu ile yapılan alımlar gelir vergisi yapılmadan önceki brüt tutarları ile bildirilecektir.
Ø Bankalar, Özel Finans Kurumları, Aracı Kurumlar, Portföy Yönetim Şirketleri, Menkul Kıymet Yatırım Fon ve Ortaklıkları ile Sigorta Şirketleri Bs Formu vermeyeceklerdir. Ayrıca kendi aralarında ki işlemleri için de Ba formu düzenlemeyeceklerdir. Fakat bunların dışındaki mal ve hizmet alımlarını bildirmek zorundalar.
Ø Sigorta şirketleri tarafından yapılan fatura karşılığı tazminat ödemeleri de Ba bildirimi olarak değerlendirilecektir.
Ø Noterlerin noterlik hizmetlerini Bs formu ile bildirmelerine gerek bulunmadığı gibi noterlerden yaptırılan işlemlerin de Ba formu ile bildirilmesine gerek bulunmamaktadır. Noterlerin faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını form Ba ile bildirmek zorundadırlar.
Ø Noterler için geçerli olan şartlar Döviz büfeleri ve bu büfelerden işlem yapanlar için de geçerlidir.
Ø Elektrik, su, doğalgaz gibi mal ve hizmet alımları da bildirilecektir.
Ø Bildirim formlarını elektronik veya kâğıt ortamında belirtilen süre için de (05 Haziran 2008) vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler 213 sayılı VUK 355 maddesi hükmü gereği işlem yapılacak olup bu mükellefler incelemeye sevk edilecekleridir.
3?381 SIRA NOLU V.U.K. GENEL TEBLİĞİ ESASINA GÖRE 2008 YILI Ba ve Bs FORMLARININ BİLDİRİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Bilânço esasına göre defter tutan mükelleflerin 2008 ve müteakip yıllarda uygulanacak esaslar 381 nolu genel tebliğin uygulama esasları dikkate alınacaktır.
Her ne kadar tebliğin 1.1 bölümünde Ba ve Bs formlarının verilme zamanı 2008 Şubat olsa da VUK Sirküleri 32 de 05.06.2008 olarak revize edilmiştir.Vergi Usul Kanunu 381 nolu genel tebliği 2008 yılı uygulamasında önemli değişiklikleri içermektedir. Bunlar;
2008 Yılı Uygulaması 2007 Yılı Uygulaması
Ba ve Bs Formları AYLIK düzenlenecektir Ba ve Bs Formları YILLIK düzenlenecektir
Uygulanacak had 8.000,00YTL dir(KDV hariç) Uygulanacak had 30.000,00YTL dir (KDV hariç)
Limit altı alış/satış bildirilecektir. Limit altı alış/satış uygulaması yoktur.
2008 Yılı Ba ve Bs Formları aylık verilme dilimleri
2008 YILI BA-BS Formu BİLDİRİMİN SON GÜNÜ
Ocak-Şubat-Mart-Nisan 2008 05 Haziran 2008
Mayıs 2008 05 Temmuz 2008
Haziran 2008 05 Ağustos 2008
Temmuz 2008 05 Eylül 2008
Ağustos 2008 05 Ekim 2008
Eylül 2008 05 Kasım 2008
Ekim 2008 05 Aralık 2008
Kasım 2008 05 Ocak 2009
Aralık 2008 05 Şubat 2009
Bildirim formlarını elektronik ortamda veya kağıt ortamında belirlenen süre içinde vermeyen , eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 nci maddesi hükmü uyarınca işlem yapılacaktır.(1.490,00 YTL)
4-BA VE BS FORMLARININ ÇAPRAZ KONTROLÜNÜN SAHTE BELGE DÜZENLEMESİNE ETKİSİ
Ø Ticari kazanç elde edenlerin bir kısmı vergiden muaf, bir kısmı basit usulde ve bir kısmı da gerçek usulde işletme hesabı veya bilânço esasında vergiye tabidir. Ba ve Bs uygulaması sadece bilânço usulüne tabi işletmeleri kapsamına almakla kısmi bir kontrol yapması sebebiyle etkin değildir.
Ø Nihai Tüketiciye yapılan satışlar Ba ve Bs formlarında tek taraflı olacağından bir tarafın ben sattım demesi diğer tarafın ben aldım demesi anlamına gelmeyecek.
Ø Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanımını maalesef önleyemeyecektir. Bu işleri yapanlar eskisi gibi değiller. Mükellefiyet açan, işçi çalıştıran, beyanname veren hatta vergi ödeyen duruma geldikleri için bunların sahte fatura işinde olduklarını anlamak zorlaşıyor. Bu durumda Ba ve Bs formunu da beyan edecek çapraz sorgu da bu gibi işlemler ortaya çıkmayacaktır.
Ø Bu işlem kayıt içine giren işlemler olduğundan kayıt dışı yapılan satışlara engel olmayacaktır.Yani belgesiz yapılan mal ve hizmet alım ve satımlarında, ?Ben belgeli almadım, ben de belgeli satmadım? diyen olmayacaktır.
Ø Zamanında ilgili departmanlara gelmeyen faturalar form bildirimlerinde dönem sarkmaları oluşturacağından birinin ben sattım dediğini ilgili ayda ben almadım diyeceği kaçınılmaz ve ben almadım diyen sonraki dönemlerde işleme giren fatura için bildirimde bulunurken bu kez de karşı firma bildirimde bulunmayacaktır.
Ø Verilen Ba-Bs formlarının hangi şartlarda hangi kişi ya da kişilerce ne kadar süre harcanarak çapraz kontrollerinin yapılacağını bunun ne kadar verimli olacağını bilmiyor, bilen varsa da paylaşırsa bizlerde öğreniriz.
5-SONUÇ
Maliye teşkilatı kayıt dışılıkla mücadelede eksik kaldığı için muhasebe mesleğini icra etmeye çalışan meslek mensuplarını da bu tür uygulamalarla bünyesine alarak muhasebe mesleklerini icra etmelerine engel olmaktadır. Meslek odaları bu tür angaryalarda gerekli yeterliliği göstermemiştir ki uygulama halen devam etmektedir. Bu tür angaryalarla uğraşan meslek mensupları mesleğin kâtiplik düzeyinde kalmakta ve kamuoyunda yeterli saygıyı görmemektedir.
Beyan sürelerini uzatmakla meslek mensuplarına kolaylık sağlamak mesleği geliştirmez. Yakında yürürlüğe girmesi beklenen BASEL 2 meslek mensuplarına yeni yükler getirirken diğer taraftan yeni Türk Ticaret Kanunu, Uluslararası Muhasebe Standartları, vb yenilikler meslek mensuplarına mesaisi bol günleri müjdeliyor.
Bunlar yetmiyormuş gibi Ba ve Bs formları tamamen angaryadır. Yüzlerce, binlerce alıcı veya satıcısı olan firmalar bunların tasnifi mutabakatı takibi zaman almaktadır. Bazı muhasebe programları işlemleri kolaylaştırsa da yukarda saydığımız sebeplerden ötürü Ba- Bs form bildirimi eksikliğin kendi içinde taşıdığından bu uygulamanın kaldırılması meslek geleceği içindir.
Yakında bizlerden tüm alışlarımızın ve satışlarımızın ayrıntılı dökümünü isteyecek uygulamalar kapıda. Lütfen mesleğinizin saygınlığı için çalışın.
6-KAYNAKLAR
1?350 Sıra No?lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
2?362 Sıra No?lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
3?376 Sıra No?lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
4?381 Sıra No?lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
5-Vergi Usul Kanunu Sirküleri 32
6-Vergi Rehberi (Yaklaşım Yayıncılık 2005)
7-ismmmo
M.Kemal SAĞIR
SMMM
20.05.2008
