N
nane
Ziyaretçi
Ali Tezel [email protected]
Sayın Ali Tezel, annemin işe giriş tarihi: 20.12.1995 ve isteğe bağlı SSK prim ödeme gün sayısı, 4.556 ve doğum tarihi de 10.05.1962. Bu durumda 1 Ekim 2008?den sonra Bağ-Kur?lu olacak ve sağlık sigortası primi ödemek zorunda kalacağını sizden öğrendik, o halde 2 sorum var; Eğer bu şekilde devam eder ise ne zaman emekli olabilecek? Kaç gün prim ödemesi gerekecek ve hangi yaş sınırına tabi olacak? Akşam Gazetesi?ndeki ?İsteğe bağlı SSK?lılar: Kapıcı veya hizmetçi olursanız erken emekli olacaksınız? yazınızda belirtildiği gibi bir evde hizmetçi olarak SSK?lı olsa ne zaman emekli olabilecek? Kaç gün prim ödemesi gerekecek ve hangi yaş sınırına tabi olacak?
Kısacası en erken hangi şartlarda emekli olabilir, ekim ayı primini bu şekilde isteğe bağlı olarak yatırmamızın bir sakıncası olur mu?
Yeşim Engin
Hanımefendi, verdiğiniz bilgilere göre anneniz var olan 4556 gün sayısı ile 58 yaşında (10.05.2020 günü) SSK?dan emekli olmaya hak kazanmış ama prim ödemeye devam eder ve 5825 güne ulaşırsa bu kere 52 yaşında (10.05.2014 günü) emekli olur. Ancak, 5825 güne ulaşmak için ödemesi gereken prim ödeme günü 1269?dur. Bu da 3 yıl, 6 ay, 9 gün eder. Şayet, bu sürenin hepsini isteğe bağlı prim öderken geçirirse 3,5 yıldan (1260 günden) çok Bağ-Kur (4/B) primi ödeyeceği için SSK?dan emeklilik hakkını kaybedecek. İşte bu nedenle anneniz en azından 3,5 yılı aşan kısım için bir işyerinden SSK?lı çalışmak zorundadır. Bu işin en uygunu da hizmetçilik-kapıcılıktır çünkü bu meslekler Gelir Vergisi?nden muaftır.
--------------------------------------------------------------------------------
1- İsteğe bağlı SSK?lılar nerede nasıl kapıcı-hizmetçi olursunuz?
Pazar günü gazetemizin manşeti, ?Herkes Kapıcı Olacak? diyordu. Ardından pazar günümü telefonumu kapatmak zorunda kaldım. Arayan binlerce kişi bu iş nasıl olacak diyordu, e-postalar ise sayılamayacak kadar çoktu. Soru genelde aynı idi, ?Evet konuyu anladık, SSK isteğe bağlıları 1 Ekim 2008 gününden sonra isteğe bağlı Bağ-Kur?lu sayılacak ve bundan kurtulmak için kapıcı-hizmetçi olarak SGK?ya bildirilmek en uygunu ve ucuzu. Ama bu nasıl olacak?? diyorlardı.
A-Kapıcılar-Hizmetçiler de SSK?lı olur
Gerek eski 506 sayılı ve gerekse yeni 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince, ister kapıcı ister hizmetçi olsun, ?Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar,? sigortalı olurlar ve olmalıdırlar. Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalı olmasının bir şartı vardır bu da ?ücretle ve sürekli olarak çalışılması?dır. Yani aynı evde ücretle ve sürekli çalışma sededilmişse, mesela, karşı komşunuzda hizmetçi, aşçı, dadı veya uşak da olunmuşsa sigortalı olunmalıdır. Apartmanınızda kapıcı olacak olanlar için ise ücretle ve sürekli çalışma koşulu olmadan sigortalı olunabilmektedir.
B-İşyeri ve işe giriş işlemleri
Mevzuat gereğince, bir işçiyi (hizmetçiyi-kapıcıyı-bahçevanı) işe alan ev sahibi aynı gün SGK?ya işyeri bildirgesi doldurup gönderecektir. (Bildirgelerin örnekleri www.sgk.gov.tr web sayfasında ?Formlar ve Dilekçeler? bölümünde var.) Ardından, işe aldığı ev hizmetlisi için bir ay içinde işe giriş bildirgesi doldurup SGK?ya vereceklerdir. Öte yandan her ay bir önceki ayda ev hizmetlisi için (638,60 YTL?den az olmamak şartıyla) ayda kaç YTL ücret ödendiğini belirten Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesi?ni de SGK?ya verecektir. Evde 1 kişiden çok ev hizmetlisi de (uşak, hizmetçi, bahçıvan, dadı) işe alınabilir yani ayda 2 veya daha çok ev hizmetlisi çalışıyor olabilir işte bu durumda işverenin (ev sahibinin) SGK?ya e-bildirge başvurusunda bulunması zorunluluğu vardır ve aylık bildirgeleri de elden değil e-bildirge sistemi üzerinden SGK?ya internet üzerinden gönderme zorunluluğu olacaktır.
2 - Kapıcılar- Hizmetçiler ve kıdem tazminatı
4857 sayılı İş Kanunu gereğince, kapıcıların çalıştıkları her bir yıl için kıdem tazminatı ödenmesi zorunluluğu var iken kapıcı dışındaki meslekler olan, dadılık, hizmetçilik, ev aşçılığı, bahçevanlık, uşaklık gibi işlerde çalışanlara kıdem tazminatı ödenmesi gerekmemektedir. Çünkü, ?Ev hizmetlerinde,? çalışanlar 4857 sayılı İş Kanunu kapsamı dışındadırlar. İş Kanunu?nun çalışanlara sağladığı hakları kullanamazlar.
3- Ev hizmetlerinde çalışanlar işsizlik sigortasına dahil
Ev hizmetlerinde çalışanların tamamı ve kapıcılar, ?İşsizlik Sigortası? kapsamı içindedirler. Yani ev hizmetlerinde çalışanlara İş Kanunu kapsamında ihbar, kıdem tazminatı, yıllık izin gibi haklar verilmemiştir ama işsiz kalırlarsa işsizlik sigortasından para da alabilirler. Tabi bunun için 4447 sayılı Kanun gereğince en az az 600 gün (20 ay) sigortalı çalışmak birinci şarttır.
--------------------------------------------------------------------------------
SGK emekli aylığınızı yüzde 47 oranında artırmalıydı
Sİzİn bilginize çok ihtiyacım var? Eşim 2000 yılında SSK?dan emekli oldu. 2005 yılında sigorta acenteliği açtığından vergi mükellefi oldu. 2007 Ekim ayında emekli maaşını kestirerek 9 gün tüm sigorta kollarına tabi olarak çalıştı. Aynı ay içinde tekrar emekliğini istedi. Yoklama memuru eşimin fiilen çalıştığını tespit ettiğini, raporuna yazdı ama sigortalılığının yok sayılması gerektiğini de yazdı. Dolayısıyla SSK 9 günlük çalışmayı iptal edecek. Bu 9 günlük çalışma için Bağ-Kur resen kayıt yapacak mıdır? Tescil başvurusu mu yapmak gerekir? Bağ-Kur?dan konu ile ilgili net bir yanıt alamadım. İlgili günler için Bağ-Kur?a tescil başvurusunda bulunduk. SSK ise emekli aylığını hiç arttırmadan eski aylığı kaldığı yerden bağladı. Aylık bağlandıktan sonra tekrar Bağ-Kur?a tescil başvurumuzun akıbetini sordum. Maaş bağlandığı için tescil yapamıyoruz yanıtı aldım. Hedefimiz iptal edilen SSK?lı günler için Bağ-Kur?a prim ödeyip hizmet olarak SSK?ya ilave etmek ve emekli maaşında artış sağlamaktır. Mümkün müdür nasıl?
Hülya GAL adına Recai GAL
Sayın GAL, SSK emeklisi olan eşiniz emekli aylığını artırmak için emekli aylığını kestirip SSK?lı bir işe girmiş. Bu durumda yeniden emekli aylığı talep ettiğinde emekli aylığının artması gerekirdi. Yazınızda belirtmemişsiniz ama eşinizi sanırım kendi işyerinden SSK?lı bildirmiş olmalısınız. SGK Kontrol Memuru da ya kendi işyerinde SSK?lı göründüğü için veya zaten vergi mükellefi olduğu için SSK emekli aylığını kestirdiği anda normal Bağ-Kur?lu saymış ve SSK?ya bildirilen 9 günü iptal etmiş. Çalışması fiilidir dendiğine göre o halde bu 9 günlük dönem için o tarihlerde geçerli olan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu?nun 24?üncü maddesine göre Bağ-Kur?lu sayılması ve Bağ-Kur?a tescil edilmesi gerekir. SSK emekli aylığını kestirip 9 gün Bağ-Kur?lu olup tekrar emeklilik müracaatında bulunduğu için de SSK emekli aylığının yüzde 47 oranında artması gerekirdi.
Ancak, yazınızın içinde hep 2007 yılı ekim ayı diyor ama tarihleri tam yazmıyorsunuz şayet emeklilik müracaatınızı 22 Ekim 2008 günü ve öncesinde yapmamış iseniz emekli aylığı artmaz.
Çünkü, gazetemizden 2007 yılı eylül ayında manşetten verilen ?Emeklilikte süper formül? haberinden sonra hükümet yasa değişikliği teklifi yapmış ve 16 Ekim 2007 günü TBMM?de kabul gören 5698 sayılı Kanun 23 Ekim 2008 günü Resmi Gazete?de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.
Şayet, hem 9 günlük çalışma hem de ikinci emeklilik müracaatınız 22 Ekim 2008 günü (dahil) ve öncesinde yapılmışsa, şimdi SGK?ya (eski adıyla Bağ-Kur?a) tescil için müracaat ediniz, tesciliniz kabul görürse, SGK?ya (eski adıyla SSK?ya) dilekçe gönderip, 9 günlük Bağ-Kur çalışması nedeniyle emekli aylığının yeniden hesaplanmasını ve zamlı olarak farkların gönderilmesini talep ediniz. Talebinizden her ikisi veya birisi olumlu sonuçlanmazsa SGK?yı İş mahkemesinde dava ediniz. Anlattığınız gibi ise davayı kazanır ve emekli aylığınızı arttırır hem de bugüne kadar ödenmeye farkları da faiziyle alırsınız.
--------------------------------------------------------------------------------
Kısa...kısa...
Bircan Emektar-Evlilik işlemleri başlamış, nikah günü alınmış bir halde beklerken kaza sonucu vefat eden dayınız üzerinden, SGK yengenize aylık bağlamaz. Zira, nüfus kayıtlarında dayınızla evli görünmemiş olacak. Ancak, konu gerçekten çok ilginç.