Ynt: Fason Tekstilde Hesap Planı
Fason üretim veya kısaca Fason, biri diğerine göre ekonomik üstünlüğe sahip iki firma arasındaki ilişki sonucu, küçük firmanın büyük firma için anlaştıkları türde, miktarda ve kalitede sürekli olacak şekilde üretim yapması ve bu üretimi anlaştıkları tarihte teslim etmesidir.(Kyn.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Fason)
Yine 51 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (11/A) bölümünde de belirtildiği üzere, fason işin şartı, imal edilecek mal ile ilgili ana hammadde başta olmak üzere hammaddelerin fason iş yaptıranlarca temin edilmesidir.
Bu açıdan fason üretim yapan işyelerinin özellikleri şunlardır.
Hammaddesi siparişi verene ait olmak üzere yalnızca emek, yardımcı mlz. ve üretim faktörlerinden olan Tesis, makina ve cihaz kullanan işyerleridir. (Bunun yanısıra Konfeksiyon Üretimin vazgeçilmez giderlerinden olan Elektrik, Tamir Bakım vb. üretim giderlerinine katlanan)
Tanımdan da anlaşılacağı üzere Fason Üretim yapan işyerleri Üretimi Kendi Nam ve hesaplarına yapmadıkları için bir hizmet işletmesi sayılabilmekte ve böylece muhasebe kayıtları şu şekilde yapılmaktadır.
Örnek 1-
A İşyeri B Fason işyerine 3000 Adet Pantalon üretim için sipariş vermiş ve bu iş için birim maliyeti 1,40 mt 4200 mt kumaş göndermiştir. B fason işyeri bu üretimi günlük 500 adet fiili kapasite gerçekleştirerek 6 günde tamamlamıştır. Bu üretim için
Birim maliyetleri şu şekilde olmak üzere kendisi satın almış ve üretimde kullanmıştır.
Fermuar 1 adet olmak üzre = 3000 adet(Fazla detaya girmeyeceğim) 3000 YTL
Bu durumda öncelikle yapması gereken kayıt (Örn.KDV Gözardı edilmiştir)
--------------------------------------
150 Fermuar hes. 3000 YTL
100 KAsa 3000 YTL
-------------------------------------
İşçilik giderleri için
136 AGİ
740 BRÜT ÜCRET
740 SSK İŞVEREN PAYI
740 SSK İŞS.İşveren OPAyı
360 GV STPR.+DV
361 SSK PRİMİ
100 KASA
-------------------------------------
740 ELEKTRİK VB Gide.
100 KASA
-------------------------------------
Üretim Gerçekleştiğinde ise
740 fermuar
150 fermuar
-------------------------------------
622 Pantalon Üretimi
741 Fermuar
741 Ücretten Maliyete isabet eden kısım
741 Elek. Amortis ve Benzeri giderlerden Maliyete isabet eden kısım olarak
muhasebeleştirilir.
-------------------------------------
13 Nolu TMS göre de Satış ve Genel Yönetim personelllerine ilişkin maliyetler hizmet maliyetine verilmez ve ilgili olduğu dönemin gideri olarak kabul edilir.
"f) Hizmet İşletmelerinde Yapılmakta Olan Hizmetlerin Maliyeti
Madde 16-
Bir hizmet işletmesinin yapılmakta olan hizmetlerinin maliyetleri, esas olarak ilk madde ve malzeme, işçi ücret ve giderleri, memur ücret ve giderleri, dışardan sağlanan fayda ve hizmetler, çeşitli giderler, vergi, resim harçlar ve amortisman giderlerini içerir. Satış ve genel yönetim personeline ilişkin maliyetler hizmet maliyetlerine verilmez ve oluştukları dönemin gideri olarak kaydedilirler. "