T.C.
İSTANBUL VALİLİĞİ
Defterdarlık Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
TARİH :16.08.2005
SAYI : B.07.4.DEF.0.34.11/GVK-66
KONU : Rehberlerin gelir vergisine tabi olup olmadığı Hk.
…
İLGİ: … .07.2005 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçenizde, profesyonel Turist rehberliğini icra ettiğiniz vergiden muaf olup olmadığınız hususu sorulmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun “Serbest Meslek Erbabı” başlıklı 66. maddesinin (4369 sayılı Kanunun 36. maddesiyle eklenen bent) (01.01.1999 tarihinden geçerli olmak üzere) 5. bendinde,
"Vergi Usul Kanunu’nun 155. maddesinde belirtilen şartlardan en az ikisini taşıyan ebe, sünnetçi, sağlık memuru, arzuhalci, rehber gibi mesleki faaliyette bulunanlar (şartlardan en az ikisini taşımayanlar ile köylerde veya son nüfus sayımına göre belediye içi nüfusu 5000’i aşmayan yerlerde faaliyette bulunanların bu faaliyetlerine ilişkin kazançları gelir vergisinden muaftır.)
Bu işleri dolayısıyla serbest meslek erbabı sayılırlar."
hükmü yer almıştır.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Serbest Meslek Erbabında İşe Başlamanın Belirtileri” başlıklı 155. maddesi4 ile de
"Serbest meslek erbabı için aşağıdaki hallerden herhangi biri” işe başlama”yı gösterir.
Muayenehane, yazıhane, atelye gibi özel işyerleri açmak,
Çalışılan yere tabela, levha gibi mesleki faaliyette bulunulduğunu ifade eden alametleri asmak,
Her ne şekilde olursa olsun devamlı olarak mesleki faaliyette bulunulduğunu gösteren ilanlar yapmak,
Serbest olarak mesleki faaliyette bulunmak üzere mesleki teşekküllere kaydolunmak,
Mesleki teşekküllere kaydolunanlardan görevleri veya durumları icabı bilfiil mesleki faaliyette bulunmayacak olanlar bildirimlerinde bu ciheti de açıklarlar …"
hükmü getirilmiştir.
Bu hükümlere göre, rehberlerin bir işyerine ve işverene bağlı olmaksızın kendi nam ve hesaplarına çalışmaları halinde serbest meslek erbabı olarak kabul edilmeleri gerekecektir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinde;
"Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar."
denilmekte olup, aynı kanun maddesinin 2. bendinde ise,
"Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (4369 sayılı kanunun 81/C-8. maddesiyle değişen ibare) (01.01.1999 tarihinden geçerli olmak üzere) (noterlere serbest meslek faaliyetinden dolayı yapılan ödemeler hariç)
18. madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden % 17,
Diğerlerinden % 22
oranında tevkifat yapılacağı"
hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre yapmış olduğunuz rehberlik faaliyeti dolayısıyla Vergi Usul Kanunu’nun 155. maddesinde yazılı şartlardan en az ikisini taşımamanız halinde Gelir Vergisinden muaf tutulmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinde sayılın kişi ve kurumlar tarafından rehberlik faaliyetinizden dolayı şahsınıza yapılacak ödemeler sırasında aynı kanun maddesinin 2. bendinin (b) alt bendi doğrultusunda tevkifat yapılması gerekmektedir. Ayrıca bu faaliyetlerin bir işyerine ve işverene bağlı olarak yapılması halinde ise ücretli sayılacağınız tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
