N
nane
Ziyaretçi
[size=10pt]11 Aralık 2008 Sadettin ORHAN [email protected]
Okurlarımızdan en fazla aldığımız sorulardan birisi, çalışma hayatı boyunca farklı statülerde (SSK, Bağ-Kur, Em. Sandığı) çalışanların hangi statüden emekli olacaklarıyla ilgili.
Ayrıca sosyal güvenlik reformu ile bu konuda herhangi bir değişiklik olup olmadığı da merak konusu. Okurlarımızın her birine aynı konuda cevap vermektense bu yazımızı bu konuya ayırmayı tercih ettik.
1 Ekim?den sonra sigortalı olanların durumu
Sosyal güvenlik reformu birçok konuda olduğu gibi bu son 7 yıl kuralında da önemli değişiklik yaptı. Son 7 yıl kuralı, 2829 sayılı Kanuna (Hizmet Birleştirmesi Kanunu) dayanıyordu. Oysa 5510 sayılı SSGSS Kanunu (Reform Kanunu) 1 Ekim'den sonra ilk defa sigortalı olacaklar için bu kanunu yürürlükten kaldırdığı için, yeni sigortalılar için artık son 7 yıl kuralı uygulanmayacak. Bu kişiler için 5510 sayılı Kanunun 53. maddesi uygulanacak. Yani aylığın hangi statüden bağlanacağına karar verilirken sadece son 7 yıla değil, tüm çalışma hayatına bakılacak.
Kişi, bütün çalışma hayatı boyunca en fazla hangi statüde (memur, işçi, esnaf) çalışmışsa o statüden aylık bağlanacak. Yukarıda örneğimizde yer alan Mehmet Bey, ilk defa 1 Ekim'den sonra sosyal güvenlik sistemine giriş yapmış olsaydı, kendisinin son 7 yılına değil tüm çalışma hayatına bakılacaktı. Bu durumda da Mehmet Bey SSK'lı olarak değil, en fazla prim ödediği Bağ-Kur'lu gibi emekli olacaktı.
Statü değiştirerek erken emeklilik zorlaştı!
Genel olarak SSK'lıların emekliliği hak edebilmek için ödemeleri gereken prim günü sayıları, Bağ- Kur'lulardan daha düşük. 1999-2008 döneminde sigortalı olan bir SSK'lı 7000 günle emekli olurken aynı dönemde sisteme giren bir Bağ-Kur'lu 9000 günle emekli olacak. Bu da beş yıldan fazla prim farkı demek oluyor. İşte SSK'daki bu düşük gün sayısından istifade etmek isteyen kimi Bağ- Kur'lular, vergi kaydını sildirerek, son 3,5 yılda Bağ-Kur'dan SSK'ya geçiyor ve daha az prim ödeyerek emekli olma şansı yakalıyorlardı. Yeni düzenleme ile birlikte, ilk defa 1 Ekim'den sonra sigortalı olanlar artık son yıllarda statü değiştirerek erken emekli olamayacaklar.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, emeklilik hesabı yapılırken bunların tüm çalışma hayatları dikkate alınacak. Diğer taraftan 1 Ekim'den önce herhangi bir şekilde sigortalı olmuş kişiler için son 7 yıl kuralı hala geçerli. Örneğin 30 Eylül 2008 tarihinde SSK'ya giriş yapmış olan birisi, farklı statülerde çalıştıktan sonra emeklilik dilekçesini verdiğinde, yine son 7 yılda en fazla hangi statüde çalıştığına bakılacak.
1 Ekim 2008?den önce sigortalı olanların durumu
Sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanlar 7 yıl kuralına tabiler. Yani 1 Ekim'den önce sigortalı olanların nereden emekli olacağına, son 7 yılda en fazla hangi kuruma tabi çalıştığına bakılarak karar verilecek. Diyelim ki siz bir süre Bağ-Kur'a, bir süre de SSK'ya tabi olarak çalıştınız. Daha sonra emeklilik için dilekçenizi verdiniz. SGK, sizin dilekçe verdiğiniz tarihten geriye doğru 7 yıl (2520 gün) giderek, en fazla hangi statüde prim ödediğinize bakar. Eğer bu 7 yıl içerisinde en fazla SSK'ya tabi çalıştıysanız SSK'lı olarak emekli olursunuz. Aksi halde de Bağ-Kur emeklisi olursunuz.
Örnek: 1/1/1958 doğumlu olan Mehmet Bey, 6/4/1983 tarihinden 20/11/2004 tarihine kadar Bağ-kur'a tabi olarak çalışmıştır. Daha sonra 1/12/2004 tarihinden 30/6/2008 tarihine kadar da SSK sigortalısı olarak çalışmış ve 1 Temmuz 2008'de SGK'ya emeklilik için dilekçe vermiştir. Mehmet Bey, son 7 yıl olan 30/6/2001 ila 30/6/2008 tarihleri arasında en fazla SSK'ya tabi olarak çalıştığı için SSK statüsüyle emekli olacak.