Onun Arabası Var..

[acziyet]

Bir işletmenin sahibi kendi üzerine kayıtlı özel aracın benzin bakım vs. faturalarını kullanırsa araç satılırken fatura düzenlemesi mi gerekir?

 

[sevilen76]

sayın aciziyet işletme sahibi üzerine kayıtlı aracı ancak envanterde göstermek üzere araca yapılan masrafları kullanabilirsiniz.. ve bunun sonucunda araç satıldığı takdirde elbette ki fatura edicek )ama envanterde gösterilmek kolşulu ile)... kolay gele

 

[acziyet]

Durumu tam izah etmedim aslında.. Araç, işletme açıldıktan çok daha önce alınmış. Bu durumda ne yapılır? Envantere nasıl kaydedebilirim?
( Ayrıca birinci sınıf tüccar değil bu firma, işletme.. )

 

[SEMİZOGLU]

Merhaba,

Bu sorunuz ile ilgili aşağıya aldığım muktezaya göre hareket edebilirsiniz.

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü Usul Müdürlüğü

TARİH: 20.01.2006
SAYI:B.07.1.GİB.4.34.19.02/VUK-1/ÖKC-11988
KONU:İşletmede kullanılan özel aracın satılması halinde fatura tanzim edilip edilmeyeceği Hk.

İLGİ: Tarihsiz dilekçeniz.

İlgi dilekçenizden; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, elektrik tesisat, taahhüt, bakım ve onarım işleri ile faaliyette bulunduğunuz, özel binek otomobilinizi 2003 yılından itibaren ticari faaliyetinizde kullanmaya başladığınız, bu durumu bağlı olduğunuz vergi dairesine bir dilekçe ile bildirdiğiniz, araçla ilgili tamir bakım ve yakıt faturalarını giderleştirdiğiniz, ancak araçla ilgili olarak amortisman hesaplamadığınız, söz konusu aracınızı satarak, yeni bir araç satın almak istediğiniz, satış işlemi sırasında belge düzeni konusunda tereddüt oluştuğundan konu hakkındaki görüşümüzü sorduğunuz anlaşılmaktadır.

Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 189’ncu maddesinde ;

"Üzerinden amortisman yapılan kıymetler ve bunların amortismanları aşağıda yazılı şekillerden herhangi biri ile gösterilir:


Envanter defterinin ayrı bir yerinde;

Özel bir amortisman defterinde;

Amortisman listelerinde.
Amortisman kayıtları, amortismana başlandığı tarihten itibaren her yılın amortismanı ayrı ayrı gösterilmek şartiyle birbirine bağlanır. İşletmeye yeniden giren iktisadi kıymetlerle bunların amortismanlarının evvelki yıllara ait kayıtlarda devam ettirilmesi caizdir.

Amortisman defteri veya listelerinin kayıtları envanter kaydı hükmündedir. Yukarıdaki esaslara göre kayıtlarda gösterilen iktisadi kıymetlere ait değerler envanter defterine toplu olarak geçirilebilir."

hükmüne yer verilmiştir.

Anılan Kanunun 194’ncü maddesinde ise

"gayrimenkuller ve tesisat gibi amortismana tabi olan kıymetlerin işletme hesabına intikal ettirilmeyeceği ancak 189'uncu maddeye göre amortisman kaydı tutulmak şartiyle bu kıymetler üzerinden her yıl ayrılan amortismanların gider kaydolunabileceği, gider ve hasılat kayıtlarının ise sıra numarası, kayıt tarihi; muamelenin nev'i ve meblağ ihtiva etmesinin şart olduğu"

hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun 320’nci maddesinde ;

"… Her yılın amortismanı ancak o yıla ait değerlemede nazara alınabilir.

Amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresi uzatılamaz."

ifadesine yer verildikten sonra, 328’nci maddesinde ;

"Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satılması halinde alınan bedel ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri arasındaki fark kar ve zarar hesabına geçirilir. İşletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerle serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu farkı defterlerinde hasılat veya gider kaydederler.

Amortisman ayrılmış olanların değeri ayrılmış amortismanlar düşüldükten sonra kalan meblağdır.

Devir ve trampa satış hükmündedir.

Şu kadar ki, satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi, işin mahiyetine göre zaruri bulunur veya bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde kullanılmamış olan karlar üçüncü yılın vergi matrahına eklenir. Üç yıldan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi halinde bu karlar o yılın matrahına eklenir"

hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan; anılan Kanunun 229’ncu maddesinde fatura; satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır şeklinde tanımlanmıştır.

Buna göre, envanterinizde kayıtlı binek otomobili satıp, yenisini almanızın zaruri olması halinde, Vergi Usul Kanunu'nun 328'inci maddesine göre yenileme fonundan yararlanmanız mümkün bulunmakta olup, satış bedeli üzerinden de fatura düzenlemeniz gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.