Serbest Bölgede Mükellefiyet

[kbaybora]

Merhaba,
Serbest Bölgelerde faaaliyet gösteren kurumlar KV Kanuna göre DAR MÜKELLEF midir yoksa TAM MÜKELLEF midir? Veya hangi durumlarda TAM veya DAR Mükellef statüsünde olurlar?

 

[Şükrü ERGÜL]

Ynt: Serbest Bölgede Mükellefiyet

Sayın kbaybora,

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu?nun 6. maddesi (5084 Sayılı Yasa Öncesi - Eski şekli)

Madde 6- Serbest Bölgeler gümrük hattı dışında sayılır.

Bu Bölgelerde vergi resim harç gümrük ve kambiyo mükellefiyetlerine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.

İşleticiler ve kullanıcılar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulu?nca belirlenecek teşviklerden yararlandırılabilir.

Türkiye?deki tam ve dar mükellef gerçek ve tüzel kişilerin serbest bölgedeki faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazanç ve 
iratlar Türkiye?nin diğer yerlerine getirildiğinin kambiyo mevzuatına göre tevsiki halinde de Gelir ve Kurumlar Vergisi?nden muaftır.

Eski şekli ile Serbest bölgeler Türkiye Cumhuriyeti coğrafi sınırları dahilinde olmakla birlikte vergisel açıdan mükellefiyetle ilgili ödev ve sorumlulukların olmadığı, kendine has belge düzeni olan kontrol dışı alanlardı.

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu?nun 6. maddesi (06.02.2004 tarihli 5084 Sayılı Yasa Sonrası- Yeni şekli)

Madde 6- Serbest Bölgeler gümrük bölgesi dışında sayılır.

Bu bölgelerde gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri uygulanmaz.

Kullanıcıların tutmak zorunda oldukları defterler ile düzenleyecekleri belgelere ilişkin olarak 04.01.1961 tarihli ve 213 sayılı 
Vergi Usul Kanunu?nun hükümlerine bağımlı olmaksızın düzenleme yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

İşleticiler ve kullanıcılar yatırım ve üretim safhalarında Bakanlar Kurulunca belirlenecek vergi dışı teşviklerden yararlandırılabilir.

Yukarda görüldüğü üzere, yeni şekli ile Serbest Bölgeler Kanunu?nda yapılan değişiklikle, bu bölgelerde Türk Vergi Kanunları uygulanabilir hale gelmiştir. Ancak 06.02.2004 tarihinde önce faaliyet ruhatı almış firmaların hakkını korumak amacıyla aşağıdaki kanun maddesi konulmuştur.

Geçici Madde 3? Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanuna göre kurulan Serbest Bölgelerde faaliyette bulunmak üzere
ruhsat almış mükellefin;

a) Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyet
ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisnanın 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı 
Gelir Vergisi Kanunu?nun 94. maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinin (b) alt bendi kapsamında yapılacak tevkifata etkisi yoktur.

b) Bu bölgelerde istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler 31.12.2008 tarihine kadar gelir vergisinden müstesnadır. Ancak, bu maddenin 
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ruhsatlarında belirtilen süre 31.12.2008 tarihinden daha önceki bir tarihte sona eriyorsa, istisna uygulamasında 
ruhsatta yer alan sürenin bitiş tarihi dikkate alınır.

Görüldüğü üzere 06.02.2004 tarihinden önce ruhsat almış firmaların kazançları ruhsat bitim tarihine kadar kurumlar ve gelir vergisinden istisna edilmiş, bu tarihten sonra alınan ruhsa sahibi firmalar ile eski ruhsatların süresi sona ermiş firmaların kazançları kurumlar vergisi ve gelir vergisine tabidir. Çalıştırılan personelin için Geçici 3. maddenin (b) fıkrasında uygulama geçerlidir.

Türkiye içinden serbest bölgelere mal teslimleri ihracat teslimi olarak kabul edilmiştir ve KDV kanunun 11. maddesine göre ihracat teslimleri vergiden müstesnadır.

Serbest bölgelerden Türkiye?nin diğer yerlerine mal teslimlerinde ithalat rejimine göre işlem yapıldığından, aynen diğer ülkelerden gelen mallar gibi bu mallar da ithal aşamasında katma değer vergisine tabi tutulacaktır. Serbest bölgedeki firma KDV hesaplamayacaktır.

Belge düzeni ile 85 seri nolu Kurumlar vergisi genel tebliği yayımlanmıştır.

Saygılar.

 

[suvakci]

Ynt: Serbest Bölgede Mükellefiyet

Serbest Bölgelerde Uygulanan İstisnalar

Serbest bölgeler gümrük bölgesi dışında sayılmaktadır. Gümrük ve kambiyo mükellefiyetine dair mevzuat hükümleri serbest bölgelerde uygulanmamaktadır. Aynı şekilde serbest bölgede faaliyet gösteren şubeler istisnadan yararlanabilmektedir.

Faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetler dolayısıyla elde edilen kazançlar gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Ancak serbest bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetler dolayısıyla elde edilen kazançların dağıtımında GVK 94/1-6b. kapsamında kâr payından stopaj yapılmalıdır.

İstisna uygulaması mükelleflerin faaliyet ruhsatlarında belirtilen sürenin son günü (son gün dahil) bitmektedir. Serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükellefler, maddenin yürürlüğe girdiği 06.02.2004 tarihi itibarıyla faaliyet ruhsatlarında öngörülen sürenin sonuna kadar kurumlar vergisi istisnasından yararlanabilecektir. 06.02.2004 tarihinden sonra, mükelleflerin faaliyet ruhsatlarının süresinin çeşitli nedenlerle (inşaat süresi ile ilgili süre uzatımları hariç) uzatılması durumunda, istisna süresinin uzaması söz konusu olmayacaktır.

Serbest bölgelerde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergileme döneminin sonuna kadar gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Dolayısıyla serbest bölgelerde faaliyette bulunan imalatçı firmalar 31.12.2008 tarihine bağımlı kalmadan ruhsatlarında belirtilen süre dahilinde AB?ye tam üye olana kadar istisnadan faydalanacaklardır.

Serbest bölgelerde kurumlar vergisinden istisna olan kazanc tutarı; mükelleflerin serbest bölgelerdeki faaliyetlerinden elde ettikleri hasılattan bu faaliyetlere ilişkin olarak yapılan giderlerin düşülmesi sonucu oluşmaktadır.

Kur farkı ve vade farkı gelirleri, serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin istisna kapsamında değerlendirilmektedir. Serbest bölge dışı faaliyetlerden elde edilen alacaklara uygulanan kur farkı ve vade farkı gelirleri istisna kapsamında değildir.

Repo gelirlerinin istisnadan yararlanabilmesi için serbest bölgelerde yürütülen faaliyetler çerçevesinde elde edilen hasılatın, serbest bölgelerde yürütülen faaliyetler çerçevesinde yapılacak ödemelerde kullanılıncaya kadar geçici olarak serbest bölgelerde mevduat hesaplarında veya repo işlemlerinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükellefleri, 06.02.2004 tarihinden sonra Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca vergi kesintisine tabi ödemeler üzerinden kestikleri vergileri, bağlı bulundukları vergi dairesine mükellefiyet tesis ettirerek sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri gerekmektedir.

Serbest bölgelerde yürütülen ve istisna kapsamında olan faaliyetlerin zararla sonuçlanması halinde, bu zararların istisna kapsamında olmayan diğer faaliyetlere ilişkin kazançlardan indirilmesi mümkün olmadığı gibi ertesi yıla devredilmesi de mümkün değildir.

ayrıntı için
http://www.vergi.tc/Makale.aspx?ID=293