Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Üyelik
12 Eki 2009
Mesajlar
23
Herkese merhaba,
Hem mali müşavirime hem de maliyedeki arkadaşlara danışmama rağmen net bir cevap alamadığım sorunumu sizinle de paylaşmak istiyorum;

İnşaat mühendisiyim ve yaklaşık 1 ay kadar önce kendi işimi yapmaya başladım. Firmamın kuruluşu şahıs firması. İştigal alanları ise; inşaat mühendisliği, müteahhitlik, müşavirlik olarak maliye çalışanı arkadaş tarafından yoklama fişinde tanımlandı.

Esas olarak 2 tip iş yapacağım; birincisi uygulama işleri, iç dekorasyon, bina tadilatları, inşaatları vb. İkincisi ise statik projecilik, proje müşavirliği.

Burada mali müşavirim uygulama işleri de yapacağım için fatura kullanmam gerektiğini, bir firmanın hem faturası hem de serbest meslek makbuzu olamayacağını belirtti.

Ancak mimar olan bir başka arkadaşım şahıs firması olduğum için proje çizimlerinde benim serbest meslek makbuzu kesmem gerektiğini ifade etti. Limited şirket olsaydın fatura kesebilirdin demekte. Serbest meslek makbuzu kesmemin de bana işi alırken zorluk yaratacağını ifade etmekte. Nedeni de işi veren müteahhitlerin makbuz yerine fatura istemeleri imiş. Çünkü makbuzda stopajı müteahhit ödüyormuş. Dolayısı ile keşke limited şirket kursaydın diye beni uyardı.

Bu karışıklıktan dolayı daha iyi bilgi alabilmek için maliyeye danıştım. Ancak 5 farklı kişi ile görüşmem sonucunda net bir bilgiye ulaşamadım. Uygulama yani taaahüt işleri için fatura, proje işleri için serbest meslek makbuzu kesmelisiniz diyen de oldu, net bir bilgiye sahip olmadığını söyleyen de, sadece faturanın sıkıntı yaratmayacağını söyleyen de..

Benim öğrenmek istediğim;

Şahıs firması olarak yaptığım statik proje işleri için fatura kesebilir miyim? Eğer kesersem ileride bir usülsüzlük cezası ile karşı karşıya kalır mıyım? Sonuçta fatura kestiğimde vergimi ödemiş oluyorum. Bana teknik bir insan gözüyle değerlendirdiğimde mantıksız gelmiyor ama gerçek ne onu öğrenmek istiyorum.

Yardımcı olursanız sevinirim,

Teşekkürler,

Herkese iyi çalışmalar,
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Merhaba ;

Mimar olan arkadaşınız doğru açıklama da bulunmuş.Sizin konunuza benzer bir özelgeyi paylaşmak istiyorum.



T.C
İSTANBUL VALİLİĞİ

İl Defterdarlığı

Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü

Sayı: B.07.4.DEF.0.34.11-GVK-65

Konu: İnşaat mühendisinin yapmış olduğu işlerde hem Fatura hem de serbest meslek makbuzu düzenleyip

düzenlenemeyeceği hk.



............................. GELİR MÜDÜRLÜĞÜNE



....................... Kredi ve Yurtlar Kurumu İstanbul Bölge Müdürlüğü tarafından Müdürlüğümüze verilen ..........08.2003 tarihli dilekçede, Bölge Müdürlüğünün Onarım işlerini üstlenen kişi tarafından onarım işlerinde fatura proje çizim işlerinde ise serbest meslek makbuzu kestiği belirtilerek, söz konusu kişinin bu işten dolayı fatura ve serbest meslek makbuzu düzenleyip düzenlemeyeceği sorulmuş olup, Müdürlüğümüzü ilgilendiren hususlar aşağıda açıklanmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun 65.maddesinde serbest meslek kazancının tarifi yapılmış olup; söz konusu maddede:

?Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.? hükmü yer almış olup, Kanun?un 66.maddesinin 2.bendinde;

?Bizzat serbest meslek erbabı tarifine girmemekle beraber serbest meslek erbabını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar? serbest meslek erbabı sayılmıştır.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu?nun ?Ticari kazancın tarifi? başlıklı 37.maddesinde ise ?Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.?hükmü yer almıştır.

Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğarlar. Bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona dayanan her türlü faaliyet ticari faaliyettir. Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece, elde edenler yönünden ticari kazanç sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabi olur.

Bu hükümlere göre, ............................ Kredi ve Yurtlar Kurumu İstanbul Bölge Müdürlüğü?nün işini üstlenen kişinin yapmış olduğu iş hem ticari (inşaat taahhüt işi) hem de serbest meslek faaliyeti (inşaat mühendisliği) olduğu anlaşıldığından; gelir vergisi mükellefiyetinin her iki faaliyet yönünden tesis edilmesi olanaklıdır.

Bilgi edinilmesini ile söz konusu dilekçede Müdürlüğümüzü ilgilendiren hususlarında açıklanarak mükellefe bilgi verilmesini rica ederim.
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Merhaba,

Size;

Bir serbest meslek kazanç defteri, 1 adet de işletme defteri onaylatılmalı;

Serbest meslek faaliyetinizle alakalı olarak yapatığınız iişler için Serbest meslek makbuzu düzenlerken, diğer faaliyetleriniz için fatura keseceksiniz;

Yani hem serbest meslek kazancı, hemde ticari kazanç çıkacak;


Saygılarımla,
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Ticari kazanç ile serbest meslek kazancının birbirine kesinlikle karıştırılmaması gerektiği kanaatindeyim. Çünkü gelirin oluşması serbest meslek kazancında tahsilat esasına bağlı iken ticari kazançta tahakkuk esasına bağlıdır.

Ticari kazançta iş yapıldıktan sonra gelirin beyan etmeniz gerekse de; serbest meslek kazancında tahsilat gerçekleşmedikçe gelirinizi beyan etmeyeceksiniz.

Örneğin dekorasyon işini yaptınız ancak tahsilatınız gerçekleşmedi. Bu durumda ticari kazanç açısından gelir doğmuş olsa da serbest meslek kazancı açısından gelir doğmamıştır.

Muktezanın sonucu da, gerekçesi de çok mantıklı gelmedi bana

Muktezada , serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece, elde edenler yönünden ticari kazanç sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabi olur, denmiş.

Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içerisinde yapılması gelirin yapısını değiştirmez demiş, sonra da elde edilen gelirin ticari kazanç olduğunu ve ticari kazanca ait esas ve hükümlere tabi olduğunu belirtmiş.

Ben açıkçası ne demek istediğini anlamadım. Ticari bir organizasyon varsa elde edilen kazanç ticari kazançtır. GVK 65'te herhangi bir faaliyetin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilebilmesi için o faaliyetin açıkça ticari mahiyette olmaması gerektiği belirtilmiştir. Yani bir işte ticari bir organizasyon varsa o artık serbest meslek faaliyeti değildir.

Örneğin doktorların faaliyeti serbest meslek faaliyetidir. Bu faaliyet sonucu elde edilen gelir de serbest meslek kazancıdır. Ama aynı faaliyeti ticari bir organizasyonun söz konusu olduğu hastane çatısı altında yaparsa bu faaliyetten elde edilen gelir bundan böyle ticari kazanç olarak değerlendirilmelidir.

Mukteza belki onarım işini serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirmiş olabilir. Belirttiğiniz üzere siz
adsey ' Alıntı:
Esas olarak 2 tip iş yapacağım; birincisi uygulama işleri, iç dekorasyon, bina tadilatları, inşaatları vb. İkincisi ise statik projecilik, proje müşavirliği.
işlerini yapıyorsunuz. Yani bina inşaatı işini dahi yapacaksınız. Uygulama işleri, iç dekorasyon, bina tadilatları hele ki bina inşaatı işi serbest meslek faaliyeti adı altında yapılamaz.

Serbest meslek faaliyeti niteliğinde bir iş, belli bir organizasyonla ticari iş haline getirilebilse de ticari mahiyetteki bir iş hiçbir şekilde serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilemez diye düşünüyorum.

O halde öncelikle sizin ticari mahiyetteki işleriniz için fatura düzenlemeniz ve bu işler sonucu elde ettiğiniz geliri ticari kazanca müteallik hükümlere göre belirlemeniz gerekmektedir.

İşlerin birbirine benzemesinin muktezanın dediği gibi ticari işi serbest meslek faaliyeti olarak da değerlendirebileceğimiz anlamına gelmediğini düşünüyorum.

Proje çizimi için de serbest meslek makbuzu düzenlemeniz onun için ayrıca serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirmeniz, elde ettiğiniz kazancı da serbest meslek kazancına müteallik hükümlere göre belirlemeniz ve ona göre beyan etmeniz gerekmektedir.

Yani bence doğru olan ticari kazancınız için fatura düzenlemeniz, serbest meslek kazancınız için serbest meslek makbuzu düzenlemenizdir. Bu bakımdan müşavirinize katılıyorum. Ancak aynı kişinin hem serbest meslek makbuzu hem fatura düzenleyemeyeceğini kanuni dayanağını bilmiyorum. Benim bildiğim aynı kişi serbest meslek kazancı için SMM , ticari kazancı için fatura düzenleyebileceğidir.

Nitekim GVK'nın 66'ncı maddesinde serbest meslek faaliyetinin yanında başka bir işle devamlı uğraşılmasının kişinin serbest meslek erbabı vasfını değiştirmeyeceği belirtilmiştir. Yani kişinin serbest meslek erbabı olmasına rağmen aynı zamanda devamlı surette ticari bir işle iştigal etmesi o kişinin serbest meslek erbabı olması durumunu değiştirmez. Sonuçta ticari işi için fatura, serbest meslek faaliyeti için SMM düzenleyebilir.

Şahıs firmanızın yaptığı tüm işler için fatura düzenlemesi ve ticari kazanç beyan etmesi de uygun olabilir diye düşünüyorum.(Ama tam tersi kesinlikle olmaz) Sonuçta inşaat işleri yapan şahıs firmanızın proje çizmesi de faaliyetinin bir parçası görülebilir ve bu da ticari kazancınıza eklenebilir.

Toparlayacak olursak, tüm işleriniz için fatura düzenleme imkanınızın var olduğunu, ancak işlerinizi ayrıştırıp serbest meslek faaliyetiniz için SMM, ticari işiniz içinse fatura düzenlemenizin doğru olduğunu düşünüyorum.Sonuçta matematik gibi değil her durumun kendi doğrusu var.

Ama kafanızın rahat olmasını istiyorsanız, durumunuzu açıklayıp mukteza da talep edebilirsiniz. Bu sizi olası cezalardan(sadece cezadan) kurtaracaktır.
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Serhat_ ' Alıntı:
Ticari kazanç ile serbest meslek kazancının birbirine kesinlikle karıştırılmaması gerektiği kanaatindeyim. Çünkü gelirin oluşması serbest meslek kazancında tahsilat esasına bağlı iken ticari kazançta tahakkuk esasına bağlıdır.
Merhaba,

Sayın Serhat_

Yıllardır veterinerler,diş hekimleri vb, hem serbest meslek, hemde ticari kazanç elde edilen mükelleflerde kullanılan bir yöntemdir dediğim;

Serbest meslek kazanç özeti, ve işletme hesabı özeti ayrı ayrı çıkar zaten;

Ayrıca dikkat ederseniz; iki ayrı defter takdik ettrilir;

Serbest Meslek konusuna giren işlemler ; SMK Defterine
Ticari Kazancın konusuna giren işlemler; İşletme Hesabı Defterine işlenir;

Yani her iki defter kendi kural ve kaideleri dahilinde işlendiğinden; karışıklık olmaz

Saygılarımla,
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

Benim dediğim de özetle şu
1)Tüm işler için SMM düzenlemek kesinlikle olmamalı
2)Tüm işler için fatura , bir ihtimal olabilir. İncelemede çok eleştirileceğini sanmıyorum.
3)İşe göre SMM,işe göre fatura doğru olan da bu.
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

.
 
Ynt: Serbest meslek makbuzu mu yoksa fatura mı keseceğim

bence muhasebecinizi değiştirin sizi yanlış yönlendirmiş:)
 

Benzer konular

Üst