Konuyu, hizmeti yapılanın banka olduğu açısından değerlendirirsek sonuç değişmez şöyle ki:
Benim anladığıma göre verilen hizmet devam ediyor, bitmemiş, bu arada banka hizmeti yapana kısmen ödeme yapıyor. Her ne kadar aynı anlama gelmiyorsa da “Sipariş avansı”’ndan kastedilen ödeme bu.
Konuyu KDV’ Kanunu açısından inceleyelim; KDVK’nun “Vergiyi doğuran olay” başlıklı 10. maddesinin (a) bendi şöyle:
“Madde 10- Vergiyi Doğuran Olay:
a)Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması,”
Madde metninden anlaşılacağı gibi, hizmetin yapılması ve bedelinin kısmen ödenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana gelmiş oluyor. Zira aynı kanunun 10/c bendi şöyle diyor:
“Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması,”
Demek ki hizmet bitmemiş de olsa KDV açısından vergiyi doğuran olay meydana gelmiştir.
İstanbul Defterdarlığının bu konuda verdiği bir özelge özeti şöyledir:
“ Hizmetin yapıldığı anda vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş olduğundan hizmet bedeli üzerinden KDV hesaplanıp hizmetin yapıldığı dönem beyannamesinde beyan edilecektir. Hizmet bedelinin tahsil edilememesi vergiyi doğuran olayı etkilemeyecektir. (TARİH:07.07.2003;SAYI:KDV.MUK. B.07.4.DEF.0.34.18.01.3930) "
Diğer taraftan, Vergi idaresi ile müteahhit arasında çıkan ihtilaf sonucu Danıştay Yedinci Dairesi 1992/4200 Esas No, 1993/4107 karar No'lu kararında, yıllara yaygın inşaat ve onarım işi yapan inşaat firmasının hakediş raporunun ihale makamınca onaylandığı tarihte KDV yönünden vergiyi doğuran olayın meydana gelmiş sayılacağı, ihale makamının (işverenin) hakediş bedelini ve KDV'ni ödememesinin, müteahhit firmanın bu KDV'ni beyan ederek ödemesini engellemeyeceği yönünde Karar vermiştir.
Görüldüğü gibi, kısım, kısım hizmet teslimi demek olan ihaleli işlerde de hizmet tamamlanmamış olsa bile kısmi teslimler KDV açısından vergiyi doğuran olay olarak kabul edilmektedir
Peki bunun sonucu ne olur?.
Sipariş avansı olarak adlandırılan hizmet bedelinin banka hesabına yatırılması veya banka tarafından hizmet yapana ödenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana gelmiş olacağından hizmeti yapan kişinin aldığı para kadar fatura kesmesi ve ilgili dönem içinde tahakkuk ettirdiği KDV’sini beyan edip ödemesi gerekir. Bankanın “Biz istediğimiz zaman fatura verirsiniz” demesi dayanaktan yoksun bir ifadedir.
-----------------------