Ynt: SSK'lı çalışan işçinin bağkur'unun da devam etmesi
4857 sayılı Kanun'a göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle, ev hizmetlerinden 30 günden az veya puantaj kaydıyla çalışıp eksik gün nedeni 06 (Kısmi istihdam), 07 (Puantaj kayıtları) ve 17 (Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma) olan sigortalıların aynı zamanda 4/b yani Bağ-Kur sigortalılık hallerinin bulunması durumunda, 4/a yani SSK sigortalılığı sona ermedikçe ay içerisinde eksik kalan günlerinde 4/b yani Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır. Ay içerisinde eksik kalan süreleri için isteğe bağlı sigortaya müracaat edebilecekleri gibi borçlanabileceklerdir. Bu şekilde kazanılan süreler 4/a yani SSK kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir. Ancak, kısmi süreli çalışması nedeniyle 4/a yani SSK kapsamında sigortalı sayılanların devam eden 4/b yani Bağ-Kur kapsamındaki çalışması nedeniyle de prim ödemek istenmesi durumunda 4/b yani Bağ-Kur kapsamında 30 gün üzerinden prim tahakkuk ettirilecektir.
Yani, Bağ-Kur'lu iken, SSK'lı olarak part-time çalışan kişiler dahi SSK'lı olacaklardır. Vergi mükellefiyeti yada şirket ortağı olması nedeniyle daha önce Bağ-Kur sigortalısı iken aynı zamanda kısmi süreli olarak (part-time) SSK sigortalısı olarak çalışanların Bağ-Kur sigortalılığı sonlandırılmakta ve kişiye üç seçenek sunulmaktadır. Bu seçenekler;
1- Kısmi süreli olarak SSK sigortalısı olarak çalıştıkları için Bağ-Kur sigortalılığın sona erer. İsterlerse bu dönemlerdeki 30 günden eksik kalan süreyi ilerleyen günlerde 30 güne tamamlamak üzere borçlanabilirler. Bu yöntemi seçerlerse bu süreler SSK sigortalılığına sayılır.
2- Kısmi süreli olarak SSK sigortalısı olarak çalıştığın için Bağ-Kur sigortalılığın sona erdi. İsterlerse bu dönemlerdeki 30 günden eksik kalan süreyi isteğe bağlı sigortalı olmak yöntemiyle 30 güne tamamla. Bu yöntemi seçersen 30 günden eksik kalan süreler için ödeyeceğin isteğe bağlı sigorta primi SSK sigortalılığı sayılır.
3- Kısmi süreli olarak SSK sigortalısı olarak çalıştığın için Bağ-Kur sigortalılığı sona erdi. İstenirse bu dönemlerde aynı zamanda 30 gün üzerinden Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödenebilir. Bu yöntemi seçerlerse emekliliğe esas günler SSK sigortalılık günleridir. Her ne kadar Bağ-Kur primi ödense de günler dikkate alınmaz, ancak Bağ-Kur kazançları dikkate alınarak SSK emekli maaşı hesabında sanki SSK primiymiş gibi dikkate alınır.
Dr. Resul KURT
ÖRNEK:
Yeni düzenlemede, bir kişinin SSK?lı (4/a) ve Bağ-Kur?lu (4/b) çalışmalarının çakışması yani aynı döneme rastlaması halinde SSK çalışmaları geçerli olacak. Şimdiye kadar böyle bir çakışma durumunda, önce başlayan sigorta geçerli olur kuralı işliyordu. Örneğin bir limitet şirkete ortak oldunuz ve ertesi gün de başka bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başladınız. Buna yasal bir engel bulunmuyor ama Bağ-Kur sigortanız bir gün önce başladığı için, sonra başlayan SSK?lı çalışmalarınız geçersiz sayılıyordu. Yani emekli olurken Bağ-Kur şartlarına göre emekli oluyordunuz.
Torba Kanun?la birlikte, şirket ortağı, vergiye tabii esnaf veya tüccar olarak Bağ-Kur kapsamında faaliyet gösterenler de başka bir işyerinden SSK?lı olabilecek. Asıl önemli olan, bu durumda Bağ-Kur değil SSK?lı günleri geçerli olacak. Bu düzenlemenin Bağ-Kur?lular için ne anlama geldiğini, iki okurumuzun bilgileri üzerinden örnek vererek açıklayalım.
Ziya Perviz isimli okurum bir limitet şirketin ortağı. 03.10.1971 doğumlu Ziya Bey?in ilk sigorta başlangıcı askerden önce 01.11.1989 tarihinde. Bu girişle birlikte 150 gün prim ödenmiş. Daha sonra askere giden Ziya Bey, askerlik sonrası birkaç yıl boşta kaldıktan sonra 04.06.1996 tarihinde limitet şirket ortağı olmuş. Mevcut bilgilere göre Ziya Bey Bağ-Kur?a 9000 gün prim ödeyerek 56 yaşında emekli olacak. Yeni yasayla birlikte Ziya Bey, şirket ortaklığından ayrılmadan başka bir işyerinden sigortalı olursa, 51 yaşında emekli olabilecek. Yani SSK?ya geçmekle 5 yıl daha erken emekli olacak.
İkinci örneğimiz Yusuf Salcı isimli okurumuz. 13.02.1974 doğumlu Yusuf Bey, 1992 yılında 6 ay kadar SSK?lı çalıştıktan sonra 1999 yılına kadar hiç sigortalı çalışmamış. 1999?da açtığı dükkan dolayısıyla Bağ-Kur?a tescili yapılan Yusuf Bey, normalde Bağ-Kur?dan 58 yaşında emekli olacak. Ancak bundan sonra SSK?lı bildirilirse 5600 günü tamamlamak şartıyla 53 yaşında 5 yıl daha erken emekli olabilecek.
Yukarıda iki ayrı örnekte verdiğimiz erken emeklilik imkânı, on binlerce Bağ-Kur?lu için geçerli. Bağ-Kur?luların primlerini ceplerinden ödedikleri ve ne kadar zorlandıkları dikkate alındığında, 5 yıl daha erken emeklilik hiç de azımsanmayacak bir kazanım. Üstelik bu imkândan yararlanmak için şirketinizi, dükkanınızı kapatmanız veya devretmeniz de gerekmiyor.
SADETTİN ORHAN
