Ynt: tahsil edilemeyen kira gelirlerine fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği hk.
Sayın Freehat öncelikle ilginize teşekkür ederim.
Ticari kazançlar tahakkuk esası geçerlidir. Gayrimenkul sermaye iradı tahsilat esasına bağlıdır. İçinden çıkamadığım Bunu ticari kazanç olarak mı yoksa gayri menkul sermaye iradı olarak mı değerlendireceğiz. Aşağıdaki yazıdan anladığım ticari kazanca girmiyor.
Ticari Kazancın Niteliği
Gelir vergisine tabi unsurlardan en önemlisi ?ticari kazanç?tır. Gelir Vergisi Kanununun 37?nci maddesinde yer alan tanımına göre; ?Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.?
Tanımda sözü edilen ?ticari ve sınai faaliyetler?in neler olduğu Türk Ticaret Kanununda?Ticari İşler? başlığı altında düzenlenmiştir.
Buna göre bir ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer bir müesseseyi ilgilendiren muamele, fiil ve işler, ticari işlerdir (T.T.K. Md. 3). ?Ticarethane veya fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseseler ticari işletme sayılır? (T.T.K. Md. 1). Türk Ticaret Kanununun izleyen maddelerinde ticarethane ve fabrika ile ticari şekilde işletilen diğer müesseselerin neler olduğu örneklerle belirtilmiş olup, şu şekildedir:
a) Menkul malların satılmak veya kiraya verilmek üzere tedariki ve bunların aynen veya başka bir şekle sokularak satılması veya kiraya verilmesi,
b) Kıymetli evrakın satılmak üzere tedariki ve bunların satılması,
c) Her çeşit imal ve inşa,
d) Madencilik,
e) Matbaacılık, gazetecilik ve kitapçılık, yayın, ilan ve istihbarat,
f) Tiyatro, sinema, otel, han ve lokanta gibi umumi mahaller, hususi mektep ve hastahane ve açık satış yerlerinin işletilmesi,
g) Umumi mağazalar, sair depo ve ambarların işletilmesi,
h) Borsa ve kambiyo işleri, sarraflık, bankacılık,
ı) İçtimai sigortalar hariç olmak üzere, sigortacılık,
i) Kara, deniz ve havada, nehir ve göllerde yolcu ve eşya taşımak,
j) Su, gaz ve elektrik dağıtmak, telefon ve radyo ile haberleşme ve yayın,
k) Acentalık, tellallık, komisyonculuk ve sair bütün tavassut işleri.
Mahiyeti itibariyle yukarıda sayılan işlerle uğraşmak üzere kurulan müesseseler de Türk Ticaret Kanununca ticari işletme sayılmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 37?nci maddesinde, ?Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır? şeklinde genel bir tanımlamadan sonra Gelir Vergisi Kanununun uygulaması açısından aşağıdaki kazançların da ticari kazanç olduğu belirtilmiştir:
1 - Maden, taş ve kireç ocaklarının, kum ve çakıl istihsal yerlerinin, tuğla ve kiremit harmanlarının işletilmesinden;
2 - Coberlik işlerinden (Borsaya kayıtlı olarak ve kendi nam ve hesabına hisse senedi ve tahvil alım satımı yapılması);
3 - Özel okul, hastane ve benzeri yerlerin işletilmesinden;
4 - Devamlı olarak gayrimenkul inşa edip satan veya devamlı olarak (bina, arsa, dükkan, kat, daire... vs.) alım satımı ile uğraşanların bu işlerinden;
5 - Kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım satımı ile devamlı olarak uğraşanların bu faaliyetlerinden;
6 - Satın alınan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin, iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılmasından; elde edilen kazançlar.