Ynt: Temmuz ve Mart'ta finansal muhasebeden geçen arkadaşlar
Valla arkadaşlar sağolsunlar göndermeyin dedim foruma göndermediler ama
ben geçen mart dönemi ile ilgili bir soruda kafam karıştı. Bunun üzerine bir çalışma yaptım.
onu bi paylaşayım
2010/1. DÖNEM SERBEST MUHASEBESİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVLARI ?FİNANSAL MUHASEBE? BÖLÜMÜNDE
SORU 1: Kayıtlı değeri 1.000,-TL, birikmiş amortismanı 1.000,-TL olan bir demirbaşın ?iz (hatırlatma) bedeli? üzerinden kayıtlarda izlenmek istenmesi durumunda yapılacak yevmiye kaydını gösteriniz.
Şeklinde bir soru yer almış ve yine Türmob tarafından cevabı yayımlanan soruda cevap olarak
--------------------- / --------------------------------------
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI - 999,-
255 DEMİRBAŞLAR HESABI 999,-
Demirbaşın iz bedeli ile gösterilmesi
------------------------ / ----------------------------------------
Yukarıda gösterilen kayıt cevap olarak sunulmuştur.
İlgili hesaplar ters kayıt yapılarak demirbaşın 1TL bakiye vermesi sağlanarak iz bedeli ile takibine geçilmiştir.
Yapılan kayıtla ilgili bazı açıklamalar yapmak gereği hissetmekteyim.
İZ BEDELİ: Hatırlatma bedeli olarak da adlandırabileceğimiz iz bedeli, maliye bakanlığının çeşitli yönetmeliklerinde (5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 44?üncü maddesi hükmü gereğince Maliye Bakanlığınca hazırlanan Taşınır Mal Yönetmeliği,) şu şekilde tanımlanmıştır.
: b) Amortisman tükenme payı ayırma süresini tamamlamış, ancak verimlilik açısından kullanılmasında yarar görülen dayanıklı taşınırlar ile değeri belli olmayan veya değeri tespit edilemeyen tarihi ve sanat eserleri ile kültür varlıkları iz bedeli üzerinden kayıtlara alınarak takip edilir. İz bedeli, muhasebe kayıtlarında yer alan en küçük değer olup bu günkü uygulamada bu değer 0,01 YTL?dır.
İz bedeli, çeşitli sanat eserlerinin takibinde, finasal kiralama işlemlerindeki kiralanan varlığın devrinde ve kullanılması bakımından vergi veya kayıt hatası içermeyecek uygulamalarda kullanılmaktadır.
MALİ MÜŞAVİRLİK YETERLİLİK SINAVINDA SORULAN, DEMİRBAŞIN İZ BEDELİ İLE TAKİP EDİLMESİNE İLİŞKİN İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞININ VERMİŞ OLDUĞU MUKTEZA DA ŞÖYLE DENİLMEKTEDİR.
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 189?ncu maddesinde; ?Üzerinden amortisman yapılan kıymetler ve bunların amortismanları aşağıda yazılı şekillerden herhangi biri ile gösterilir:
1. Envanter defterinin ayrı bir yerinde;
2. Özel bir amortisman defterinde;
3. Amortisman listelerinde.
Amortisman kayıtları, amortismana başlandığı tarihten itibaren her yılın amortismanı ayrı ayrı gösterilmek şartiyle birbirine bağlanır. İşletmeye yeniden giren iktisadi kıymetlerle bunların amortismanlarının evvelki yıllara ait kayıtlarda devam ettirilmesi caizdir.
Amortisman defteri veya listelerinin kayıtları envanter kaydı hükmündendir. Yukarıdaki esaslara göre kayıtlarda gösterilen iktisadi kıymetlere ait değerler envanter defterine toplu olarak geçirilebilir.?hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 321?nci maddesinde ise; ?Bu bölüm gereğince hesaplanan amortismanların, hesaplarda ayrıca gösterilmek şartiyle ilgili bulundukları değerlerden doğrudan doğruya indirilmesi veya pasifte ayrı bir karşılık hesabında toplanması caizdir.? hükmüne yer verilmiştir.
Amortisman süresini tamamlamış ancak fiilen kullanımı devam eden maddi duran varlıklar kayıtlarda ?iz bedeli? ile takip edilmelidirler. Bu varlıkların kayıtlarda ?iz bedeli? ile bırakılması, amortisman süresini tamamlamış olmasına karşın mevcutlar arasında bulunan varlıkların kayıtlarda görünmesini sağlamaya yönelik olup kullanılamayacak duruma geldiğinde de iz bedelinin zarara atılması gerekmektedir.
Ancak, hurdaya ayırmak suretiyle kayıtlardan çıkarılması mümkün bulunan maddi duran varlıkların elden çıkarılmasında bir bedel elde edilmesi halinde bu bedelden ise iz bedelinin düşülerek bakiye tutarın gelir hesaplarına intikal ettirilmesi gerekmektedir.
Muktezadan da anlaşılacağı üzere idare demirbaşların ekonomik ömrünü tamamlayanlarının İZ BEDELİ ile takip edilmesi hususunda şart olarak gören bir tavır içerisindedir. Dolayısı ile buraya kadar sayın hocamızın sorduğu soru ile herhangi çelişen bir nokta yoktur.
Benim itirazım 06 Ekim 2004 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 25605 ile yayımlanmış bulunan, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (Yeni Türk Lirası kullanımında özel kesim muhasebe sistemine ilişkin olarak işletmeler tarafından uyulacak esaslar hakkında) Sıra No:13. İşte bu tebliğdeki bir maddeden kaynaklanmaktadır.
Tebliğ kuruşlu sistemde özel işletmelerin muhasebe kayıtlarını nasıl yapacağını belirlemiş.
III- 01/01/2005 TARİHİNDEN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER
1-Muhasebe Kayıt Düzeni İle İlgili Yapılacak İşlemler:
Başlığındaki alt başlık olan, 1.5 Numaralı Başlıkta ise Türmobun yayımladığı cevaba itirazımı doğuran hüküm ortaya çıkarılmıştır.
1.5 - Hesaplarda iz bedeli ile takip edilen kayıtlarda en küçük para birimi olan 1 YKr kullanılacaktır. 01/01/2005 tarihinden önceki kayıtlarda ekonomik ömrü dolan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin 1 TL olan iz bedelleri de 1 YKr?a dönüştürülecek ve hesaplara 0.01 YTL olarak kaydedilecektir.
Daha sonra alınan bakanlar kurulu kararı ile Yeni ibaresi para birimimizden çıkarılsada kuruşlu para birimimiz artık yeni kuruş değil Kuruş olsa da, bu sistemde muhasebe kayıtlarının nasıl yapılacağı bu tebliğ ve daha sonra çıkarılan ek bir tebliğ ile belirlenmiştir.
Tebiğe göre
Kaydın her iki hesaba da 999,99 tl şeklinde yapılarak İZ BEDELİ OLARAK :0,01 kuruş bırakılması yukarıda maddelerini yazmış olduğumuz tebliğe göre şarttır. 1TL lik iz bedeli uygulaması Ülkemizde Kuruşlu sisteme geçilmeden önceki iz bedelidir.
Ülkemizdeki iz bedeli artık 0,01Kuruştur.
bu durumda türmob cevap kağıdındaki çözümün kesinlikle yanlış olduğunu düşünüyorum.
bu dökümanı paylaştığım ve iznim olmadan oraya buraya kopyalamayan arkadaşlarıma da ayrıca teşekkür ederim.