12- ESAS FAALİYETLERDEN ALACAKLAR (TİCARİ ALACAKLAR)
120-Alıcılar
121-Alacak Senetleri
122-İleri Tarihli Çekler
123-Kredi Kartlarından Alacaklar (Nakit Benzeri Varlıklarda Yer Almayanlar)
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
125-İş sahibine Yansıtılacak Maliyetlerden Alacaklar (İnşaat Tah.İşleri)
126-Diğer Esas Faaliyetlerden Alacaklar
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
128-Ertelenmiş Faiz Gelirleri (Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar Reeskontu (-)
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
12- ESAS FAALİYETLERDEN ALACAKLAR (TİCARİ ALACAKLAR)
Bir yıl içinde paraya dönüşmesi öngörülen ve işletmenin esas faaliyetleri veya ticari ilişkisi nedeniyle esas faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan senetli ve senetsiz alacaklar bu hesap grubunda açılan hesaplarda izlenir.Esas faaliyet ilişkilerinden dolayı ana kuruluş,iştirak,ve bağlı ortaklıklar gibi ilişkili taraflardan olan alacaklar varsa bu grupta açılan ilişkili taraflardan alacaklar hesabında ilişkili taraf kimliğine göre ayrıntılı olarak alt hesaplarda izlenir ve dipnotlarda diğer ilişkili taraflardan alacak tutarları ile birlikte açıklanır.Vakıf,Dernek gibi kuruluşların kuruluş amaçlarına ilişkin esas faaliyet gelirlerinden olan alacakları bu grupta izlenir.
Bu grupta aşağıdaki hesaplar yer alır
120-Alıcılar
121-Alacak Senetleri
122-İleri Tarihli Çekler
123-Kredi Kartlarından Alacaklar (Nakit Benzeri Varlıklarda Yer Almayanlar)
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
125-İş sahibine Yansıtılacak Maliyetlerden Alacaklar (İnşaat Tah.İşleri)
126-Diğer Esas Faaliyetlerden Alacaklar
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
128-Ertelenmiş Faiz Gelirleri (Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar Reeskontu (-)
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
yer alır .Önemi bakımnından 120 ve 121 hesabın işleyişi TDHP aynı olduğu için diğer hesaplar hakkında bilgilerimizi paylaşalım.
122-İleri Tarihli Çekler
__________________
Bu hesap şekil açısından çek olmakla birlikte özü itibariyle senetli alacak niteliği olan ve taşıyıcıya on iki aylık süre içinde ibraz edilecek ileri tarihli çeklerin izlenmesinde kullanılır.
İŞLEYİŞİ
_________
İşletme tarafından ileri tarihli çekler alındığında bu hesaba borç, çekler tahsil edildiğinde veya ciro edildiğinde alacak kaydedilir.
Örnek
_____
İşletme 100.-tl KDV hariç mal satmış karşılığında çek almıştır.
___________________________/_________________________
120-118
600-100
368-18
________________________/_______________________
122-118.-
120-118
_______________________/________________________
102/320-118
122-118
İleri vadeli çekin bankadan tahsili veya satıcıya ciro edilmesi
_________________________/___________________________
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
__________________________________________
Bu hesap işletmenin ilişkili taraflara yaptığı esas faaliyet konusunu oluşturan mal ve hizmet satışlarından kaynaklanan en fazla on iki ay vadeli alacakların izlenmesi için kullanılır.İlişkili tarafların kimler olduğunu yukarıda
belirtmiştik.Burda asıl dikkat edilmesi gereken konu ilişkili taraflarla yapılan ticari işlemlerin örtülü sermaye ve transfer fiyatlandırmasını konu olmasını önlemek amaçlıdır.İlerde TMSK hesap planını işlerken Normal Personel alacak ve borçları ile Kilit Personel dediğimiz Yönetici kişilerin borçlarını ve alacaklarınıda ayırıma tabi tutacağız.
ÖRNEK
_______
İşletme iştiraki olan X firmasına mal satmıştır
______________________________/__________________________
124
600
368
____________________________/_______________________
şeklinde kayıt yapılır.
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
_____________________________________
Bu hesabın açıklaması ve işleyişi eski TDHP olan 128 hesabın çalışması ile aynıdır
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
________________________________________________
Bu hesabın açıklaması ve çalışması eski TDHP 129 hesapla aynıdır.
120-Alıcılar
121-Alacak Senetleri
122-İleri Tarihli Çekler
123-Kredi Kartlarından Alacaklar (Nakit Benzeri Varlıklarda Yer Almayanlar)
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
125-İş sahibine Yansıtılacak Maliyetlerden Alacaklar (İnşaat Tah.İşleri)
126-Diğer Esas Faaliyetlerden Alacaklar
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
128-Ertelenmiş Faiz Gelirleri (Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar Reeskontu (-)
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
12- ESAS FAALİYETLERDEN ALACAKLAR (TİCARİ ALACAKLAR)
Bir yıl içinde paraya dönüşmesi öngörülen ve işletmenin esas faaliyetleri veya ticari ilişkisi nedeniyle esas faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan senetli ve senetsiz alacaklar bu hesap grubunda açılan hesaplarda izlenir.Esas faaliyet ilişkilerinden dolayı ana kuruluş,iştirak,ve bağlı ortaklıklar gibi ilişkili taraflardan olan alacaklar varsa bu grupta açılan ilişkili taraflardan alacaklar hesabında ilişkili taraf kimliğine göre ayrıntılı olarak alt hesaplarda izlenir ve dipnotlarda diğer ilişkili taraflardan alacak tutarları ile birlikte açıklanır.Vakıf,Dernek gibi kuruluşların kuruluş amaçlarına ilişkin esas faaliyet gelirlerinden olan alacakları bu grupta izlenir.
Bu grupta aşağıdaki hesaplar yer alır
120-Alıcılar
121-Alacak Senetleri
122-İleri Tarihli Çekler
123-Kredi Kartlarından Alacaklar (Nakit Benzeri Varlıklarda Yer Almayanlar)
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
125-İş sahibine Yansıtılacak Maliyetlerden Alacaklar (İnşaat Tah.İşleri)
126-Diğer Esas Faaliyetlerden Alacaklar
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
128-Ertelenmiş Faiz Gelirleri (Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar Reeskontu (-)
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
yer alır .Önemi bakımnından 120 ve 121 hesabın işleyişi TDHP aynı olduğu için diğer hesaplar hakkında bilgilerimizi paylaşalım.
122-İleri Tarihli Çekler
__________________
Bu hesap şekil açısından çek olmakla birlikte özü itibariyle senetli alacak niteliği olan ve taşıyıcıya on iki aylık süre içinde ibraz edilecek ileri tarihli çeklerin izlenmesinde kullanılır.
İŞLEYİŞİ
_________
İşletme tarafından ileri tarihli çekler alındığında bu hesaba borç, çekler tahsil edildiğinde veya ciro edildiğinde alacak kaydedilir.
Örnek
_____
İşletme 100.-tl KDV hariç mal satmış karşılığında çek almıştır.
___________________________/_________________________
120-118
600-100
368-18
________________________/_______________________
122-118.-
120-118
_______________________/________________________
102/320-118
122-118
İleri vadeli çekin bankadan tahsili veya satıcıya ciro edilmesi
_________________________/___________________________
124-İlişkili Taraflardan Esas Faaliyet (Ticari) Alacaklar
__________________________________________
Bu hesap işletmenin ilişkili taraflara yaptığı esas faaliyet konusunu oluşturan mal ve hizmet satışlarından kaynaklanan en fazla on iki ay vadeli alacakların izlenmesi için kullanılır.İlişkili tarafların kimler olduğunu yukarıda
belirtmiştik.Burda asıl dikkat edilmesi gereken konu ilişkili taraflarla yapılan ticari işlemlerin örtülü sermaye ve transfer fiyatlandırmasını konu olmasını önlemek amaçlıdır.İlerde TMSK hesap planını işlerken Normal Personel alacak ve borçları ile Kilit Personel dediğimiz Yönetici kişilerin borçlarını ve alacaklarınıda ayırıma tabi tutacağız.
ÖRNEK
_______
İşletme iştiraki olan X firmasına mal satmıştır
______________________________/__________________________
124
600
368
____________________________/_______________________
şeklinde kayıt yapılır.
127-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)alacakları
_____________________________________
Bu hesabın açıklaması ve işleyişi eski TDHP olan 128 hesabın çalışması ile aynıdır
129-Şüpheli Esas Faaliyet (Ticari)Alacakları Karşılıkları (-)
________________________________________________
Bu hesabın açıklaması ve çalışması eski TDHP 129 hesapla aynıdır.