Firmamız transit ticaret yapacak transit ticaret ile ilgili yurtdışından gelecek ödeme için İBKB yani ödemenin % 40 nın merkez bankası TL çevirme işlemi yapılmalı mıdır? Transit ticaret bu uygulamadan muaf mıdır?
Ayrıca bir de peşin ihracat bedeli gelecek peşin ihracatta (İhracat yaklaşık 1 yıl sonra yapılacak) İBKB nasıl olmalı? Banka gelen ödemeyi nasıl İBKB yapacaktır? Teşekkürler
Butun cevaplar burada
İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesine İlişkin Mevzuat Dayanakları Nedir?
1567 sayılı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanun,Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, söz konusu Karara İlişkin 2018-32/48 sayılı Tebliğ, 16 Ocak 2020 tarihli TCMB İhracat Genelgesi kapsamında işlemler tesis edilmektedir.
İhracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur?
İhracat bedellerinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde yurda getirilmesi zorunludur.
İhracat bedellerinin bankaya satılması zorunlu mudur?
03.01.2022 tarihi itibariyle İBKB’ye (İhracat bedeli kabul belgesi) veya DAB’a (Döviz alım belgesi) bağlanan ihracat bedellerinin %25'inin İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılması gerekmektedir.
Bu bedellerin bankaca Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılması ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılması gerekmektedir. Söz konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenmektedir.
İlaveten, ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden İBKB veya DAB’a bağlanan ihracat bedeli dövizlere ilişkin tesis edilecek işlemlere ilişkin TCMB tarafından uygulama talimatı yayımlanmış olup bu kapsamda tesis edilecek işlemler ilgili uygulama talimatı çerçevesinde gerçekleştirilecektir. yalnızca USD, EURO ve İngiliz Sterlini cinsinden ihracat bedellerinin yüzde 25’nin TCMB’ye satışı söz konusu olup; diğer döviz cinslerindeki ihracat bedelleri için TCMB’ye satış söz konusu değildir.
Mikro ihracatta ihracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur?
Mikro ihracatta ihracat bedellerinin getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Hizmet ihracatı bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur?
İhracat bedellerinin yurda getirilmesi sadece mal ihracı bedellerine ilişkin olup hizmet ihracatı bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Transit ticarette bedellerin yurda getirilmesi zorunlu mudur?
Tansit ticarette bedellerin yurda getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Serbest bölgelere ihracatta bedellerin getirilmesi zorunlu mudur?
Serbest bölge işlem formu kapsamında gerçekleştirilen 5.000,- ABD doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemlerinde bedellerin tasarrufu serbesttir. Belirtilen tutar üzerinde gerçekleştirilen ihracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunludur.
Serbest bölgeye yapılan ihracat işlemlerinde serbest bölgede faaliyet gösteren Türkiye'de yerleşik ithalatçı firmaların yurt içindeki döviz tevdiat hesaplarından ihracatçının hesabına yapılan transferlerin, ihracat işlemi ile ilgili olduğunun satış sözleşmesi, kesin veya proforma fatura, GB örneği/GB bilgileri, banka hesap özeti gibi belgelerle tevsik edilmesi halinde ihracat bedeli olarak kabulü mümkündür.
İhracat bedellerinin tahsilinde ödeme şekilleri nelerdir?
İhracat bedellerinin tahsili, satış sözleşmesinde belirlenen kurallar ve uluslararası ticari uygulamalar çerçevesinde firmaların yazılı beyanına istinaden “Akreditifli Ödeme”, “Vesaik Mukabili Ödeme”, “Mal Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Akreditifli Ödeme”, “Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme”, “Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme” ve “Peşin Ödeme” şekillerine göre gerçekleştirilir.
İhracat bedellerinin getirilme zorunluluğundan istisna edilmiş ülkeler hangileridir?
• Aşağıda sayılan ülkelere yapılan ihracatta bedellerin getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Afganistan, Angola, Belarus, Benin, Cibuti, Etiyopya, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gana, Gine, İran, Kamerun, Kenya, Kırgızistan, Kuzey Kore, Küba, Liberya, Lübnan, Moldova, Nijerya, Senegal, Somali, Sudan, Suriye, Suudi Arabistan, Tacikistan,Tanzanya, Venezuela, Yemen
• Aşağıda sayılan ülkelere yapılan ihracat bedellerinin %50’sinin getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Azerbaycan, Cezayir, Fas, Kazakistan, Mısır, Özbekistan, Tunus, Türkmenistan, Ukrayna,
Sözleşmelerin vade içermesi halinde ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi ne kadardır?
İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemez. Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur.
İhracat bedellerinin yurda efektif olarak getirilmesi mümkün müdür?
İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine beyan edilmesi zorunludur. İhracat bedeli başkası adına getiriliyorsa NBF’nin (Nakit beyan formu) ilgili kısımlarında bu durum belirtilecek şekilde doldurulması veya açıklama olarak NBF’de yer alması gereklidir. NBF’nin düzenlenme tarihinden itibaren 30 gün içinde NBF’nin ve NBF konusu efektifin bankalara tevdi edilmesi gereklidir.
Irak ve Libya’ya yapılan ihracat işlemlerinde ihracat bedelinin bankalarca kabulünün ihracatçının yazılı beyanının yanı sıra işlemin niteliğine göre satış sözleşmesi ya da kesin satış faturası (veya proforma fatura) ile GB’nin bir örneği/GB bilgileri ibraz edilmek kaydıyla NBF aranmaksızın efektif olarak ihracat bedelinin kabulü mümkündür.
Peşin Bedel karşılığı ihracatta uygulama nasıldır?
Peşin bedel karşılığı ihracatın 24 ay içerisinde yapılması zorunludur. Süresi içinde ihracatçı tarafından peşin bedelin transfer edildiği/getirildiği bankaya mücbir sebep/haklı durum hallerinin tevsik edilmesi kaydıyla banka tarafından ihracatçıya en fazla 1 yıla kadar ek süre verilebilir.
Dâhilde İşleme İzin Belgesi ve Vergi, Resim ve Harç İstisna Belgesi kapsamında ihracat, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak sağlanan peşin dövizlerin kullanım süresi belge süresi (ek süreler dahil) kadardır.
Peşin döviz karşılığında 24 ay içerisinde ve verilen ek süre sonunda ihracat yapılmaması veya bu süre içerisinde peşin döviz tutarının tamamının tek seferde iade edilmemesi durumunda bu tutar kambiyo mevzuatı açısından prefinansman kredisi hükümlerine tabidir. Tamamı tek seferde iade edilmeyen veya süresi içinde ihracatı gerçekleştirilmeyen peşin döviz tutarının 15.000,- ABD Doları veya karşılığı döviz ya da Türk Lirasını geçmeyen kısmı prefinansman hükümlerine tabi olmaz.
Konsinye ihracatta bedel getirme süresi ne kadardır?
Konsinye yoluyla yapılacak ihracatta bedellerin kesin satışı müteakip; uluslararası fuar, sergi ve haftalara bedelli olarak satılmak üzere gönderilen malların bedellerinin ise gönderildikleri fuar, sergi veya haftanın bitimini müteakip 180 gün içinde yurda getirilmesi zorunludur.
Türk Lirası ile ihracat halinde nasıl işlem tesis edilir?
İhracat bedelinin Türk lirası olarak kabulü için satış sözleşmesi, akreditif mektubu veya banka garanti mektubunda bedelin Türk lirası olarak tahsil edileceğinin beyan edilmiş olması veya alıcıya gönderilecek faturanın Türk lirası olarak düzenlenmiş ya da GB (Gümrük beyannamesi) ’nin 22 nci hanesinde Türk Lirası olarak beyan edilmiş olması gerekir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne yapılan ihracatta, ihracat bedeli döviz olarak gösterilmiş olsa dahi Türk lirası olarak kabul edilebilir.
Mahsup mümkün müdür?
İthalat bedellerinin ihracat bedelinden mahsup işleminde kullanılabilmesi için ithalat konusu malların serbest dolaşıma giriş tarihi ile ihraç konusu malların fiili ihraç tarihi arasında azami 180 gün olması gerekir.
Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi veya verilen ek süreler veya ihtarname süresi içerisinde kalınması kaydıyla, ilgili GB’lerin birer örneği/GB bilgilerinin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubu mümkündür. Ancak mahsup sonrası kalan tutar için ihracat bedellerinin getirilme zorunluluğu hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilir.
Dahilde İşleme Rejiminde mahsup mümkün müdür?
Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında yurt dışından geçici olarak ithal edilen ve işçilik uygulanarak ihraç edilen mallara ilişkin işlemlerde ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, ilgili GB'lerin birer örneğinin/GB bilgilerinin bankalara ibrazı durumunda mal ihraç ve ithal bedellerinin yurda getirilmesine gerek kalmadan bankalarca mahsubu mümkündür.
Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ihraç edilecek bir ürün için ihracat öncesi yapılan ithalatta, ithal edilen malların serbest dolaşıma giriş tarihi ile ihraç konusu malların fiili ihraç tarihi arasında 180 günden fazla süre bulunması halinde dahilde işlem izni için (Dahilde İşleme İzin Belgesi, Dahilde İşleme İzni) Ticaret Bakanlığınca verilen sürenin mahsup işlemlerinin yapılmasında ihraç ve ithal arasındaki azami süre olarak dikkate alınması mümkündür.
İhracat bedellerinin getirilmesinde hangi değer esas alınır?
İhracat bedelinin tespitinde GB’nin 22 nci hanesindeki değer esas alınır. Ancak bu hanede belirtilen tutarın mal bedelinin dışında navlun ve/veya sigortayı da kapsaması ve ihracat bedeli olarak 22 nci hanede kayıtlı tutarın faturada kayıtlı tutara eşit olması halinde faturada kayıtlı bedel esas alınır. GB’nin 22 nci hanesinde kayıtlı tutarın faturada kayıtlı tutardan farklı olması ve GB'nin 22 nci hanesinde kayıtlı olan döviz tutarının ABD doları dışında bir döviz cinsinden olması halinde GB’nin 46 ncı hanesinde ABD doları olarak gösterilen değer dikkate alınır.
İhracat bedeli beyannamede kayıtlı alıcı firma dışında bir kişi tarafından gönderilebilir mi?
GB'de kayıtlı alıcı firma veya bu firma dışındaki gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt dışından havale olarak gönderilen dövizin, herhangi bir referans veya fatura numarasıyla irtibatlandırılmış olup olmadığına bakılmaksızın ihracatçının beyan edeceği GB konusu ihracatın bedeli olarak kabulü mümkündür.
Ancak, serbest bölgelerdeki bankalar aracılığıyla yapılan havalelere istinaden döviz kabulü, sadece GB’de alıcının bulunduğu ve malın gideceği yer olarak serbest bölgenin gösterilmesi halinde yapılabilir. Serbest bölgeler dışındaki başka ülkelere yapılan ihracat bedelinin serbest bölgeden gönderilen havaleye istinaden kabulü yapılamaz.
Mücbir sebep halleri nelerdir?
Mücbir sebep kabul edilebilecek haller;
a) İthalatçı veya ihracatçı firmanın infisahı, iflası, konkordato ilan etmesi veya faaliyetlerini daimi olarak tatil etmesi, firma hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmesi, şahıs firmalarında firma sahibinin ölümü,
b) Grev, lokavt ve avarya hali,
c) İhracatçı veya ithalatçı memleket resmi makamlarının karar ve işlemleri ya da muhabir bankaların muameleleri dolayısıyla hesapların kapatılmasının imkânsız hale gelmesi,
ç) Tabii afet, harp ve abluka hali,
d) Malların kaybı, hasara uğraması veya imha edilmesi,
e) İhtilaf nedeniyle dava açılması veya tahkime başvurulması,
Terkin sınırı nedir?
Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla;
a) 30.000 ABD dolarına kadar noksanlığı olan ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline ve toplam beyanname tutarına olan oranına bakılmaksızın,
b) 30.000 ABD dolarından yüksek olmakla birlikte 100.000 ABD doları veya eşitini aşmayan, beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar noksanlığı olan (sigorta bedellerinden kaynaklanan noksanlıklar dahil) ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline bakılmaksızın,
c) 200.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, 9 uncu maddede belirtilen mücbir sebep ve haklı durum halleri göz önünde bulundurulmak suretiyle beyanname veya formda yer alan bedelin % 10’una kadar açık hesaplar ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce,
terkin edilmek suretiyle kapatılır.
Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla, 200.000 ABD doları veya eşitini aşan noksanlığı olan açık hesaplara ilişkin terkin talepleri mücbir sebepler ile haklı durumlar göz önünde bulundurulmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından incelenip sonuçlandırılır.
İhracat hesabının kapatılmaması halinde nasıl işlem tesis edilir?
Aracı banka tarafından açık hesap tutarı 5 iş günü içinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı veya Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirilir.
Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince ihracat hesabının kapatılması için ilgililere ihbardan itibaren 10 iş günü içinde 90 gün süreli ihtarname gönderilir.
90 günlük ihtarname süresi sonunda kapatılmayanlar için Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi
Dairesi Müdürlüklerince Cumhuriyet Savcılıklarına 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun uyarınca yasal işlem başlatılmasını teminen bildirimde bulunulur.
İhracat Bedellerinin yurda getirilmemesinin cezası nedir?
1567 sayılı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanunun ve bu kanuna bağlı genel ve düzenleyici işlemlere aykırı hareket edenler ilgili Kanun uyarınca 3.000 TL’den 25.000TL’ye (10.600- 88.400 TL’ye yeniden değerleme oranına göre tahmini olarak belirtilmiştir.) kadar idari para cezası ile cezalandırılır.
Belirlenen süreler içerisinde ihracat bedellerini yurda getirmeyenler yurda getirmekle yükümlü oldukları kıymetlerin rayiç bedelinin %5’i kadar idarî para cezasıyla cezalandırılırlar. İdarî para cezasına ilişkin karar kesinleşinceye kadar bedelleri yurda getirenlere, yukarıda belirtilen tutarlarda idarî para cezası verilir. Ancak, verilecek idarî para cezası yurda getirilmesi gereken paranın yüzde ikibuçuğundan fazla olamaz.
Kaynak : Ihracat Genelgesi
