Verilen Çekler Hakkında

  • Konbuyu başlatan Konbuyu başlatan saliha
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

saliha

Katkı Sunan Üye
Üyelik
13 Mar 2006
Mesajlar
150
merhabalar,arama motorunu kullanarak bilgi edinmeye çalıştım ama bulamadım.yıl sonunda verilen çekler-103-kodlu hesaba sizler nasıl işlem uyguluyorsunuz.yani yıl sonunda alacak bakiye veriyor sizler bu bakiyeyi 321 hesabamı yoksa 336da "ileri tarihli çek keşideleri"adında alt hesabamı atıyorsunuz.hangi hesaba atılıyor.iyi çalışmalar.
 
Sayın saliha;

Verilen Çek ve Ödeme emirleri ileri tarihli ise işletme vadeli çek düzenlemiş denilebilinir.İşletmece ileri tarihli çek verilmesi halinde söz konusu çek tutarları vadeli bir borç olarak 321 Borç senetleri hesabına alınmalı kanımca.
 
sayın andaç aslında bende 321 hesaba atıyordum.bir arkadaş 336 da alt hesap açmış "ileri tarihli çek keşideleri"diye bende geçen sene öyle yaptım.ancak şimdi bankadan firma kredi almak istiyor ancak banka 336da 10ytl(a)bakiye 320de 10ytl(a) bakiye olduğu için bunu toplam borç gibi algılıyor ve pasifte 20ytl borç var diyerek problem yaratıyor.oysa ki 336da görülen borç 320 firmalara olan çek borçları.bir türlü anlamak istemiyorlar yada anlatamıyorum.iyi çalışmalar
 
Günaydın,
Bu çekler işletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü alımlardan kaynaklanan senede bağlanmış ticari borçların izlendiği hesap olan 321 hesap altında zaten TDHP da tanımlanmıştır.
336 hesap ise ticari olmayan ve tanımlanan hiç bir yere alınamayan borçların izlendiği hesaptır.
Bu neden le TDHP ile açıkça tarif edilmiş bir işlemi neden zorlama yolu ile başka hesaplar altında izlemeye çalışırlar bunu hiç anlamam.
Tarif edilmemiş veya ne olduğu anlaşılmayan bir işlem olsa tamam hep birlikte zaman ayırıp tartışalım.
Kolay gelsin.
 
günaydın nguroy,tşk.ederim açıklamanız için.yanlış hesaba attığımdan dolayı kredi verilmemesi gibi problem olabilirmi veya nasıl bir yol izlemeliyim.iyi çalışmalar
 
Öyle birşey olamaz. Herhalde banka bunu bahane ediyor. yanlış hesaba alınmışsa düzeltirsiniz, tabloyu yeniden hazırlayıp doğru şekli ile bankaya verirsiniz.
 
Çekte vade olmaz. Çek kesildiği anda iş bitmiştir. Bankada karşılığı yoksa suç işlenmiş olur. Bankanın davranışı mevzuata uygundur.
 
Sn. Erol,
Sanırım bunu daha öncede tartıştık. Mevzuat lafzına bakılırsa evet çekde vade düşünülmemiş ve düzenlenmemiştir. Ancak bugün iş hayatında vadeli çek kullanılmadığını söyleyebilirmisiniz.
Ayrıca bankalar çok yoğun biçimde çek karşılığı kredi vermektedirler.
Ayrıca suç olan nedir neden suç oluyormuş sahtecilik mi ? bunu nasıl uygulayacaksınız?
 
ÇEKLE ÖDEMELERİN DÜZENLENMESİ VE ÇEK HAMİLLERİN KORURUMASI HAKKINDA KANUN (3167 s.k.)

Kod:
 "Karşılıksız çek:

   Madde 16. - (Değişik: 26.2.2003-4814/14 S.K.; Yürürlük:...)Üzerinde yazılı keşide tarihinden önce veya ibraz süresi içinde 4 üncü madde uyarınca ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunmaması nedeniyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden hesap sahipleri veya yetkili temsilcileri, kanunların ayrıca suç saydığı haller saklı kalmak üzere, çek bedeli tutarı kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar. Ancak verilecek para cezası seksenmilyar liradan fazla olamaz. Bu miktar, 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci maddesine göre her yıl artırılır. Bu suçtan mükerrirlere, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. Bu suçun, organ veya temsilcisi tarafından tüzelkişi yararına işlenmesi halinde özel hukuk tüzelkişisi hakkında da birinci fıkra uyarınca para cezasına hükmolunur. Ayrıca yetkili temsilci tarafından yararına çek keşide edilen hesap sahibi gerçek kişi hakkında da bu fıkra hükmü uygulanır. Mahkeme, ayrıca işlenen suçun niteliğine göre bir yıl ile beş yıl arasında belirleyeceği bir süre için hesap sahiplerinin ve yetkili temsilcilerinin çek hesabı açtırmalarının yasaklanmasına karar verir. Yasaklanma kararı bütün bankalara duyurulmak üzere Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına bildirilir. Kısmen veya tamamen karşılıksız çıkan her çek yaprağı ayrı bir suç oluşturur.  

"
...........................................................................
 
Sn. Erol,
Bunlar bilinen şeyler.Ayrıca ben kariyerime banka müfettişi olarak başladım.Daha sonra da genel müdürlükte üst düzey idari görevlerde bulundum.
Ben uygulamadan söz ediyorum. Siz şekli olarak yasa yorumluyorsunuz.
İş hayatında vadeli çek kullanımı çok yaygın birşekilde var mı yok mu ? hayatımızn önemli bir gerçeği görmezden gelebilirmiyiz?
 
Sayın ngroy

Biz burada nasıl yapıldığını değil, nasıl yapılması gerektiğini tartışıyoruz. Bu arada size tavsiye ederim bir gününüzü ayırıp bir ticaret mahkemesini izleyin. Bu gün Türkiye’de yolsuz ve usulsüz çek sebebiyle açılan onbinlerce dava nedeniyle mahkemeler tıkanmış durumda. Bunun vebalinin de büyük ölçüde yetersiz bilgiye sahip muhasebecilerin üzerinde olduğundan da şüphem yok. Bence muhasebecinin görevi mevcut bozuk düzene ayak uydurmak değil, ona doğru yolu göstermek olmalıdır.

Bu arada vadeli çek işlemi yapan (veya yapmak zorunda kalan) muhasebecilere de bir tavsiyem olacak; vadeli çeki kestiğinizde onu muameleye koymayın, vadesi gelinceye kadar bekletin.
.........................................
 
Yolsuz ve usulsuz çek nedeniyle mahkemelerin tıkandığı görüşüne ben de katılıyorum.
Ancak bunlar ileri vadeli çek keşide edilmesinden kaynaklanmıyor. Çekin ödenmemesinden kaynaklanıyor.
Peki sn. Erol sizin müşterileriniz hiç vadeli çek kullanmıyorlar mı? veya size vadeli çek gelirse kayıt etmeyip patrona mı yolluyosunuz. Size çekle ödeme yapan müşterilerin cari hesaplarını açık mı bırakıyorsunuz?Ciro ettiğiniz çekleri de hayali veya muhsabe dışı mı takip ediyorsunuz.
Elbette burda yasal durumu savunmak zorundayız ama unutmayın Türkiyede yaşıyoruz , siz eğer vadeli çek yoktur diyorsanız devekuşu gibi oluruz bizler.
 
sayın Erol siz herhalde yanlış anladınız.müşterinin verdiği çekler karşılıksız değil ancak ödeme süresi gelmeyen çekler.birde muhassebecileri suçlamışsınız yolsuz ve usulsüz çekler konusunda biz ne yapabiliriz ki.bence muhasebeci arkadaşlardan "bilgisiz"demeniz açısından bir özür borçlusunuz herhalde.formlarda bu yüzden var değilmi.sayın nguroy yazdıklarında çok haklı.bunlar türkiyenin gerçekleri ama doğru ama yanlış.
 
Bu konu istenmeyen mecraya sürüklenir gibi oluyor. Onun için polemikten mümkün mertebe kaçınıp konu ile (sorun ile) ilgili bildiğim önerileri sunmakla yetinmek istiyorum.

Ben size önce bizzat şahit olduğum bir olayı anlatayım. Bir gün bankada işlem yaparken genç biri banka memuruna bir çek verdi ve tahsilini istedi. Banka memuru çeke bakıp vadesi gelmediğini ve ödeme yapamayacağını söyledi. Çekin sahibi de “çekin vadesi olmaz ya ödeyin ya da savcılığa gidiyorum” dedi. Orası bir anda karıştı. Her halde çeki veren itibarlı bir müşteri idi ki işi yokuşa sürmeden çeki ödediler.

Mesele özetle budur. Her müşteriden anlayış bekleyemezsiniz.

Sayın ngroy demiş ki:

“Peki sn. Erol sizin müşterileriniz hiç vadeli çek kullanmıyorlar mı? veya size vadeli çek gelirse kayıt etmeyip patrona mı yolluyusunuz. Size çekle ödeme yapan müşterilerin cari hesaplarını açık mı bırakıyorsunuz? Ciro ettiğiniz çekleri de hayali veya muhasebe dışı mı takip ediyorsunuz.”

Burada bir hususu açıklığa kavuşturmak gerekiyor. Sorumluluk çeki alanda değil verendedir. Çeki alan onu bir kambiyo senedi olarak kaydeder, çeki alan taraf için üzerindeki ileri tarih önemli değildir. Çünkü çek bir kredi belgesi değil, görüldüğünde ödenmesi gereken bir borç belgesidir. Bu nedenle muhasebecinin alınan çekleri ileri vadesine itibar etmeden kaydetmesi gerekir. Burada mesele alınan çekin ciro edilmesi ile ortaya çıkıyor. Eğer alınan ileri vadeli bir çeki üçüncü kişilere ciro ederseniz keşidecilerden biri olarak ilk keşideci ile birlikte sorumlu olursunuz. Eğer cirantalardan biri yukarıda bahsettiğim olayda olduğu gibi davranırsa vay geldi halinize. Ya vadeli çekleri ciro etmemek veya firma sahibini bu konuda uyarmak ve sorumluluğun derecesini anlatmak gerekir. Siz zannediyor musunuz ki mahkemedeki davalar hep borcunu ödemek istemeyen kötü niyetli kişilerin eseridir? Şüphesiz ki değil. Adam üç ay sonraki tarihe çek veriyor. Burası Türkiye, burada üç ay sonra ne olacağı bilinebilir mi?. Bazen bilinemiyor ve iş karakolda bitiyor.

Sayın ngroy “Ciro ettiğiniz çekleri de hayali veya muhasebe dışı mı takip ediyorsunuz.” Demiş.

Eğer ileri vadeli bir çeki ciro ediyorsanız zaten hayali bir işlem yapıyorsunuz demektir. Bunun muhasebe içi bir işlem olduğunu söylemek muhasebe ilkelerine aykırı düşer.

Sayın ngroy “Size çekle ödeme yapan müşterilerin cari hesaplarını açık mı bırakıyorsunuz?” demiş

Hayır. Yukarıda bahsettiğim gibi çeki alan için bir sorumluluk söz konusu değildir. Siz çeki ileri vadesine itibar etmeden bir kambiyo senedi olarak kaydedersiniz. Çek vadesinde ödenmese bile veya vadesinde tahsili unutulsa bile adi bir alacak senedi vasfı ile bir değer taşır.

Benim önerim; eğer ileri vadeli bir çek vererek mal alıyorsanız, çeki devreye sokmadan işlem yapmak ve çekin vadesi geldiğinde çeki devreye sokmak olmalıdır.

Örneğin:

Kod:
Mal alındığında:
________________           ______________

 153 TİCARİ MALLAR          100
      320   SATICILAR               100
________________           ______________

Çekin vadesi geldiğinde:
________________         _______________

320 SATICILAR                100
       103  VERİLEN ÇEKLER        100
________________        _______________

Şeklinde kayıt düşmek hayali değil, gerçeğin ta kendisi olur.

Mal sattığınızda veya hizmet gördüğünüzde ise, yukarıda bahsettiğim gibi alınan ileri vadeli çeklerin kaydı bir sorun yaratmaz.

...........................................
 
Sn Erol;


Son olarak yazıyorum bundan sonra bu konuda sizinle polemiği uzatmak niyetinde değilim.Çünkü tartışma amacını aşıyor ve siz günümüz iş dünyasının gerçeklerini görmezden gelmeye devam ediyorsunuz. Bu nedenlerle bu konuyu uzatmanın yararı olduğunu sanmıyorum.
Ancak bana cevap olarak yazdığınız her satır aslında beni teyit etmektedir.
Banka olayını da eksik değerlendiriyorsunuz. Çeklerin vadesi olmayacağı doğrudur. Ancak önce çekin karşılıksız olduğunun yazdırılması gerekir yani ibraz tarihinde ve saatinde karşılığının bulunmadığı tespit edilmelidir. Savcılığa şuç duyurusu çok ayrı, extrem bir olaydır. Siz iş adamı olarak önce paranızı almaya çalışırsınız. savcılığa sahtecilikle şikayette bulunursanız paranızı çoooooooook sonra alırsınız. :o
Madem mahkemeden söz ettiniz ben bilirkişilik de yaptığım karşılıksız çek mahkemelerinin pratikdeki uygulamasını anlatayım .Hakim soruyor bu çeki niye ödemedin diye keşideci cevaplıyor çok zor durumdayım ama borç benim borcum mutlaka ödeyeceğim , hakim de tamam sana 3 ay süre mutlaka öde yoksa ceza yersin.
Bütün bunlardan sonra adam hala ödememiş ise karşılıksız çekten 3 yıl civarında ceza verip erteliyorlar başka suçu yoksa.
Ayrıca çekler de kambiyo senedi hükmünde olduğu için ilamsız takip yapılmaktadır. Bu takibin yapılabilmesi için ibraz süresi geçirilmeden, ödeme merciine ibraz edilip, karşılığının bulunmadığı tespit edilmiş olmalıdır.
Yani bu durumda sizin önerinize göre vadeli çek almasın kimse demek oluyor bu. Vadeli çeken alan var ki veren de var. :roll:
Çeki alıp saklasınlar o zaman; kullanmayacaklarsa neden çek alıyor ki piyasa

Yapmayın SN. Erol siz sanırım hiç masanın öbür tarafında bulunmadınız yan hiç fiilen ticaret yapmadınız , veya ticaret yapan piyasanın içinde olan, üretim yapan bir şirkette çalışmadınız. Bugün herkes biliyor ki, iş alemi yasal boşluklardan en fazla nasıl yararlanırım diye kafa patlatıp, ünlü hocaları, uzmanları bu konuda istihdam etmektedir.

Burda yapılması gereken yasal boşluğun doldurulmasıdır.
Saygılarımı sunarım
 
Sayın ngroy

Ben de son olarak yazıyorum. Benim yazdıklarımı dikkatle okursanız vadeli çeki alanların bu konuda bir sorunu olmadığını, sorunun verenler için söz konusu olduğunu ifade ettiğimi görürsünüz. Sorun ortaya çıktıktan sonra yaşanan olaylar işin teferruatıdır ve konumuz değildir.

Esasen soruyu soran arkadaş konuyu muhasebe tekniği açısından sormuş. Çek hesabının (Her halde Banka hesabının) neden alacak bakiyesi verdiğini merak ediyor. Bilindiği gibi banka hesabı kasa hesabı gibi aktif karakterli bir hesaptır. Pasif bakiye vermez. Ama ileride takviye ederim düşüncesiyle, karşılığı olmadığı halde bu gün ileri vadeli çek verirseniz, haliyle banka hesabı pasif bakiye verecek ve bu hesabın bilançonun pasifinde görünmesi gibi garip bir durum ortaya çıkacakır. Bu da inceleyenlerin defterlerin ihticaca salih olmadığına karar vermelerine sebep olur. Ve nitekim olmuş.

Diğer taraftan,“Bu çekler işletmenin faaliyet konusu ile ilgili her türlü alımlardan kaynaklanan senede bağlanmış ticari borçların izlendiği hesap olan 321 hesap altında zaten TDHP da tanımlanmıştır.”

Demişsiniz. Çeklerin 321 no.lu hesapla hiç alakası yoktur. Kambiyo senetleri sebepsiz (illetten beri) dir. Bu nedenle başka hiçbir hesabın altında izlenmez. Bunu da belirtmekte yarar görüyorum.

Saygılarımla
 
sayın Erol zaten bizlerde muhasebeci olarak kayıtlarımızı dediğiniz şekilde işlemekteyiz ve bankadan çek ödendiği zamanda 103(b)102(a) olarak kayıtlarımızı kapatmaktayız.sonuçtada 103 (a) bakiye vermekte bunu da yıl sonunda 321 hesaba atarak bilançonun etkilenmesini önlemekteyiz.yıl başındada ters kayıt yaparak 321i tekrar 103e atıyoruz ve yine aynı işlem olarak vadesi geldikçe ödüyoruz.demekki muhasebeciler olarak biz üzerimize düşen kayıt görevini yapmaktayız.sonrası çek karşılıksız çıkmış oda müşterinin bileceği iş.siz bence baştan vereceğiniz cevabı sonradan kalbimizi kırarak verdiniz.iyi çalışmalar
 
Sayın Saliha

Önce sizi kırdıysam özür dilerim istemeden olmuştur. Diğer taraftan, eğer bu sorunla hiç karşılaşmamak istiyorsanız daha önce verdiğim örnekte olduğu gibi işlem yapmanızı tavsiye ederim.

Saygılarımla
 
Çekin ödeme yapısı (yazılı kanun ya da yazısı piyasa kanunları) nasıl olursa olsun kanunda ne yazarsa yazsın piyasa şartları zaten kendi dinamiğini belirleyecektir.

Çek nedir ki. dededen kalma ödeme aracı. Eskinin kredi kartı. Kredi kartlarıda anında ödeme aracıdır çeklerde böyle bir amaç için çıkmıştır bence. Ama sonra kredi kartları da anında ödeme geleneğini bozmuş ve vade ve taksit aracı olarak kullanılmıştır.


Türkiye dışında kredi kartları limiti bankanızdaki hesabınız kadardır. Yani paran kadar çek kesebilirsin kuralının bugünkü hali. Ama Türkiye de aynı çeklerde olduğu gibi kredi kartı denen anında ödeme aracını vade aracı yapmışız.

Çek dolandırıcıları varda kredi kartı yokmu.

Türkiye ye özgü zihniyet ve ticari dinamkler belirlemiştir.

Kayıt yöntemi ise 103_321 dir.
 
Üst