Ynt: Yıkılıp, yeniden yapılan binalarda, eski binanın itfa edilemeyen tutarı
http://www.econturk.org/Turkiyeekonomisi/Feristah_III.doc adresindeki
“8 NOLU TÜRKİYE MUHASEBE STANDARDI KAPSAMINDA YER ALAN-MADDİ DURAN VARLIKLAR (UMS-16 İLE KARŞILAŞTIRMALI OLARAK) Yrd.Doç.Dr.Feriştah SÖNMEZ” başlıklı yazıdan bir bölüm:
“TMS-8'in 14. maddesi arazi ve arsalar ile ilgili harcamalar hakkında bilgi vermektedir. Sözü edilen madde hükmüne göre; "Arazi ve arsaların maliyeti de yukarıdaki esaslara göre saptanır. Ancak, arazi ve arsalar amortismana tabi olmadıkları için amortismana tabi maliyet unsurlarının arazi ve arsa maliyetine katılmaması gerekir. Satın alınan arazi ve arsa üzerinde eski ve yıkık yapılar mevcut ise, bunların sökülmesi için yapılan giderler arsa ve arazi maliyetine eklenir.
Enkazın satışından elde edilen hasılatlar ise arazi ve arsa maliyetlerinden düşürülür."
Muhasebe yazınında da aynı yönde yaklaşım vardır. Başka bir deyişle, satın alınan arazi ve arsa üzerinde yıkık yapılar mevcut ise, bunların sökülmesi için yapılan harcamalar arsa ve arazi maliyetine katılmakta, enkaz gelirleri ise arazi ve arsa maliyetinden düşülmektedir.
Ülkemizdeki vergi mevzuatı ve uygulamalarında da bu yönde yaklaşım bulunmaktadır.
Başka bir ifadeyle, eğer arsa üzerinde işletmeye ait eski bir bina varsa, bu binanın yıkım masrafları yeni binanın maliyet bedeline dahil edilir. Yıktırılan eski binanın henüz itfa edilmemiş değeri mevcut ise, bu bakiye net defter değerininde Maliye Bakanlığı'nın görüşüne ve Danıştay kararlarına göre yeni gayrimenkulün maliyet bedeline dahil edilmesi gerekir.
TMS-8'in 15.maddesine göre; "İşletme tarafından inşa edilen varlıklar maliyet değeriyle aktifleştirilirler. Bunların maliyetlerinin saptanmasında yukarıda belirtilen esaslara uyulur. Belirli bir varlıkla doğrudan ilişkilendirilebilen inşaat maliyetleri ve genel olarak inşaat faaliyetiyle ilgili olan ve ilgili varlıklara dağıtılabilecek nitelikteki giderler maliyet değerine eklenir. Söz konusu maliyet değerine işletme tarafından inşa edilen varlıklarla ilgili kâr tutarı dahil edilmez" “
--------------------------------------------------------------------------
Kanaatim:
Yıkılan “Eski Bina” nın Bilançoda aktifte 252 hesapta ve 257 hesapta
itfa edilmemiş değeri varsa (bu durum, fevkalade amortisman uygulamasına girmez),
ihtimaller:
1) Binayı yıkıyoruz, yenisinide yapmıyoruz. 2 yolu var gibi…
a) 252 ve 257 hesabı kapatıp, kalanı ve yıkım masraflarını Arsa maliyetine ekleyerek aktifleştirmek,
b) Bina yıkılsa bile, 252 ve 257 hesaplarda bulunan değerlere dokunmayıp,
normal amortismanın ayrılmasına, itfa bitene kadar devam etmek. Sadece Yıkım ve söküm masraflarının Arsalar hesabında aktifleştirmek,
2) Binayı yıkıyoruz, yenisini yapacağız. O zamanda, 252 ve 257 hesabı kapatıp, kalanı ve yıkım masraflarını yeni binanın maliyetine eklemek,
