601/380 Hesap ?

[gulpembe]

Arkadaşlar merhaba, Bir müşterim İzmir Serbest Bölgede bir harfiyat işi aldı. İlgili SGK dosyası açıldı. İşin özü, serbest bölgede bir alan önce kazılıyor ve harfiyat toprağı serbest bölge dışında bir yere dökülüyor. Aynı zamanda istimlak duvarı yapılıyor. Bu iş için özellikle duvarın yapımıyla ilgili müşterim, İzmirden demir,beton, inşaat malzemesi vb alıyor . Ve Serbest Bölgede harfiyatını yaptığı firmaya satışını gerçekleştiriyor. Sözleşmeye dayalı bu tür işlerde gelir gider hesabını iş bitiminde yapıyoruz ve karı çıkartıyoruz. Ama bu serbest bölgeye satışlarda 601 e satışlarımızı yazdığımızda maliyeti yansıtmadığım için kar çıkıyor. Bu durumda bu mal satışlarını her ay KDV beyannamesinde tam istisna kapsamında beyan etmeli miyiz? Yoksa geçici hesapta tutup iş bitiminde hepsini mi beyan etmeliyiz. Acil yardımcı olursanız sevinirim.

 

[ferhat]

Sayın gülpembe

Türkiye’den serbest bölgelere gönderilen mallar KDV Kanunu’nun 11 ve 12. maddelerine göre ihracat kapsamında KDV’den istisnadır. Ancak uygulamada, serbest bölgelerde yapılacak inşaatlarda kullanılmak üzere malzeme gönderilip gönderilemeyeceği konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktadır. Buradaki sorun Serbest Bölgeler Kanunu’nun 6. maddesinde yer alan serbest bölge tanımındaki, “serbest dolaşımda olmayan eşyanın herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmaksızın ve serbest dolaşıma sokulmaksızın, gümrük mevzuatında öngörülen haller dışında kullanılmamak ya da tüketilmemek kaydıyla konulması” ifadesinden kaynaklanmaktadır.

Öte yandan, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun serbest bölgelerde tüketilemeyecek veya kullanılamayacak eşyalarla ilgili 158. maddesi hükmü aynen aşağıdaki gibidir:

“Madde-158: l. 157. madde hükümleri uygulanmaksızın, serbest dolaşımda olmayan eşya ile 152. maddenin (b) bendinde belirtilen serbest dolaşımda olan eşya, serbest bölgelerde tüketilemez veya kullanılamazlar.

(18.06.2009 tarih ve 5911 sayılı Kanun ile birinci fıkraya paragraf eklenmiştir.) Ancak,

a) Serbest bölgelerdeki tesislerin yapımında kullanılan,

b) Serbest bölgelerde bulunan tesislerde makina-teçhizat, demirbaşa kayıtlı eşya veya bunların parçası olarak kullanılan,

c) Serbest bölgelerde yerleşik gemi inşa faaliyetinde bulunanlara gemi inşasında kullanılmak üzere teslimi yapılan

eşya, bu durumun tevsiki kaydıyla, bu hükmün dışındadır.”

Söz konusu hükmün incelenmesinden de fark edileceği üzere, serbest bölgelerdeki tesislerin yapımında kullanılan eşyaların (mal ve malzemelerin) bu bölgelere gönderilmesi durumun tevsiki şartıyla kanunen mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla, serbest bölgelerdeki tesislerin yapımına ilişkin inşaat taahhüt işlerinde kullanılmak üzere Türkiye’nin diğer yerlerinden bu bölgelere mal ve malzeme gönderilmesi işleminin, KDV Kanunu’nun 11 ve 12. maddelerine göre ihracat istisnası kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Konu ile ilgili olarak verilen bir Özelge’de,

“Yurt içinde faaliyet gösteren şirket merkezinizden serbest bölgede faaliyet gösteren şubenize ATM makinelerinin bakım ve onarımında kullanılmak üzere bakım-onarım ruhsatı kapsamında gönderilecek malzeme ve yedek parçalar ihracat kapsamında KDV’den istisna olacaktır.”(6)

şeklinde idari görüş bildirilmiştir.

SONUÇ

Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, inşaat taahhüt işleri KDV Kanun’un 17/4-ı maddesine göre KDV’den istisna bulunmaktadır. Ayrıca yukarıda yaptığınız ''Sözleşmeye dayalı bu tür işlerde gelir gider hesabını iş bitiminde yapıyoruz ve karı çıkartıyoruz. '' işlemi ile ''bu serbest bölgeye satışlarda 601 e satışlarımızı yazdığımızda'' Eğer iş sözleşmeye göre Yıllara Sari İnşaat işi ise Gelir ve Gider hesabının işin bitiminde çıkarmanız,sözleşmede süre belirtilmemişse fiili duruma bakmanız mal alışlarınızda işi Yıllara Sari İnşaat işine döndüğü anda 740/741 hesapları ile 170 hesaba yansıtma yapmanız.601 hesabıda 350 hesaba yansıtmanız ve faturaklarda %3 stopaj uygulanması gerekir.Yani 601 hesap olmaz. 601 hesap o zaman işin bittiği yıl olur.Eğer iş Yıllara Yaygın İnşaat işi değilse alınan demir,beton, inşaat malzemesi vb. 740 hesaba Gider yazılırken o zaman Gelirde 601 hesaba yazılır.

Ayrıca Serbest Bölgedeki firmalar KDV mükellefi olmadığı için bu işle ilgili alışlarınızdaki KDV maliyettir.