Türkiyede yerleşik kişi ve kuruluşlar yurt dışından mal ve hizmet ithal etmektedirler.yurtdışında yerleşik kişi ve kuruluşlardan hizmet ithal edilmesi,gümrükleme işlemine tabi olmayıp hizmeti alan TÜRKİYE mukimine KDV ve STOPAJ sorumluluğu getirebildiğinden mal ithaline göre farklılık arz etmektedir.Yazımızın konusu Türkiyede yerleşik firmalar tarafından yapılan hizmet ithallerinden hangilerinin KDV ve STOPAJ sorumlulugu kapsamında olduğunun ve sorumluluğa ilişkin usul ve esasların açıklanması oluşturacaktır.
KDV AÇISINDAN
_____________
Bilindiği üzere KDV Kanunun konusuna Türkiyede yapılan işlemler girmektedir.İşlemlerin Türkiyede yapılması aynı Kanunun 6.maddesinde
1-Malların teslim anında Türkiyede bulunmasını
2-Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade etmedktedir
Kanun hükmünden hareketle hizmetin Türkiyede yapılamsından;söz konusu işlemin Türkiyede gerçekleşmesini
anlamak gerekmektedirHizmetten Türkiyede yaralanılmasından ise 17,26,ve 30 Seri nolu KDV Genel Tebliğilerindeki ifadelerden hareketle Türkiyeye getirilen hizmet Türkiyedeki firmanın Türkiye'deki faaliyeti ile ilgili ise hizmetten Türkiyede faydalanılmıştır. hizmet Türkiyedeki faaliyetlerle ilgili değilse hizmetten türkiyede faydalanılmamıştır.şeklinde açıklamak mümkündür.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakalığının yayınlamış olduğu15 seri nolu KDV Genel tebliğinde yurtdışından sağlanan hizmetlere ait KDV'nin hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla bwyan edileceği açıklanmıştır..Dolayısıyla yurtdışından sağlanan ve KDVK'nın 1/2 maddesine göre hizmet itahlikapsamında değerlendirilen işlemlere ait KDV'nin hizmetten yararlanan Türkiyede mukim kişi ve kuruluşlarca sorumlu sıfatıyla verilecek olan 2 nolu KDV beyannnamesi ile beyan edilerek bağlı bulunulan vergi dairesine ödenmesi 1 nolu KDV beyannamesi ilede indirimlmesi mümkündür.
Faydalanma Türkiyede olmak ve KDV'yi önleyen özel bir hüküm bulunmamak kaydıyla
-Yurtdışından teknik hizmet,montaj hizmeti veya danışmanlık hizmeti alınması
-Yurtdışından gayrimaddi hak alınması veya kiralanması (know-how,marka v.s)
-Yurtdışından kiralanmış menkulün (mesela bir iş makinesinin )Türkiyeye getirilip kullanılması
-Yurtdışından yazılım hizmeti alınması
-Yurtdışından tamir-bakım hizmeti alınması
-Yurt dışından yapılan mal tedarikine bağlı vade farkları
-Bir yurtdışı firmanın personeli olan kişinin geçici süreyle Türkiyede görev yapması
gibi hizmetler KDV sorumluluğu getirmektedir
Yurtdışında alınan bir hizmette KDV sorumluluğunun doğmaması içi ;
-Bu hizmet KDV'nin konusuna girmeyen bir hizmet olmalıdır.
-Hizmet Türkiyeye ithal edilmemiş(Türkiyede icra edilmemiş ve Türkiyede faydalanılmamış)olmalıdır
-İthal edilen hizmet KDV istisnasına konu bir hizmet olmalıdır.
Yurtdışından alınanve bu üç şartın sağlanamadığı bütün hizmetler KDV sorumluluğu gerektirmektedir.Hizmeti yapanın mukimi olduğu ülke ile Türkiye arasında vergi anlaşması bulunması vergi anlaşmalrının KDV'ni kapsamaması sebebiyle KDV sorumluluğunu etkilememektedir.
Örnek:Türkiyede yapılacak bir binanın projesi Fransadaki Y firmasına çizdirilmiştir..Proje çizimi Fransada yapılmış ve faturası Türkiyeye gönderilmiştir.Fatura tutarı 100.000.Euro hizmet faturasının alındığı tarihteki Euro kuru 2.0
100.000x2.0=200.0000 tl (fatura tutarı)
200.000x0.18=36.000 tl (%18 Sorumlu Sıfatıyla Hesaplanan KDV tutarı)
Muhasebe Kaydı
_____________________________/_________________________
258- 200.000
191-36.000
320-200.000
360-36.000
__________________________/__________________________
KDV AÇISINDAN
_____________
Bilindiği üzere KDV Kanunun konusuna Türkiyede yapılan işlemler girmektedir.İşlemlerin Türkiyede yapılması aynı Kanunun 6.maddesinde
1-Malların teslim anında Türkiyede bulunmasını
2-Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade etmedktedir
Kanun hükmünden hareketle hizmetin Türkiyede yapılamsından;söz konusu işlemin Türkiyede gerçekleşmesini
anlamak gerekmektedirHizmetten Türkiyede yaralanılmasından ise 17,26,ve 30 Seri nolu KDV Genel Tebliğilerindeki ifadelerden hareketle Türkiyeye getirilen hizmet Türkiyedeki firmanın Türkiye'deki faaliyeti ile ilgili ise hizmetten Türkiyede faydalanılmıştır. hizmet Türkiyedeki faaliyetlerle ilgili değilse hizmetten türkiyede faydalanılmamıştır.şeklinde açıklamak mümkündür.
Konuya ilişkin olarak Maliye Bakalığının yayınlamış olduğu15 seri nolu KDV Genel tebliğinde yurtdışından sağlanan hizmetlere ait KDV'nin hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla bwyan edileceği açıklanmıştır..Dolayısıyla yurtdışından sağlanan ve KDVK'nın 1/2 maddesine göre hizmet itahlikapsamında değerlendirilen işlemlere ait KDV'nin hizmetten yararlanan Türkiyede mukim kişi ve kuruluşlarca sorumlu sıfatıyla verilecek olan 2 nolu KDV beyannnamesi ile beyan edilerek bağlı bulunulan vergi dairesine ödenmesi 1 nolu KDV beyannamesi ilede indirimlmesi mümkündür.
Faydalanma Türkiyede olmak ve KDV'yi önleyen özel bir hüküm bulunmamak kaydıyla
-Yurtdışından teknik hizmet,montaj hizmeti veya danışmanlık hizmeti alınması
-Yurtdışından gayrimaddi hak alınması veya kiralanması (know-how,marka v.s)
-Yurtdışından kiralanmış menkulün (mesela bir iş makinesinin )Türkiyeye getirilip kullanılması
-Yurtdışından yazılım hizmeti alınması
-Yurtdışından tamir-bakım hizmeti alınması
-Yurt dışından yapılan mal tedarikine bağlı vade farkları
-Bir yurtdışı firmanın personeli olan kişinin geçici süreyle Türkiyede görev yapması
gibi hizmetler KDV sorumluluğu getirmektedir
Yurtdışında alınan bir hizmette KDV sorumluluğunun doğmaması içi ;
-Bu hizmet KDV'nin konusuna girmeyen bir hizmet olmalıdır.
-Hizmet Türkiyeye ithal edilmemiş(Türkiyede icra edilmemiş ve Türkiyede faydalanılmamış)olmalıdır
-İthal edilen hizmet KDV istisnasına konu bir hizmet olmalıdır.
Yurtdışından alınanve bu üç şartın sağlanamadığı bütün hizmetler KDV sorumluluğu gerektirmektedir.Hizmeti yapanın mukimi olduğu ülke ile Türkiye arasında vergi anlaşması bulunması vergi anlaşmalrının KDV'ni kapsamaması sebebiyle KDV sorumluluğunu etkilememektedir.
Örnek:Türkiyede yapılacak bir binanın projesi Fransadaki Y firmasına çizdirilmiştir..Proje çizimi Fransada yapılmış ve faturası Türkiyeye gönderilmiştir.Fatura tutarı 100.000.Euro hizmet faturasının alındığı tarihteki Euro kuru 2.0
100.000x2.0=200.0000 tl (fatura tutarı)
200.000x0.18=36.000 tl (%18 Sorumlu Sıfatıyla Hesaplanan KDV tutarı)
Muhasebe Kaydı
_____________________________/_________________________
258- 200.000
191-36.000
320-200.000
360-36.000
__________________________/__________________________