Ynt: Arsa takasında kdv
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı:B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV
Konu:Arsa trampasında katma değer vergisi hesaplanıp hesaplanmayacağı
???????????..
???????????..
İlgi:????.. evrak kayıt tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçeniz ile 1990 yılında şirketiniz adına 2 parsel arsa satın alınarak aktifinize kaydedildiği, söz konusu arsaların parsel numaralarının 7 ve 11 olduğu, parsellerin yan yana olması için 11 numaralı parselinizin, sahibi ???. ???. olan 8 numaralı parsel ile her iki taraf için de kar-zarar oluşmadan aynı bedel üzerinden takas edildiği belirtilerek, söz konusu arsaların takas işleminde vergisel açıdan izlenecek yolun belirlenmesi açısından görüş talebinde bulunmaktasınız.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun ?Safi Kurum Kazancı? düzenleyen 13?üncü maddesi ile; kurumlar vergisinin, birinci maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37?inci maddesinde de her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu itibarla, şirketinize ait gayrimenkulun trampa edilmek suretiyle elden çıkartılmasından doğan kazançların genel hükümler çerçevesinde kurum kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Kurumlar Vergisi Kanununun 17?inci maddesinin 1 numaralı bendinde, şirket kendi ortakları, ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek ve tüzel kişiler, idaresi, murakabesi veya sermayesi bakımlarından vasıtalı vasıtasız olarak bağlı bulunduğu veya nüfuzu altında bulundurduğu gerçek ve tüzel kişiler ile olan münasebetlerinde emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük fiyat veya bedeller üzerinden yahut bedelsiz olarak alım, satım, imalat, inşaat muamelelerinde ve hizmet ilişkilerinde bulunursa; kazancın tamamen veya kısmen örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, şirketinizin aktifinde kayıtlı gayrimenkulunu emsaline göre yüksek veya düşük bir bedelle trampa etmesi halinde Kurumlar Vergisi Kanununun örtülü kazanç hükümlerinin uygulanacağı tabiidir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1?inci maddesinde; Türkiye?de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler ile her türlü mal ve hizmet ithalatı?nın katma değer vergisine tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı kanunun 2?inci maddesinin 5?inci bendinde; trampanın iki ayrı teslim hükmünde olduğu, 27?inci maddesinin 1?inci bendinde; bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrah işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücreti olduğu, 2?inci bendinde; bedelin emsal bedeline veya emsal ücretine göre açık bir şekilde düşük olduğu ve bu düşüklüğün mükellefçe haklı bir sebeple açıklanamadığı hallerde de, matrah olarak emsal bedeli veya emsal ücreti esas alınacağı, 3?üncü bendinde ise emsal bedeli ve emsal ücretinin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit olunacağı hükümleri yer almaktadır.
Bu çerçevede, şirketinizin, trampadan kaynaklanan arsa tesliminden dolayı, bahse konu arsanın emsal bedeli üzerinden aynı kanunun 28?inci maddesinin Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye dayanarak çıkarılan kararname eki kararın 1/a maddesinde belirtilen oranda (%18) katma değer vergisi hesaplaması ve beyan etmesi gerektiği tabiidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229?uncu maddesinde; faturanın satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere, emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu, 231/5?inci maddesinde de; faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi gerektiği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 234?üncü maddesinde ise; ?Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin;
?
3.Vergiden muaf esnafa;
yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev?i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur.? hükmüne yer verilmiştir.
Anılan kanunun ?iktisadi işletmelere dahil kıymetleri değerleme? bölümünde yer alan 289?uncu maddesinde kendi ölçülerine göre değerlenmesine imkan bulunmayan iktisadi kıymetlerden bina ve arazinin vergi değerleriyle değerleneceği ifade edilmekte, 268?inci maddesinde ise; ?Vergi değeri, bina ve arazinin Emlak Vergisi Kanununun 29?uncu maddesine göre tespit edilen değeridir.? hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla, şirketinizin trampa edilmek suretiyle ??. ??..?a verdiği 11 no?lu parsel için tapuda tescilinin yapılmasından sonra (vergi değeri üzerinden) en geç yedi gün içerisinde fatura düzenlemesi, adı geçen şahıstan alınan 8 no?lu parsel için ise söz konusu şirketin gider pusulası düzenlemesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
