Yapı Kooperatiflerinin Vergilendirilmesi

[haydar turna]

lütfen konu hakkında yeterli bilgi sahibi olmayan arkadaşlar yardımcı olmak maksadıyla da olsa cevap vermesinler.

Bir yapı kooperatifimiz var ve inşaat bitmek üzere

1) Arsası başka bir arsa kooperatifine ait
2) inşaat ruhsatı arsanın sahibi olan arsa kooperatifine ait
3) Kooperatifimiz üyelerine teslim etmek üzere konut inşa ediyor.
4) İnşaatı bizzat kendisi yapıyor (müteahhit yok)

Arsayı inşaat bitmeden kooperatifimiz adına tescil edemediğimizden dolayı 01/01/2006 dan itibaren kurumlar vergisine tabi olacağız.

sorum şu: yapı kooperatiflerinin inşaat maliyetleri belli. Ancak inşaat gelirleri konutlar teslim edildiğinde mi hesaplanacak. Gelir olarak hangi rakamı ölçü alacağız?

 

[OSMAN EROL]

Merhaba

- Kooperatiflerin kazancı ticari kazançtır. Ticari kazanç, teşebbüsteki özsermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerler arasındaki müspet farktır. Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, V.U.K.'nun değerlemeye ait hükümleri de göz önünde bulundurulur.

- İnşaat kooperatiflerinde değerleme VUK’nun 265 ve 289. maddelerine göre inşaatın mukayyet değeri ile, yani defterde kayıtlı değeri ile yapılır.

- Kooperatifin, onu meydana getiren ortaklarından ayrı bir kişiliği, yani tüzel kişiliği vardır. Bu nedenle kooperatifin ortaklarına yaptığı iş inşaat taahhüt işi sayılır, dolayısıyla yapılan inşaat yıllara sari inşaat işi olarak değerlendirilir. Bunun vergisel açıdan sonucu, vergi beyannamesinin işin bittiği (geçici kabulün yapıldığı) yıl verilecek olmasıdır.

- Esas itibariyle kar amacı gütmemesi gereken kooperatifin 5520 sayılı kanuna göre vergiye tabi tutulması, yaptığı işten kar elde ettiğinin kabulü anlamına gelmektedir. Bu itibarla satış (ortaklara teslim) fiyatının tespitinde VUK 267. maddesi 2. fıkrasının 2. sırasında belirlenen esaslar dahilinde işlem yapmak gerekir. Yani maliyet bedeline %10 kar ilave edilerek satış fatura edilmelidir. Tapu harcı ise vergi değerinden az olmamak üzere satış bedeli üzerinden alınır.


...............

 

[haydar turna]

sayın erol gayet olumlu kısa ve öz cevabınız için teşekkür ederim.

Yapı kooperatiflerinde inşaat bittiği zaman kıymet takdiri yapılarak şerefiyeler belirleniyor. Teknik heyetin yapacağı kıymet takdiri (sanıyorum puanlama gibi birşey yapılacak) satış bedeli olarak baz alınabilir mi sizce? yoksa dediğiniz şekilde bedeli bilinmeyen kıymetler için maliyet bedeline %10 ilave yapmak mı daha mantıklıdır

 

[OSMAN EROL]

Sayın Turna

Bildiğiniz gibi vergisel açıdan kıymet taktiri taktir komisyonunun yetkisindedir. Bu itibarla bunun dışındaki bir heyetin taktir edeceği kıymet vergi dairesini ilzam etmez. Dolayısıyla kanunun koyduğu usuller dahilinde işlem yapmak zorunludur. Mükellefin burada inisiyatif kulllanması söz konusu olamaz.
............................................