GVK'nun mükerrer 120 nci maddesinin 3 ncü fıkrasında eksik tahakkuk ettirilen geçici vergilere ilişkin şu açıklamalara yer verilmiştir.
"Yapılan incelemeler sonucunda, geçmiş dönemlere ait geçici verginin %10'u aşan tutarda eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, eksik beyan edilen bu kısım için re'sen veya ikmalen geçici vergi tarh edilir.
Mahsup süresi geçtikten sonra, kesinleşen geçici vergiler terkin edilir,ancak gecikme faizi ve ceza tahsil edilir."
Bu hüküm uyarınca,
· Geçici verginin herhangi bir dönemde %10 ve altında eksik beyan edilmesi durumunda cezalı veya cezasız hiçbir tarhiyat yapılmayacağı gibi gecikme faizi de sözkonusu olmayacaktır .Yani mükelleflere geçici vergi beyanında %10' luk müeyyidesiz bir yanılma payı tanınmıştır.
· Geçici verginin herhangi bir dönemde %10'u aşan tutarda eksik beyanı halinde ise, yine eksik beyan edilen matrahın %10’luk kısmı için cezalı veya cezasız hiçbir tarhiyat ve gecikme faizi uygulanmayacak, %10’u aşan kısmı için vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi uygulanacaktır. Bu eksik beyanın VUK'nun 359'ncu maddesinde yer alan hileli işlemlerden kaynaklandığının tespiti halinde ayrıca bu madde hükmüne göre ceza uygulanacaktır.
Bu %10’luk hata payının hesabı beyan edilen matrah değil, OLMASI GEREKEN MATRAH üzerinden yapılmalıdır. (Geçici verginin matrahı ise ticari kar değil, indirim ve istisnalardan sonraki kâr, yani MALİ KÂR dır).
Hesaplamasi ;
Geçici vergi dönemi Beyan Fark Asıl beyanı Gereken % 10 u
Ocak-Mart dönemi 200.000 …….. 100.000…. 300.000…………….. 30.000
Ocak-haziran dönemi 300.000 ……. 150.000…. 450.000………………. 45.000
Ocak-Eylül Dönemi 500.000 ……. 200.000…. 700.000……………. 70.000
Ocak-Aralık Dönemi 1.000.000…….. 300.000.. 1.300.000……………… 130.000
A.Beyanı ger. yanılma payı Bey.gereken kazanç Beyan edılen Fark Vergi
300.000 30.000 270.000 200.000 70.000 14.000
450.000 45.000 405.000 300.000 105.000 7.000
700.000 70.000 630.000 500.000 130.000 5.000
1.300.000 130.000 1.170.000 1.000.000 170.000 8.000
(105.000 * 20 %=21.000-14000=7000)
(130.000 * 20%=26.000-14000-7000=5000)
(170.000 * 20%= 34.000- 14000-7000-5000=8000)
GVK’ nın mükerrer 120. Maddesi uyarınca, geçici verginin eksik beyan edilmesi durumunda, bu vergi ilave olarak resen veya ikmalen tarh edilecek ve normal şekilde vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi hesaplanacaktır. Ancak aynı maddede, geçici verginin ait olduğu yıla ilişkin gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesinden sonra ilave tarhiyatlarda vergi aslının mükelleften talep edilmesinin söz konusu olmadığı konusunda düzenleme mevcuttur.
